Орду
 | |
| Кишвар |
 [[|]] |
| Таърих ва ҷуғрофиё | |
| Баландӣ | 5 ± 1 м |
| Вақти минтақавӣ | UTC+03:00 |
| Аҳолӣ | |
| Аҳолӣ |
|
| Шиносаҳои ададӣ | |
| Коди телефон | 0452 |
| Нишонаи почта | 52100–52200 |
| Вебгоҳи расмӣ(тур.) | |
 |
|
 Парвандаҳо дар Викианбор | |
Орду ( Turkish pronunciation: ) - шаҳри бандарӣ дар соҳили Баҳри Сиёҳ Туркия аст, ки таърихан низ чун Котйора (Cotyora ё Kotyora ) маъруф аст.( юн. Κοτύωρα ) ва пойтахти вилояти Орду бо аҳолии 213,582 дар маркази шаҳр. Ин шаҳр бузургтарин тавлидкунандаи меваи фундук дар ҷаҳон аст. Дар ҳоле, ки фундук барои иқтисодиёт муҳим аст, солҳои охир шаҳр саноати хурду калон ва як бахши босуръат рушдёфтаи сайёҳиро рушд дод, зеро Орду яке аз зеботарин шаҳрҳои Туркия дониста мешавад.
Таърих
[вироиш | вироиши манбаъ]
Дар садаи VIII пеш аз милод Котйора (Κοτύωρα) аз ҷониби Милетиҳо (шаҳри Юнони қадим) ҳамчун яке аз мустамликаҳо дар соҳили Баҳри Сиёҳ таъсис ёфтааст. Диодори Сикулус менависад, ки он як мустамликаи Синопиён буд.[1] Страбо низ ин шаҳрро қайд мекунад.</ref> Ариан, онро ҳамчун "деҳаи на он қадар калон" тавсиф мекунад.[2]
Минтақа таҳти назорати данишмандҳо, сипас туркҳои салҷуқӣ дар солҳои 1214 ва 1228 ва дар соли 1346 Ҳоҷиэмироуллары Бейлик буд. Баъд аз он, он ба салтанати усмонӣ дар соли 1461 ҳамроҳ шуд ва сипас ба бо Империяи Трабзон гузашт.[3]
Шаҳри муосир дар даврони усмонӣ ҳамчун Байрамлӣ назди Эскипазар, ҳамчун посгоҳи низомӣ, 5 км дар ғарби Орду, маъруф буд.
Соли 1869 номи шаҳр ба Орду иваз карда шуд ва он бо ноҳияҳои Боламан, Першембе, Улубей, Ҳансамана (Гөлкөй) ва Айбастӣ муттаҳид карда шуд. Дар охири садаи XX, сокинони ин шаҳр бештар аз нисф насронӣ буданд (юнонӣ ва арманӣ) ва бо мактабҳои юнонӣ маълум буд.[4]
17 апрели 1920 вилояти Орду бо роҳи ҷудошавӣ аз вилояти Трапизунд таъсис дода шуд.[5]
Орду имрӯз
[вироиш | вироиши манбаъ]
Дӯкони фабрикаи "Rightra", ки навъҳои зиёди фундуки шоколадиро мефурӯшад, яке аз ҷойҳои ҷолиби диққат аст.
Боз як ҷозибаи маъмул, ин трамвайи ҳавоии Бозтеппа аст, ки ба рамзи муосири шаҳр табдил ёфтааст.
Мусиқии маҳаллӣ дар минтақаи Баҳри Сиёҳ, аз ҷумла мусиқии "камонча", хос аст. Таомҳо пеш аз ҳама бо сабзавоти маҳаллӣ асос ёфтаанд ва ҳам хӯрокҳои маъмули туркӣ, ба монанди пиде ва кабоб.
Иқтисод
[вироиш | вироиши манбаъ]То соли 1920, Орду яке аз истеҳсолкунандагони лӯбиёи сабзи сафед ба ҳисоб мерафт, ки ба Аврупо содир карда мешуд.[6] Орду инчунин барои кирмакпарварӣ дарахтони тут дошт.[7]
Ин шаҳр бузургтарин тавлидкунандаи фундук дар ҷаҳон аст ва дар он 50% истеҳсоли фундук дар Туркия мебошад. Имрӯз дар шаҳри марказҳои калони саноати коркарди фундук, аз ҷумла Sağra, [8] бузургтарин содиркунандаи "фундук дар шоколад" ва истеҳсолкунандаи фундуки Туркия ва Fiskobirlik, [9] бузургтарин бренди фундук дар ҷаҳон мебошад.
- Осорхонаи мардумшиносӣ - Paşaoğlu Konağı ва осорхонаи этнографӣ.
