Przejdź do zawartości

Andrzej Kreütz Majewski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
kat.
drobne redakcyjne
 
(Nie pokazano 46 wersji utworzonych przez 26 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Biogram infobox
'''Andrzej Kreutz-Majewski''' (ur. [[19 września]] [[1936]] roku w [[Brdów|Brdowie]], niedaleko [[Kościelec (powiat kolski)|Kościelca]] - zm. [[28 lutego]] [[2011]]) – scenograf, malarz i pedagog. Laureat wielu prestiżowych nagród i wyróżnień. Absolwent [[Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie|krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych]] ([[1959]]) i Akademii Sztuk Pięknych w Rzymie ([[1962]]). Twórca około 160 scenografii w teatrach operowych i dramatycznych.
|imię i nazwisko = Andrzej Kreütz Majewski
|grafika =
|opis grafiki =
|alt grafiki =
|data urodzenia = 19 września 1936
|miejsce urodzenia = [[Brdów]]
|data śmierci = 28 lutego 2011
|miejsce śmierci = [[Warszawa]]
|narodowość = [[Polacy|polska]]
|odznaczenia = {{order|OOP|KKG}} {{order|OOP|KK}} {{order|GA|Z}} {{order|PL-OHZKP}}
|commons =
}}
'''Andrzej Kreütz Majewski'''<ref>Inne formy zapisu nazwiska: Andrzej Kreütz-Majewski, Andrzej Kreutz Majewski.</ref> (ur. [[19 września]] [[1936]] w [[Brdów|Brdowie]], zm. [[28 lutego]] [[2011]] w Warszawie)<ref>{{encyklopedia PWN|id=3927375|tytuł=Kreütz Majewski Andrzej|data dostępu=2021-06-28}}</ref> – polski scenograf, malarz i pedagog. Laureat wielu prestiżowych nagród i wyróżnień. Twórca około 160 scenografii w teatrach operowych i dramatycznych.


== Życiorys ==
Jako scenograf debiutował w [[Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie|Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie]] oprawą plastyczną do dramatu Słowackiego „Horsztyński" (1959). W 1962 r. rozpoczął współpracę z [[Teatr Wielki w Warszawie|warszawskim Teatrem Wielkim]] premierą „Święta wiosny" [[Igor Strawinski|Igora Strawinskiego]]. W tym samym teatrze i jeszcze w tym samym roku zrealizował scenografię do przedstawień: „Syn marnotrawny" [[Debussy]]'ego, „Judith" [[Arthur Honegger|Honeggera]], „Czerwony płaszcz” [[Luigi Nono|Nono]] i „Trójkątny kapelusz” [[Manuel de Falla|de Falli]]... W [[1966]] r. otrzymał nominację na stanowisko naczelnego scenografa Teatru Wielkiego w Warszawie, którą pełnił do [[2005]] r., kiedy to z dniem 31 lipca 2005 r. przeszedł na emeryturę.
Absolwent [[Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie|krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych]] (1959) i Akademii Sztuk Pięknych w Rzymie (1962). Jako scenograf debiutował w [[Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie|Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie]] oprawą plastyczną do dramatu Słowackiego „Horsztyński” (1959). W 1962 r. rozpoczął współpracę z [[Teatr Wielki w Warszawie|warszawskim Teatrem Wielkim]] premierą „Święta wiosny” [[Igor Strawinski|Igora Strawinskiego]]<ref name=":02">{{Cytuj |rozdział = Majewski Andrzej |tytuł = Encyklopedia Krakowa |data = 2023 |isbn = 978-83-66334-93-9 |wydanie = Wyd. 2 zm. i rozsz. |wolumin = 1 |miejsce = Kraków |s = 920}}</ref>. W tym samym teatrze i jeszcze w tym samym roku zrealizował scenografię do przedstawień: „Syn marnotrawny” [[Claude Debussy|Debussy’ego]], „Judith” [[Arthur Honegger|Honeggera]], „Czerwony płaszcz” [[Luigi Nono|Nono]] i „Trójkątny kapelusz” [[Manuel de Falla|de Falli]]. W 1966 r. otrzymał nominację na stanowisko naczelnego scenografa Teatru Wielkiego w Warszawie, którą pełnił do 2005 r., kiedy to z dniem 31 lipca 2005 r. przeszedł na emeryturę.


