Kontent qismiga oʻtish

Seul: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
kTahrir izohi yoʻq
Dilaramdev (munozara | hissa)
Tahrir izohi yoʻq
 
(6 oraliq tahrir tomonidan 5 foydalanuvchi koʻrsatilmagan)
Qator 32: Qator 32:
Seul ilk oʻrta asrlarda harbiy qalʼa sifatida vujudga kelgan. 14-asr oxirigacha kichikroq savdo shahri boʻltan. Mamlakatda Li sulolasi vujudga kelgach (1392), Seul — Koreya poytaxti. 1592—93 yillarda Seulni yaponlar bosib olib, vayron qilgan. 1905-yildan Seul Yaponiyaning Koreyadagi bosh rezidentining, 1910-yildan generalgubernatorining, 1948-yildan Janubiy Koreya xukumati bosh qarorgohi.
Seul ilk oʻrta asrlarda harbiy qalʼa sifatida vujudga kelgan. 14-asr oxirigacha kichikroq savdo shahri boʻltan. Mamlakatda Li sulolasi vujudga kelgach (1392), Seul — Koreya poytaxti. 1592—93 yillarda Seulni yaponlar bosib olib, vayron qilgan. 1905-yildan Seul Yaponiyaning Koreyadagi bosh rezidentining, 1910-yildan generalgubernatorining, 1948-yildan Janubiy Koreya xukumati bosh qarorgohi.


Seul — transport yoʻllarining yirik tuguni, dare porti. Aeroporti xalqaro ahamiyatga ega. Inchxon shahri bilan birgalikda mamlakatda ishlab chiqarilayotgan sanoat mahsulotining deyarli 50% ni beradi. Elektrotexnika, radioelektronika, kimyo, toʻqimachilik, oziq-ovqat, poligrafiya sanoati korxonalari mavjud. Qurilish materiallari ishlab chikariladi. Metallurgiya sanoati rivojlangan. Metropoliten bor. Meʼmoriy yodgorliklaridan 3 yarusli marmar Xyonmyotxap ibodatxonasi (1085), 8 darvozali shahar devori qolldiqdari (19-asr oxirigacha S. baland mudofaa devori bilan oʻralgan edi), Kyonbokkun saroy majmuasi (1394), Vongaks ibodatxona pagodasi (1467) va boshqa sakdangan. S. — mamlakatning madaniy markazi: Davlat universiteti (1946), xususiy universitetlar, institutlar, teatr va xoreografiya institutlari, Milliy fanlar akademiyasi, ilmiy tadqiqot institutlari, kutubxonalar, muzeylar, kartinalar galereyasi, teatrlar bor. 1988-yilda Seulda 14-Olimpiada oʻyinlari boʻlib oʻtgan.<ref>[[Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi|OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
Seul — transport yoʻllarining yirik tuguni, dare porti. Aeroporti xalqaro ahamiyatga ega. Inchxon shahri bilan birgalikda mamlakatda ishlab chiqarilayotgan sanoat mahsulotining deyarli 50% ni beradi. Elektrotexnika, radioelektronika, kimyo, toʻqimachilik, oziq-ovqat, poligrafiya sanoati korxonalari mavjud. Qurilish materiallari ishlab chikariladi. Metallurgiya sanoati rivojlangan. Metropoliten bor. Meʼmoriy yodgorliklaridan 3 yarusli marmar Xyonmyotxap ibodatxonasi (1085), 8 darvozali shahar devori qolldiqdari (19-asr oxirigacha Seul baland mudofaa devori bilan oʻralgan edi), Kyonbokkun saroy majmuasi (1394), Vongaks ibodatxona pagodasi (1467) va boshqa sakdangan. Seul — mamlakatning madaniy markazi: Davlat universiteti (1946), xususiy universitetlar, institutlar, teatr va xoreografiya institutlari, Milliy fanlar akademiyasi, ilmiy tadqiqot institutlari, kutubxonalar, muzeylar, kartinalar galereyasi, teatrlar bor. 1988-yilda Seulda 14-Olimpiada oʻyinlari boʻlib oʻtgan.<ref>[[Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi|OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->


