| dbo:abstract
|
- Cuitláhuac byl předposlední aztécký vládce (tlatoani), který vládl v roce 1520.Byl jedenáctým synem panovníka Axayacatla a mladším bratrem Moctezumy II., někdejšího vládce Tenochtitlánu. Matka jeho otce, nazývaná rovněž Cuitláhuac (v anglické literatuře též Cuitlahuatzin I.), byla vládkyní . Panovníkem byl zvolen poté, co byl jeho bratr jako kolaborant se Španěly zbaven moci. Po čtyřměsíčním panování, vyplněném válkou s Cortésem, zemřel na neštovice. (cs)
- Cuitláhuac (Nahuatl für getrockneter Kot ; * um 1470; † 1520) war von Juni bis Oktober 1520 der Herrscher der aztekischen Hauptstadt Tenochtitlán. Cuitláhuac war der elfte Sohn des Herrschers Axayacatl und der Herrscher von Iztapalapa.Er folgte seinem Bruder Moctezuma II. nach, der von dem spanischen Konquistador Hernán Cortés gefangen genommen worden war. Cuitláhuac befehligte die aztekischen Truppen in der Schlacht vom 30. Juni 1520, aus der die Azteken siegreich hervorgingen, und die von den Spaniern La Noche Triste, „die traurige Nacht“, genannt wurde. Doch auf Grund der technischen Überlegenheit der spanischen Waffen war dieser Sieg der Azteken ein teuer erkaufter Pyrrhussieg: 942 toten Spaniern und 1200 toten Tlaxcalteken standen mehrere tausend getötete Azteken gegenüber. Während der spanischen Belagerung der Stadt Tenochtitlán starb Cuitláhuac an den von den Spaniern eingeschleppten Pocken. Sein Cousin Cuauhtémoc folgte ihm auf den Thron. (de)
- Kuitlahuako, Cuitláhuac aŭ Cuiltahuatzin (1476 25-a de novembro ĝis la 28-a de novembro 1520, lasta tago de la monato Keĉolli) estis la antaŭlasta tlatoani de la aztekoj, senjoro de Iztapalapa kaj frato de Moktezumo la 2-a. Kiam komencis la ribelo de la aztekoj kontraŭ Moktezumo en Tenoĉtitlano, Korteso liberigis Kuitlahuako por ke tiu klopodu pacigi la ribelintojn, sed male li estris ilin. Fakte li estis la ĉefa stratego de la atakoj kiuj okazigis la venkon de la aztekoj dum la nomita Trista Nokto (30a de junio 1520). Kiam mortis Moktezumo, la aztekaj nobeloj kaj la pastroj elektis lin kiel nova tlatoani kaj militestro, kaj li montris grandan kapablon por listigi trupojn, serĉi aliancojn kun kelkaj popoloj kaj klopodi detrui la invadintojn. La 7an de septembro 1520 de la julia kalendaro, kiu estis la tago "13a Mikiztli" de la jaro "2 Tekpat", dum la kronceremonio, estis mortbuĉitaj ĉiuj hispanoj kaj aliancanoj kiuj estis enprizonigitaj en la palaco de Aksajakatlo kaj de la ariergardo de la konkistadoroj kiuj ne sukcesis fuĝi kiam falis la portebla ponto metita por trapasi la fosojn. Lia regado daŭros nur okdek tagojn. Estis la variolo kio finigis la vivon de Kuitlahuako en novembro 1520, nur kelkajn semajnojn post venki super la hispanoj. Li estis jam ariginta armeon de tri divizioj kun totalo de pli ol 500,000 soldatoj, miloble pli multnombraj ol la fortoj de Korteso, kaj eĉ pli multnombraj ol la hispanaj fortoj de Kubo. Kuitlahuako mortis 44-jaraĝa. La variolo estis malsano nekonata ĝis tiam en Ameriko, ŝajne enkondukita de la hispanoj kiuj venis en la ekspedicio de Pánfilo de Narváez. (eo)
