Carl Gustaf Emil Mannerheim
| Baron Carl Gustaf Emil Mannerheim Finlandiya Mareşali | |
|---|---|
| |
| 6. Finlandiya cumhurbaşkanı | |
| Görev süresi 4 Ağustos 1944 – 4 Mart 1946 | |
| Başbakan | Antti Hackzell Urho Castrén Juho Kusti Paasikivi |
| Yerine geldiği | Risto Ryti |
| Yerine gelen | Juho Kusti Paasikivi |
| Finlandiya Savunma Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı | |
| Görev süresi 17 Ekim 1939 – 12 Ocak 1945 | |
| Yerine geldiği | Hugo Viktor Österman |
| Yerine gelen | Axel Erik Heinrichs |
| Görev süresi 29 Ocak 1918 – 30 Mayıs 1918 | |
| Yerine geldiği | Yeni makam |
| Yerine gelen | Karl Fredrik Wilkman |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 4 Haziran 1867 Askainen, Finlandiya Büyük Dükalığı, Rus İmparatorluğu |
| Ölüm | 27 Ocak 1951 (83 yaşında) Lausanne, İsviçre |
| Evlilik(ler) | Anastasie Mannerheim, doğum yeri Arapova (1919'da boşandılar) |
| Mesleği | Asker, siyasetçi |
| Dini | Lutheran |
| İmzası | 
|
| Askerî hizmeti | |
| Bağlılığı |  Rus İmparatorluğu (1889-1917) Finlandiya (1917-1946)
|
| Hizmet yılları | 1889-1946 |
| Rütbesi | Mareşal |
| Çatışma/savaşları | I. Dünya Savaşı II. Dünya Savaşı |
Carl Gustaf Emil Mannerheim (4 Haziran 1867 - 27 Ocak 1951), Fin asker ve devlet adamı.[1] II. Dünya Savaşı'nda çok üstün Sovyet güçleri karşısında Finlandiya'nın savunulmasına başarıyla önderlik etmiş ve 1944-1946 arasında cumhurbaşkanlığı yapmıştır.[2] Mannerheim'ın savaş suçları davasında yargılanması gerektiği talep edildi, ancak Sovyetler Birliği yargılanmayacağını belirtti.[3]
İsveç asıllı bir aileden geliyordu. 1889'da süvari teğmeni olarak Rus ordusuna girdi. Finlandiya o sırada Rus Çarlığı sınırları içinde yer alıyordu. Mannerheim Rus-Japon Savaşı (1904-1905) ve I. Dünya Savaşı'nda kendini göstererek Rus ordusunda korgeneralliğe ve kolordu komutanlığına yükseldi. 1917'de Rusya'da Ekim Devrimi'nin başlaması üzerine, Rusya'dan bağımsızlığını ilan etmiş olan Finlandiya'ya döndü. Tutucu bir soylu ve monarşi yanlısı olan Mannerheim, Fin İç Savaşı sırasında Bolşevik karşıtı Beyaz Ordu kuvvetlerinin komutanlığını üstlendi (Ocak 1918) ve Almanların da desteğiyle, dört ay süren kanlı bir seferin sonucunda Finlandiyalı Bolşevikleri yenilgiye uğratıp Sovyet kuvvetlerinin ülkeden çıkardı. Aralık 1918'de Finlandiya kral naibi oldu ve cumhuriyetin ilan edildiği 1919'a değin bu görevde kaldı. Herhangi bir devlet görevi üstlenmediği 1919-1931 arasında gönüllü sağlık ve sosyal yardım kuruluşlarında çalıştı.[4][5]
1931'de Ulusal Savunma Konseyi'nin başkanlığına getirilen Mannerheim'ın sekiz yıl süren bu görevi sırasında, Leningrad'ın karşısına düşen Karelya Kıstağını boydan boya geçen ve Sovyetler Birliği'nden gelebilecek saldırıları önlemek üzere planlanan Mannerheim Hattı'nın yapımını tamamladı. Sovyet birliklerinin Aralık 1939'da Finlandiya'ya saldırmasının ardından başkomutanlığı üstlenen Mannerheim'ın komutasındaki Finlandiya ordusu sayıca çok üstün kuvvetler karşısında önemli başarılar elde etti. Ama sonunda Finlandiya yenildi ve 1940'ta oldukça ağır bir barış antlaşması imzalamak zorunda kaldı.[6]
