Makurdura axial
Makurdura axiala objektu baten errotazio-ardatzaren eta orbita-ardatzaren arteko angelua da. Astronomian, batez ere zeihartasuna izendatua, Lurra edo beste planeta baten errotazio-ardatzak ekliptikarekiko duen angelua da. Era berean ekuatoreak eta ekliptikak osatzen duen angelua ere bada.
Ez da nahastu behar makurdura orbitalarekin.
Lurraren ekliptikaren zeihartasuna
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ekliptikaren zeihartasuna Lurraren errotazio ardatzak ekliptikaren planoarekiko duen makurdurari deritzo.
Lurraren zeihartasuna 23,5º da, baina hau ez da denboran konstantea. Lehen aldiz, Eratostenesek kalkulatu zuen. Makurdura honengatik gertatzen dira urtaroak.
Bi planoak, ekuatorearena eta ekliptikarena, Aries Puntuan eta Libra Puntuan mozten dira. Eguzkia lehen puntuan dagoenean, Iparraldeko Hemisferioan udaberria eta hegoaldekoan udazkena hasten dira. Bigarrenean dagoenean, alderantziz.
Marten mugimenduaren kasuan, non okerdura, 25,19koa, Lurrak duenaren oso antzekoa den eta planeta gorrian, urteak, Lurreko urtearen bikoitza irauten duenez, Lurrean baino bi aldiz luzeagoak diren urtaroak eragiten ditu. Bi plano horien arteko mozketak, planetaren Aries Puntua edo udaberriaren hasiera Martitzeko iparraldeko hemisferioan adierazten du. Dirudienez Titanek ere baditu urtaroak.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Oharrak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Eguzkia eta Lurra eskala ezberdinetan marraztuak daude.