- Cuitláhuac (Spanish pronunciation: [kwiˈtlawak], ) (c. 1476 – 1520) or Cuitláhuac (in Spanish orthography; Nahuatl languages: Cuitlāhuac, Nahuatl pronunciation: [kʷiˈt͡ɬaːwak], honorific form: Cuitlahuatzin) was the 10th Huey Tlatoani (emperor) of the Aztec city of Tenochtitlan for 80 days during the year Two Flint (1520). He is credited with leading the resistance to the Spanish and Tlaxcalteca conquest of the Mexica Empire, following the death of his kinsman Moctezuma II. (en)
- Cuitláhuac (en náhuatl: Kwitlawak; 1476-25 de noviembre al 28 de noviembre de 1520, último día del mes quecholli), también llamado Cuauhtláhuac, fue el penúltimo huey tlatoani mexica, señor de Iztapalapa y hermano de Moctezuma Xocoyotzin. (es)
- Cuitlahuac (1476 – 1520) atau Cuitláhuac (dalam ortografi Spanyol; di bahasa Nahuatl: cuitlāhuac, bentuk honorifik Cuitlahuatzin) adalah tlatoani (penguasa) ke-10 kota Tenochtitlan milik Aztek selama 80 hari selama tahun Two Flint (1520). Cuitlahuac adalah anak kesebelas penguasa Axayacatl dan adik Moctezuma II, pemimpin Tenochtitlan sebelumnya. Kakeknya , menguasai , dan Cuitlahuac muda juga menguasai disana. (in)
- Cuitláhuac ("Excrément désseché") - (également nommé Cuitlahua, Cuitlahuía ou Cuitlaoa, avec ou sans le suffixe honorifique « tzin ») fut le dixième « huey tlatoani » (empereur aztèque) de la ville de Mexico-Tenochtitlan. Il dirigea les Mexicas en 1520, pendant seulement quelques semaines, au début des principaux conflits armés entre les Mexicas et les conquistadors d'Hernán Cortés. (fr)
- クィトラワク（Cuitláhuac, 1476年頃 - 1520年）は、アステカの第10代の君主（トラトアニ、在位：1520年）。アシャヤカトルの子で、モクテスマ2世の弟にあたる。『チマルパイン文書』によると、モクテスマ2世はアシャヤカトルの8番目、クィトラワクは11番目の子であり、アステカ王になる前はイスタパラパの統治者だった。 (ja)
- 쿠이틀라우악(나우아틀어: Cuitlāhuac [kʷiˈt͡ɬaːwak], 1476년 ~ 1520년)은 아즈텍의 황족이자 정치인이며 10대 황제(재위 1520)였다. 몬테수마 1세의 증손자이자 6대 왕 (Axayacatl) 왕의 아들이자 , 의 조카였다. 1520년 전사였던 그는 형 몬테수마 2세가 살해되자, 그 뒤를 이어 아즈텍 황제로 추대되었다. 그러나 에르난 코르테스가 스페인 본국에 요청한 증원군 가운데 천연두 보균자가 있었고, 그가 멕시코 만에 상륙하자 천연두는 확산되었다. 에르난 코르테스는 그를 쿠이틀라우악에게 보내 천연두에 감염되게 하였다는 의견도 있다. 천연두는 테노치티틀란에 확산되었고, 쿠이틀라우악 역시 천연두에 감염되어 즉위한 지 수일 만에 사망했다. 그의 뒤는 조카(혹은 5촌)인 쿠아우테목이 계승하였다. (ko)
- Cuitláhuac (nahuatl: cuitlāhuac, forma onorifica Cuitlahuatzin; 1476 circa – 1520) fu il decimo tlatoani (regnante) della città azteca di Tenochtitlán per 80 giorni, durante l'anno 2 selce (1520).. (it)
