Katedra w Winchesterze: Różnice pomiędzy wersjami
Na mapach: 
51°03′38″N 1°18′47″W/51,060556 -1,313056
51°03′38″N 1°18′47″W/51,060556 -1,313056| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Usunięto kategorię "Architektura gotyku"; Dodano kategorię "Architektura gotyku w Wielkiej Brytanii" za pomocą HotCat |
m WP:SK, ort., commons, dr. |
||
| (Nie pokazano 18 wersji utworzonych przez 17 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Świątynia chrześcijańska infobox |
{{Świątynia chrześcijańska infobox |
||
|nazwa = Katedra pod wezwaniem Trójcy Świętej, śś. Piotra i Pawła i św. Swituna w |
|nazwa = Katedra pod wezwaniem Trójcy Świętej, śś. Piotra i Pawła i św. Swituna w Winchesterze |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
|zabytek = {{rejestr zabytków|Anglia|1005520}} |
|||
| ⚫ | |||
|funkcja świątyni = [[Katedra]] |
|funkcja świątyni = [[Katedra]] |
||
|nr rej. zabytku = |
|||
|data rejestracji = |
|||
|rejestr = |
|||
|grafika = Cathedral west end - geograph.org.uk - 1634299.jpg |
|grafika = Cathedral west end - geograph.org.uk - 1634299.jpg |
||
|opis grafiki = Katedra w |
|opis grafiki = Katedra w Winchesterze |
||
|państwo = ENG |
|państwo = ENG |
||
|miejscowość = [[ |
|miejscowość = [[Winchester]] |
||
| ⚫ | |||
|wyznanie = pierwotnie [[kościół katolicki|katolickie]] obecnie [[anglikanizm|anglikańskie]] |
|wyznanie = pierwotnie [[kościół katolicki|katolickie]] obecnie [[anglikanizm|anglikańskie]] |
||
|kościół = pierwotnie [[kościół łaciński|rzymskokatolicki]] obecnie [[anglikanizm|anglikański]] |
|kościół = pierwotnie [[kościół łaciński|rzymskokatolicki]] obecnie [[anglikanizm|anglikański]] |
||
|administratura |
|administratura nazwa = |
||
|administratura |
|administratura typ = |
||
|tytuł świątyni = |
|tytuł świątyni = |
||
|data nadania = |
|data nadania = |
||
|nadający tytuł = |
|nadający tytuł = |
||
|dedykacja świątyni = [[Trójca Święta]]<br |
|dedykacja świątyni = [[Trójca Święta]]<br>[[Piotr Apostoł]]<br>[[Paweł z Tarsu]]<br>[[Switun (biskup Winchesteru)]] |
||
|dzień wspomnienia = |
|dzień wspomnienia = |
||
|relikwie = |
|relikwie = |
||
|cudowne wizerunki = |
|cudowne wizerunki = |
||
|data powołania = |
|data powołania = |
||
|data dekretu = |
|data dekretu = |
||
|dekret wydał = |
|dekret wydał = |
||
|data rozpoczęcia budowy = 1079 |
|data rozpoczęcia budowy = 1079 |
||
|data zakończenia budowy = |
|data zakończenia budowy = |
||
|data konsekracji = 1093 |
|data konsekracji = 1093 |
||
|data zamknięcia = |
|data zamknięcia = |
||
|aktualne przeznaczenie = |
|aktualne przeznaczenie = |
||
|data zniszczenia = |
|data zniszczenia = |
||
| |
|data odbudowy = |
||
|data |
|data reaktywacji = |
||
| |
|poprzednie wyznanie = |
||
| |
|fundator = |
||
| |
|zniszczona przez = |
||
|plan świątyni = |
|plan świątyni = |
||
|opis planu = |
|opis planu = |
||
|styl = [[gotyk]] |
|styl = [[gotyk]] |
||
|architekt = |
|architekt = |
||
|materiał budowlany = |
|materiał budowlany = |
||
|liczba wiernych = |
|liczba wiernych = |
||
|powierzchnia = |
|powierzchnia = |
||
|wysokość = |
|wysokość = |
||
|długość = |
|długość = |
||
|szerokość = |
|szerokość = |
||
|liczba wież = |
|liczba wież = |
||
