Polemiek
'n Polemiek is omstrede retoriek wat bedoel is om 'n spesifieke posisie te ondersteun deur reguit aansprake en die ondermyning van die opponerende posisie. Polemiek word meestal gesien in argumente oor kontroversiële onderwerpe. Die beoefening van sulke beredenering word polemieke genoem. 'n Persoon wat gereeld polemieke skryf, of wat polemies praat, word 'n polemikus genoem.[1] Die woord is afgelei van Antieke Grieks πολεμικός (polemikos), wat "oorlogagtig, vyandig" beteken en van πόλεμος (polemos), wat "oorlog" beteken.[1][2]
'n Polemiese skryfstyl was algemeen in Antieke Griekeland, soos in die geskrifte van die historikus Polybius. Polemiek het in die Middeleeue en vroeë moderne tyd weer algemeen geword. Sedertdien het beroemde polemici soos die satirikus Jonathan Swift, die Franse Verligtingskrywer, historikus en filosoof Voltaire, die Christelike anargis Leo Tolstoi, die sosialistiese filosowe Karl Marx en Friedrich Engels, die romanskrywer George Orwell, die dramaturg George Bernard Shaw, die sielkundige Noam Chomsky, die sosiale kritikus Christopher Hitchens, die eksistensiële filosoof Søren Kierkegaard, en Friedrich Nietzsche, skrywer van On the Genealogy of Morality: A Polemic ingesluit.
Polemiese geskrifte was algemeen in die Middeleeuse en vroeë moderne tyd.[3] Gedurende die Middeleeue het polemiek 'n godsdienstige dimensie gehad, soos in Joodse tekste wat geskryf is om Joodse gemeenskappe te beskerm en te weerhou om tot ander godsdienste oor te skakel.[4] Middeleeuse Christelike geskrifte was ook dikwels polemies; byvoorbeeld in hul meningsverskille oor Islam.[5] Die 95 stellings van Martin Luther, wat aan die deur van die kerk in Wittenberg vasgespyker is, was 'n polemiek teen die Katolieke Kerk. Robert Carliell se verdediging van die nuwe Kerk van Engeland en veroordelings teen die Rooms-Katolieke Kerk uit 1619 was 'n 250-reël gedig getitld: Britaine's glorie, or An allegoricall dreame with the exposition thereof: containing The Heathens infidelitie in religion...[6]
Polemiek word gewoonlik gerig op belangrike sake in godsdiens en politiek. Polemiese joernalistiek was algemeen in die vasteland van Europa in 'n tyd toe lasterwette nie so streng was soos nou nie.[7] 'n Britse navorsingsprojek het duisende polemiese pamflette uit die era op die internet geplaas ter ondersteuning van die studie van die kontroversies van die 17e-19de eeu.[8]
Besprekings rondom ateïsme, humanisme en Christendom het in die 21ste eeu polemies gebly; In 2007 het Brian McClinton aangevoer dat boeke teen godsdiens soos Richard Dawkins se The God Delusion deel uitmaak van die polemiese tradisie.[9] Die humanistiese filosoof A. C. Grayling het in 2008 'n boek gepubliseer met die titel Against All Gods: Six Polemics on Religion and an Essay on Kindness.[10]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ 1,0 1,1 "Definition of POLEMIC". Definition of Polemic by Merriam-Webster (in Engels). 6 April 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Oktober 2019. Besoek op 11 Mei 2020.
- ↑ Liddell, Henry George; Scott, Robert. "A Greek-English Lexicon, πόλεμος". Perseus Digital Library (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Januarie 2018. Besoek op 11 Mei 2020.
- ↑ Suerbaum, Almut; Southcombe, George (2016). Polemic: Language as Violence in Medieval and Early Modern Discourse (in Engels). Taylor & Francis. ISBN 978-1-317-07929-3.
- ↑ Chazan, Robert (2004). Fashioning Jewish identity in medieval western Christendom (in Engels). Cambridge University Press. p. 7.
- ↑ Tolan, John Victor (2000). Medieval Christian perceptions of Islam (in Engels). Routledge. p. 420.
- ↑ Lee, Sidney (3 Augustus 2011). Carleill, Robert (fl. 1619), poet (Engels). Oxford Dictionary of National Biography. URL besoek op 11 Mei 2020.
- ↑ "Polemic, or polemical literature, or polemics (rhetoric)" (in Engels). britannica.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 April 2008. Besoek op 11 Mei 2020.
- ↑ "Pamphlet and polemic: Pamphlets as a guide to the controversies of the 17th-19th centuries" (in Engels). St Andrews University Library. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 September 2016. Besoek op 11 Mei 2020.
- ↑ McClinton, Brian (Julie 2007). "A Defence of Polemics" (PDF). Humani (in Engels) (105): 12–13. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 22 Maart 2016. Besoek op 11 Mei 2020.
- ↑ Grayling, A. C. (2008). Against All Gods: Six Polemics on Religion and an Essay on Kindness (in Engels). Oberon Books. ISBN 978-1-840-02728-0.