- Cuitlahuac was de Azteekse leider (hueyi tlahtoani) van juni tot oktober 1520. Hij volgde zijn broer Motecuhzoma II op, nog voor dat deze omkwam, omdat hij te veel aan de Spanjaarden toe zou geven. Onder leiding van Cuitlahuac behaalden de Azteken een grote overwinning op 1 juli 1520, tijdens La Noche Triste (Treurnacht), waarbij 400 Conquistadors en duizenden Indiaanse bondgenoten omkwamen. Hij overleed aan de pokken tijdens het beleg van Tenochtitlan. Hij werd opgevolgd door zijn neef Cuauhtemoc. (nl)
- Cuitláhuac, wym. kʷi'tɬaːwak (ur. 1476, zm. 1520) – tlatoani (władca) Azteków (Méxicas) w 1520. Syn Axayacatla, brat Montezumy II. Cuitláhuac był azteckim władcą miasta Tenochtitlán praktycznie od czerwca, a formalnie wybrany 7 września 1520 r. Przejął rządy po swoim bracie (Montezumie II), który był wówczas uwięziony przez hiszpańskiego konkwistadora Hernána Cortésa. Jeszcze za panowania brata Cuitláhuac był gorącym zwolennikiem walki zbrojnej z Hiszpanami. W roku 1520 stanął na czele zrywu zbrojnego w Tenochtitlán, który miał uniemożliwić wycofanie się Hiszpanów ze stolicy. Dowodził też w czasie największego zwycięstwa Azteków w nocy z 30 czerwca na 1 lipca, która przeszła do historii pod nazwą La Noche Triste (Smutnej Nocy). Hiszpanie, nieustannie napastowani przez powstańców, nie byli w stanie utrzymać się w mieście i wycofywali się groblą w kierunku Tlacopanu. Obładowani łupami, atakowani byli na grobli, nacierali też na nich wojownicy indiańscy z łodzi na jeziorze. Konkwistadorzy ponieśli wtedy ogromną klęskę: 869 z nich zginęło, na brzeg jeziora przedostało się tylko 425, w tym wielu rannych. Zginęło też 1200-2000 Indian z oddziałów pozostających na służbie hiszpańskiej (Tlaxcalanie). Mimo zadania konkwistadorom ciężkich strat, Cuitláhuac nie podjął jednak wystarczających działań (pościgu) dla osiągnięcia pełnego zwycięstwa. Pozwoliło to Hiszpanom na odwrót do Tlaxcali. Cuitláhuac zmarł pod koniec października 1520 r. na czarną ospę przyciągniętą do Tenochtitlán przez żołnierzy hiszpańskich. Po śmierci Cuitláhuaca dowództwo objął jego kuzyn Cuauhtémoc – energiczny i odważny ulubieniec ludu, zdecydowany obrońca niepodległości państwa Méxicas, który w styczniu 1521 r. został władcą. (pl)
- Cuitláhuac, född 1476, död 1520, var aztekernas näst sista tlatoani (härskare) av den gamla kungaätten och yngre bror till föregångaren på tronen, Moctezuma II. Han var gift med Tecuichpo Ixcaxochitzin, dotter till Moctezuma II. Efter att Moctezuma II dödats under tumultet före "sorgenatten" 30 juni La Noche Triste valdes Cuitláhuac till efterträdare. Regeringstiden blev 80 dagar. I december 1520 dog han i smittkoppor och efterträddes av sin kusin Cuauhtémoc. Cuitláhuac betyder på nahuatl ungefär "den som är ansvarig för/vårdar". (sv)
- Cuitláhuac (náuatle/nauatle : kʷiˈt͡ɬaːwak ; português : Águia d'água , 1476 - Tenochtitlan, 25 de novembro de 1520) ), foi o décimo tlatoani de Tenochtitlan, reinou durante 80 dias durante o ano 2 Faca (1529). (pt)