<!--
<!--
{{ingliz}}
{{ingliz}}
'''Seul''' — [[Janubiy Koreya]]ning [[poytaxt]]i. 10 milliondan koʻp aholiga ega Seul dunyoning eng yirik shaharlaridan biridir. Shuningdek Seul dunyodagi eng katta ikkinchi metropoliten shahar, [[Seul Milly Poytax Maydoni]] — [[Inchon]] shahri va [[Gyeonggi-do]]ning bir necha shaharlarini oʻzi ichiga olganda aholisi 23 milliondan oshadi. <ref>R.L. Forstall, R.P. Greene, and J.B. Pick, [http://www.uic.edu/cuppa/cityfutures/papers/webpapers/cityfuturespapers/session3_4/3_4whicharethe.pdf „Which are the largest? Why published populations for major world urban areas vary so greatly“], City Futures Conference, (University of Illinois at Chicago, July 2004){{ndash}} Table 5 (p.34)</ref> Janubiy Koreya aholisining deyarli yarmi Seul Milliy Poytaxti Maydonida yashaydi, chorak qismi esa Seulda. Shu sababdan Seul maxsus shahri deb ataladi va milliy hukumat tomonidan toʻgʻridan-toʻgʻri boshqariladi.
'''Seul''' — [[Janubiy Koreya]]ning [[poytaxt]]i. 10 milliondan koʻp aholiga ega Seul dunyoning eng yirik shaharlaridan biridir. Shuningdek Seul dunyodagi eng katta ikkinchi metropoliten shahar, [[Seul Milly Poytax Maydoni]] — [[Inchon]] shahri va [[Gyeonggi-do]]ning bir necha shaharlarini oʻzi ichiga olganda aholisi 23 milliondan oshadi. <ref>R.L. Forstall, R.P. Greene, and J.B. Pick, [http://www.uic.edu/cuppa/cityfutures/papers/webpapers/cityfuturespapers/session3_4/3_4whicharethe.pdf „Which are the largest? Why published populations for major world urban areas vary so greatly“], City Futures Conference, (University of Illinois at Chicago, July 2004){{ndash}} Table 5 (p.34)</ref> Janubiy Koreya aholisining deyarli yarmi Seul Milliy Poytaxti Maydonida yashaydi, chorak qismi esa Seulda. Shu sababdan Seul maxsus shahri deb ataladi va milliy hukumat tomonidan toʻgʻridan-toʻgʻri boshqariladi.


Shahar mamlakatning shimoli-gʻarbiy qismida Han Daryosi havzasida joylashgan. Seuldan 50 km shimolda esa [[Shimoliy Koreya]] joylashgan.
Shahar mamlakatning shimoli-gʻarbiy qismida Han Daryosi havzasida joylashgan. Seuldan 50 km shimolda esa [[Shimoliy Koreya]] joylashgan.
Qator 76: Qator 76:
|source=[http://www.climate-charts.com/Locations/k/KO47108.html climate-charts.com]
|source=[http://www.climate-charts.com/Locations/k/KO47108.html climate-charts.com]
|float=left}}
|float=left}}
In common with the rest of South Korea, Seoul has a generally [[humid continental climate]], despite the fact that the country is surrounded on three sides by water.<ref>[http://www.bbc.co.uk/weather/world/country_guides/results.shtml?tt=TT002800 BBC Weather — Country Guide]</ref> Summers are generally hot and humid, with [[monsoons]] taking place from June until July. August, the hottest month, has an average temperature of 72&nbsp;°F to 86&nbsp;°F (22&nbsp;°C to 30&nbsp;°C) with higher temperatures possible. Winters are often very cold with an average January temperature of 19&nbsp;°F to 33&nbsp;°F (-7&nbsp;°C to 1&nbsp;°C) and are generally much doktorier than summers, although there are 28 days of [[snow]] in Seoul in each year on average.
In common with the rest of South Korea, Seoul has a generally [[humid continental climate]], despite the fact that the country is surrounded on three sides by water.<ref>[http://www.bbc.co.uk/weather/world/country_guides/results.shtml?tt=TT002800 BBC Weather — Country Guide]</ref> Summers are generally hot and humid, with [[monsoons]] taking place from June until July. August, the hottest month, has an average temperature of 72&nbsp;°F to 86&nbsp;°F (22&nbsp;°C to 30&nbsp;°C) with higher temperatures possible. Winters are often very cold with an average January temperature of 19&nbsp;°F to 33&nbsp;°F (-7&nbsp;°C to 1&nbsp;°C) and are generally much doktorier than summers, although there are 28 days of [[snow]] in Seoul in each year on average.


=== Shahar koʻrinishi ===
=== Shahar koʻrinishi ===
Qator 132: Qator 132:
== Demografiyasi ==
== Demografiyasi ==


Nearly all of Seoul’s residents are [[Korean people|Korean]], with some small [[Overseas Chinese|Chinese]] and [[Japanese people|Japanese]] minorities. A rapidly growing population of international residents now represent about 2 % of the total population.<ref>{{Yangiliklar manbasi
Nearly all of Seoul’s residents are [[Korean people|Korean]], with some small [[Overseas Chinese|Chinese]] and [[Japanese people|Japanese]] minorities. A rapidly growing population of international residents now represent about 2 % of the total population.<ref>{{Yangiliklar manbasi
|last=Park
|last=Park
|first=Chung-a
|first=Chung-a
Qator 249: Qator 249:
Seoul is connected to every major city in Korea by railroad. Seoul is also linked to most major Korean cities by the [[Korea Train Express|KTX]] bullet train which features a normal operation speed of more than 300 km/h, making commuting between cities extremely convenient for commuters and tourists. Major railroad stations include:
Seoul is connected to every major city in Korea by railroad. Seoul is also linked to most major Korean cities by the [[Korea Train Express|KTX]] bullet train which features a normal operation speed of more than 300 km/h, making commuting between cities extremely convenient for commuters and tourists. Major railroad stations include:


