Τι κάνει η ΕΕ
Διάφορες προκλήσεις αυξανόμενης βαρύτητας, όπως η κλιματική αλλαγή, η τεχνητή νοημοσύνη και οι γεωπολιτικές εντάσεις αλλάζουν τον κόσμο γύρω μας. Για να μπορέσουμε να ευημερήσουμε σ’ αυτό το νέο τοπίο, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η Ευρώπη θα εξακολουθήσει να είναι ένα περιβάλλον ευνοϊκό για την ανάπτυξη και την καινοτομία.
Για να διασφαλιστεί ότι οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις μπορούν να ευδοκιμήσουν στην παγκόσμια αγορά και να επιτευχθεί βιώσιμη ευημερία για όλους στην ΕΕ, η Επιτροπή θέτει την ανταγωνιστικότητα στο επίκεντρο της οικονομικής ατζέντας της.
Το έργο της Επιτροπής στον τομέα αυτό καθοδηγείται από την Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας και την έκθεση Ντράγκι.

Προσδοκώμενα αποτελέσματα
Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας
Τον Ιανουάριο του 2025 η Επιτροπή παρουσίασε την Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας, έναν νέο χάρτη πορείας για την αποκατάσταση του δυναμισμού της Ευρώπης και την τόνωση της οικονομικής μας ανάπτυξης. Η Πυξίδα αποτελεί εξέλιξη της ανάλυσης της έκθεσης του Μάριο Ντράγκι σχετικά με το μέλλον της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας και παρέχει ένα στρατηγικό πλαίσιο που θα καθοδηγήσει τις εργασίες της Επιτροπής στην παρούσα θητεία της.
Στην έκθεση Ντράγκι προσδιορίστηκαν αρχικά τρεις επιτακτικές ανάγκες ώστε η ΕΕ να τονώσει την ανταγωνιστικότητά της:
- μείωση του χάσματος στην καινοτομία
- κοινή στρατηγική για την απανθρακοποίηση και την ανταγωνιστικότητα
- αύξηση της ασφάλειας και μείωση των υπερβολικών εξαρτήσεων
Η Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας καθορίζει μια προσέγγιση και μέτρα για την υλοποίηση αυτών των επιτακτικών αναγκών.
Μείωση του χάσματος στην καινοτομία
Η Πυξίδα περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ενισχύσει την καινοτομία με τους εξής τρόπους:
- δημιουργώντας φιλικό περιβάλλον για τη σύσταση και την επέκταση νέων επιχειρήσεων, με ειδική ενωσιακή στρατηγική για τις νεοφυείς επιχειρήσεις και την επέκτασή τους
- παρέχοντας βοήθεια προς τις μεγάλες εταιρείες ώστε να υιοθετήσουν νέες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) και η ρομποτική, χάρη στην πρωτοβουλία «εφαρμογή της ΤΝ»
- διευκολύνοντας τη λειτουργία των εταιρειών σε ολόκληρη την ΕΕ μέσω της απλούστευσης των κανόνων και της νομοθεσίας, με πρόταση για 28ο νομικό καθεστώς που θα διασφαλίσει ένα μόνο σύνολο κανόνων σε ολόκληρη την ΕΕ
- στηρίζοντας την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, με σχέδια δράσης για τα προηγμένα υλικά, τις κβαντικές τεχνολογίες, τη βιοτεχνολογία, τη ρομποτική και τη διαστημική τεχνολογία
Κοινός χάρτης πορείας για την απανθρακοποίηση και την ανταγωνιστικότητα
Η Πυξίδα καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να διευκολύνουμε την πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή ενέργεια με τους εξής τρόπους:
- προτείνοντας τη συμφωνία για καθαρή βιομηχανία, η οποία αποσκοπεί στο να συμβάλει στη μείωση των ανθρακούχων εκπομπών, ιδίως για τις ενεργοβόρες εταιρείες, και να διευκολύνει τη μετάβαση των εταιρειών αυτών σε τεχνολογίες χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών
- παρουσιάζοντας ειδικά προσαρμοσμένα σχέδια δράσης για ενεργοβόρους τομείς, όπως αυτοί του χάλυβα, των μετάλλων και των χημικών προϊόντων, οι οποίοι είναι οι πιο ευάλωτοι σε αυτήν τη φάση της μετάβασης
- αναπτύσσοντας σχέδιο δράσης για την οικονομικά προσιτή ενέργεια με σκοπό τη συμβολή στη μείωση των τιμών και του κόστους της ενέργειας
Μείωση των εξαρτήσεων και αύξηση της ανθεκτικότητας και της ασφάλειας
Η ΕΕ διαθέτει ήδη το μεγαλύτερο και ταχύτερα αναπτυσσόμενο δίκτυο εμπορικών συμφωνιών στον κόσμο, το οποίο καλύπτει 76 χώρες.
Η Πυξίδα προσδιορίζει τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να διαφοροποιήσουμε περαιτέρω και να ενισχύσουμε τις αλυσίδες εφοδιασμού μας με τους εξής τρόπους:
- αναπτύσσοντας νέο φάσμα εταιρικών σχέσεων καθαρού εμπορίου και επενδύσεων συμβάλλοντας στη διασφάλιση του εφοδιασμού με πρώτες ύλες, καθαρή ενέργεια, βιώσιμα καύσιμα μεταφορών και καθαρή τεχνολογία από ολόκληρο τον κόσμο
- επανεξετάζοντας τους κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις ώστε να επιτραπεί η εισαγωγή ευρωπαϊκής προτίμησης στις δημόσιες συμβάσεις για στρατηγικούς τομείς και τεχνολογίες.