- Куитла́уак (исп. Cuitláhuac, кл. науатль Cuitlāhuac, около 1476—1520). Десятый тлатоани государства ацтеков из династии Акамапичтли, принявший этот пост в обстановке войны с Кортесом. Правил всего 80 дней (то есть четыре ацтекских месяца. Год 1520 обозначался как «Два Кремень»). Сведения о его жизни скудны, в основном содержась в работах индейского историка XVII в. — Чимальпаина. Конкистадорский историк Берналь Диас дель Кастильо даже не называет его по имени. Одиннадцатый сын Ашаякатля (1469—1481), младший брат Монтесумы II. Унаследовал удел Истапалапан от своего деда (по матери), которого также звали Куитлауак. После начала Конкисты, вместе с Монтесумой содержался в заложниках у испанцев. После того, как Педро де Альварадо учинил резню в центральном храме Теночтитлана, Монтесума предложил Кортесу освободить брата, чтобы можно было начать переговоры с восставшими жителями столицы. Это было сделано, однако Куитлауак был избран правителем и возглавил атаку индейцев, известную как «Ночь печали». К 30 июня 1520 г долина Мехико была освобождена от испанцев. Больше ничего Куитлауак совершить не успел: через 80 дней после избрания тлатоани, он скончался от оспы, завезённой в Мексику испанцами. Его брат и соправитель (сиуакоатль) в тот же день отрёкся, а управление было вверено Куаутемоку. (ru)
- Квітла́вак (науатль Cuitlāhuac, МФА: [kʷiˈt͡ɬaːwak]; 1476-1520) — з 1499/1500 до 1520 року володар Істапалану як Квітлавак II, після цього 10-й тлатоані Теночтітлану у 1520 році (липень-жовтень). (uk)
- 奎特拉瓦克（納瓦特爾語：Cuitlāhuac，约1476－1520），阿兹特克帝国第7位君主，第10位特诺奇蒂特兰君主，在位仅80天。 奎特拉瓦克是前国王阿沙亚卡特尔的第十一子，是前国王蒙特苏马二世的弟弟。他的外祖父与他同名，曾是伊斯塔帕拉帕的统治者，奎特拉瓦克最初曾短暂地过统治那里。 奎特拉瓦克登基时，阿兹特克帝国已经遭到了西班牙人的入侵，国家岌岌可危。前国王蒙特苏马二世失去了阿兹特克人的信任，他作为新任国王被迫登基。1520年，蒙特苏马二世遭到袭击并死去，而奎特拉瓦克的王位也并未坐长久，他在位仅80天便罹患天花死去。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Cuitláhuac byl předposlední aztécký vládce (tlatoani), který vládl v roce 1520.Byl jedenáctým synem panovníka Axayacatla a mladším bratrem Moctezumy II., někdejšího vládce Tenochtitlánu. Matka jeho otce, nazývaná rovněž Cuitláhuac (v anglické literatuře též Cuitlahuatzin I.), byla vládkyní . Panovníkem byl zvolen poté, co byl jeho bratr jako kolaborant se Španěly zbaven moci. Po čtyřměsíčním panování, vyplněném válkou s Cortésem, zemřel na neštovice. (cs)
- Cuitláhuac (Spanish pronunciation: [kwiˈtlawak], ) (c. 1476 – 1520) or Cuitláhuac (in Spanish orthography; Nahuatl languages: Cuitlāhuac, Nahuatl pronunciation: [kʷiˈt͡ɬaːwak], honorific form: Cuitlahuatzin) was the 10th Huey Tlatoani (emperor) of the Aztec city of Tenochtitlan for 80 days during the year Two Flint (1520). He is credited with leading the resistance to the Spanish and Tlaxcalteca conquest of the Mexica Empire, following the death of his kinsman Moctezuma II. (en)