|wysokość wieży = |
|wysokość wieży = |
||
|liczba kopuł = |
|liczba kopuł = |
||
|średnica kopuły zew = |
|średnica kopuły zew = |
||
|wysokość kopuły zew = |
|wysokość kopuły zew = |
||
|liczba ikonostasów = |
|liczba ikonostasów = |
||
|liczba ołtarzy = |
|liczba ołtarzy = |
||
|wezwania ołtarzy bocznych = |
|wezwania ołtarzy bocznych = |
||
|liczba naw = |
|liczba naw = |
||
|szerokość nawy głównej = |
|szerokość nawy głównej = |
||
|wysokość nawy głównej = |
|wysokość nawy głównej = |
||
|szerokość nawy bocznej = |
|szerokość nawy bocznej = |
||
|wysokość nawy bocznej = |
|wysokość nawy bocznej = |
||
|szerokość transeptu = |
|szerokość transeptu = |
||
|liczba głosów = |
|liczba głosów = |
||
|liczba manuałów = |
|liczba manuałów = |
||
|typ dzwonnicy = |
|typ dzwonnicy = |
||
|nazwa dzwonu = |
|nazwa dzwonu = |
||
|kod mapy = |
|kod mapy = Hampshire |
||
|współrzędne = 51°3′38″N 1°18′47″W |
|||
| stopniN = 51 | minutN = 03 | sekundN = 38 |
|||
| ⚫ | |||
| stopniW = 1 | minutW = 18 | sekundW = 47 |
|||
| |
|www = |
||
|pozycja napisu = |
|||
| ⚫ | |||
|www = |
|||
}} |
}} |
||
[[Plik:Winchester cathedral flags.jpg|thumb|Wnętrze katedry]] |
[[Plik:Winchester cathedral flags.jpg|thumb|Wnętrze katedry]] |
||
'''Katedra w |
'''Katedra w Winchesterze''' ({{ang.|Winchester Cathedral}}), '''katedra pod wezwaniem Trójcy Świętej, śś. Piotra i Pawła i św. Swituna''' ({{k|en|Cathedral Church of the Holy Trinity, and of St Peter and St Paul and of St Swithun}}) – jedna z największych [[gotyk|gotyckich]] [[katedra|katedr]] w [[Anglia|Anglii]], w mieście [[Winchester]]. Jest najdłuższą katedrą w Europie oraz siedzibą [[Biskupi Winchesteru|biskupa Winchesteru]] i centrum diecezji Winchester. |
||
== Katedra |
== Katedra anglosaska == |
||
Pierwszą siedzibą biskupstwa Winchester była zbudowana w 660 roku katedra anglosaska, znana jako Old |
Pierwszą siedzibą biskupstwa Winchester była zbudowana w 660 roku katedra anglosaska, znana jako Old Minster. Stała na północ od dzisiejszej katedry, a częściowo pod nią. Jej zarys na planie krzyża wyznaczają obecnie płytki na placu. Świątynia ta została wzniesiona przez króla [[Cenwalh z Wesseksu|Cenwalha]] i biskupa [[Birinus]]a, pierwszego biskupa diecezji Winchester. |
||
W 901 roku tuż obok Old |
W 901 roku tuż obok Old Minster wzniesiono klasztor zwany New Minster. Zbudowano go tak blisko, że chóry zakonne z obu klasztorów wzajemnie sobie przeszkadzały. W 970 roku [[Arcybiskupi Canterbury|arcybiskup Canterbury]] św. [[Alphege]] oraz [[Biskupi Winchesteru|biskup Winchesteru]] [[Ethelwold]] całkowicie przebudowali oba budynki, łącząc je w jeden, do którego przeniesiono relikwie [[Switun (biskup Winchesteru)|św. Swituna]]. Był to wówczas jeden z największych kościołów w Europie. Świątynia ta stała się miejscem pochówku wieku świętych i władców najpierw Wesseksu a później Anglii. |
||
Po [[Inwazja Normanów na Anglię w 1066|podboju Anglii przez Normanów]], biskup [[Walkelin]] zbudował obok nową jeszcze potężniejszą katedrę, a świątynia anglosaska została zburzona w 1093 roku. Ciała królów i świętych ekshumowano i przeniesiono do prezbiterium nowego kościoła. |
