स्वर्ग

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit स्वर्ग (svargá). Cognate with Malay syurga, Telugu స్వర్గం (svargaṁ), Thai สวรรค์ (sà-wǎn).

Pronunciation

(Delhi) IPA^(key): /sʋəɾɡ/, [sʋɐɾɡ]

Noun

स्वर्ग • (svarg) m (Urdu spelling سورگ)

paradise, heaven, abode of the gods
Synonyms: (chiefly Islam) जन्नत (jannat), सुखदाम (sukhdām), शमलोक (śamlok)

देवदूत उसे स्वर्ग में ले गए।
devdūt use svarg mẽ le gae.
The angels took him to heaven.
(Hinduism) svarga

Declension

Declension of स्वर्ग (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	स्वर्ग svarg	स्वर्ग svarg
oblique	स्वर्ग svarg	स्वर्गों svargõ
vocative	स्वर्ग svarg	स्वर्गो svargo

References

Bahri, Hardev (1989) “स्वर्ग”, in Siksarthi Hindi-Angrejhi Sabdakosa [Learners' Hindi-English Dictionary], Delhi: Rajpal & Sons.

Marathi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit स्वर्ग (svarga). First attested as Old Marathi 𑘭𑘨𑘿𑘐 (sarga, “heaven”).

Pronunciation

IPA^(key): /sʋəɾ.ɡə/

Noun

स्वर्ग • (svarga) m

heaven; svarga
Antonym: नरक (narak)

Declension

Declension of स्वर्ग (masc cons-stem)
direct singular	स्वर्ग svarga
direct plural	स्वर्ग svarga
	singular एकवचन	plural अनेकवचन
nominative प्रथमा	स्वर्ग svarga	स्वर्ग svarga
oblique सामान्यरूप	स्वर्गा svargā	स्वर्गां- svargān-
acc. / dative द्वितीया / चतुर्थी	स्वर्गाला svargālā	स्वर्गांना svargānnā
ergative	स्वर्गाने, स्वर्गानं svargāne, svargāna	स्वर्गांनी svargānnī
instrumental	स्वर्गाशी svargāśī	स्वर्गांशी svargānśī
locative सप्तमी	स्वर्गात svargāt	स्वर्गांत svargāt
vocative संबोधन	स्वर्गा svargā	स्वर्गांनो svargānno
Oblique Note: The oblique case precedes all postpositions. There is no space between the stem and the postposition. Locative Note: -त (-ta) is a postposition.

Genitive declension of स्वर्ग (masc cons-stem)
	masculine object पुल्लिंगी कर्म		feminine object स्त्रीलिंगी कर्म		neuter object नपुसकलिंगी कर्म		oblique सामान्यरूप
	singular एकवचन	plural अनेकवचन	singular एकवचन	plural अनेकवचन	singular^* एकवचन	plural अनेकवचन	oblique सामान्यरूप
singular subject एकवचनी कर्ता	स्वर्गाचा svargāċā	स्वर्गाचे svargāċe	स्वर्गाची svargācī	स्वर्गाच्या svargācā	स्वर्गाचे, स्वर्गाचं svargāċe, svargāċa	स्वर्गाची svargācī	स्वर्गाच्या svargācā
plural subject अनेकवचनी कर्ता	स्वर्गांचा svargānċā	स्वर्गांचे svargānċe	स्वर्गांची svargāñcī	स्वर्गांच्या svargāncā	स्वर्गांचे, स्वर्गांचं svargānċe, svargānċa	स्वर्गांची svargāñcī	स्वर्गांच्या svargāñcā
^* Note: Word-final ए (e) in neuter words is alternatively written with the anusvara and pronounced as अ (a). Oblique Note: For most postpostions, the oblique genitive can be optionally inserted between the stem and the postposition.

References

Berntsen, Maxine (1982–1983) “स्वर्ग”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies
Shankar Gopal Tulpule, Anne Feldhaus (1999) “सर्ग”, in A Dictionary of Old Marathi, Mumbai: Popular Prakashan