- Cuitláhuac (en náhuatl: Kwitlawak; 1476-25 de noviembre al 28 de noviembre de 1520, último día del mes quecholli), también llamado Cuauhtláhuac, fue el penúltimo huey tlatoani mexica, señor de Iztapalapa y hermano de Moctezuma Xocoyotzin. (es)
- Cuitlahuac (1476 – 1520) atau Cuitláhuac (dalam ortografi Spanyol; di bahasa Nahuatl: cuitlāhuac, bentuk honorifik Cuitlahuatzin) adalah tlatoani (penguasa) ke-10 kota Tenochtitlan milik Aztek selama 80 hari selama tahun Two Flint (1520). Cuitlahuac adalah anak kesebelas penguasa Axayacatl dan adik Moctezuma II, pemimpin Tenochtitlan sebelumnya. Kakeknya , menguasai , dan Cuitlahuac muda juga menguasai disana. (in)
- Cuitláhuac ("Excrément désseché") - (également nommé Cuitlahua, Cuitlahuía ou Cuitlaoa, avec ou sans le suffixe honorifique « tzin ») fut le dixième « huey tlatoani » (empereur aztèque) de la ville de Mexico-Tenochtitlan. Il dirigea les Mexicas en 1520, pendant seulement quelques semaines, au début des principaux conflits armés entre les Mexicas et les conquistadors d'Hernán Cortés. (fr)
- クィトラワク（Cuitláhuac, 1476年頃 - 1520年）は、アステカの第10代の君主（トラトアニ、在位：1520年）。アシャヤカトルの子で、モクテスマ2世の弟にあたる。『チマルパイン文書』によると、モクテスマ2世はアシャヤカトルの8番目、クィトラワクは11番目の子であり、アステカ王になる前はイスタパラパの統治者だった。 (ja)
- 쿠이틀라우악(나우아틀어: Cuitlāhuac [kʷiˈt͡ɬaːwak], 1476년 ~ 1520년)은 아즈텍의 황족이자 정치인이며 10대 황제(재위 1520)였다. 몬테수마 1세의 증손자이자 6대 왕 (Axayacatl) 왕의 아들이자 , 의 조카였다. 1520년 전사였던 그는 형 몬테수마 2세가 살해되자, 그 뒤를 이어 아즈텍 황제로 추대되었다. 그러나 에르난 코르테스가 스페인 본국에 요청한 증원군 가운데 천연두 보균자가 있었고, 그가 멕시코 만에 상륙하자 천연두는 확산되었다. 에르난 코르테스는 그를 쿠이틀라우악에게 보내 천연두에 감염되게 하였다는 의견도 있다. 천연두는 테노치티틀란에 확산되었고, 쿠이틀라우악 역시 천연두에 감염되어 즉위한 지 수일 만에 사망했다. 그의 뒤는 조카(혹은 5촌)인 쿠아우테목이 계승하였다. (ko)
- Cuitláhuac (nahuatl: cuitlāhuac, forma onorifica Cuitlahuatzin; 1476 circa – 1520) fu il decimo tlatoani (regnante) della città azteca di Tenochtitlán per 80 giorni, durante l'anno 2 selce (1520).. (it)
- Cuitlahuac was de Azteekse leider (hueyi tlahtoani) van juni tot oktober 1520. Hij volgde zijn broer Motecuhzoma II op, nog voor dat deze omkwam, omdat hij te veel aan de Spanjaarden toe zou geven. Onder leiding van Cuitlahuac behaalden de Azteken een grote overwinning op 1 juli 1520, tijdens La Noche Triste (Treurnacht), waarbij 400 Conquistadors en duizenden Indiaanse bondgenoten omkwamen. Hij overleed aan de pokken tijdens het beleg van Tenochtitlan. Hij werd opgevolgd door zijn neef Cuauhtemoc. (nl)
- Cuitláhuac, född 1476, död 1520, var aztekernas näst sista tlatoani (härskare) av den gamla kungaätten och yngre bror till föregångaren på tronen, Moctezuma II. Han var gift med Tecuichpo Ixcaxochitzin, dotter till Moctezuma II. Efter att Moctezuma II dödats under tumultet före "sorgenatten" 30 juni La Noche Triste valdes Cuitláhuac till efterträdare. Regeringstiden blev 80 dagar. I december 1520 dog han i smittkoppor och efterträddes av sin kusin Cuauhtémoc. Cuitláhuac betyder på nahuatl ungefär "den som är ansvarig för/vårdar". (sv)