Po [[Inwazja Normanów na Anglię w 1066|podboju Anglii przez Normanów]], biskup [[Walkelin]] zbudował obok nową jeszcze potężniejszą katedrę, a świątynia anglosaska została zburzona w 1093 roku. Ciała królów i świętych ekshumowano i przeniesiono do prezbiterium nowego kościoła. |
||
| Linia 84: | Linia 79: | ||
Pozostałości starej katedry Winchester zostały wydobyte w 1960 roku. Zarys jej murów oznaczono na dziedzińcu katedry, i oznaczono wyraźnie pierwotny grób św. Swithuna. |
Pozostałości starej katedry Winchester zostały wydobyte w 1960 roku. Zarys jej murów oznaczono na dziedzińcu katedry, i oznaczono wyraźnie pierwotny grób św. Swithuna. |
||
== Katedra |
== Katedra normańska == |
||
=== Historia === |
=== Historia === |
||
Budowę zachowanej do dziś katedry rozpoczął biskup Walkelin w 1079 roku. Razem z nią wzniesiono również zabudowania klasztorne. Zakonnicy uroczyście przeprowadzili się 8 kwietnia 1093 roku. Tego samego dnia katedra została konsekrowana. W uroczystościach uczestniczyli niemal wszyscy biskupi i opaci Anglii. Prace przy wykończeniu i upiększeniu katedry trwały do XIV wieku. W 1394 roku [[William Wynford]] zaprojektował przebudowę nawy głównej, tak, by sprostała napływowi coraz większych rzesz pielgrzymów. |
Budowę zachowanej do dziś katedry rozpoczął biskup Walkelin w 1079 roku. Razem z nią wzniesiono również zabudowania klasztorne. Zakonnicy uroczyście przeprowadzili się 8 kwietnia 1093 roku. Tego samego dnia katedra została konsekrowana. W uroczystościach uczestniczyli niemal wszyscy biskupi i opaci Anglii. Prace przy wykończeniu i upiększeniu katedry trwały do XIV wieku. W 1394 roku [[William Wynford]] zaprojektował przebudowę nawy głównej, tak, by sprostała napływowi coraz większych rzesz pielgrzymów. |
||
Kiedy król [[Henryk VIII Tudor]] ogłosił |
Kiedy król [[Henryk VIII Tudor]] ogłosił się głową kościoła anglikańskiego i rozwiązał wszystkie zakony, los ten stał się również udziałem benedyktynów z Winchesteru. W 1539 roku zakon został rozwiązany, sanktuarium św. Swituna splądrowane, a klasztor i kapitularz rozebrane. Katedrę pozostawiono. |
||
W latach |
W latach 1905–1912 przeprowadzono największe dotąd prace konserwatorskie w katedrze. Istniała wówczas obawa, że podmyta i podtopiona wschodnia strona katedry zawali się. Zapobiegł temu nurek [[William Walker (nurek)|William Walker]], który przez sześć lat pracował w całkowitych ciemnościach, by wzmocnić fundamenty. |
||
Przez dziesięć wieków swego istnienia katedra Winchester była sceną wielu wydarzeń interesujących z historycznego punktu widzenia: |
Przez dziesięć wieków swego istnienia katedra Winchester była sceną wielu wydarzeń interesujących z historycznego punktu widzenia: |
||
| Linia 115: | Linia 110: | ||
=== Przeniesieni z Old Ministry === |
=== Przeniesieni z Old Ministry === |
||
Podczas rozbiórki katedry anglosaskiej zdecydowano o ekshumacji pogrzebanych tam osób i przeniesieniu ich szczątków do nowej katedry. Umieszczono je w pobliżu prezbiterium: |
Podczas rozbiórki katedry anglosaskiej zdecydowano o ekshumacji pogrzebanych tam osób i przeniesieniu ich szczątków do nowej katedry. Umieszczono je w pobliżu prezbiterium: |
||
* [[Cynegils z |
* [[Cynegils z Wesseksu]] - król Wesseksu |
||
* [[Cenwalh z |