Poza wieloma realizacjami na scenie Teatru Wielkiego oraz innych polskich teatrów - był autorem scenografii w renomowanych teatrach świata w: Amsterdamie, Ankarze, Atenach, Barcelonie, Berlinie, Bonn, Buenos Aires, Buffalo, Detroit, Dortmundzie, Essen, Genewie, Hamburgu, Kolonii, Lizbonie, Londynie, Los Angeles, Madrycie, Mediolanie, Meksyku, Monachium, Moskwie, Nowym Jorku, Oslo, Paryżu, Pradze, San Francisco, Tel Awiwie, Turynie, Vancouverze, Wiedniu i Zurychu. Najbardziej znaczące realizacje zagraniczne artysty to: „Samson i Dalila" Saint-Saënsa (Opera w Kolonii), opery Richarda Straussa: „Salome" (Covent Garden w Londynie) i „Elektra" (Opera Hamburska, Opera Paryska, Teatro Sao Cárlos), „Gra w zabijanego" Ionesco (Burgtheater w Wiedniu), „La Passione" (Piccolo Teatro di Milano), „De temporum fine comoedia" Orffa (Festiwal w Salzburgu) „Dafnis i Chloe" Ravela (Bühnen der Stadt Bonn), „Jeremiasz" Ebena (Národni Divadlo w Pradze) „Don Giovanni" Mozarta (Théatre Municipal w Luksemburgu).
Poza wieloma realizacjami na scenie Teatru Wielkiego oraz innych polskich teatrów był autorem scenografii w renomowanych teatrach świata w: Amsterdamie, Ankarze, Atenach, Barcelonie, Berlinie, Bonn, Buenos Aires, Buffalo, Detroit, Dortmundzie, Essen, Genewie, Hamburgu, Kolonii, Lizbonie, Londynie, Los Angeles, Madrycie, Mediolanie, Meksyku, Monachium, Moskwie, Nowym Jorku, Oslo, Paryżu, Pradze, San Francisco, Tel Awiwie, Turynie, Vancouverze, Wiedniu i Zurychu. Najbardziej znaczące realizacje zagraniczne artysty to: „Samson i Dalila” [[Camille Saint-Saëns|Saint-Saënsa]] (Opera w Kolonii), opery [[Richard Strauss|Richarda Straussa]]: „Salome” (Covent Garden w Londynie) i „Elektra” (Opera Hamburska, Opera Paryska, Teatro Sao Cárlos), „Gra w zabijanego” Ionesco (Burgtheater w Wiedniu), „La Passione” (Piccolo Teatro di Milano), „De temporum fine comoedia” Orffa (Festiwal w Salzburgu) „Dafnis i Chloe” [[Maurice Ravel|Ravela]] (Bühnen der Stadt Bonn), „Jeremiasz” [[Petr Eben|Ebena]] (Národni Divadlo w Pradze) „Don Giovanni” [[Wolfgang Amadeus Mozart|Mozarta]] (Théatre Municipal w Luksemburgu).


Andrzej Kreutz – Majewski zajmuje się również z powodzeniem reżyserią teatralną (np: „Pasja" [[Krzysztof Penderecki|Krzysztofa Pendereckiego]] – Teatr Wielki, Warszawa [[1979]], lub: „[[Król Roger (opera)|Król Roger]]" [[Karol Szymanowski|Karola Szymanowskiego]] – Teatr Wielki, Warszawa [[1983]]).
Zajmował się również z powodzeniem reżyserią teatralną (np.: „Pasja” [[Krzysztof Penderecki|Krzysztofa Pendereckiego]] – Teatr Wielki, Warszawa 1979, lub: „[[Król Roger (opera)|Król Roger]] [[Karol Szymanowski|Karola Szymanowskiego]] – Teatr Wielki, Warszawa 1983).


Od 2024 roku jest patronem [[Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. Andrzeja Kreutza Majewskiego w Kościelcu|Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych]] w [[Kościelec (powiat kolski)|Kościelcu]]<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Plastyk Kościelec z artystycznym patronem. Jubileusz w pałacu |data = 2024-10-25 |data dostępu = 2024-11-20 |opublikowany = LM.pl |url = https://www.lm.pl/aktualnosci/plastyk-koscielec-z-artystycznym-patronem-jubileusz-w-palacu}}</ref>. Jest potomkiem [[Aleksander Cyprian von Kreutz|Aleksandra Cypriana von Kreutza]] i [[Cyprian Kreutz|Cypriana von Kreutza]], właścicieli Kościelca i budowniczych [[Pałac w Kościelcu|tamtejszego pałacu]], siedziby szkoły<ref>{{Cytuj |tytuł = Lśnienie Kościelca |data = 20222-12-20 |data dostępu = 2024-09-11 |opublikowany = Konińska Fundacja Kultury |url = https://koninskafundacjakultury.pl/lsnienie-koscielca/ |język = pl-PL}}</ref>.
Ważniejsze odznaczenia i nagrody:


