Musika-kaxa

Musika-kaxa
	lamellophone (en) , mechanical musical instrument (en) eta decorative object (en)
	Irudi gehiago
Identifikazioa
Hornbostel-Sachs sailkapena	112.1

Ez nahasi kaxarekin.

Musika-kaxa^[1] musika-tresna mekanikoa da, XVIII. mendeko carillons à musique direlakoetatik abiatuta eboluzionatu egin zuena.

Modelorik errazena zilindro birakari edo disko bat da, erliebean egindako koskak edo errematxeak dituena, eta metalezko teklatu baten xaflekin edo alanbrezko hortzetako eskuila txikiarekin estropezu egitean melodia laburrak erreproduzitzen dituzte. Modelo konplexuenek danbor txiki bat eta kanpai txikiak dituzte, metalezko eskuilaz gain.

Historia

Erloju-artisau suitzarrek lehen musika-mekanismo errazak XVI. mendetik aurrera egin zituzten, inguruan hortzak zituen disko birakari baten bidez notak sortzen zituzten mekanismo burutsu gisa, eta teknika hori XVIII. mendeko erlojuetan jarraitu zen. Dirudienez, Antoine Favre Genevako erlojugileak sortu zuen musika-kaxa izena. Makina horrek hortz fin bat zuen mekanismo gisa, eta hori 1796an merkaturatu zuen. 1802an, hortz- eta arantza-mekanismoaren bertsio berri bat sortu zen, arantzadun disko lau birakari bat erabiltzen zuena; horri esker, makina txiki gehiago sar zitezkeen eta kaxa txikiagoak.