| dbo:abstract
|
- Uvala je krasová povrchová sníženina vzniklá nejčastěji bočním spojením několika závrtů, čímž dojde k vytvoření zvláštní formy krasového údolí. Rozměrově je tedy obvykle větší než samostatný závrt (nemusí být ale pravidlem - viz obrovské závrty/menší uvaly vzniklé spojením drobnějších závrtů), ale menší než polje. (cs)
- Uvalao estas aro da dolinoj.Tiaj truoj aŭ ujoj troviĝas en karstaj regionoj, ekzemple en Ĵuraso.La loko, kie akvo aŭ rivero malaperas en la grundon nomiĝas ponoro.Pro fendoj en la roko la dolinoj troviĝas sur linio, ofte rekta linio. Kiam ili kreskas, ili alproksimiĝas unu de la alia kaj finfine formas unikan ujon, kiu nomiĝas uvalao. (eo)
- Uvala (die -) war ursprünglich ein Toponym, welches von Menschen benutzt wurde, die in Teilen von Kroatien, Bosnien und Herzegowinas Montenegro und Serbien leben. In den Erdwissenschaften werden damit „Closed Karst Depressions“ (geschlossene Karstsenken) gemeint, die zumeist eine längliche und unterschiedlich zusammengesetzte Form aufweisen und größer sind als Dolinen. Diese Formen werden in den hochgradig verkarsteten Äußeren Dinariden zwischen Slowenien und Griechenland häufig angetroffen. Doch Karstsenken werden auf allen Kontinenten in recht unterschiedlichen Landschaften angetroffen, deswegen ist Uvala zum international benutzten Terminus geworden, auch um solche Karstsenken von den bis zu vielen Kilometern langen Poljen zu unterscheiden. Noch gängige Definitionen von Uvalas sind aber oft dürftig empirisch untermauert. Weil die herkömmlichen Definitionen als unbefriedigend empfunden wurden, wurde der Fachterminus ungern und wenig benutzt. In einigen Publikationen wird sogar empfohlen, den Begriff ganz aufzugeben. Neuere empirische Untersuchungen (vor allem ab 2009) haben die noch dominierenden Definitionen einer gründlichen Revision unterzogen: „…uvalas are large (in km scale) karst closed depressions of irregular or elongated plan form resulting from accelerated corrosion along major tectonically broken zones.“ (…Uvalas sind große – im Kilometermaßstab – geschlossene Karstsenken von unregelmäßiger oder länglicher Form, die infolge vermehrter Korrosion entlang vorwiegend tektonischer Bruchzonen entstanden sind). Die Autorin der Untersuchungen plädiert für eine vollwertige Wiedereinführung von Uvalas als eigenständige Karstform. Der Teil der heute noch häufig anzutreffenden Definition, eine „Uvala entsteht durch Aufzehren der trennenden“ Landrücken „zwischen benachbarten Dolinen“ (Zyklustheorie: ‚Dolinen entwickeln sich zu Uvalas und Uvalas zu Poljen‘) ist nicht haltbar. Die Morphologie einer Uvala ist: „…by size larger than a doline and usually smaller than a polje, but differs from these two forms also in morphology and combination of genetic factors, which gives it a status of a particular karst relief form.“ (größer als eine Doline und normalerweise kleiner als eine Polje, unterscheidet sich aber von diesen beiden Formen auch morphologisch und in der Kombination generischer Faktoren und macht sie zu einer eigenständigen Reliefform.) (de)
- Las uvalas son, en geomorfología, formaciones motivadas por la evolución de la dolina, pero más rápida en superficie que en profundidad. Son dolinas coalescentes que suelen generar depresiones amplias cerradas y de fondo plano o irregular donde se produce una intensa infiltración. Bajo el nombre de uvalas se conocen aquellas depresiones de planta irregular, generalmente alargadas, originadas con frecuencia mediante la unión de dolinas individuales. Algunos autores las designan como dolinas compuestas. De tal manera, la uvala representa un estado avanzado en el desarrollo de las dolinas, lo cual comienza con la captación de las aguas a través de un punto de absorción, continúa con la ampliación y desarrollo de las dolinas y prosigue mediante la unión de las mismas. Las dolinas que dan lugar a estas depresiones complejas pueden ser no solo del tipo de disolución como sucede generalmente, sino también de otros tipos. Ejemplos de dolinas: Lehmann ha señalado el hecho de que en las regiones tropicales las uvalas se caracterizan por ser más irregulares, angulosas y estar circundadas por paredes de pendiente fuerte. Se designa con el término de depresiones kársticas a aquellas uvalas que han ampliado su tamaño como consecuencia de un mayor desarrollo, e incluso debido a la unión de uvalas y dolinas individuales. Indudablemente que las depresiones kársticas representan el estado de desarrollo inmediato anterior a los poljés. (es)
