Przejdź do zawartości

Józef Dąbrowski (1888–1940): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
baretka - poprawienie
bibliografia - uaktualnienie
Linia 65: Linia 65:
* {{Cytuj książkę|odn={{odn/id|Rocznik Oficerski|1928}}|tytuł=Rocznik Oficerski 1928|wydawca=[[Ministerstwo Spraw Wojskowych]]}}
* {{Cytuj książkę|odn={{odn/id|Rocznik Oficerski|1928}}|tytuł=Rocznik Oficerski 1928|wydawca=[[Ministerstwo Spraw Wojskowych]]}}
* {{Cytuj książkę|odn={{odn/id|Rocznik Oficerski Rezerw|1934}}|tytuł=Rocznik Oficerski Rezerw 1934|wydawca=[[Ministerstwo Spraw Wojskowych]]|miejsce=Warszawa|data=1934|url= http://www.wbc.poznan.pl/publication/39606}}
* {{Cytuj książkę|odn={{odn/id|Rocznik Oficerski Rezerw|1934}}|tytuł=Rocznik Oficerski Rezerw 1934|wydawca=[[Ministerstwo Spraw Wojskowych]]|miejsce=Warszawa|data=1934|url= http://www.wbc.poznan.pl/publication/39606}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Kiński | imię = Jan | nazwisko2 = Malanowska | imię2 = Helena | nazwisko3 = Olech | imię3 = Urszula | nazwisko4 = Ryżewski | imię4 = Wacław | nazwisko5 = Snitko-Rzeszut | imię5 = Janina | nazwisko6 = Żach | imię6 = Teresa | inni = [[Marek Tarczyński]] (red.) | tytuł = Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego | url = https://katyn.miejscapamieci.gov.pl/media/download_gallery/Ksiega_Cmentarna_Katyn.pdf| rok = 2000 | miejsce = Warszawa | wydawca = [[Oficyna Wydawnicza „Rytm”|Oficyna Wydawnicza RYTM]]| isbn = 8390559072 | odn = {{odn/id|Księga Cmentarna Katynia|2000}}}}
* {{Cytuj stronę | url = http://web.archive.org/web/20161011110221/http://www.archiwum.radaopwim.gov.pl/media/pliki/Ksiega_Cmentarna_Katyn.zip | tytuł = Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Katyń | data = 2000 | opublikowany = [[Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa]] | strony = 101 | data dostępu = 2017-02-18}}
* {{Cytuj książkę | autor = [[Andrzej Brygidyn]] | tytuł = Sanocka Lista Katyńska. Jeńcy Kozielska, Ostaszkowa, Starobielska oraz innych obozów i więzień Polski kresowej pomordowani w Rosji Sowieckiej | miejsce = Sanok | data = 2000 | strony = 35}}
* {{Cytuj książkę | autor = [[Andrzej Brygidyn]] | tytuł = Sanocka Lista Katyńska. Jeńcy Kozielska, Ostaszkowa, Starobielska oraz innych obozów i więzień Polski kresowej pomordowani w Rosji Sowieckiej | miejsce = Sanok | data = 2000 | strony = 35}}
* {{cytuj stronę|autor=Wojciech Dąbrowski|url=http://www.spotkaniazpiosenka.org/MKWD/mkwd%202010/MKWD.2010.2a%20specjalny.pdf|data=6 listopada 2010|tytuł=Ocalić od zapomnienia|opublikowany=spotkaniazpiosenka.org|data dostępu=2014-04-19}}
* {{cytuj stronę|autor=Wojciech Dąbrowski|url=http://www.spotkaniazpiosenka.org/MKWD/mkwd%202010/MKWD.2010.2a%20specjalny.pdf|data=6 listopada 2010|tytuł=Ocalić od zapomnienia|opublikowany=spotkaniazpiosenka.org|data dostępu=2014-04-19}}

Wersja z 11:43, 5 sty 2025

Józef Dąbrowski
Ilustracja
porucznik rezerwy piechoty porucznik rezerwy piechoty
Data i miejsce urodzenia

12 marca 1888
Strachocina

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

1914–1940

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Błękitna Armia
Wojsko Polskie

Jednostki

21 Pułk Piechoty

Stanowiska

komendant kompanii sztabowej

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
II wojna światowa (kampania wrześniowa)

Późniejsza praca

urzędnik bankowy

Odznaczenia
Medal Niepodległości Srebrny Krzyż Zasługi (II RP)

Józef Dąbrowski[a] (ur. 12 marca 1888 w Strachocinie, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – urzędnik bankowy, porucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się 12 marca 1888 w Strachocinie jako syn Franciszka (tamtejszy rolnik)[1] i Ewy z domu Żwiryk. Miał braci Antoniego i Wojciecha[2]. W 1911 ukończył C. K. Gimnazjum Męskie w Sanoku (w jego klasie byli m.in. Edward Kielar, Aleksander Ślączka – obaj także ofiary zbrodni katyńskiej, Julian Krzyżanowski, Kazimierz Niedzielski, Antoni Owsionka, Kazimierz Piech)[3][4].

