Haydutlara Karşı Savaş
Haydutlara Karşı Savaş (İspanyolca: Lucha Contra Los Bandidos), Küba'da Fidel Castro yönetimine karşı özellikle Escambray Dağlarında yaşanan silahlı ayaklanma. Ayaklanma büyük ölçüde toprak reformu kapsamında topraklarına el konan orta büyüklükteki toprak sahiplerince gerçekleştirilmiştir.
Sebepleri
[değiştir | kaynağı değiştir]1959 yılındaki Küba Devrimi ile iktidara gelen 26 Temmuz Hareketi ekonomik ve sosyal alanda anti-kapitalist uygulamaları gerçekleştirir. Tarım alanında ise büyük toprak sahiplerine ait olan araziler kamulaştırılarak yoksul köylülere dağıtılır ve kooperatifler kurulur. Bu uygulama sonucunda eski toprak sahipleri ayaklanacak ve anti-komünist bir direniş hareketi başlatacaklardır. Castro hükûmetine karşı dağlarda silahlı direniş başlar.
Rahatsızlığın kaynağı aslında iktidarın elde edilmesiyle birlikte başlar. Castro'nun fazla sola yakınlaştığını düşünen ve o zamana kadar Batista rejiminin devrilmesi için destek veren toprak sahipleri desteklerini çekeceklerdir. Kırdaki bu gerilla savaşı Batista'ya karşı verilen savaştan daha uzun sürecek ve daha zorlu olacaktır. Escambray Dağlarındaki ayaklanma 1965 yılında tamamen bastırılacaktır.
Bileşenleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Ayaklanmacılar arasında eski Batista güvenlik güçlerinin yanı sıra Batista'ya karşı savaşmış olan Osvaldo Ramirez ve William Alexander Morgan gibi anti-komünist komutanlar da bulunmaktaydı.[1] Kırdaki direnişçiler ilk başlarda CIA tarafından desteklense de sonraları yardımlar azalacaktır. Domuzlar Körfezi Çıkarmasının başarısız olmasından sonra ise ABD ve CIA desteği kesilecektir.
Operasyonlar
[değiştir | kaynağı değiştir]1961 yılında Domuzlar Körfezi fiyaskosundan sonra direnişçiler saldırıya geçecektir. Osvaldo Ramirez, Fidel Castro'nun temsilcisi olan Faure Chomon[2] ile Escambray Dağlarında görüşür ancak Castro'nun teslim olmaları yönündeki teklifini reddeder.
Direnişçilere karşı savaşan Küba kuvvetlerinin başında Victor Dreke, Raul Menendez Tomaşeviç[3] ve Lizardo Proenza bulunmaktadır.[4] Ayrıca daha sonra Domuzlar Körfezi Çıkarmasına karşı da savaşacak olan Francisco Ciutat de Miguel de harekâta katılacaktır.
Direnişin çöküşü
[değiştir | kaynağı değiştir]Escambray Dağlarına gönderilen komutanlar direnişçilerin etrafındaki çemberi sürekli daraltacak ve karış karış aranan dağlar anti-komünist savaşçılardan temizlenecektir. Bu harekâta Limpia del Escambray (Escambray Temizliği) denir. Küba düzenli birlikleri sayısal üstünlük, erzak desteği ve yerel halkın yardımlarıyla direnişçileri bölgeden sökecektir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "William Morgan 1961 yılında yakalanarak idam edilecektir". 24 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009.
- ^ Chomon Batista’ya karşı verilen savaşta Escambray bölge komutanıdır.
- ^ "Tomaşeviç ile röportaj". 22 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009.
- ^ "Proenza Che'nin komutanlarındandır". 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009.
Konuyla ilgili yazılan eserler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Puebla, Teté (Brigadier General of the Cuban Armed Forces) 2003 Marianas in Combat: the Mariana Grajales Women's Platoon in Cuba's Revolutionary War 1956–58, New York Pathfinder (Paperback) ISBN 0-87348-957-8.
- Dreke, Victor (Edited by Mary-Alice Waters) 2002 From el Escambray to the Congo. Pathfinder Press, New York. ISBN 0-87348-947-0, ISBN 0-87348-948-9.
- De la Cova, Antonio Rafael. 2007 The Moncada Attack: Birth of the Cuban Revolution. University of South Carolina Press. ISBN 978-1-57003-672-9, p. 314 note 47.
- Encinosa, Enrique G. 1989 El Escopetero Chapter in Escambray: La Guerra Olvidada, Un Libro Historico de Los Combatientes Anticastristas en Cuba (1960–1966). Editorial SIBI, Miami.
- Encinosa, Enrique G. 2004 Unvanquished — Cuba's resistance to Fidel Castro, Pureplay Press, Los Angeles, pp. 73–86. ISBN 0-9714366-6-5.
- Faria, Miguel A. 2002 Cuba in Revolution — Escape from a Los Paradise, pp. 88–93. ISBN 0-9641077-3-2.
- Fermoselle, Rafael 1992 Cuban leadership after Castro: Biographies of Cuba's top commanders North-South Center, University of Miami, Research Institute for Cuban Studies; 2nd ed (paperback) ISBN 0-935501-35-5.
- Franqui, Carlos 1984 (foreword by G. Cabrera Infante and translated by Alfred MacAdam from Spanish 1981 version) Family portrait with Fidel. 985 edition Random House First Vintage Books, New York. ISBN 0-394-72620-0 .
- Priestland, Jane (editor) 2003 British Archives on Cuba: Cuba under Castro 1959–1962. Archival Publications International Limited, 2003, London ISBN 1-903008-20-4.
- Ros, Enrique 2006 El clandestinaje y la lucha armada contra castro (The clandestinity and the armed fight against Castro, Cuba y sus Jueces) Ediciones Universal, Miami ISBN 1-59388-079-0.
- Volkman, Ernest 1995 Our man in Havana. Cuban double agents 1961–1987 in: Espionage: The Greatest Spy Operations of the Twentieth Century Wiley, New York ISBN 0-471-16157-8.