- Uvalak hainbat dolinaren elkarketak dira. Urez bete litezke. Formazio hauek kareharriz osatuta daude eta paisai karstikoaren parte dira. Eremu exokarstikoa osatzen duten ur-xurgatze formetako bat da. (eu)
- Ouvala est un mot d'origine serbe. Dans les régions de relief karstique, il désigne une vaste dépression résultant de la coalescence de plusieurs dolines. (fr)
- Uvala is originally a local toponym used by people in some regions in Slovenia, Croatia, Bosnia and Herzegovina, Montenegro and Serbia. In geosciences it denotes a closed karst depression, a terrain form usually of elongated or compound structure and of larger size than that of sinkholes. It is a morphological form frequently found in the "Outer Dinarides" anywhere between Slovenia and Greece. But large closed karst depressions are found on all continents in different landscapes and therefore uvala has become a globally established term, used also to distinguish such depressions from poljes (size of many km). Definitions of uvalas are often poorly empirically supported. "The coalescence of dolines" is a most frequently found and still dominant explanation. Yet because of the ongoing dissatisfaction with this definition the term 'uvala' has often been belittled – occasionally it was even proposed that the term be given up altogether. However, recent empirical research (~2009) revised poor mainstream definitions, stating that "…uvalas are large (in km scale) karst closed depressions of irregular or elongated plan form resulting from accelerated corrosion along major tectonically broken zones." This is arguing for the "re-introducing of uvalas into modern karstology" – distinguishing them from dolines and poljes in size (typically) and "also in morphology and combination of genetic factors", which give them "a status of a particular karst relief form." (en)
- 우발레(uvale) 또는 우발라(uvala)는 작은 돌리네 몇 개가 이어져서 긴 와지를 이룬 것이다. 큰 우발레는 수 평방킬로미터의 면적을 차지하고 200 미터 깊이까지 꺼지기도 한다. 우발레가 이어지면 폴리에가 된다. (ko)
- ウバーレ（uvala）は多数の小さな互いに独立したドリーネが1つの陥没穴として結合したカルスト地形。日本語では連合擂鉢穴とも称する。 この地形は小さなドリーネが結合して生じるため、しばしば不規則な形をとり、陥没穴は浅くなる。規模の大きなウバーレは面積数平方キロメートルに達し、深さは約200メートルまでになる。 (ja)
- Uwał – forma krasowej rzeźby terenu, zagłębienie będące wynikiem połączenia kilku lejów krasowych, jednak mniejsze niż polje. W procesie rozwoju uwału następuje całkowita likwidacja grzęd oddzielających poszczególne leje oraz stopniowe wyrównywanie dna uwału. (pl)
- Карстовая котловина — отрицательная карстовая форма рельефа с диаметром от 100—200 метров до одного километра и глубиной более 5-10 метров. Котловина, в отличие от воронки, имеет больше одного выводящего канала. В зарубежной литературе карстовые котловины именуются «увала́», в то время как в русском языке «увалы» — положительная форма рельефа. Несколько небольших сухих котловин, объединённых эрозионными процессами, образуют вместе суходол. Карстовая котловина — промежуточная форма между карстовой воронкой и польем. Чаще всего они образуются при слиянии нескольких карстовых воронок. Стенки воронок подвергаются эрозионному разрушению, и продукты этих процессов скапливаются на дне впадины, отчего она растёт в ширину, но не в глубину. Другие котловины образуются при обрушении больших карстовых полостей. Большинство котловин образуется в зонах трещинноватости карбонатных пород мезозойского возраста при наличии тепла и достаточного количества влаги. В котловинах могут образовываться постоянные или временные озёра. Примером такой формы рельефа может служить карстовая котловина Рица, расположенная на склоне массива Ачибах со стороны озера Рицы в Абхазии[значимость факта?]. Размеры котловины 350 на 220 метров (на высоте 780 метров над уровнем моря). Дно котловины — плоская заболоченная местность с бессточным озером и впадающим в него ручьём. В 50 метрах к югу от озера находится воронка-понор с глинистыми склонами. Ручей впадает в озеро с запада. С востока котловина ограничена карровым полем. (ru)
|
| dbo:thumbnail
| |
| dbo:wikiPageExternalLink
| |
| dbo:wikiPageID
| |
| dbo:wikiPageLength
|
- 33233 (xsd:nonNegativeInteger)
|
| dbo:wikiPageRevisionID
| |
| dbo:wikiPageWikiLink
| |
| dbp:sign
|
- Sweeting, M. M. (en)
- Williams, P.: 'Karst' in: Goudie (en)
|
| dbp:text
|
- Large closed depression formed by the coalescence of several dolines which have enlarged towards each other. (en)
- As solution depressions evolve, some enlarge laterally and coalesce, producing compound closed depressions known as uvalas. (en)
|
| dbp:wikiPageUsesTemplate
| |
| dcterms:subject
| |
| rdf:type
| |
| rdfs:comment
|