Sanskrit

Alternative forms

Alternative scripts

স্বৰ্গ (Assamese script)
ᬲ᭄ᬯᬃᬕ (Balinese script)
স্বর্গ (Bengali script)
𑰭𑰿𑰪𑰨𑰿𑰐 (Bhaiksuki script)
𑀲𑁆𑀯𑀭𑁆𑀕 (Brahmi script)
သွရ်္ဂ (Burmese script)
સ્વર્ગ (Gujarati script)
ਸ੍ਵਰ੍ਗ (Gurmukhi script)
𑌸𑍍𑌵𑌰𑍍𑌗 (Grantha script)
ꦱ꧀ꦮꦂꦒ (Javanese script)
𑂮𑂹𑂫𑂩𑂹𑂏 (Kaithi script)
ಸ್ವರ್ಗ (Kannada script)
ស្វគ៌ (Khmer script)
ສ຺ວຣ຺ຄ (Lao script)
സ്വര്ഗ (Malayalam script)
ᠰᠣᠸᠠᡵᡤᠠ (Manchu script)
𑘭𑘿𑘪𑘨𑘿𑘐 (Modi script)
ᠰᢦᠷᠺᠠ (Mongolian script)
𑧍𑧠𑧊𑧈𑧠𑦰 (Nandinagari script)
𑐳𑑂𑐰𑐬𑑂𑐐 (Newa script)
ସ୍ଵର୍ଗ (Odia script)
ꢱ꣄ꢮꢬ꣄ꢔ (Saurashtra script)
𑆱𑇀𑆮𑆫𑇀𑆓 (Sharada script)
𑖭𑖿𑖪𑖨𑖿𑖐 (Siddham script)
ස‍්වර්‍ග (Sinhalese script)
𑪁 𑪙𑩾𑩼 𑪙𑩞 (Soyombo script)
𑚨𑚶𑚦𑚤𑚶𑚌 (Takri script)
ஸ்வர்க³ (Tamil script)
స్వర్గ (Telugu script)
สฺวรฺค (Thai script)
སྭ་རྒ (Tibetan script)
𑒮𑓂𑒫𑒩𑓂𑒑 (Tirhuta script)
𑨰𑩇𑨭𑨫𑩇𑨍 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *suHargás, from Proto-Indo-Iranian *suHargás, from Proto-Indo-European *sh₂ul-gʷḿ̥-s (“going to the sun”). Directly cognate with Ancient Greek ἠλίβατος (ēlíbatos, “high, steep”).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /sʋɐɾ.ɡɐ́/
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈs̪ʋɐɾ.ɡɐ/

Noun

स्वर्ग • (svargá) stem, m

heaven, paradise
domain of Indra, chief among the devas
celestial abode of light and of the gods

Declension

Masculine a-stem declension of स्वर्ग (svargá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	स्वर्गः svargáḥ	स्वर्गौ / स्वर्गा¹ svargaú / svargā́¹	स्वर्गाः / स्वर्गासः¹ svargā́ḥ / svargā́saḥ¹
Vocative	स्वर्ग svárga	स्वर्गौ / स्वर्गा¹ svárgau / svárgā¹	स्वर्गाः / स्वर्गासः¹ svárgāḥ / svárgāsaḥ¹
Accusative	स्वर्गम् svargám	स्वर्गौ / स्वर्गा¹ svargaú / svargā́¹	स्वर्गान् svargā́n
Instrumental	स्वर्गेण svargéṇa	स्वर्गाभ्याम् svargā́bhyām	स्वर्गैः / स्वर्गेभिः¹ svargaíḥ / svargébhiḥ¹
Dative	स्वर्गाय svargā́ya	स्वर्गाभ्याम् svargā́bhyām	स्वर्गेभ्यः svargébhyaḥ
Ablative	स्वर्गात् svargā́t	स्वर्गाभ्याम् svargā́bhyām	स्वर्गेभ्यः svargébhyaḥ
Genitive	स्वर्गस्य svargásya	स्वर्गयोः svargáyoḥ	स्वर्गाणाम् svargā́ṇām
Locative	स्वर्गे svargé	स्वर्गयोः svargáyoḥ	स्वर्गेषु svargéṣu
Notes	¹Vedic

Adjective

स्वर्ग • (svargá)

