Συνωμοσία της 20ής Ιουλίου
| Συνωμοσία της 20ής Ιουλίου | |||
|---|---|---|---|
| Επιχείρηση Βαλκυρία | |||
 Ο Χίτλερ δείχνει στον Μουσολίνι την αίθουσα, όπου έγινε η απόπειρα δολοφονίας του | |||
| Χρονολογία | 20 Ιουλίου 1944 | ||
| Τόπος | Βερολίνο, Ναζιστική Γερμανία | ||
| Στόχοι |
| ||
| Αποτέλεσμα |
| ||
| Αντιμαχόμενοι | |||
| |||
| Ηγετικά πρόσωπα | |||
| |||
.svg){kind=small}
Η Συνωμοσία της 20ής Ιουλίου ήταν αποτυχημένη προσπάθεια δολοφονίας του Χίτλερ και στη συνέχεια (προϋποθέτοντας τον θάνατό του) σε ανατροπή του καθεστώτος της Ναζιστικής Γερμανίας.
Το σχέδιο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ιστορικό υπόβαθρο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ήδη από το 1938, ο επιθετικός γερμανικός επεκτατισμός υποδαύλιζε συνωμοσίες κατά του Χίτλερ, στα ανώτατα κλιμάκια του στρατού.[1] Η παθητική στάση της Βρετανίας και της Γαλλίας (Διάσκεψη του Μονάχου), αλλά και η συμφωνία Γερμανίας και ΕΣΣΔ(Σύμφωνο Μολότωφ - Ρίμπεντροπ) επανέφερε τα σχέδια αυτά εκ νέου, με την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Βασικοί πρωταγωνιστές των συγκεκριμένων δολοπλοκιών ήταν οι Λούντβιχ Μπεκ, Βίλχελμ Κανάρις και Έρβιν φον Βιτσλέμπεν. Ωστόσο, η επιτυχία του Blitzkrieg σε όλα τα μέτωπα, περιόρισε τον κύκλο των πρόθυμων συμμετεχόντων.
Σκοπός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1942 ο Συνταγματάρχης Κλάους φον Στάουφενμπεργκ και ο Υποστράτηγος Χένινγκ φον Τρέσκοβ συνέλαβαν την ιδέα να χρησιμοποιήσουν το σχέδιο Βαλκυρία για να ανατρέψουν το χιτλερικό καθεστώς και να αναλάβουν την εξουσία.
| « | Θα καταγραφούμε στη γερμανική ιστορία ως προδότες. Αν διστάσουμε όμως, θα προδώσουμε την ίδια τη συνείδησή μας.Κλάους φον Στάουφενμπεργκ | » |
[2] Σύμφωνα με ιστορικές μαρτυρίες της περιόδου, τα κίνητρα των συνωμοτών πήγαζαν κυρίως από την πρόθεση να προλάβουν την ολοσχερή καταστροφή της Γερμανίας και να περισώσουν -στα λογικά πλαίσια- το ηθικό της κύρος.[3]
Το σχεδιαζόμενο πραξικόπημα είχε ως στόχο τη δολοφονία του Χίτλερ, ως προϋπόθεση διαπραγματεύσεων με τους Συμμάχους. Επιπλέον, οι συμμετέχοντες του σχεδίου ήθελαν με το παράδειγμά τους να αποδείξουν στις επόμενες γενεές ότι πράγματι υπήρξαν Γερμανοί που είχαν συνείδηση του εγκληματικού ναζιστικού καθεστώτος.[3]
Σημασία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά την απόβαση των συμμαχικών δυνάμεων στη Νορμανδία τον Ιούνιο του 1944, οι γερμανικές δυνάμεις ήταν ανάμεσα στις δυνάμεις των δυτικών και των Σοβιετικών, χωρίς έτσι να ελπίζουν σε μια θετική κατάληξη του πολέμου. Η απόπειρα επομένως, είχε ελάχιστη σημασία για τους Συμμάχους, οι οποίοι ήταν αποφασισμένοι να επιβάλουν στο Τρίτο Ράιχ την άνευ όρων παράδοση και όχι να διαπραγματευτούν με μια στρατιωτική χούντα.[4] Με βάση, ωστόσο, τα τεράστια στρατιωτικά πλεονεκτήματα που θα αποκόμιζαν οι συμμαχικές δυνάμεις, θεωρείται δεδομένο πως με αυτόν τον τρόπο θα επεσπεύδετο το τέλος του πολέμου και θα σώζονταν εκατομμύρια άνθρωποι.[2]
Αρχή του Πραξικοπήματος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Διάσκεψη στο Ράιχσταγκ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στη Διάσκεψη στο Ράιχσταγκ είχε ήδη μαθευτεί από τις 15 Ιουλίου το γεγονός για απόπειρα Πραξικοπήματος, ωστόσο έμεινε μυστικό από την Κυβέρνηση, ώστε να δει ο Αδόλφος Χίτλερ τις κινήσεις τους.
Σχεδιασμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το σχέδιο προέβλεπε, ύστερα από τη δολοφονία του Φύρερ, την κατάληψη των υπουργικών κτιρίων στο Βερολίνο, του αρχηγείου του Χίμλερ στην Ανατολική Πρωσία, των ραδιοφωνικών σταθμών και των τηλεγραφικών γραφείων.[5] Επίσης, σχεδίαζαν την άμεση κατάληψη στρατοπέδων συγκέντρωσης, ώστε να τερματιστεί η εξόντωση των Εβραίων. Προϋπόθεση για την επιτυχία της επιχείρησης και την κατάληψη της εξουσίας ήταν η τυφλή υπακοή των διοικητών των μονάδων στους συνωμότες.
Δολοφονία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τελικά, η απόπειρα δολοφονίας πραγματοποιήθηκε στις 20 Ιουλίου του 1944, στο καταφύγιο του Χίτλερ, Wolfsschanze (φωλιά του λύκου), στη σημερινή Πολωνία. Ο ίδιος ο Στάουφενμπεργκ τοποθέτησε την εκρηκτική ύλη, κρυμμένη σε χαρτοφύλακα, κοντά στον Χίτλερ και έφυγε από την αίθουσα. Μόνο τέσσερις από τους 24 παρευρισκόμενους τραυματίστηκαν θανάσιμα, ενώ ο στόχος σώθηκε με ελαφρά τραύματα. Εν τω μεταξύ, ο Στάουφενμπεργκ κατέφθασε αεροπορικώς στο Βερολίνο, προκειμένου να οδηγήσει το πραξικόπημα, νομίζοντας ότι ο Χίτλερ είναι πλέον νεκρός. Τελικά οι συνωμότες απέτυχαν, καθώς πολλοί αξιωματικοί αρνήθηκαν να εκτελέσουν τις διαταγές, αφότου μαθεύτηκε ότι ο Φύρερ παρέμενε ζωντανός.
Τέλος Πραξικοπήματος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά την αντιμετώπιση του πραξικοπήματος, η Γκεστάπο προχώρησε στη σύλληψη τουλάχιστον 7.000 ατόμων, από τα οποία τα 4.980 εκτελέστηκαν. Οι Κλάους φον Στάουφενμπεργκ, Βέρνερ φον Χέφτεν, Φρίντριχ Όλμπριχτ και Άλμπρεχτ φον Κβιρνχάιμ εκτελέστηκαν στο Βερολίνο. Ακόμη και στις παραμονές πτώσης του ναζιστικού καθεστώτος, δηλαδή την άνοιξη του 1945, τα Ες-Ες δολοφόνησαν συνωμότες όπως τον Βίλχελμ Κανάρις και τον Ντίτριχ Μπονχέφερ.
Η αποτυχία ανατροπής του καθεστώτος αποτέλεσε την τελευταία δράση της ενδογερμανικής αντίστασης κατά του Ναζισμού. Ο Χίτλερ, πεπεισμένος ότι σώθηκε από θεία πρόνοια, αποφάσισε να πολεμήσει μέχρις εσχάτων και έτσι συνεχίστηκε ο πόλεμος.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Παπαναστασίου
- ↑ 2,0 2,1 http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_100010_06/02/2011_431368 Αρχειοθετήθηκε 2012-02-08 στο Wayback Machine. Το σχέδιο των πρωτεργατών της συνωμοσίας
- ↑ 3,0 3,1 όπου και παραπάνω
- ↑ Time-Life Παγκόσμια Ιστορία. Τόμος 19. Εκδόσεις Κ. Καπόπουλος. Αθήνα 1993 σ. 97
- ↑ Fest, Joachim. Plotting Hitler's Death: The German Resistance to Hitler, 1933–1945. 1996, σελ. 219
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Fest, Joachim: «Plotting Hitler's Death: The German Resistance to Hitler, 1933–1945», 1996. ISBN 0-8050-5648-3
- Shirer, William: «The Rise and Fall of the Third Reich», 1960. ISBN 0-671-72868-7
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα 20 July plot στο Wikimedia Commons
