Zapłata podatku akcyzowego
Podatek akcyzowy to podatek pośredni. Nakłada się go w przypadku sprzedaży lub używania takich produktów, jak: alkohol, wyroby tytoniowe i produkty energetyczne.
Przepisy UE wskazują, jakie produkty są objęte akcyzą, oraz określają zasady stosowania tego podatku.
Podane są w nich też minimalne stawki podatku akcyzowego, chociaż każdy kraj UE może przyjąć wyższe stawki. Należna kwota podatku zależy zwykle od ilości wyrażonej np. w kilogramach czy hektolitrach albo od zawartości alkoholu.
Kiedy trzeba zapłacić podatek akcyzowy?
Istnieje zasadnicza różnica między momentem, od którego produkt zaczyna podlegać akcyzie, a terminem jej zapłaty. W większości przypadków wyroby akcyzowe zaczynają podlegać akcyzie, gdy tylko zostaną wyprodukowane lub zaimportowane do UE. Ale płatność akcyzy może być odroczona, co oznacza, że nie trzeba jej płacić, dopóki produkt nie zostanie dopuszczony do konsumpcji.
Jeśli produkty objęte akcyzą zostaną zniszczone lub utracone jeszcze przed ich dopuszczeniem do konsumpcji z powodu nieprzewidzianych okoliczności lub katastrofy naturalnej, akcyzy nie trzeba płacić.
Kto ma zapłacić podatek akcyzowy?
To zależy od tego, komu sprzedajesz wyroby. Podatek akcyzowy może płacić:
- osoba lub firma, która jest uprawnionym prowadzącym skład, w którym wyroby akcyzowe są produkowane, przetwarzane lub magazynowane bądź z którego lub do którego się je wysyła
- nadawca, odbiorca, przewoźnik lub osoba trzecia dostarczająca gwarancji dotyczącej przewozu – z powodu której przestał obowiązywać zawieszony pobór akcyzy od tych towarów
- osoba importująca towary, jeśli importuje je bez stosowania do nich zawieszonego poboru akcyzy.
Przykład
Za zapłacenie podatku akcyzowego nie zawsze odpowiada producent.
Firma Emilii prowadzi w Irlandii sprzedaż wina, które wysyłane jest z Francji. Wino produkuje francuska firma i przechowuje je w składzie podatkowym – w ramach tzw. zawieszonego poboru akcyzy – do czasu wywozu do Irlandii. To znaczy, że francuska firma nie musi płacić podatku akcyzowego w swoim kraju. Kiedy firma Emilii odbiera dostawę, wino zostaje dopuszczone do konsumpcji i w związku z tym zawieszenie akcyzy zostaje zniesione. Firma Emilii musi wówczas zapłacić podatek akcyzowy według stawki obowiązującej w Irlandii.
Sprawdź numer akcyzowy firmy, z którą prowadzisz interesy
Numer akcyzowy nadaje odpowiedni urząd w kraju, w którym firma ma siedzibę. Oznacza się nim zarejestrowanych handlowców, osoby posiadające pozwolenie na prowadzenie składu podatkowego i składy podatkowe.
Jeśli chcesz sprawdzić, czy numer zezwolenia akcyzowego jest ważny, możesz w tym celu skorzystać z systemu wymiany informacji dotyczących podatku akcyzowego SEED.
Jeśli numer Twojego partnera handlowego jest ważny, system SEED pokaże listę produktów, którymi może on handlować.
Sprzedaż transgraniczna – w którym kraju UE należy zapłacić podatek akcyzowy?
Kilka czynników decyduje o tym, w którym kraju należy zapłacić akcyzę, m.in. to, kiedy produkty zostały wytworzone lub zaimportowane do UE, kiedy dopuszczono je do konsumpcji, i czy przewieziono je przez granicę.
Gdzie należy zapłacić podatek akcyzowy
W takim przypadku i tak będziesz musiał zapłacić podatek akcyzowy w kraju przeznaczenia. Możesz jednak wystąpić o zwrot do urzędu w kraju, w którym wyroby akcyzowe po raz pierwszy dopuszczono do konsumpcji.
Aby móc otrzymać zwrot, musisz przekazać urzędowi w swoim kraju:
- dane dostawy (w tym kraju przeznaczenia)
- dowód, że opłaciłeś akcyzę w kraju przeznaczenia.
Istnieje możliwość przewozu towarów i zapłaty podatku akcyzowego dopiero w kraju przeznaczenia. W takiej sytuacji akcyzę będzie musiał zapłacić kupujący w kraju przeznaczenia, według obowiązujących tam stawek. Jeżeli korzystasz z tej metody, musisz utrzymać zawieszenie poboru akcyzy.
Gwarancja obejmująca ryzyko w transporcie
W kraju, z którego towary są wysyłane, należy przedstawić w odpowiednim urzędzie gwarancję obejmującą ryzyko w transporcie, ważną w całej UE. Gwarancji tej może udzielić:
- sprzedawca
- prowadzący skład
- zarejestrowany wysyłający
- przedsiębiorstwo transportowe
- kupujący
Kraj UE, z którego towary są wysyłane, może odstąpić od tego wymogu, jeśli towary są przewożone wyłącznie na jego terytorium.
Gwarancja nie jest również potrzebna w przypadku przemieszczania produktów energetycznych w obrębie UE, jeżeli transportuje się je drogą morską lub stałym rurociągiem oraz jeśli wyrażą na to zgodę zainteresowane państwa członkowskie.