- Uvala je krasová povrchová sníženina vzniklá nejčastěji bočním spojením několika závrtů, čímž dojde k vytvoření zvláštní formy krasového údolí. Rozměrově je tedy obvykle větší než samostatný závrt (nemusí být ale pravidlem - viz obrovské závrty/menší uvaly vzniklé spojením drobnějších závrtů), ale menší než polje. (cs)
- Uvalao estas aro da dolinoj.Tiaj truoj aŭ ujoj troviĝas en karstaj regionoj, ekzemple en Ĵuraso.La loko, kie akvo aŭ rivero malaperas en la grundon nomiĝas ponoro.Pro fendoj en la roko la dolinoj troviĝas sur linio, ofte rekta linio. Kiam ili kreskas, ili alproksimiĝas unu de la alia kaj finfine formas unikan ujon, kiu nomiĝas uvalao. (eo)
- Uvalak hainbat dolinaren elkarketak dira. Urez bete litezke. Formazio hauek kareharriz osatuta daude eta paisai karstikoaren parte dira. Eremu exokarstikoa osatzen duten ur-xurgatze formetako bat da. (eu)
- Ouvala est un mot d'origine serbe. Dans les régions de relief karstique, il désigne une vaste dépression résultant de la coalescence de plusieurs dolines. (fr)
- 우발레(uvale) 또는 우발라(uvala)는 작은 돌리네 몇 개가 이어져서 긴 와지를 이룬 것이다. 큰 우발레는 수 평방킬로미터의 면적을 차지하고 200 미터 깊이까지 꺼지기도 한다. 우발레가 이어지면 폴리에가 된다. (ko)
- ウバーレ（uvala）は多数の小さな互いに独立したドリーネが1つの陥没穴として結合したカルスト地形。日本語では連合擂鉢穴とも称する。 この地形は小さなドリーネが結合して生じるため、しばしば不規則な形をとり、陥没穴は浅くなる。規模の大きなウバーレは面積数平方キロメートルに達し、深さは約200メートルまでになる。 (ja)
- Uwał – forma krasowej rzeźby terenu, zagłębienie będące wynikiem połączenia kilku lejów krasowych, jednak mniejsze niż polje. W procesie rozwoju uwału następuje całkowita likwidacja grzęd oddzielających poszczególne leje oraz stopniowe wyrównywanie dna uwału. (pl)
- Uvala (die -) war ursprünglich ein Toponym, welches von Menschen benutzt wurde, die in Teilen von Kroatien, Bosnien und Herzegowinas Montenegro und Serbien leben. In den Erdwissenschaften werden damit „Closed Karst Depressions“ (geschlossene Karstsenken) gemeint, die zumeist eine längliche und unterschiedlich zusammengesetzte Form aufweisen und größer sind als Dolinen. Diese Formen werden in den hochgradig verkarsteten Äußeren Dinariden zwischen Slowenien und Griechenland häufig angetroffen. Doch Karstsenken werden auf allen Kontinenten in recht unterschiedlichen Landschaften angetroffen, deswegen ist Uvala zum international benutzten Terminus geworden, auch um solche Karstsenken von den bis zu vielen Kilometern langen Poljen zu unterscheiden. Noch gängige Definitionen von Uvalas sind aber (de)
- Las uvalas son, en geomorfología, formaciones motivadas por la evolución de la dolina, pero más rápida en superficie que en profundidad. Son dolinas coalescentes que suelen generar depresiones amplias cerradas y de fondo plano o irregular donde se produce una intensa infiltración. Ejemplos de dolinas: Lehmann ha señalado el hecho de que en las regiones tropicales las uvalas se caracterizan por ser más irregulares, angulosas y estar circundadas por paredes de pendiente fuerte. (es)
- Uvala is originally a local toponym used by people in some regions in Slovenia, Croatia, Bosnia and Herzegovina, Montenegro and Serbia. In geosciences it denotes a closed karst depression, a terrain form usually of elongated or compound structure and of larger size than that of sinkholes. It is a morphological form frequently found in the "Outer Dinarides" anywhere between Slovenia and Greece. But large closed karst depressions are found on all continents in different landscapes and therefore uvala has become a globally established term, used also to distinguish such depressions from poljes (size of many km). Definitions of uvalas are often poorly empirically supported. "The coalescence of dolines" is a most frequently found and still dominant explanation. Yet because of the ongoing dissat (en)
- Карстовая котловина — отрицательная карстовая форма рельефа с диаметром от 100—200 метров до одного километра и глубиной более 5-10 метров. Котловина, в отличие от воронки, имеет больше одного выводящего канала. В зарубежной литературе карстовые котловины именуются «увала́», в то время как в русском языке «увалы» — положительная форма рельефа. Несколько небольших сухих котловин, объединённых эрозионными процессами, образуют вместе суходол. Большинство котловин образуется в зонах трещинноватости карбонатных пород мезозойского возраста при наличии тепла и достаточного количества влаги. (ru)
|
| rdfs:label
|
- Uvala (cs)
- Uvala (de)
- Uvalao (eo)
- Uvala (es)
- Uvala (eu)
- Ouvala (fr)
- 우발레 (ko)
- ウバーレ (ja)
- Uwał (pl)
- Uvala (landform) (en)
- Карстовая котловина (ru)
|
| owl:sameAs
| |
| prov:wasDerivedFrom
| |
| foaf:depiction
| |
| foaf:isPrimaryTopicOf
| |
| is dbo:wikiPageRedirects
of | |
| is dbo:wikiPageWikiLink
of | |
| is foaf:primaryTopic
of | |