== Odznaczenia i nagrody ==
*[[1961]] - II nagroda za projekt scenografii do „Hamleta” Szekspira na Biennale Sztuki w Paryżu,
* 1961 II nagroda za projekt scenografii do „Hamleta” Szekspira na Biennale Sztuki w Paryżu,
*[[1963]] - nagroda Ministra Kultury i Sztuki III stopnia,
* 1963 [[Nagroda Ministra Kultury i Sztuki]] III stopnia
*1966 - Złoty Medal za projekt scenografii do „Orfeusza” Igora Strawinskiego w reżyserii Rodriguesa Alfredro w Teatrze Wielkim w Warszawie na Triennale Scenograficznym w Nowym Sadzie; Nagroda Państwowa I stopnia,
*[[1967]] - Złoty Medal za projekt scenografii do „Orfeusza” Igora Strawinskiego w reżyserii Rodriguesa Alfredro w Teatrze Wielkim w Warszawie na Quadriennale Scenografii w Pradze,
* 1966 – Złoty Medal za projekt scenografii do „Orfeusza” Igora Strawinskiego w reżyserii Rodriguesa Alfredro w Teatrze Wielkim w Warszawie na Triennale Scenograficznym w Nowym Sadzie; Nagroda Państwowa I stopnia
* 1967 – Złoty Medal za projekt scenografii do „Orfeusza” Igora Strawinskiego w reżyserii Rodriguesa Alfredro w Teatrze Wielkim w Warszawie na Quadriennale Scenografii w Pradze
*[[1975]] - nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia,
*[[1988]] - Medal "Zasłużony dla Kultury Polskiej",
* 1975 nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia
* 1988 – [[Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”]]
*[[1998]] - [[Order Odrodzenia Polski|Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski]].
* 1998 [[Order Odrodzenia Polski|Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski]]
* 2000 – [[Order Odrodzenia Polski|Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski]] (''za wybitnie zasługi w promowaniu Polski na światowej Wystawie [[Expo 2000|EXPO 2000]] w Hanowerze'')<ref>{{Monitor Polski|2001|2|44}}.</ref>
* 2005 – Złoty [[Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”]]{{r|GA}}


==Źródło ==
== Przypisy ==
<references>
* [http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_kreutz_majewski_andrzej Andrzej Kreütz-Majewski w culture.pl]
* <ref name="GA">{{Cytuj |tytuł = Lista laureatów medalu Zasłużony Kulturze – Gloria Artis |url = https://www.gov.pl/web/kultura/lista-laureatow-medalu-zasluzony-kulturze-gloria-artis |opublikowany = MKiDN |data dostępu = 2023-04-07}}</ref>
</references>


== Bibliografia ==
{{DEFAULTSORT:Kreutz-Majewski, Andrzej}}
* {{Culture.pl |id = andrzej-kreutz-majewski |tytuł = Andrzej Kreütz-Majewski |data dostępu = 2024-03-22}}
* {{Cytuj stronę |url = http://www.napiorkowska.pl/autor.php?sid=0872c7a9f4283731e23071904f63d6d7&id=347&mode=arslonga |tytuł = Obrazy Andrzeja Kreutz Majewskiego w Galerii Sztuki Katarzyny Napiórkowskiej |opublikowany = napiorkowska.pl |archiwum = https://web.archive.org/web/20160304201139/http://www.napiorkowska.pl/autor.php?sid=0872c7a9f4283731e23071904f63d6d7&id=347&mode=arslonga |zarchiwizowano = 2016-03-04}}


{{Kontrola autorytatywna}}
[[Kategoria:Polscy scenografowie]]

{{SORTUJ:Kreütz-Majewski, Andrzej}}
[[Kategoria:Laureaci Nagrody Ministra Kultury i Sztuki (Polska Ludowa)]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Brdowie]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”]]
[[Kategoria:Odznaczeni odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”]]
[[Kategoria:Polscy reżyserzy teatralni]]
[[Kategoria:Polscy scenografowie teatralni]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1936]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1936]]
[[Kategoria:Zmarli w 2011]]
[[Kategoria:Zmarli w 2011]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Kościelcem]]

