Wilhelm List: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m (GR) File renamed: File:WMacht A -GenFeldmarschall 1945h.svg → File:WMacht H OF10 GenFeldmarschall h 1945.svg Criterion 4 (harmonizing names of file set) · New designation is in line to the other files of this category |
poprawa linków |
||
| Linia 8: | Linia 8: | ||
|opis grafiki = Wilhelm List (1935) |
|opis grafiki = Wilhelm List (1935) |
||
|stopień grafika = WMacht H OF10 GenFeldmarschall h 1945.svg |
|stopień grafika = WMacht H OF10 GenFeldmarschall h 1945.svg |
||
|stopień = [[feldmarszałek]] |
|stopień = [[Generalfeldmarschall|feldmarszałek]] |
||
|data urodzenia = [[14 maja]] [[1880]] |
|data urodzenia = [[14 maja]] [[1880]] |
||
|miejsce urodzenia = [[Illerkirchberg|Oberkirchberg]] |
|miejsce urodzenia = [[Illerkirchberg|Oberkirchberg]] |
||
| Linia 27: | Linia 27: | ||
|source = |
|source = |
||
}} |
}} |
||
'''Wilhelm List''' (ur. [[14 maja]] [[1880]] w [[Illerkirchberg|Oberkirchberg]], zm. [[16 sierpnia]] [[1971]] w [[Garmisch-Partenkirchen]]) – niemiecki wojskowy, uczestnik [[I wojna światowa|I]] i [[II wojna światowa|II wojny światowej]], [[ |
'''Wilhelm List''' (ur. [[14 maja]] [[1880]] w [[Illerkirchberg|Oberkirchberg]], zm. [[16 sierpnia]] [[1971]] w [[Garmisch-Partenkirchen]]) – niemiecki wojskowy, uczestnik [[I wojna światowa|I]] i [[II wojna światowa|II wojny światowej]], [[Generalfeldmarschall|feldmarszałek]] (od 1940), skazany w [[Proces dowódców na Bałkanach|procesach norymberskich]] za zbrodnie wojenne na [[Bałkany|Bałkanach]]. |
||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
Do armii [[Bawaria|bawarskiej]] wstąpił w 1898 roku, awansując dwa lata później na [[podporucznik]]a. Od 1904 roku był adiutantem dowódcy batalionu. W 1908 roku wstąpił do bawarskiej akademii wojskowej, którą ukończył w stopniu [[Kapitan (ranga)|kapitana]]. Do wybuchu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] służył w bawarskim sztabie generalnym. W czasie wojny służył na stanowiskach sztabowych. W styczniu 1918 roku awansował do stopnia [[major]]a. Wojnę zakończył w bawarskim ministerstwie wojny. Po wojnie we [[Freikorps]]ie [[Franz Ritter von Epp|Epp]], później w [[Reichswehra|Reichswehrze]] i ministerstwie obrony. W 1927 roku [[pułkownik]]. W latach 1930–1933 komendant szkoły piechoty w [[Drezno|Dreźnie]], w 1932 roku awansowany na [[ |
Do armii [[Bawaria|bawarskiej]] wstąpił w 1898 roku, awansując dwa lata później na [[podporucznik]]a. Od 1904 roku był adiutantem dowódcy batalionu. W 1908 roku wstąpił do bawarskiej akademii wojskowej, którą ukończył w stopniu [[Kapitan (ranga)|kapitana]]. Do wybuchu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] służył w bawarskim sztabie generalnym. W czasie wojny służył na stanowiskach sztabowych. W styczniu 1918 roku awansował do stopnia [[major]]a. Wojnę zakończył w bawarskim ministerstwie wojny. Po wojnie we [[Freikorps]]ie [[Franz Ritter von Epp|Epp]], później w [[Reichswehra|Reichswehrze]] i ministerstwie obrony. W 1927 roku [[pułkownik]]. W latach 1930–1933 komendant szkoły piechoty w [[Drezno|Dreźnie]], w 1932 roku awansowany na [[generała porucznik|generała porucznika]]. Po [[Anschluss]]ie Austrii w 1938 roku odpowiedzialny za włączenie armii austriackiej w struktury [[Wehrmacht]]u. 1 kwietnia 1939 roku awansowany do stopnia [[generał pułkownik|generała pułkownika]]. |
||
Podczas [[kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] w 1939 roku, dowodził [[14 Armia (III Rzesza)|14 Armią]], za co otrzymał [[Krzyż Rycerski]]. Od października 1939 dowódca [[12 Armia (III Rzesza)|12 Armii]], która brała udział w [[Kampania francuska 1940|kampanii francuskiej]] i w 1941 roku w [[Kampania bałkańska 1941|kampanii bałkańskiej]]. W lipcu 1940, po zakończeniu kampanii we Francji, awansowany na feldmarszałka. Na Bałkanach List dowodził całością sił niemieckich, a po zakończeniu kampanii pozostał do października 1941 roku głównodowodzącym sił niemieckich w południowo-wschodniej Europie. W lipcu 1942 roku objął dowództwo [[Grupa Armii A|Grupy Armii A]] na [[Front wschodni (II wojna światowa)|froncie wschodnim]], jednak w wyniku konfliktu, w który popadł z [[Adolf Hitler|Hitlerem]] co do strategii walki, został 10 września 1942 roku pozbawiony dowodzenia i do końca wojny nie pełnił żadnych funkcji dowódczych. W 1945 roku trafił do niewoli amerykańskiej. Podczas [[Proces dowódców na Bałkanach|procesów norymberskich]] został w lutym 1948 roku skazany na dożywocie. W 1952 roku zwolniony z [[Więzienie Landsberg|więzienia Landsberg]] ze względu na zły stan zdrowia. Zmarł 16 sierpnia 1971 roku w [[Garmisch-Partenkirchen]]. |
