Frank O’Hara

Frank O’Hara

Imię i nazwisko	Francis Russell O’Hara
Data i miejsce urodzenia	27 czerwca 1926 Baltimore
Data i miejsce śmierci	25 lipca 1966 Nowy Jork
Narodowość	amerykańska
Dziedzina sztuki	poezja
Epoka	modernizm (szkoła nowojorska poezji)
Ważne dzieła
A City Winter, and Other Poems Meditations in an Emergency Lunch Poems
Strona internetowa

Frank O’Hara, właśc. Francis Russell O’Hara (ur. 27 czerwca 1926 w Baltimore, zm. 25 lipca 1966 w Nowym Jorku) – amerykański poeta, obok Johna Ashbery’ego czołowy twórca tzw. Szkoły nowojorskiej.

Życie i twórczość

Syn irlandzkich katolików, Russella Josepha O’Hary i Katherine Broderick. Urodził się w stanie Maryland, gdzie w 1944 r. ukończył liceum. Następnie przez dwa lata służył jako ochotnik w marynarce wojennej, by wreszcie przeprowadzić się do Massachusetts. Tam też studiował w bostońskim New England Conservatory of Music. Później studiował także na Uniwersytecie Harvarda (gdzie poznał Johna Ashbery’ego) i University of Michigan w Ann Arbor, gdzie uzyskał tytuł magistra literatury. W 1951 r. przeniósł się do Nowego Jorku, gdzie mieszkał do końca życia. Podjął pracę w nowojorskim Museum of Modern Art, gdzie zaczynał jako recepcjonista, a skończył jako kurator. W przeprowadzce towarzyszył mu Joe LeSueur – przez najbliższe jedenaście lat pełniący w jego życiu rolę współlokatora oraz kochanka.

Pierwsze próby pisania podejmował już w trakcie studiów harwardzkich, w 1947 r. (publikacje w studenckim periodyku Harvard Advocate), jednak debiutancki tomik poezji (A City in Winter and Other Poems) opublikował dużo później, w 1952 r. Debiut ten odbił się szerokim echem w kręgach nowojorskiej bohemy artystycznej. Frank O’Hara stał się znaczącą postacią tego środowiska, przyjaźnił się m.in. z malarzami Larrym Riversem, Willemem de Kooningiem i Jacksonem Pollockiem oraz poetą Kennethem Kochem. We wczesnych latach 60. O’Hara prowadził w nowojorskiej New School cieszące się dużą popularnością warsztaty poetyckie.

O’Hara drukował swoje wiersze w awangardowych pismach i niszowych wydawnictwach w bardzo małym nakładzie, przez co był praktycznie nieznany poza wąskim kręgiem artystów i pisarzy. Szerokiej publiczności stał się znany dopiero po przedwczesnej śmierci w 1966 r. Nie przywiązywał do swojej poezji większej wagi, wiersze (o tematyce niemal bez wyjątku, autobiograficznej) pisał pospiesznie i zapisywał na luźnych kartkach papieru. Swoją twórczość traktował wyjątkowo niefrasobliwie i ocalała ona w dużej mierze dzięki zapobiegliwości jego przyjaciół. Jako krytyk sztuki, O’Hara regularnie publikował teksty w „Art News” i „Kulchur Magazine”.

Zginął w wieku czterdziestu lat w nieszczęśliwym wypadku, potrącony przez plażowy samochód typu buggy.

W latach 70. XX wieku, po opublikowaniu wierszy zebranych, uznano go za jednego z najważniejszych amerykańskich poetów XX w. Dzięki znakomitym tłumaczeniom Piotra Sommera wywarł ogromny wpływ na współczesną poezję polską (zob. oharyzm).

Był homoseksualistą.

Dzieła (wybór)

• A City Winter, and Other Poems (1952)
• Meditations in an Emergency (1956)
• Odes (1960)
• Second Avenue (1960)
• Lunch Poems (1964)
• Love Poems (1965)
• In Memory of My Feelings (1967)
• The Collected Poems of Frank O’Hara (1971)

Polskie tłumaczenia

• Twoja pojedynczość, Warszawa PIW 1987 (tłum. Piotr Sommer)
• Wiersze w: Literatura na Świecie 7/1986, 3/1994

Opracowania

• Frank O`Hara. Śnieg jest po prostu śniegiem, Jacek Uglik, w: Rita Baum 2003, nr 7.

Zobacz też

• ekspresjonizm abstrakcyjny

Linki zewnętrzne

• Strona nieoficjalna
• Frank O’Hara na stronie Academy of American Poets
• Frank O’Hara na stronie Modern American Poetry
• Wiersze Franka O’Hary (ang.)
• Thomas Dreher: Traces: „whatdoyoumeanandhowdoyoumeanit”. Frank O’Hara: The 'New York School' between Abstract Expressionism and Pop Art