Departament Bezpieczeństwa Państwa

Valstybės Saugumo Departamentas

Logo VSD
Państwo	Litwa
Szef	gen. Darius Jauniškis
Adres
Pilaitės pr. 19, 06264 Wilno (Litwa)
Położenie na mapie Litwy Valstybės Saugumo Departamentas
54°42′25″N 25°12′07″E
Strona internetowa

Departament Bezpieczeństwa Państwowego

Departament Bezpieczeństwa Państwowego Republiki Litewskiej (lit. Lietuvos Respublikos Valstybės Saugumo Departamentas, w skrócie LR VSD albo po prostu VSD) – litewskie służby specjalne, odpowiedzialne przed Sejmem i Prezydentem, powołane 27 października 1918 w celu ochrony suwerenności państwa i jego systemu konstytucyjnego, a po okresie sowieckim reaktywowane 26 marca 1990; prowadzi wywiad i kontrwywiad w strefie cywilnej.

Do zadań tych służb specjalnych należy: wykrywanie działań stanowiących zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa, nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium, interesów państwa oraz jego siły ekonomicznej i obronnej.

W raporcie z 30 marca 2015 VSD stwierdziło, że nawet co trzeci pracujący na Litwie rosyjski dyplomata jest powiązany z wywiadem; że działalność szpiegowska Rosji na Litwie w 2014 nasiliła się znacząco, zwłaszcza za sprawą zdecydowanego stanowiska Wilna wobec działań Moskwy na Ukrainie, że w 2014 z Litwy wydalono trzech rosyjskich szpiegów, m.in. konsula generalnego Rosji w Kłajpedzie Władimira Małygina, a także, że zagraniczne służby specjalne szczególnie interesują się projektami energetycznymi Litwy, a także staraniami podejmowanymi przez rząd w Wilnie w celu budowy niezależnego rynku gazowego państw bałtyckich.

Kierownictwo

Vidaus reikalų ministerijos Kriminalinis skyrius „B”

• Antanas Račys (1923–1924)

Vidaus reikalų ministerijos Politinės policijos skyrius

• Antanas Račys (1924–1926)
• Ignas Paškevičius (1926)
• Bronius Vėžys (1926)
• Antanas Račys (1926–1927)

Vidaus reikalų ministerijos Kriminalinė policija

• Jonas Polovinskas-Budrys (1927–1928)
• Aleksandras Survila (1928–1929)
• Steponas Rusteika (1930–1931)
• Jonas Statkus (1931–1933)

Vidaus reikalų ministerijos Kriminalinės policijos skyrius „A” (ab 1928 – I skyrius)

• Aleksandras Survila (1927)
• Jonas Statkus (1928–1931)
• Augustinas Povilaitis (1931–1933)

Vidaus reikalų ministerijos Valstybės saugumo departamentas

• Jonas Statkus (1933–1934)
• Augustinas Povilaitis (1934–1940 13)

Valstybės saugumo departamento Valstybės saugumo policija

• Augustinas Povilaitis (1933–1934)
• Felicijonas Bortkevičius (1935–1940)

Valstybės saugumo departamentas prie Lietuvos Respublikos Vyriausybės (1990–1991)

• Mečys Laurinkus (1990–1991)
• Viktoras Zedelis (1991)
• Zigmas Vaišvila (1991–1992)

Nacionalinė saugumo tarnyba (1991–1992)

• Balys Gajauskas (1992–1992)

Saugumo tarnyba (1992–1994)

• Petras Plumpa (1992–1993)
• Jurgis Jurgelis (1993–1994)

Valstybės saugumo departamentas (od 1994)

• Jurgis Jurgelis (1994–1998)
• Mečys Laurinkus (1998–2004)
• Arvydas Pocius (2004–2007)
• Povilas Malakauskas (2007–2009)
• Gediminas Grina (2010–2015)
• Darius Jauniškis od 2015

Bibliografia

• Arvydas Anušauskas: „Lietuvos slaptosios tarnybos, 1918-1940”, Vilnius, Mintis, 1993, ISBN 5-417-00652-1.

Linki zewnętrzne

• Strona oficjalna VSD