Podczas [[kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] w 1939 roku, dowodził [[14 Armia (III Rzesza)|14 Armią]], za co otrzymał [[Krzyż Rycerski]]. Od października 1939 dowódca [[12 Armia (III Rzesza)|12 Armii]], która brała udział w [[Kampania francuska 1940|kampanii francuskiej]] i w 1941 roku w [[Kampania bałkańska 1941|kampanii bałkańskiej]]. W lipcu 1940, po zakończeniu kampanii we Francji, awansowany na feldmarszałka. Na Bałkanach List dowodził całością sił niemieckich, a po zakończeniu kampanii pozostał do października 1941 roku głównodowodzącym sił niemieckich w południowo-wschodniej Europie. W lipcu 1942 roku objął dowództwo [[Grupa Armii A|Grupy Armii A]] na [[Front wschodni (II wojna światowa)|froncie wschodnim]], jednak w wyniku konfliktu, w który popadł z [[Adolf Hitler|Hitlerem]] co do strategii walki, został 10 września 1942 roku pozbawiony dowodzenia i do końca wojny nie pełnił żadnych funkcji dowódczych. W 1945 roku trafił do niewoli amerykańskiej. Podczas [[Proces dowódców na Bałkanach|procesów norymberskich]] został w lutym 1948 roku skazany na dożywocie. W 1952 roku zwolniony z [[Więzienie Landsberg|więzienia Landsberg]] ze względu na zły stan zdrowia. Zmarł 16 sierpnia 1971 roku w [[Garmisch-Partenkirchen]]. |
||
Wersja z 00:07, 28 mar 2022
 Wilhelm List (1935) | |
 feldmarszałek
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1898-1942 |
| Siły zbrojne | |
| Stanowiska |
dowódca: |
| Główne wojny i bitwy | |
| |
| Odznaczenia | |
        
| |
.svg){kind=small}
Wilhelm List (ur. 14 maja 1880 w Oberkirchberg, zm. 16 sierpnia 1971 w Garmisch-Partenkirchen) – niemiecki wojskowy, uczestnik I i II wojny światowej, feldmarszałek (od 1940), skazany w procesach norymberskich za zbrodnie wojenne na Bałkanach.
Życiorys
Do armii bawarskiej wstąpił w 1898 roku, awansując dwa lata później na podporucznika. Od 1904 roku był adiutantem dowódcy batalionu. W 1908 roku wstąpił do bawarskiej akademii wojskowej, którą ukończył w stopniu kapitana. Do wybuchu I wojny światowej służył w bawarskim sztabie generalnym. W czasie wojny służył na stanowiskach sztabowych. W styczniu 1918 roku awansował do stopnia majora. Wojnę zakończył w bawarskim ministerstwie wojny. Po wojnie we Freikorpsie Epp, później w Reichswehrze i ministerstwie obrony. W 1927 roku pułkownik. W latach 1930–1933 komendant szkoły piechoty w Dreźnie, w 1932 roku awansowany na generała porucznika. Po Anschlussie Austrii w 1938 roku odpowiedzialny za włączenie armii austriackiej w struktury Wehrmachtu. 1 kwietnia 1939 roku awansowany do stopnia generała pułkownika.
Podczas kampanii wrześniowej w 1939 roku, dowodził 14 Armią, za co otrzymał Krzyż Rycerski. Od października 1939 dowódca 12 Armii, która brała udział w kampanii francuskiej i w 1941 roku w kampanii bałkańskiej. W lipcu 1940, po zakończeniu kampanii we Francji, awansowany na feldmarszałka. Na Bałkanach List dowodził całością sił niemieckich, a po zakończeniu kampanii pozostał do października 1941 roku głównodowodzącym sił niemieckich w południowo-wschodniej Europie. W lipcu 1942 roku objął dowództwo Grupy Armii A na froncie wschodnim, jednak w wyniku konfliktu, w który popadł z Hitlerem co do strategii walki, został 10 września 1942 roku pozbawiony dowodzenia i do końca wojny nie pełnił żadnych funkcji dowódczych. W 1945 roku trafił do niewoli amerykańskiej. Podczas procesów norymberskich został w lutym 1948 roku skazany na dożywocie. W 1952 roku zwolniony z więzienia Landsberg ze względu na zły stan zdrowia. Zmarł 16 sierpnia 1971 roku w Garmisch-Partenkirchen.
Bibliografia
- List, Siegmund Wilhelm Walther na stronie Lexikon der Wehrmacht
- Wilhelm List, 1880-1971 na stronie Lebendiges Museum Online
Linki zewnętrzne
- List, Wilhelm biogram w NDB
- Feldmarszałkowie III Rzeszy
- Generałowie Reichswehry
- Oficerowie Armii Cesarstwa Niemieckiego
- Uczestnicy kampanii francuskiej 1940 (strona niemiecka)
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona niemiecka)
- Uczestnicy walk na froncie wschodnim w II wojnie światowej
- Uczestnicy I wojny światowej (Cesarstwo Niemieckie)
- Niemieccy zbrodniarze wojenni w okresie II wojny światowej
- Odznaczeni Krzyżem Rycerskim
- Odznaczeni Krzyżem Żelaznym
- Odznaczeni Krzyżem Zasługi Wojskowej
- Odznaczeni Orderem Hohenzollernów
- Odznaczeni Orderem Zasługi Wojskowej (Bawaria)
- Urodzeni w 1880
- Zmarli w 1971