Tiếng Ukraina
Tiếng Ukraina (украї́нська мо́ва ukrayins'ka mova; [ukrɑ'jinʲsʲkɑ ˈmɔʋɑ]) là một ngôn ngữ thuộc nhánh phía Đông của các ngôn ngữ gốc Slav. Đây là ngôn ngữ chính thức của Ukraina. Ngôn ngữ này sử dụng ký tự Cyrill để viết và có nhiều từ vựng chung với các quốc gia nói các tiếng gốc Slav láng giềng, đáng chú ý là tiếng Ba Lan, tiếng Slovak, tiếng Serbia và tiếng Nga.
Tiếng Ukraina | |
---|---|
українська мова ukrayins'ka mova | |
Phát âm | [ukrɑˈjinʲsʲkɑ ˈmɔʋɑ] |
Sử dụng tại | Xem bài |
Tổng số người nói | Khoảng 42[1][2] đến 47[3] triệu người |
Hạng | 26 |
Phân loại | Ấn-Âu
|
Hệ chữ viết | Chữ Kirin |
Địa vị chính thức | |
Ngôn ngữ chính thức tại | Ukraina Transnistria (Moldova) |
Quy định bởi | Viện Hàn lâm khoa học Ukraina |
Mã ngôn ngữ | |
ISO 639-1 | uk |
ISO 639-2 | ukr |
ISO 639-3 | ukr |
Tiếng Ukraina có nguồn gốc từ tiếng Slav cổ của quốc gia thời đầu Trung cổ Kievan Rus'. Thời kỳ đầu nó được gọi là tiếng Ruthenia. "Tiếng Ukraina là một ngôn ngữ có nguồn gốc xuất thân trực hệ của ngôn ngữ thông tục được sử dụng ở Kievan Rus" (thế kỷ 10–13)[4].
Ngôn ngữ này đã bền bỉ tồn tại dù trải qua nhiều lần bị các chế độ do những người không phải thuộc dân tộc Ukraina cầm quyền cấm đoán và ngăn cản sử dụng trong nhiều thế kỷ. Dù vậy, tiếng Ukraina vẫn duy trì được sức sống của nó trong văn hóa dân gian, ca nhạc và văn học của các tác gia nổi bật người Ukraina.
Chú thích
sửa- ^ http://www.ukrcensus.gov.ua/eng/results/nationality_population/nationality_1/s5/?box=5.1W&out_type=&id=&rz=1_1&rz_b=2_1&k_t=00&id=&botton=cens_db Lưu trữ 2007-03-11 tại Wayback Machine million
- ^ “Bản sao đã lưu trữ”. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 9 năm 2007. Truy cập ngày 29 tháng 3 năm 2009.
- ^ Danh sách ngôn ngữ theo tổng số người sử dụng
- ^ Ukrainian language, Encyclopædia Britannica
Thư mục
sửa- Korunets', Ilko V. (2003). Contrastive Topology of the English and Ukrainian Languages. Vinnytsia: Nova Knyha Publishers. ISBN 966-7890-27-9.
- Lesyuk, Mykola "Різнотрактування історії української мови".
- Luckyj, George S. N. (1990) [1956]. Literary Politics in the Soviet Ukraine, 1917–1934. Durham and London: Duke University Press. ISBN 0-8223-1099-6. (revised and updated edition)
- Nimchuk, Vasyl'. Періодизація як напрямок дослідження генези та історії української мови. Мовознавство. 1997.- Ч.6.-С.3–14; 1998.
- Magocsi, Paul Robert (1996). A History of Ukraine. Toronto: University of Toronto Press. ISBN 0-8020-0830-5.
- Pivtorak, Hryhoriy Petrovych (1998). Походження українців, росіян, білорусів та їхніх мов [The origin of Ukrainians, Belarusians, Russians and their languages] (bằng tiếng Ukraina). Kyiv: Akademia. ISBN 966-580-082-5.Litopys.kiev.ua
- Shevelov, George Y. (1979). A Historical Phonology of the Ukrainian Language. Heidelberg: Carl Winter Verlag. ISBN 3-533-02787-2.. Ukrainian translation is partially available online.
- Subtelny, Orest (1988). Ukraine: A History. Toronto: University of Toronto Press. ISBN 0-8020-5808-6.
- "What language is spoken in Ukraine", in Welcome to Ukraine, 2003, 1., wumag.kiev.ua
- All-Ukrainian population census 2001, ukrcensus.gov.ua
- Конституція України (Constitution of Ukraine), 1996, rada.kiev.ua (tiếng Ukraina) English translation (excerpts), rada.kiev.ua.
- 1897 census, demoscope.ru