- Cuitláhuac (náuatle/nauatle : kʷiˈt͡ɬaːwak ; português : Águia d'água , 1476 - Tenochtitlan, 25 de novembro de 1520) ), foi o décimo tlatoani de Tenochtitlan, reinou durante 80 dias durante o ano 2 Faca (1529). (pt)
- Квітла́вак (науатль Cuitlāhuac, МФА: [kʷiˈt͡ɬaːwak]; 1476-1520) — з 1499/1500 до 1520 року володар Істапалану як Квітлавак II, після цього 10-й тлатоані Теночтітлану у 1520 році (липень-жовтень). (uk)
- 奎特拉瓦克（納瓦特爾語：Cuitlāhuac，约1476－1520），阿兹特克帝国第7位君主，第10位特诺奇蒂特兰君主，在位仅80天。 奎特拉瓦克是前国王阿沙亚卡特尔的第十一子，是前国王蒙特苏马二世的弟弟。他的外祖父与他同名，曾是伊斯塔帕拉帕的统治者，奎特拉瓦克最初曾短暂地过统治那里。 奎特拉瓦克登基时，阿兹特克帝国已经遭到了西班牙人的入侵，国家岌岌可危。前国王蒙特苏马二世失去了阿兹特克人的信任，他作为新任国王被迫登基。1520年，蒙特苏马二世遭到袭击并死去，而奎特拉瓦克的王位也并未坐长久，他在位仅80天便罹患天花死去。 (zh)
- Cuitláhuac (Nahuatl für getrockneter Kot ; * um 1470; † 1520) war von Juni bis Oktober 1520 der Herrscher der aztekischen Hauptstadt Tenochtitlán. Cuitláhuac war der elfte Sohn des Herrschers Axayacatl und der Herrscher von Iztapalapa.Er folgte seinem Bruder Moctezuma II. nach, der von dem spanischen Konquistador Hernán Cortés gefangen genommen worden war. Cuitláhuac befehligte die aztekischen Truppen in der Schlacht vom 30. Juni 1520, aus der die Azteken siegreich hervorgingen, und die von den Spaniern La Noche Triste, „die traurige Nacht“, genannt wurde. Doch auf Grund der technischen Überlegenheit der spanischen Waffen war dieser Sieg der Azteken ein teuer erkaufter Pyrrhussieg: 942 toten Spaniern und 1200 toten Tlaxcalteken standen mehrere tausend getötete Azteken gegenüber. (de)
- Kuitlahuako, Cuitláhuac aŭ Cuiltahuatzin (1476 25-a de novembro ĝis la 28-a de novembro 1520, lasta tago de la monato Keĉolli) estis la antaŭlasta tlatoani de la aztekoj, senjoro de Iztapalapa kaj frato de Moktezumo la 2-a. (eo)
- Cuitláhuac, wym. kʷi'tɬaːwak (ur. 1476, zm. 1520) – tlatoani (władca) Azteków (Méxicas) w 1520. Syn Axayacatla, brat Montezumy II. Cuitláhuac był azteckim władcą miasta Tenochtitlán praktycznie od czerwca, a formalnie wybrany 7 września 1520 r. Przejął rządy po swoim bracie (Montezumie II), który był wówczas uwięziony przez hiszpańskiego konkwistadora Hernána Cortésa. (pl)
- Куитла́уак (исп. Cuitláhuac, кл. науатль Cuitlāhuac, около 1476—1520). Десятый тлатоани государства ацтеков из династии Акамапичтли, принявший этот пост в обстановке войны с Кортесом. Правил всего 80 дней (то есть четыре ацтекских месяца. Год 1520 обозначался как «Два Кремень»). Сведения о его жизни скудны, в основном содержась в работах индейского историка XVII в. — Чимальпаина. Конкистадорский историк Берналь Диас дель Кастильо даже не называет его по имени. (ru)
|