* [[Cenwalh z Wesseksu]] - król Wesseksu |
||
* [[Egbert (król Anglii)|Egbert z |
* [[Egbert (król Anglii)|Egbert z Wesseksu]] - król Wesseksu |
||
* [[Ethelwulf z |
* [[Ethelwulf z Wesseksu]] - król Wesseksu |
||
* [[Eadred (Król Anglii)|Eadred]] - król Anglii |
* [[Eadred (Król Anglii)|Eadred]] - król Anglii |
||
* [[Edwin (Król Anglii)|Edwin]] - król Anglii |
* [[Edwin (Król Anglii)|Edwin]] - król Anglii |
||
| Linia 130: | Linia 125: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* [http://winchester-cathedral.org.uk Winchester Cathedral - oficjalna strona katedry] |
* [http://winchester-cathedral.org.uk Winchester Cathedral - oficjalna strona katedry] |
||
{{Katedry w Wielkiej Brytanii}} |
|||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
{{SORTUJ:Winchesterze}} |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[Kategoria:Architektura gotyku w Wielkiej Brytanii]] |
[[Kategoria:Architektura gotyku w Wielkiej Brytanii]] |
||
[[Kategoria:Świątynie pod wezwaniem Trójcy Świętej |
[[Kategoria:Świątynie pod wezwaniem Trójcy Świętej]] |
||
[[Kategoria:Świątynie pod wezwaniem Świętych Apostołów Piotra i Pawła |
[[Kategoria:Świątynie pod wezwaniem Świętych Apostołów Piotra i Pawła]] |
||
[[Kategoria:Zabytki Anglii]] |
[[Kategoria:Zabytki Anglii]] |
||
Aktualna wersja na dzień 14:20, 5 paź 2024
 nr rej. 1005520
| |||||||||
| Katedra | |||||||||
 Katedra w Winchesterze | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kraj | |||||||||
| Miejscowość | |||||||||
| Wyznanie |
pierwotnie katolickie obecnie anglikańskie | ||||||||
| Kościół |
pierwotnie rzymskokatolicki obecnie anglikański | ||||||||
| Wezwanie |
Trójca Święta | ||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Hampshire  | |||||||||
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii  | |||||||||
Położenie na mapie Anglii  | |||||||||
| 51°03′38″N 1°18′47″W/51,060556 -1,313056
| |||||||||
| Strona internetowa | |||||||||
Katedra w Winchesterze (ang. Winchester Cathedral), katedra pod wezwaniem Trójcy Świętej, śś. Piotra i Pawła i św. Swituna (Cathedral Church of the Holy Trinity, and of St Peter and St Paul and of St Swithun) – jedna z największych gotyckich katedr w Anglii, w mieście Winchester. Jest najdłuższą katedrą w Europie oraz siedzibą biskupa Winchesteru i centrum diecezji Winchester.
Katedra anglosaska
[edytuj | edytuj kod]Pierwszą siedzibą biskupstwa Winchester była zbudowana w 660 roku katedra anglosaska, znana jako Old Minster. Stała na północ od dzisiejszej katedry, a częściowo pod nią. Jej zarys na planie krzyża wyznaczają obecnie płytki na placu. Świątynia ta została wzniesiona przez króla Cenwalha i biskupa Birinusa, pierwszego biskupa diecezji Winchester.
W 901 roku tuż obok Old Minster wzniesiono klasztor zwany New Minster. Zbudowano go tak blisko, że chóry zakonne z obu klasztorów wzajemnie sobie przeszkadzały. W 970 roku arcybiskup Canterbury św. Alphege oraz biskup Winchesteru Ethelwold całkowicie przebudowali oba budynki, łącząc je w jeden, do którego przeniesiono relikwie św. Swituna. Był to wówczas jeden z największych kościołów w Europie. Świątynia ta stała się miejscem pochówku wieku świętych i władców najpierw Wesseksu a później Anglii.