Aktualna wersja na dzień 16:01, 21 gru 2024

Andrzej Kreütz Majewski
Data i miejsce urodzenia

19 września 1936
Brdów

Data i miejsce śmierci

28 lutego 2011
Warszawa

Narodowość

polska

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”

Andrzej Kreütz Majewski[1] (ur. 19 września 1936 w Brdowie, zm. 28 lutego 2011 w Warszawie)[2] – polski scenograf, malarz i pedagog. Laureat wielu prestiżowych nagród i wyróżnień. Twórca około 160 scenografii w teatrach operowych i dramatycznych.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Absolwent krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych (1959) i Akademii Sztuk Pięknych w Rzymie (1962). Jako scenograf debiutował w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie oprawą plastyczną do dramatu Słowackiego „Horsztyński” (1959). W 1962 r. rozpoczął współpracę z warszawskim Teatrem Wielkim premierą „Święta wiosny” Igora Strawinskiego[3]. W tym samym teatrze i jeszcze w tym samym roku zrealizował scenografię do przedstawień: „Syn marnotrawny” Debussy’ego, „Judith” Honeggera, „Czerwony płaszcz” Nono i „Trójkątny kapelusz” de Falli. W 1966 r. otrzymał nominację na stanowisko naczelnego scenografa Teatru Wielkiego w Warszawie, którą pełnił do 2005 r., kiedy to z dniem 31 lipca 2005 r. przeszedł na emeryturę.

Poza wieloma realizacjami na scenie Teatru Wielkiego oraz innych polskich teatrów – był autorem scenografii w renomowanych teatrach świata w: Amsterdamie, Ankarze, Atenach, Barcelonie, Berlinie, Bonn, Buenos Aires, Buffalo, Detroit, Dortmundzie, Essen, Genewie, Hamburgu, Kolonii, Lizbonie, Londynie, Los Angeles, Madrycie, Mediolanie, Meksyku, Monachium, Moskwie, Nowym Jorku, Oslo, Paryżu, Pradze, San Francisco, Tel Awiwie, Turynie, Vancouverze, Wiedniu i Zurychu. Najbardziej znaczące realizacje zagraniczne artysty to: „Samson i Dalila” Saint-Saënsa (Opera w Kolonii), opery Richarda Straussa: „Salome” (Covent Garden w Londynie) i „Elektra” (Opera Hamburska, Opera Paryska, Teatro Sao Cárlos), „Gra w zabijanego” Ionesco (Burgtheater w Wiedniu), „La Passione” (Piccolo Teatro di Milano), „De temporum fine comoedia” Orffa (Festiwal w Salzburgu) „Dafnis i Chloe” Ravela (Bühnen der Stadt Bonn), „Jeremiasz” Ebena (Národni Divadlo w Pradze) „Don Giovanni” Mozarta (Théatre Municipal w Luksemburgu).

Zajmował się również z powodzeniem reżyserią teatralną (np.: „Pasja” Krzysztofa Pendereckiego – Teatr Wielki, Warszawa 1979, lub: „Król RogerKarola Szymanowskiego – Teatr Wielki, Warszawa 1983).

Od 2024 roku jest patronem Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Kościelcu[4]. Jest potomkiem Aleksandra Cypriana von Kreutza i Cypriana von Kreutza, właścicieli Kościelca i budowniczych tamtejszego pałacu, siedziby szkoły[5].

Odznaczenia i nagrody

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Inne formy zapisu nazwiska: Andrzej Kreütz-Majewski, Andrzej Kreutz Majewski.
  2. Kreütz Majewski Andrzej, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-06-28].
  3. Majewski Andrzej, [w:] Encyklopedia Krakowa, Wyd. 2 zm. i rozsz., t. 1, Kraków 2023, s. 920, ISBN 978-83-66334-93-9.
  4. Plastyk Kościelec z artystycznym patronem. Jubileusz w pałacu [online], LM.pl, 25 października 2024 [dostęp 2024-11-20].
  5. Lśnienie Kościelca, Konińska Fundacja Kultury, 20 grudnia 222 [dostęp 2024-09-11] (pol.).
  6. M.P. z 2001 r. nr 2, poz. 44.
  7. Lista laureatów medalu Zasłużony Kulturze – Gloria Artis [online], MKiDN [dostęp 2023-04-07].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]