Πέντε οριζόντιοι παράγοντες διευκόλυνσης της ανταγωνιστικότητας
Για να συμπληρωθούν αυτοί οι τρεις πυλώνες, η Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας εισάγει πέντε οριζόντιους παράγοντες διευκόλυνσης για την αύξηση της ανταγωνιστικότητάς μας σε όλους τους τομείς:
- απλούστευση
- μείωση των φραγμών στην ενιαία αγορά
- χρηματοδότηση της ανταγωνιστικότητας
- προώθηση των δεξιοτήτων και των ποιοτικών θέσεων εργασίας
- βελτίωση του συντονισμού πολιτικών σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο
Χρονοδιάγραμμα βασικών δράσεων
- Πρώτο τρίμηνο του 2025
Πρωτοβουλία εργοστασίων ΤΝ
Συμφωνία για μια καθαρή βιομηχανία και σχέδιο δράσης για την οικονομικά προσιτή ενέργεια
Λευκή Βίβλος για το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας
Στρατηγική για την Ένωση ετοιμότητας
Στρατηγική εσωτερικής ασφάλειας
Απλούστευση Omnibus και ορισμός των μικρών επιχειρήσεων μεσαίας κεφαλαιοποίησης
Ένωση Δεξιοτήτων
- Δεύτερο τρίμηνο του 2025
Στρατηγική για τις νεοφυείς επιχειρήσεις και την επέκτασή τους
Νέο πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων
Ευρωπαϊκή Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων
- Τρίτο τρίμηνο του 2025
Πράξη για το διάστημα
Επενδυτικό σχέδιο για βιώσιμες μεταφορές
- Τέταρτο τρίμηνο του 2025
Πράξη για την κβαντική τεχνολογία
Πράξη για τα ψηφιακά δίκτυα
Πράξη για την επιτάχυνση της απανθρακοποίησης της βιομηχανίας
- 2025
Επανεξέταση του μηχανισμού συνοριακής προσαρμογής άνθρακα
Πράξη για τα φάρμακα κρίσιμης σημασίας
ΠΔΠ, συμπεριλαμβανομένου του Ταμείου Ανταγωνιστικότητας
- Τέταρτο τρίμηνο του 2026
Πράξη για την κυκλική οικονομία
- 2026
28ο καθεστώς
Πράξη για τον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας
Νόμος για τα προηγμένα υλικά
Αναθεώρηση των οδηγιών για τις δημόσιες συμβάσεις
Αναθεώρηση του κανονισμού για την τυποποίηση
Κυριότερα επιτεύγματα
- Η ΕΕ παρέχει σταθερό και ασφαλές πλαίσιο για τις επιχειρήσεις που αναπτύσσουν ψηφιακές τεχνολογίες, με μέτρα όπως ο κανονισμός για τα δεδομένα, ο κανονισμός για τη διακυβέρνηση δεδομένων, η πράξη για την κυβερνοανθεκτικότητα και ο κανονισμός για την τεχνητή νοημοσύνη.
- Η μείωση των τιμών της ενέργειας είναι ζωτικής σημασίας για την τόνωση της ανταγωνιστικότητάς μας. Χάρη στις δράσεις της ΕΕ μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τα ενεργειακά κόστη επέστρεψαν στα προ του πολέμου επίπεδα. Παράλληλα, οι επενδύσεις μας στην καθαρή ενέργεια μας έδωσαν τη δυνατότητα να παραγάγουμε για πρώτη φορά το 2023 περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από αιολικές πηγές παρά από φυσικό αέριο. Πάνω από το ένα πέμπτο των καθαρών τεχνολογιών παγκοσμίως αναπτύσσονται στην ΕΕ και η Ευρώπη κατέχει ηγετική θέση παγκοσμίως στην ανάπτυξη ανεμογεννητριών, ηλεκτρολυτικών κυψελών και καυσίμων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών.
- Η ΕΕ διαθέτει το μεγαλύτερο και ταχύτερα αναπτυσσόμενο δίκτυο εμπορικών συμφωνιών στον κόσμο, το οποίο καλύπτει 76 χώρες. Είμαστε ο υπ’ αριθμόν ένα εμπορικός εταίρος για 72 χώρες που αντιπροσωπεύουν το 38 % του παγκόσμιου ΑΕΠ. Το 2022 η αξία των εμπορικών συναλλαγών της ΕΕ μέσω συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών με παγκόσμιους εταίρους υπερέβη για πρώτη φορά τα 2 τρισεκατομμύρια ευρώ.
- Η Επιτροπή έχει θέσει φιλόδοξους στόχους για τη μείωση των απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων τουλάχιστον κατά 25 % για όλες τις εταιρείες, τουλάχιστον κατά 35 % για τις ΜΜΕ και, τελικά, για τη μείωση όλων των κατηγοριών διοικητικού φόρτου. Αυτό αποτελεί μέρος μιας άνευ προηγουμένου προσπάθειας απλούστευσης, που αποσκοπεί στην ενθάρρυνση του δυναμισμού των επιχειρήσεων και στην προσέλκυση περισσότερων επενδύσεων στην Ευρώπη.
- Η ΕΕ διαθέτει μεγάλη δεξαμενή ειδικευμένων εργαζομένων, ισχυρά συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης και εύρωστο κράτος πρόνοιας. Σήμερα, βρίσκονται σε απασχόληση περισσότερα από 216,5 εκατομμύρια άτομα, δηλαδή πάνω από το 75 % του πληθυσμού, περισσότερα από ό,τι οποτεδήποτε άλλοτε στην ιστορία της ΕΕ.