Po podboju Anglii przez Normanów, biskup Walkelin zbudował obok nową jeszcze potężniejszą katedrę, a świątynia anglosaska została zburzona w 1093 roku. Ciała królów i świętych ekshumowano i przeniesiono do prezbiterium nowego kościoła.
Pozostałości starej katedry Winchester zostały wydobyte w 1960 roku. Zarys jej murów oznaczono na dziedzińcu katedry, i oznaczono wyraźnie pierwotny grób św. Swithuna.
Katedra normańska
[edytuj | edytuj kod]Historia
[edytuj | edytuj kod]Budowę zachowanej do dziś katedry rozpoczął biskup Walkelin w 1079 roku. Razem z nią wzniesiono również zabudowania klasztorne. Zakonnicy uroczyście przeprowadzili się 8 kwietnia 1093 roku. Tego samego dnia katedra została konsekrowana. W uroczystościach uczestniczyli niemal wszyscy biskupi i opaci Anglii. Prace przy wykończeniu i upiększeniu katedry trwały do XIV wieku. W 1394 roku William Wynford zaprojektował przebudowę nawy głównej, tak, by sprostała napływowi coraz większych rzesz pielgrzymów.
Kiedy król Henryk VIII Tudor ogłosił się głową kościoła anglikańskiego i rozwiązał wszystkie zakony, los ten stał się również udziałem benedyktynów z Winchesteru. W 1539 roku zakon został rozwiązany, sanktuarium św. Swituna splądrowane, a klasztor i kapitularz rozebrane. Katedrę pozostawiono.
W latach 1905–1912 przeprowadzono największe dotąd prace konserwatorskie w katedrze. Istniała wówczas obawa, że podmyta i podtopiona wschodnia strona katedry zawali się. Zapobiegł temu nurek William Walker, który przez sześć lat pracował w całkowitych ciemnościach, by wzmocnić fundamenty.
Przez dziesięć wieków swego istnienia katedra Winchester była sceną wielu wydarzeń interesujących z historycznego punktu widzenia:
- koronacje: Henryka Młodego Króla (1172), Ryszarda I Lwie Serce (1194)
- śluby: Henryka IV i Joanny (1403) oraz Filipa II i Marii (1554)
- pogrzeby: Edwarda Starszego (924), Hardekanut (1042), Wilhelma II (1100), Jane Austen (1817).
Dziś monumentalna świątynia nadal pozostaje siedzibą biskupa Winchester i centrum diecezji Winchester.
Grobowce w katedrze
[edytuj | edytuj kod]- św. Birinus - jego relikwie zostały przeniesione do katedry przez św. Heddę
- Walkelin - pierwszy normandzki biskup Winchesteru
- Henryk z Blois - biskup Winchesteru
- Richard Ilchester - biskup Winchesteru
- Godfrey de Luci - biskup Winchesteru
- Peter des Roches - biskup Winchesteru
- Henry Beaufort - biskup Winchesteru
- William Edington - biskup Winchesteru
- William Wykeham - biskup Winchesteru
- William Waynflete - biskup Winchesteru
- Thomas Langton - biskup Winchesteru
- Richard Fox - biskup Winchesteru
- Stephen Gardiner - biskup Winchesteru
Przeniesieni z Old Ministry
[edytuj | edytuj kod]Podczas rozbiórki katedry anglosaskiej zdecydowano o ekshumacji pogrzebanych tam osób i przeniesieniu ich szczątków do nowej katedry. Umieszczono je w pobliżu prezbiterium:
- Cynegils z Wesseksu - król Wesseksu
- Cenwalh z Wesseksu - król Wesseksu
- Egbert z Wesseksu - król Wesseksu
- Ethelwulf z Wesseksu - król Wesseksu
- Eadred - król Anglii
- Edwin - król Anglii
- Kanut Wielki - król Anglii, Danii i Norwegii
- Emma z Normandii, żona Kanuta i Ethelreda II
- Wilhelm II Rudy - król Anglii
- Hardekanut - król Anglii i Danii
- Stigand - arcybiskup Canterbury
- Alfred Wielki - król Anglii (obecnie spoczywa w opactwie Hyde.