Gaan na inhoud

Laurence Sterne

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Laurence Sterne
Gebore24 November 1713
Sterf18 Maart 1768
NasionaliteitFlag of Ireland Ierland
BeroepSkrywer

Laurence Sterne (24 November 1713 – 18 Maart 1768) was 'n Iersgebore engelstalige romansier, en 'n Anglikaanse predikant. Hy het die metafiksionele romans The Life and Opinions of Tristram Shandy en Gentleman and A Sentimental Journey Through France and Italy geskryf, en het ook baie preke gepubliseer en memoirs geskryf. Hy was ook betrokke in plaaslike politiek. Sterne het op 18 Maart 1768 in Londen gesterf na 'n lang geveg teen tuberkulose.

Werke

[wysig | wysig bron]
Eerste uitgawe van Tristram Shandy, deel van die versameling van die Laurence Sterne Trust by Shandy Hall

Laurence Sterne se werke is min in vergelyking met ander agtiende-eeuse outeurs van vergelykbare statuur. [1] Sterne se vroeë werke was in die vorm van briewe; hy het twee preke laat publiseer (in 1747 en 1750) en ook satire probeer skryf. [2] Hy was in 1742 betrokke by plaaslike politiek en het daaroor geskryf. [2] Sy belangrikste publikasie voor Tristram Shandy was die satire A Political Romance (1759), wat handel oor belangebotsings binne York Minster. [2] Dit wil voorkom asof 'n postuum gepubliseerde stuk oor die predikingskuns getiteld A Fragment in the Manner of Rabelais in 1759 geskryf is. [3] Rabelais was verreweg Sterne se gunsteling skrywer, en in sy korrespondensie het hy duidelik gemaak dat hy homself beskou as Rabelais se opvolger wat die skryf van humorstukke betref, en hom gedistansieer van Jonathan Swift. [4][5]

Sterne se roman, The Life and Opinions of Tristram Shandy, Gentleman is regdeur Engeland en Europa verkoop. [6] Vertalings van die werk het byna onmiddellik na die publikasie daarvan in al die grootste Europese tale verskyn, en Sterne het Europese skrywers van so 'n uiteenlopende aard soos Denis Diderot [7] en die Duitse romantici beïnvloed. [8] Sy werk het ook 'n merkbare invloed uitgeoefen op die Brasiliaanse skrywer Machado de Assis, wat gebruik gemaak het van Sterne se tegnieke in sy roman The Posthumous Memoirs of Bras Cubas. [9]

Die Engelse skrywer en literêre kritikus Samuel Johnson se bevinding in 1776 was dat "Nothing odd will do long. "Tristram Shandy" did not last." [10] Dit het heeltemal verskil van die sienings van die destydse Europese kritici, wat Sterne en Tristram Shandy as innoverend en voortreflik geprys het. Voltaire het dit "duidelik superieur aan Rabelais" genoem, en later het Goethe Sterne geprys as "die mooiste gees wat ooit geleef het". [2] Die Sweedse vertaler Johan Rundahl het Sterne beskryf as 'n aarts-sentimentalis. [11] Die titelblad tot volume een bevat 'n kort Griekse epigraaf, wat in Engels lui: "Not things, but opinions about things, trouble men." [12]

Die roman begin met Tristram se uiteensetting van sy eie opvatting. Dit gaan meestal deur wat Sterne "progressiewe afwykings" noem, sodat ons nie Tristram se geboorte voor die derde bundel bereik nie. [13][14] Die roman is ryk aan karakters en humor, en die invloede van Rabelais en Miguel de Cervantes is deurgaans aanwesig. Die roman eindig na 9 volumes, wat oor 'n dekade gepubliseer is, maar sonder 'n tradisionele slot. Sterne het die roman aangevul met preke, essays en regsdokumente en die grense van tipografie en drukontwerp beproef deur bv. bladsye wat met marmer beslaan is in die verhaal in te sluit. [2] Baie van die innovasies wat Sterne bekendgestel het, het Modernistiese skrywers soos James Joyce en Virginia Woolf beïnvloed, asook meer kontemporêre skrywers soos Thomas Pynchon en David Foster Wallace. [15] Italo Calvino het na Tristram Shandy verwys as "ongetwyfeld die stamvader van alle avant-garde romans van ons eeu". [15] Die Russiese formalistiese skrywer Viktor Shklovsky beskou Tristram Shandy as die argetipiese, essensiële roman, "die mees tipiese roman van die wêreldliteratuur."[16]

Die voorste kritiese opvattinge van Tristram Shandy is egter daartoe geneig om opvallend gepolariseer te wees wat hul evaluasies van die belang van die werk in die letterkunde betref.

Publikasies

[wysig | wysig bron]
  • 1743 "The Unknown World: Verses Occasioned by Hearing a Pass-Bell"
  • 1747 "The Case of Elijah and the Widow of Zerephath"
  • 1750 "The Abuses of Conscience"
  • 1759 A Political Romance
  • 1759 Tristram Shandy vol. 1 en 2
  • 1760 The Sermons of Mr Yorick vol. 1 en 2
  • 1761 Tristram Shandy vol. 3–6
  • 1765 Tristram Shandy vol. 7 en 8
  • 1766 The Sermons of Mr Yorick vol. 3 en 4
  • 1767 Tristram Shandy vol. 9
  • 1768 A Sentimental Journey Through France and Italy

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ New 1972, p. 1083.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Washington 2017, p. 333.
  3. ↑ New 1972, pp. 1083-1091.
  4. ↑ Brown, Huntington (1967) Rabelais in English literature pp.190–1
  5. ↑ Cross (1908), chap. 8, The Publication of Tristram Shandy: Volumes I and II, p.179
  6. ↑ Cash 1975, p. 296.
  7. ↑ Cash 1975, p. 139.
  8. ↑ Large 2017, p. 294.
  9. ↑ Barbosa 1992, p. 28.
  10. ↑ James Boswell, The Life of Samuel Johnson ... , ed. Malone, vol. II (Londen: 1824) p. 422.
  11. ↑ de Voogd & Neubauer 2004, p. 118.
  12. ↑ Pierce & de Voogd 1996, p. 15.
  13. ↑ Descargues-Grant 2006
  14. ↑ Graham, Thomas (17 Junie 2019). "The best comic novel ever written?". BBC. BBC. Besoek op 26 Februarie 2020.
  15. ↑ 15,0 15,1 Washington 2017, p. 334.
  16. ↑ Gratchev & Mancing 2019, p. 139.


Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Laurence_Sterne&oldid=2676803"