Рэльеф (геаграфія)

Тапаграфічная карта рэльефу Еўропы

Рэлье́ф (фр.: relief, ад лац.: relevo — узнімаю) — сукупнасць няроўнасцей паверхні, разнастайных па абрысах, памерах, паходжанні, узросту і гісторыі развіцця; адна з састаўных частак ландшафту. Рэльеф даследуе геамарфалогія.

Формы рэльефу могуць быць дадатныя, або выгнутыя (горы, узвышшы, узгоркі і іншыя), і адмоўныя, або ўвагнутыя (катлавіны, даліны, яры і іншыя).

Паводле памераў формаў вылучаюць:

• мегарэльеф, які ўключае як планетарныя формы (мацярыкі, ложа акіянаў), так і формы меншага парадку (горныя сістэмы, раўнінныя краіны);
• макрарэльеф (горныя хрыбты, узвышшы, грады, раўніны, нізіны);
• мезарэльеф (невялікія грады, камы, озы, лагчыны, яры, катлавіны, упадзіны, даліны, тэрасы, грывы, дзюны і іншыя);
• мікрарэльеф (невялікія катлавіны, прамыіны, калдобіны, конусы вынасу, берагавыя валы, невялікі грывы, косы, адвалы, кар’еры і іншыя);
• нанарэльеф (самыя дробныя няроўнасці)

Утвараецца рэльеф галоўным чынам у выніку працяглага адначасовага ўздзеяння на зямную паверхню эндагенных (унутраных) і экзагенных (знешніх) працэсаў.

На мапах рэльеф малююць ізалініямі — лініямі, кожныя кропкі якіх маюць аднолькавую вышыню над узроўнем мора.

Літаратура

• Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 4. Недалька — Стаўраліт / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1985. — 599 с., іл. — 10 000 экз. — С. 413.

Гл. таксама

• Акіянскае дно
• Геамарфалогія

Спасылкі

• Рэльеф на сайце «Горнай энцыклапедыі» (руск.)