Korzystanie z elektronicznego dokumentu administracyjnego (e-AD)
Razem z gwarancją musisz też wysłać za pośrednictwem systemu przemieszczania wyrobów akcyzowych (EMCS) elektroniczny dokument administracyjny (e-AD) do odpowiedniego urzędu pobierającego akcyzę w Twoim kraju.
Wówczas urząd:
- sprawdza, czy dane wpisane w dokumencie e-AD są ważne (np. numer zezwolenia akcyzowego sprzedawcy i kupującego), i podaje Ci jego kod referencyjny
- przesyła dokument e-AD do podobnego urzędu w kraju UE kupującego (urząd ten przesyła dokument kupującemu).
Przed przewozem jakichkolwiek produktów musisz wydrukować dokument e-AD wraz z administracyjnym kodem referencyjnym i przekazać go firmie transportowej lub podać kod referencyjny na handlowym dokumencie przewozowym, np. CMR.
Dokument e-AD możesz anulować w każdej chwili przed rozpoczęciem przewozu. Podczas przewozu możesz również zmienić miejsce przeznaczenia za pośrednictwem systemu EMCS.
Jeśli system EMCS jest niedostępny, możesz mimo to przewieźć towary, nie płacąc akcyzy, jeśli:
- załączysz do nich dokument w formie papierowej zawierający te same dane co e-AD
- powiadomisz o tym odpowiedni urząd w kraju, z którego towary są wysyłane. Niektóre kraje wymagają, aby firma uzyskała zezwolenie, jeszcze zanim towar opuści ich terytorium.
Potwierdzenie odbioru towarów
Kupujący ma 5 dni roboczych na potwierdzenie odbioru towarów w systemie EMCS, a następnie odpowiedni urząd w kraju przeznaczenia sprawdza:
- czy potwierdzenie jest ważne
- rejestruje raport odbioru i przesyła go do podobnego urzędu w kraju, z którego towar został wysłany, a ten z kolei przesyła go sprzedawcy.
Po otrzymaniu tego raportu możesz zwrócić się o zwolnienie Twojej gwarancji.
Zwróć szczególną uwagę na ilość wskazaną w raporcie odbioru – tylko od tej potwierdzonej ilości nie musisz płacić podatku akcyzowego.
Towary utracone lub uszkodzone
Jeśli jakieś produkty zostały utracone lub uszkodzone w czasie transportu – i zostało to potwierdzone przez władze w kraju, w którym strata lub szkoda powstała lub została wykryta – można odpowiednio zmienić w dokumentacji odebraną i potwierdzoną ilość.
Jeżeli sprzedajesz towary przez internet lub na odległość konsumentom w innym kraju UE, podatek akcyzowy płaci się w kraju zakupu (do którego wysyłasz towary).
To Ty odpowiadasz za zapłacenie należnej akcyzy. Zatem nawet jeśli zapłaciłeś podatek akcyzowy w swoim kraju, musisz go również zapłacić w kraju przeznaczenia.
Ubieganie się o zwrot podatku akcyzowego
Możesz wystąpić o zwrot do urzędu w kraju, w którym wyroby akcyzowe po raz pierwszy dopuszczono do konsumpcji. Aby móc otrzymać zwrot, musisz przekazać urzędowi w swoim kraju:
- dane dostawy (w tym kraju przeznaczenia)
- dowód, że opłaciłeś akcyzę w kraju przeznaczenia.
Przedstawiciel podatkowy
W kraju UE, w którym sprzedajesz wyroby akcyzowe, zwykle będziesz musiał wyznaczyć przedstawiciela podatkowego. Przed wysyłką towarów do konsumentów trzeba także sprawdzić krajowe procedury akcyzowe.
Przed wysyłką
Przed wysyłką towarów musisz:
- poinformować urząd w kraju przeznaczenia o dostawie
- zagwarantować mu, że akcyza zostanie opłacona.
Wyroby tytoniowe
Większość krajów UE nie zezwala na transgraniczną sprzedaż konsumentom wyrobów tytoniowych na odległość. W przypadku krajów, które to umożliwiają, należy:
- używać znaków akcyzy kraju przeznaczenia lub innych oznaczeń fiskalnych, które stanowią dowód, że akcyza została opłacona w tym kraju
- zamieścić ostrzeżenia o zagrożeniach dla zdrowia w języku/językach kraju przeznaczenia
- zarejestrować się zarówno w kraju UE kupującego, jak i we własnym kraju UE.
Terytoria stowarzyszone z krajami UE
Unijne przepisy dotyczące akcyz nie mają zastosowania na następujących terytoriach:
| Kraj UE | Terytorium stowarzyszone |
| Dania | Wyspy Owcze, Grenlandia |
| Finlandia | Wyspy Alandzkie |
| Francja | Francuskie terytoria zamorskie, Gwadelupa, Gujana Francuska, Martynika, Reunion, Majotta, Saint-Martin |
| Niemcy | wyspa Helgoland, terytorium Büsingen |
| Włochy | Livigno, Campione d'Italia, część jeziora Lugano należąca do Włoch |
| Holandia | Antyle Holenderskie |
| Hiszpania | Ceuta i Melilla, Wyspy Kanaryjskie |
W niektórych przypadkach stawki akcyzy ustalane są w oparciu o stawki w innym kraju:
- Firmy z Monako muszą płacić francuskąakcyzę.
- Na terytorium suwerennej bazy Zjednoczonego Królestwa w Akrotiri i Dhekelia obowiązują cypryjskie stawki akcyzy.
- Na Wyspie Man stosuje się takie same stawki akcyzy jak w Wielkiej Brytanii.