* [[Seoul Station]], [[Jung-gu, Seoul|Jung-gu]] — Gyeongbu line ([[KTX]]/[[Saemaul]]/[[Mugunghwa-ho]]), Gyeongui line (Saemaul/[[Commuter]])
* [[Seoul Station]], [[Jung-gu, Seoul|Jung-gu]] — Gyeongbu line ([[KTX]]/[[Saemaul]]/[[Mugunghwa-ho]]), Gyeongui line (Saemaul/[[Commuter]])
* [[Yongsan Station]], [[Yongsan-gu]] — Honam line (KTX/Saemaul/Mugunghwa), Jeolla/Janghang lines (Saemaul/Mugunghwa)
* [[Yongsan Station]], [[Yongsan-gu]] — Honam line (KTX/Saemaul/Mugunghwa), Jeolla/Janghang lines (Saemaul/Mugunghwa)
* Yeongdeungpo Station, [[Yeongdeungpo-gu]] — Gyeongbu/Honam/Janghang lines (Saemaul/Mugunghwa)
* Yeongdeungpo Station, [[Yeongdeungpo-gu]] — Gyeongbu/Honam/Janghang lines (Saemaul/Mugunghwa)
* [[Cheongnyangni Station (aboveground)|Cheongnyangni Station]], [[Dongdaemun-gu]] — Gyeongchun/Jungang/Yeongdong/Taebaek lines (Mugunghwa)
* [[Cheongnyangni Station (aboveground)|Cheongnyangni Station]], [[Dongdaemun-gu]] — Gyeongchun/Jungang/Yeongdong/Taebaek lines (Mugunghwa)


== Sister cities ==
== Sister cities ==

2024-yil 6-sentyabr, 14:45 dagi (joriy) koʻrinishi

서울
Seul
Andoza:Koyreyscha nom ma'lumot qutisi/NomQuti
Qisqa Nomi
Andoza:WikifyQalin matn
Statistika
Axolisi (2007)10,421,782 (Metropolitan area 23 million) [1]
HukumatiSeul Metropoliten Hukumati
M'erO Se Xun
Ma'muriy Tumanlari25 gu
TumanSeoul National Capital Area
ShevaSeul shevasi
Joylashuv Haritasi
Seulning joylashuv haritasi.
Seulning joylashuv haritasi.

SeulKoreya Respublikasining poytaxti. Xangan daryosi boʻyida, Sariq dengiz qirgʻogʻidan 100 km ichkarida. Iqlimi mussonli iqlim, yanvarning oʻrtacha temperaturasi—6,2°, iyulniki 24,7°. Yillik yogʻin 1200 mm. Aholisi 10,6 mln. kishi (1998). Seul avanporti — Inchxon bilan birgalikda provinsiya huquqiga tenglashtirilgan alohida maʼmuriy birlik va yirik iqtisodiy rayonni tashkil etadi.

Seul ilk oʻrta asrlarda harbiy qalʼa sifatida vujudga kelgan. 14-asr oxirigacha kichikroq savdo shahri boʻltan. Mamlakatda Li sulolasi vujudga kelgach (1392), Seul — Koreya poytaxti. 1592—93 yillarda Seulni yaponlar bosib olib, vayron qilgan. 1905-yildan Seul Yaponiyaning Koreyadagi bosh rezidentining, 1910-yildan generalgubernatorining, 1948-yildan Janubiy Koreya xukumati bosh qarorgohi.

Seul — transport yoʻllarining yirik tuguni, dare porti. Aeroporti xalqaro ahamiyatga ega. Inchxon shahri bilan birgalikda mamlakatda ishlab chiqarilayotgan sanoat mahsulotining deyarli 50% ni beradi. Elektrotexnika, radioelektronika, kimyo, toʻqimachilik, oziq-ovqat, poligrafiya sanoati korxonalari mavjud. Qurilish materiallari ishlab chikariladi. Metallurgiya sanoati rivojlangan. Metropoliten bor. Meʼmoriy yodgorliklaridan 3 yarusli marmar Xyonmyotxap ibodatxonasi (1085), 8 darvozali shahar devori qolldiqdari (19-asr oxirigacha Seul baland mudofaa devori bilan oʻralgan edi), Kyonbokkun saroy majmuasi (1394), Vongaks ibodatxona pagodasi (1467) va boshqa sakdangan. Seul — mamlakatning madaniy markazi: Davlat universiteti (1946), xususiy universitetlar, institutlar, teatr va xoreografiya institutlari, Milliy fanlar akademiyasi, ilmiy tadqiqot institutlari, kutubxonalar, muzeylar, kartinalar galereyasi, teatrlar bor. 1988-yilda Seulda 14-Olimpiada oʻyinlari boʻlib oʻtgan.[2]