Portaal:Griekse mitologie
Wikipedia-portale: Musiek · Letterkunde · Sport · Geografie · Geologie · Geskiedenis · Fisika · Chemie · Biologie · Sterrekunde · Krieket · Rugby · Vlae en wapens
     Ελληνική μυθολογίαWelkom by die portaal oor die Griekse mitologie
 Chaos is in die Griekse mitologie die niks waaruit die Aarde ontstaan het, asook die eerste gode, die oergode: Gaia, Hemera, Nyx, Tartarus, Uranos, Chronos, Eros, Erebos en uiteindelik Aither. Die kinders van Chaos het saam met hul vader die berge, see en hemel geskep. Hulle het ook kinders gehad: 12 Titane, 3 siklope en 3 honderdhandiges, reuse met honderd arms elk gemaak. Uranos was die koning van die oergode. Een van die Titane, Kronos, het sy pa, Uranos, ontman en sy bewind oorgeneem en so die nuwe koning van die gode geword. Kronos het verskeie kinders by Rhea gehad, maar het hulle almal ingesluk sodra hulle gebore is ná ’n voorspelling dat een van sy kinders hom sou onttroon nes hy sy eie pa onttroon het. Ná Zeus se geboorte het Rhea egter vir Kronos ’n klip, in klere toegedraai, gegee en hy het dit ingesluk. Rhea het Zeus in ’n grot op die berg Ida in Kreta weggesteek. Nadat Zeus ’n volwasse man geword het, het hy Kronos gedwing om eers die klip op te bring en daarna al sy broers en susters. Daarna het Zeus saam met sy broers, susters, die siklope en die reuse vir Kronos en die ander Titane in die Titanestryd onttroon. Die Olimpiese gode is die belangrikste twaalf gode van dié tyd. Hulle het op die berg Olimpus gewoon. Lees verder . . .
|
Sterartikel
Herakles (Grieks: Ἡρακλῆς; "Hera" + "kleos" = "glorie van Hera" of "glorieryk deur Hera") was 'n goddelike held en die seun van Zeus en Alcmene. Hy was die grootste van die Griekse helde, ’n toonbeeld van manlikheid, die voorvader van koninklike clans wat hulself "Herakleidai" genoem het en die kampioenvegter van die Olimpiese orde teen chtoniese (onderwêreldse) monsters. In die Romeinse mitologie en die moderne Westerse wêreld is hy bekend as Herkules of Hercules.
Buitengewone krag, moed, vindingrykheid en seksuele vaardigheid met beide mans en vroue was van sy hoedanighede. Hoewel hy nie so slim was soos Odusseus of Nestor nie, het hy wel sy brein gebruik in gevalle waar sy krag nie voldoende was nie, soos toe hy vir koning Augias van Elis gewerk het, met die reus Antaios gestoei het of die god Atlas oorreed het om die hemelruim terug te neem op sy eie skouers. Saam met Hermes was hy die beskermheer van antieke Griekse gimnasiums. Sy simbole was die leeuvel en knuppel.
Het jy geweet?
- Die Olimpiese gode het uit twee generasies bestaan:
Sterfoto
’n 19de-eeuse skildery van Hylas en die nimfe, deur John William Waterhouse.
Griekse held
Jason (Grieks: Ἰάσων, Iásōn) was bekend as die leier van die Argonoute en hul soektog na die Goue Vlies. Hy was die seun van Aison, die regmatige koning van Iolkos. Jason kom voor in verskeie letterkundige werke van die klassieke wêreld van Griekeland en Rome, onder andere die epiese gedig Argonoutika en die tragedie Medea.
Jason het ’n groot groep helde bymekaargemaak wat bekend was as die Argonoute na aanleiding van hul skip, die Argo. Een van die plekke waar hulle aangedoen het, was die eiland Lemnos aan die weskus van Klein-Asië (die hedendaagse Turkye). Die bewoners was vroue wat al hul mans doodgemaak het nadat die mans hulle verkul het. Tydens die Argonoute se besoek het die vroue met hulle gemeng en ’n nuwe ras, die Minyai, het ontstaan. Jason het ’n tweeling by die koningin gehad.
Daarna het hulle tussen die Doliones geland wie se koning, Kyzikos, hulle goed behandel het. Die Argonoute het weer vertrek, maar verdwaal en dié nag weer op dieselfde plek geland. In die donkerte het die Doliones gedink hulle is die vyand en hulle aangeval. Die Argonoute het baie van die Doliones doodgemaak, ook koning Kyzikos. Hulle het eers hul fout agtegekom toe dit lig word.
Belangrike gode
Daar was drie goderyke in die Griekse mitologie:
Eter • Chaos • Chronos • Erebos • Gaia • Hemera • Nyx • Pontos • Tartaros • Uranos
Eerste geslag: Huperion • Iapetos • Koios • Krios • Kronos • Mnemosune • Okeanos • Foibe • Rea • Tetis • Teia • Temis Tweede geslag: Asteria • Atlas • Eos • Epimeteus • Helios • Leto • Menoitios • Prometeus • Selene
Afrodite • Apollo • Atena • Ares • Artemis • Demeter • Dionusos • Hefaistos • Hera • Hermes • Poseidon • Zeus • (Hestia)
Ander wesens
Ander wesens in die Griekse mitologie sluit in:
Amasones • Eriniërs • Gigante • Gorgone • Grasieë • Honderdhandiges • Minotourus • Muses • Nimfe • Saters • Sentoure • Siklope • Skikgodinne
Homeros
Homeros (Grieks: Ὅμηρος) was ’n Griekse digter en sanger wat geleef het vanaf omstreeks 800 v.C. – 750 v.C. Hy het epiese gedigte geskryf waarin hy ’n groot aantal oorgelewerde verhale oor helde, gode en mitiese vertellings uit sy kultuur verwerk het. Twee epiese gedigte, die Ilias en die Odussee is die oudste bekende en bewaarde literêre werke van die Griekse letterkunde en word aan hom toegeskryf, al is daar nie sekerheid hieroor nie.
Die Ilias (so genoem na die ander naam vir Troje, Ilion) beskryf ’n kort episode uit die Trojaanse Oorlog. Daar word slegs terloops aan die voorgeskiedenis van die episode geraak: die ontvoering van Helena, die dogter van Leda en Zeus wat met koning Menelaüs van Sparta getroud was, deur Paris die seun van koning Priamus van Troje, die veldtog om Helena te bevry onder leiding van Agamemnon en die gebeurtenisse tydens die eerste ses jaar van die beleg van Troje.
Die 24 boeke van die Odussee (afgelei vanaf die naam Odusseus van ’n Griekse koning van die eiland Ithaka) is ’n raamvertelling waarin die verhaal van die tien jaar lange terugreis deur Odusseus vertel word na Ithaka, waar hy afreken met die vele hofmakers van sy vrou, Penelope, wat getrou op hom gewag het.