Declension

Masculine a-stem declension of स्वर्ग (svargá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	स्वर्गः svargáḥ	स्वर्गौ / स्वर्गा¹ svargaú / svargā́¹	स्वर्गाः / स्वर्गासः¹ svargā́ḥ / svargā́saḥ¹
Vocative	स्वर्ग svárga	स्वर्गौ / स्वर्गा¹ svárgau / svárgā¹	स्वर्गाः / स्वर्गासः¹ svárgāḥ / svárgāsaḥ¹
Accusative	स्वर्गम् svargám	स्वर्गौ / स्वर्गा¹ svargaú / svargā́¹	स्वर्गान् svargā́n
Instrumental	स्वर्गेण svargéṇa	स्वर्गाभ्याम् svargā́bhyām	स्वर्गैः / स्वर्गेभिः¹ svargaíḥ / svargébhiḥ¹
Dative	स्वर्गाय svargā́ya	स्वर्गाभ्याम् svargā́bhyām	स्वर्गेभ्यः svargébhyaḥ
Ablative	स्वर्गात् svargā́t	स्वर्गाभ्याम् svargā́bhyām	स्वर्गेभ्यः svargébhyaḥ
Genitive	स्वर्गस्य svargásya	स्वर्गयोः svargáyoḥ	स्वर्गाणाम् svargā́ṇām
Locative	स्वर्गे svargé	स्वर्गयोः svargáyoḥ	स्वर्गेषु svargéṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of स्वर्गा (svargā́)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	स्वर्गा svargā́	स्वर्गे svargé	स्वर्गाः svargā́ḥ
Vocative	स्वर्गे svárge	स्वर्गे svárge	स्वर्गाः svárgāḥ
Accusative	स्वर्गाम् svargā́m	स्वर्गे svargé	स्वर्गाः svargā́ḥ
Instrumental	स्वर्गया / स्वर्गा¹ svargáyā / svargā́¹	स्वर्गाभ्याम् svargā́bhyām	स्वर्गाभिः svargā́bhiḥ
Dative	स्वर्गायै svargā́yai	स्वर्गाभ्याम् svargā́bhyām	स्वर्गाभ्यः svargā́bhyaḥ
Ablative	स्वर्गायाः / स्वर्गायै² svargā́yāḥ / svargā́yai²	स्वर्गाभ्याम् svargā́bhyām	स्वर्गाभ्यः svargā́bhyaḥ
Genitive	स्वर्गायाः / स्वर्गायै² svargā́yāḥ / svargā́yai²	स्वर्गयोः svargáyoḥ	स्वर्गाणाम् svargā́ṇām
Locative	स्वर्गायाम् svargā́yām	स्वर्गयोः svargáyoḥ	स्वर्गासु svargā́su
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of स्वर्ग (svargá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	स्वर्गम् svargám	स्वर्गे svargé	स्वर्गाणि / स्वर्गा¹ svargā́ṇi / svargā́¹
Vocative	स्वर्ग svárga	स्वर्गे svárge	स्वर्गाणि / स्वर्गा¹ svárgāṇi / svárgā¹
Accusative	स्वर्गम् svargám	स्वर्गे svargé	स्वर्गाणि / स्वर्गा¹ svargā́ṇi / svargā́¹
Instrumental	स्वर्गेण svargéṇa	स्वर्गाभ्याम् svargā́bhyām	स्वर्गैः / स्वर्गेभिः¹ svargaíḥ / svargébhiḥ¹
Dative	स्वर्गाय svargā́ya	स्वर्गाभ्याम् svargā́bhyām	स्वर्गेभ्यः svargébhyaḥ
Ablative	स्वर्गात् svargā́t	स्वर्गाभ्याम् svargā́bhyām	स्वर्गेभ्यः svargébhyaḥ
Genitive	स्वर्गस्य svargásya	स्वर्गयोः svargáyoḥ	स्वर्गाणाम् svargā́ṇām
Locative	स्वर्गे svargé	स्वर्गयोः svargáyoḥ	स्वर्गेषु svargéṣu
Notes	¹Vedic

Derived terms

स्वर्गगत (svargagata, “going to heaven”)
स्वर्गपति (svargapati, “lord of Heaven, a name for Indra”)

Descendants

Terms inherited from स्वर्ग (svarga)

Awadhi: सरग (sarag)
Magahi: 𑂮𑂩𑂏 (sarag)
Odia: ସ୍ୱର୍ଗ (swarga)
Old Marathi: 𑘭𑘨𑘿𑘐 (sarga)
Pali: sagga
Punjabi: سُرَگ (surag) / ਸੁਰਗ (surag)
Sindhi: سُرْڳُ (surgu)
Sylheti: ꠢꠣꠉ (hag)
Urdu: سرگ (surg)

Learned borrowings from स्वर्ग (svarga)

→ Assamese: সৰগ (xorog), স্বৰ্গ (sorgo)
→ Bengali: স্বর্গ (śorgo)
→ Hindi: स्वर्ग (svarg)
→ Kannada: ಸ್ವರ್ಗ (svarga)
→ Khmer: សួគ៌ (suə)
→ Lao: ສະຫວັນ (sa wan)
→ Lü: ᦉᦛᧃ (ṡv̇an)
→ Malay: syurga (شرݢ)
- → Central Dusun: surga
- → Indonesian: surga
→ Marathi: स्वर्ग (svarga)
→ Tamil: சொர்க்கம் (corkkam)
→ Thai: สวรรค์ (sà-wǎn)
→ Telugu: స్వర్గము (svargamu)

References

Monier Williams (1899) “स्वर्ग”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1281.
Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎^[1] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 795