strzelać

strzelać (język polski)

żołnierz strzela (1.1) do celu

napastnik strzela (1.6) do bramki

marynarz strzela (1.7) w niebo

on strzela (1.8)

wymowa:

IPA: [ˈsṭʃɛlat͡ɕ], AS: [sṭšelać], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• udziąs. ​

znaczenia:

czasownik niedokonany (dk. strzelić)

(1.1) oddawać strzał z broni

(1.2) przen. uderzać

(1.3) przen. dawać dźwięk podobny do wydawanego przez broń palną

(1.4) pot. przen. zrobić coś szybko, nagle lub wyraziście

(1.5) pot. dawać zgadywaną odpowiedź na pytanie

(1.6) sport. kierować piłkę do bramki

(1.7) środ. żegl. zdejmować pozycję ciała niebieskiego sekstantem

(1.8) fot. wykonywać zdjęcie

odmiana:

(1.1-8) koniugacja I

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		strzelać
czas teraźniejszy		strzelam	strzelasz	strzela	strzelamy	strzelacie	strzelają
czas przeszły	m	strzelałem	strzelałeś	strzelał	strzelaliśmy	strzelaliście	strzelali
	ż	strzelałam	strzelałaś	strzelała	strzelałyśmy	strzelałyście	strzelały
	n	strzelałom	strzelałoś	strzelało
tryb rozkazujący		niech strzelam	strzelaj	niech strzela	strzelajmy	strzelajcie	niech strzelają
pozostałe formy czas przyszły m będę strzelał, będę strzelać będziesz strzelał, będziesz strzelać będzie strzelał, będzie strzelać będziemy strzelali, będziemy strzelać będziecie strzelali, będziecie strzelać będą strzelali, będą strzelać ż będę strzelała, będę strzelać będziesz strzelała, będziesz strzelać będzie strzelała, będzie strzelać będziemy strzelały, będziemy strzelać będziecie strzelały, będziecie strzelać będą strzelały, będą strzelać n będę strzelało, będę strzelać będziesz strzelało, będziesz strzelać będzie strzelało, będzie strzelać czas zaprzeszły m strzelałem był strzelałeś był strzelał był strzelaliśmy byli strzelaliście byli strzelali byli ż strzelałam była strzelałaś była strzelała była strzelałyśmy były strzelałyście były strzelały były n strzelałom było strzelałoś było strzelało było forma bezosobowa czasu przeszłego strzelano tryb przypuszczający m strzelałbym, byłbym strzelał strzelałbyś, byłbyś strzelał strzelałby, byłby strzelał strzelalibyśmy, bylibyśmy strzelali strzelalibyście, bylibyście strzelali strzelaliby, byliby strzelali ż strzelałabym, byłabym strzelała strzelałabyś, byłabyś strzelała strzelałaby, byłaby strzelała strzelałybyśmy, byłybyśmy strzelały strzelałybyście, byłybyście strzelały strzelałyby, byłyby strzelały n strzelałobym, byłobym strzelało strzelałobyś, byłobyś strzelało strzelałoby, byłoby strzelało imiesłów przymiotnikowy czynny m strzelający, niestrzelający ż strzelająca, niestrzelająca strzelające, niestrzelające n strzelające, niestrzelające imiesłów przymiotnikowy bierny m strzelany, niestrzelany strzelani, niestrzelani ż strzelana, niestrzelana strzelane, niestrzelane n strzelane, niestrzelane imiesłów przysłówkowy współczesny strzelając, nie strzelając rzeczownik odczasownikowy strzelanie, niestrzelanie

przykłady:

(1.1) Miał Apollo serdecznego przyjaciela w młodym Hiakintosie, którego uczył strzelać z łuku i grać na cytrze.

składnia:

(1.1) strzelać z + D. • strzelać do + D.

kolokacje:

(1.1) strzelać z pistoletu / łuku / kuszy / procy

(1.7) strzelać w słońce / w księżyc / w gwiazdę / w niebo

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. Strzelce nmos, ostrzał m, postrzał m, postrzelenie n, strzał m, strzała ż, strzałka ż, strzałowy m, strzelec m, strzeliwo n, strzelnica ż, strzelectwo n, strzelanie n, strzelanina ż, wystrzał m, zastrzał m, strzelba ż, Strzelec mos, strzelenie n

czas. strzelić, ostrzelać dk., postrzelić dk., rozstrzelać dk., ustrzelić dk., wystrzelić dk., zastrzelić dk.

przym. postrzelony, strzałowy, strzelecki, strzelniczy, wystrzałowy, strzelisty, strzelnicowy

związki frazeologiczne:

strzelać oczami • człowiek strzela, Pan Bóg kule nosi • tere-fere kuku, strzela baba z łuku

etymologia:

prasł. *strěľati

por. strzelić

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) shoot; (1.8) shoot
• baskijski: (1.1) su egin, tiro egin; (1.6) jaurti, bota
• białoruski: (1.1) страляць
• boloński: (1.1) sparèr, tirèr
• czeczeński: (1.1) кхийса
• czeski: (1.1) střílet
• duński: (1.1) skyde, fyre; (1.5) skyde; (1.6) skyde, fyre; (1.8) skyde
• esperanto: (1.1) pafi; (1.6) ŝoti, pafi
• fidżyjski: (1.1) vana
• hiszpański: (1.1) disparar; (1.5) disparar; (1.6) disparar, tirar
• jidysz: (1.1) שיסן
• kirgiski: (1.1) атуу
• niderlandzki: (1.1) schieten
• niemiecki: (1.1) schießen
• osmański: (1.1) آتش ایتمك (âteş etmek)
• rosyjski: (1.1) стрелять
• szwedzki: (1.1) skjuta; (1.6) skjuta
• ukraiński: (1.1) стріляти
• wilamowski: (1.1) sisa, šissa, śisa
• włoski: (1.1) sparare

źródła: