Гай Бёрджэс

Гай Бёрджэс
Імя пры нараджэнні	англ.: Guy Francis de Moncy Burgess
Род дзейнасці	разведчык, журналіст, дыпламат
Дата нараджэння	16 красавіка 1911(1911-04-16)
Месца нараджэння	Devonport[d], раён Плімут[d], графства Дэван, Англія, Злучанае каралеўства Вялікабрытаніі і Ірландыі
Дата смерці	30 жніўня 1963(1963-08-30)[…] (52 гады)
Месца смерці	Масква, РСФСР, СССР
Грамадзянства	Вялікабрытанія  СССР
Бацька	Malcolm Kingsford de Moncy Burgess[d]
Маці	Evelyn Gillman[d]
Месца працы	Сакрэтная разведвальная служба Кембрыджскі ўніверсітэт BBC KGB
Альма-матар	Ітанскі каледж Трыніці-каледж Lockers Park School[d] Брытанскі Каралеўскі ваенна-марскі каледж у Дартмуце[d]
Партыя	Камуністычная партыя Вялікабрытаніі[d] (1935)
Член у	Кембрыджская пяцёрка
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гай Бёрджэс (англ.: Guy Francis De Moncy Burgess; 16 красавіка 1911, Дэванпорт (Англія) — 30 жніўня 1963, Масква) — вядучы «Бі-бі-сі», падвойны агент — англійскай MI5 і савецкага НКУС (член Кембрыджскай пяцёркі).

Біяграфія

Нарадзіўся ў 1911 годзе на паўднёвым захадзе Англіі, у горадзе Дэванпорт, у сям'і Малкальма Кінгсфарда дэ Монсі Бёрджэса, афіцэра флоту, і Эвелін Мэры. Вучыўся ў Ітанскім коледжы, потам па прыкладзе бацькі ў каледжы «Брытанія» каралеўскага ваенна-марскога флоту ў Дартмуце.

У 1934 годзе скончыў Трыніці-каледж у Кембрыджы, дзе быў у закрытым інтэлектуальным таварыстве Кембрыджскія апосталы, сярод членаў якога былі папулярныя марксісцкія пагляды. Да гэтага моманту ён ужо быў знаёмы з астатнімі ўдзельнікамі «Кембрыджскай пяцёркі» і савецкім нелегалам Арнольдам Дэйчам, які і прыцягнуў яго да супрацы з савецкай разведкай. У тым жа годзе пачаў хаваць свае левыя перакананні і ўступіў у Англа-нямецкае братэрства — пранацысцкую арганізацыю, членам якой таксама з'яўляўся і Кім Філбі.

Пасля сканчэння ўніверсітэта працаваў асістэнтам палкоўніка Джона Мак-Намара. З 1936 па 1944 год працаваў на «Бі-бі-сі». Выпускаў праграму The Week in Westminster. З 1939 па 1941 год працаваў таксама па сумяшчальніцтве ў аддзеле прапаганды MI5. У 1944 годзе паступіў на працу ў Міністэрства замежных спраў Злучанага каралеўства.

У Лондане Бёрджэс жыў на Чэстэр-сквер, потым на вуліцы Бенцінк, дзе разам з Энтані Блантам здымаў кватэру ў іх агульнага сябра па ўніверсітэту Віктара Ротшыльда. Дома, што належаў барону Ротшыльду, была вядомым цэнтрам багемнага жыцця Лондана падчас вайны. Хоць Бёрджэс і Блант абодва былі гомасексуаламі, Блант сцвярджае ў сваіх мемуарах, што ў іх адносінах не было «нічога сексуальнага».

У 1947 годзе скіраваны ў Вашынгтон другім сакратаром пасольства Яго Вялікасці.

У сакавіку 1951 годзе сустрэўся з Майклам Стрэйтам у Вашынгтоне. Тады ж Філбі папярэдзіў Бёрджэса і Дональда Мак-Лэйна, што яны пад падозраннем і, найхутчэй, будуць раскрыты хуткім часам. У маі 1951 года абодва пакінулі Англію і былі перапраўлены ў Куйбышаў. У 1956 годзе Бёрджэсу дазволілі пасяліцца ў Маскве, ён атрымаў пашпарт на імя Джыма Андрэевіча Эліята. У жніўні таго ж года ў Маскву прыязджаў Том Дрыберг, каб узяць у Бёрджэса інтэрв'ю.

Бёрджэс не асвоіўся з жыццём у СССР і ў 1963 годзе памёр ад алкагалізму. У адпаведнасці з апошняй воляй нябожчыка ўрна з яго пылам была перададзена сваякам у Вялікабрытанію.

Літаратура

• Lownie Andrew. Stalin’s Englshman: The Lives of Guy Burgess, London: Hodder and Stoughton, 2015. ISBN 978-1473627369.

Спасылкі

• Советский шпион, который работал на Би-би-си на сайте Русской службы BBC.
• Шпионаж был его страстью. Биография советского агента Гая Бёрджесса — авантюриста, увлекшегося коммунизмом, но разочаровавшегося в СССР на сайте Радио Свобода.