Józef Dąbrowski

Po wybuchu I wojny światowej został wcielony do armii Austro-Węgier. Następnie przebywał w niewoli rosyjskiej. Później był komendantem kompanii sztabowej w Armii Polskiej we Francji gen. Józefa Hallera. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Został awansowany do stopnia porucznika piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[5][6]. W 1923, 1924 był oficerem rezerwowym 21 pułku piechoty w Warszawie[7][8]. W 1934 był porucznikiem rezerwy piechoty przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr I w grupie oficerów po ukończeniu 40. roku życia i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III[9].

Mieszkał i pracował zawodowo w Warszawie jako dyrektor banku przy ulicy Jasnej (w okresie międzywojennym mieścił się tam Bank Towarzystw Spółdzielczych w tzw. „Domu Pod Orłami”). Od 30 października 1929 jego żoną była Tekla z domu Jarkiewicz, z którą miał syna Edmunda (ur. 1 września 1921). W latach 20. i 30. wraz z rodziną zamieszkiwał przy ulicy Fryderyka Chopina.

Po wybuchu II wojny światowej jako ochotnik zgłosił się do Wojska Polskiego i był przydzielony do Okręgu Korpusu Nr I. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 w niewyjaśnionych okolicznościach został aresztowany przez Sowietów. Był przetrzymywany w obozie w Kozielsku. Na wiosnę 1940 został zabrany do Katynia i tam został rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Został pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu, gdzie w 1943 jego ciało zostało zidentyfikowane w toku ekshumacji prowadzonych przez Niemców pod numerem 1557 (pierwotnie dosł. określony jako Josef Dombrowski[10]; przy zwłokach zostały odnalezione książeczka wojskowa i fotografia)[11].

5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia kapitana[12]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[13].

Ordery i odznaczenia

Upamiętnienie

Kamień przy Dębie Pamięci honorującym Józefa Dąbrowskiego w Strachocinie

Podczas „Jubileuszowego Zjazdu Koleżeńskiego b. Wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej Matury” 21 czerwca 1958 jego nazwisko zostało wymienione w apelu poległych w obronie Ojczyzny w latach 1939–1945[15] oraz na ustanowionej w budynku gimnazjum tablicy pamiątkowej poświęconej poległym i pomordowanym absolwentom gimnazjum[16].

Józef Dąbrowski został wymieniony na tablicy pamiątkowej ustanowionej 3 września 1995 na fasadzie kościoła św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Strachocinie, honorującej pochodzących ze wsi poległych i zamordowanych w latach 1914–1945.

29 października 2009, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, przy Zespole Szkół im. Ignacego Łukasiewicza w Strachocinie został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Józefa Dąbrowskiego (zasadzenia dokonali jego wnuk Wojciech Dąbrowski i prawnuk Piotr)[17][18][19][20][21][22].

Zobacz też

Uwagi

  1. W ewidencji wojskowej jego tożsamość była podawana jako „Józef Dąbrowski II”.

Przypisy

  1. CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1906/1907 (zespół 7, sygn. 42). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 615.
  2. Piotrowscy ze Strachociny w Ziemii Sanockiej. Wiek XX. piotrowscy2006.republika.pl. [dostęp 2014-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 kwietnia 2014)].
  3. XXX. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1910/11. Sanok: Fundusz Naukowy, 1911, s. 41, 56.
  4. Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2014-04-19].
  5. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 507.
  6. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 446.
  7. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 186.
  8. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 175.
  9. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 18, 810.
  10. Katyń według źródeł niemieckich - 1943 r.. stankiewicze.com. [dostęp 2014-04-19].
  11. Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 43. ISBN 83-7001-294-9.
  12. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  13. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. policja.pl. [dostęp 2014-08-05].
  14. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
  15. Józef Stachowicz: Diariusz zjazdu. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 67.
  16. Zjazd w fotografii. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 231.
  17. Wiadomości. strachocina.przemyska.pl. [dostęp 2014-04-19].
  18. Raport z uroczystości - Katyń... ocalić od zapomnienia. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2014-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 kwietnia 2014)].
  19. Bartosz Błażewicz. Dęby katyńskie w Strachocinie. „Tygodnik Sanocki”, s. 5, Nr 46 (940) z 13 listopada 2009. 
  20. Dęby Pamięci o Katyniu. zsstrachocina.szkolnastrona.pl/. [dostęp 2014-04-19].
  21. 18 kwietnia 2011r. uczciliśmy 71 rocznicę „Zbrodni Katyńskiej". zsstrachocina.szkolnastrona.pl/. [dostęp 2014-04-19].
  22. Katyń - Pamiętamy!. zsstrachocina.szkolnastrona.pl/. [dostęp 2014-04-19].

Bibliografia