Finlandiya Haziran 1941'de tarihsel olarak Finlandiya'ya ait olduğu öne sürülen bazı toprakları geri almak umuduyla Nazi Almanyası'yla birlikte Sovyetler Birliği'ne savaş açtı. Haziran 1942'de Mareşalliğe yükseltilen Mannerheim'ın komutasındaki birlikler Sovyet ordusunun üstünlüğü ele geçirmesi üzerine savaşın başında istila ettikleri topraklardan geri çekilmek zorunda kaldılar. Mannerheim, Sovyetler Birliği'ni ayrı bir barış antlaşması imzalamaya ikna edebileceği düşüncesiyle Ağustos 1944'te Finlandiya cumhurbaşkanlığına getirildi. Eylülde Sovyetler Birliği'yle ateşkes imzalandı. Ama ateşkesten sonra yapılan barış antlaşmasıyla, Finlandiya Sovyetler Birliği'ne 1940'taki barış antlaşmasıyla verdiğinden çok daha fazla ödün vermek zorunda kaldı.
Carl Gustaf Emil Mannerheim, 4 Mart 1946'da sağlık nedeniyle cumhurbaşkanlığından istifa etti. 1946 yılı Haziran ayında, bir perfore peptik ülser nedeniyle ameliyat edildi ve aynı yılın Ekim ayında duodenal Ülser tanısı kondu. Hayatının geri kalanında İsviçre'nin Valmont kasabası Mannerheim'ın ana ikameti oldu. Aynı zamanda İsveç, Fransa ve İtalya'yı ziyaret etti. Mannerheim'ın Ocak 1951'de ölümcül bir mide krizi vardı. Carl Gustaf Emil Mannerheim Lozan'da, İsviçre Kanton Hastanesi'nde 27 Ocak 1951 tarihinde öldü. Tam bir askeri onur ile bir devlet cenaze töreni yapılarak Helsinki Hietaniemi Mezarlığı'na 4 Şubat 1951 tarihinde gömüldü ve bugün Finlandiya'nın en büyük devlet adamı olarak saygınlığını korumaktadır. Mannerheim, mareşal ünvanına sahip olan tek Findir.
Mannerheim'ın Erinnerungen (Anılar) adlı kitabı 1952'de yayımlandı.
Askerî rütbeler
[değiştir | kaynağı değiştir]Rütbeler
[değiştir | kaynağı değiştir]Rus Ordusunda:
- 1888: Astsubay
- 1889: Kornet
- 1891: Muhafız Kornetleri
- 1893: Muhafız Teğmen
- 1902: Muhafız Kaptanı
- 1904: Yarbay
- 1905: Albay
- 1911: Tümgeneral
- 1917: Korgeneral
Finlandiya Ordusunda:
- 1918: Süvari Generali
- 1933: Mareşal
- 1942: Finlandiya Mareşali
- 1918: Beyaz Muhafız Başkomutanı: Ocak-Mayıs 1918 arası
- 1918: Finlandiya Savunma Kuvvetleri Başkomutanı: Aralık 1918'den Temmuz 1919'a kadar
- 1931: Savunma Konseyi Başkanı: 1931'den 1939'a
- 1939: Finlandiya Savunma Kuvvetleri Başkomutanı: 1939'dan 1946'ya
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Klinge, Matti. "Mannerheim, Gustaf (1867–1951)". National Biography of Finland. 3 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2017.
- ^ "Carl Gustaf Mannerheim | Biography & Facts | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2022.
- ^ Rajala 2004, s. 104.
- ^ Binder, David (16 Ekim 1983). "Finland's Heritage on parade". The New York Times. 3 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2013.
- ^ "Field Marshal Mannerheim, THE FATHER OF FINLAND". 15 Kasım 1945. 24 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2013.
- ^ "Finland Country Profile – Timeline". BBC News. 25 Eylül 2012. 21 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2013.
|  | |