- Маркази фарҳангии Ташбаши — яке аз марказҳои фарҳангӣ
- Бозтеппа - теппаест дар наздикии Орду 550 м (1,800 ft). Аз моҳи июни соли 2012, системаи лифтбарории ҳавоӣ, роҳи осони интиқолро дар байни соҳил ва теппа таъмин мекунад. Гондолаи Орду Бозтепе метавонад ҳар соат 900 мусофирро ба теппа дар муддати 6,5 дақиқа интиқол диҳад.[10][11]
- Хонаҳои кӯҳнаи Орду дар маркази кӯҳнаи шаҳр
- Масҷиди Яли Камиӣ, инчунин Азизия Камиӣ номида мешавад
- Масҷиди Атик Иброҳим Пошои Камиӣ, инчунин Orta Cami номида мешавад - масҷиде, ки дар соли 1770 сохта шудааст
- Масҷиди Эски Пазар Камиӣ - масҷид бо ҳаммомҳои туркӣ
- Масҷиди Эфирли Камиӣ
Муносибатҳои байналмилалӣ
[вироиш | вироиши манбаъ]Бародаршаҳрҳо
[вироиш | вироиши манбаъ]Орду бо ду шаҳр муносибат дорад:
Пайвандҳо
[вироиш | вироиши манбаъ]- Муниципалитети Орду
- Котиора (Орду) Бойгонӣ шудааст 11 Январ 2020 сол.
Эзоҳ
[вироиш | вироиши манбаъ]- ↑ Diodorus Siculus, Library, § 14.31.1
- ↑ 16.3 Translated in Arrian: Periplus Ponti Euxini, edited and translated by Aidan Liddle (London: Bristol Classical Press, 2003), p. 75
- ↑ [1]
- ↑ Encyclopedia Britannica Eleventh Edition, s.v. Ordu
- ↑ [2]
- ↑ Prothero, W.G. (1920). Armenia and Kurdistan. London: H.M. Stationery Office. p. 62.
- ↑ Prothero, W.G. (1920). Armenia and Kurdistan. London: H.M. Stationery Office. p. 64.
- ↑ [3]
- ↑ Fiskobirlik Genel Müdürlüğü - Resmi İnternet Sitesi. Fiskobirlik.org. 25 май 2015 санҷида шуд.
- ↑ GD8 Ordu-Boztepe - References - Company - LEITNER ropeways. Leitner-ropeways.com. 14 сентябри 2016 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 29 марти 2019.
- ↑ Tatilden dersler aldık (Turkish), Erzurum Flaş (27 августи 2013). Бойгонӣ шудааст 13 ноябри 2013 сол. Проверено 13 ноябри 2013.
- ↑ Batumi - Twin Towns & Sister Cities. Batumi City Hall. 10 августи 2013 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 4 май 2012.
- ↑ Twin-cities of Azerbaijan. Azerbaijans.com. 9 августи 2013 санҷида шуд.
 | |
|---|---|
| Тасвир, видео ва садо | |
| Фарҳангҳо ва донишномаҳо | |
| Дар феҳристҳои китобшинохтӣ |
|
Шаҳрҳои Туркия | ||
|---|---|---|
| Пойтахт |  | |
| Шаҳрҳо | Ағри • Адана • Адапазари • Алошаҳр • Амосия • Анкара • Антакия • Анталиё • Ардаҳон • Афюнқараҳисор • Байбурт • Боликесир • Бартин • Ботмон • Бергама • Билеҷик • Бингёл • Битлис • Бодрум • Болу • Бурдур • Бурса • Ван • Гелиболу • Гиресун • Гумушхона • Ғазиантеп • Денизли • Диёрбакр • Дузҷе • Ерзинҷан • Ерзурум • Елазиғ • Ёлуво • Зонгулдак • Измир • Измит • Изник • Иғдир • Искандарун • Истанбул • Йозгат • Кайсари • Қарабуйук • Қаромон • Қарс • Кастамону • Қаҳрамонмаръаш • Кемар • Килис • Қуния • Кушодосӣ • Қирқларэлӣ • Қиршаҳр • Қириққалъа • Кутоҳиё • Испарта • Истанбул • Малатиё • Манавгат • Манисо • Мардин • Мармарис • Махмутлар • Мерсин • Мугла • Муш (шаҳр) • Навшаҳр • Ниғде • Одиёмон • Ойдин • Оқсарой • Олониё • Ортвин • Орду • Риза • Самсун • Сивас • Сиде • Сиирт • Синоп • Тарсус • Текирдоғ • Тукот • Трабзон • Тунҷели • Усмония • Ушок • Фатҳия • Ҳаккори • Чаноққалъа • Чонқири • Чорум • Ҷайҳон • Шанлиурфа • Ширнак • Эдирна • Эскишаҳр | |