Przejdź do zawartości

Katedra w Winchesterze: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (25) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q476529
m WP:SK, ort., commons, dr.
 
(Nie pokazano 19 wersji utworzonych przez 18 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Świątynia chrześcijańska infobox
{{Świątynia chrześcijańska infobox
|nazwa = Katedra pod wezwaniem Trójcy Świętej, śś. Piotra i Pawła i św. Swituna w Winchester
|nazwa = Katedra pod wezwaniem Trójcy Świętej, śś. Piotra i Pawła i św. Swituna w Winchesterze
|nazwa miejscowa = {{k|en|Cathedral Church of the Holy Trinity, and of St Peter and St Paul and of St Swithun}}
|kod języka = en
|zabytek = {{rejestr zabytków|Anglia|1005520}}
|nazwa miejscowa = Cathedral Church of the Holy Trinity, and of St Peter and St Paul and of St Swithun
|funkcja świątyni = [[Katedra]]
|funkcja świątyni = [[Katedra]]
|nr rej. zabytku =
|data rejestracji =
|rejestr =
|grafika = Cathedral west end - geograph.org.uk - 1634299.jpg
|grafika = Cathedral west end - geograph.org.uk - 1634299.jpg
|opis grafiki = Katedra w Winchester
|opis grafiki = Katedra w Winchesterze
|państwo = ENG
|państwo = ENG
|miejscowość = [[Winchester (Anglia)|Winchester]]
|miejscowość = [[Winchester]]
|adres =
|wyznanie = pierwotnie [[kościół katolicki|katolickie]] obecnie [[anglikanizm|anglikańskie]]
|wyznanie = pierwotnie [[kościół katolicki|katolickie]] obecnie [[anglikanizm|anglikańskie]]
|kościół = pierwotnie [[kościół łaciński|rzymskokatolicki]] obecnie [[anglikanizm|anglikański]]
|kościół = pierwotnie [[kościół łaciński|rzymskokatolicki]] obecnie [[anglikanizm|anglikański]]
|administratura typ =
|administratura nazwa =
|administratura nazwa =
|administratura typ =
|tytuł świątyni =
|tytuł świątyni =
|data nadania =
|data nadania =
|nadający tytuł =
|nadający tytuł =
|dedykacja świątyni = [[Trójca Święta]]<br /> [[Piotr Apostoł]] <br />[[Paweł z Tarsu]]<br />[[Switun (biskup Winchesteru)]]
|dedykacja świątyni = [[Trójca Święta]]<br>[[Piotr Apostoł]]<br>[[Paweł z Tarsu]]<br>[[Switun (biskup Winchesteru)]]
|dzień wspomnienia =
|dzień wspomnienia =
|relikwie =
|relikwie =
|cudowne wizerunki =
|cudowne wizerunki =
|data powołania =
|data powołania =
|data dekretu =
|data dekretu =
|dekret wydał =
|dekret wydał =
|data rozpoczęcia budowy = 1079
|data rozpoczęcia budowy = 1079
|data zakończenia budowy =
|data zakończenia budowy =
|data konsekracji = 1093
|data konsekracji = 1093
|data zamknięcia =
|data zamknięcia =
|aktualne przeznaczenie =
|aktualne przeznaczenie =
|data zniszczenia =
|data zniszczenia =
|zniszczona przez =
|data odbudowy =
|data odbudowy =
|data reaktywacji =
|data reaktywacji =
|poprzednie wyznanie =
|poprzednie wyznanie =
|fundator =
|fundator =
|zniszczona przez =
|plan świątyni =
|plan świątyni =
|opis planu =
|opis planu =
|styl = [[gotyk]]
|styl = [[gotyk]]
|architekt =
|architekt =
|materiał budowlany =
|materiał budowlany =
|liczba wiernych =
|liczba wiernych =
|powierzchnia =
|powierzchnia =
|wysokość =
|wysokość =
|długość =
|długość =
|szerokość =
|szerokość =
|liczba wież =
|liczba wież =
|wysokość wieży =
|wysokość wieży =
|liczba kopuł =
|liczba kopuł =
|średnica kopuły zew =
|średnica kopuły zew =
|wysokość kopuły zew =
|wysokość kopuły zew =
|liczba ikonostasów =
|liczba ikonostasów =
|liczba ołtarzy =
|liczba ołtarzy =
|wezwania ołtarzy bocznych =
|wezwania ołtarzy bocznych =
|liczba naw =
|liczba naw =
|szerokość nawy głównej =
|szerokość nawy głównej =
|wysokość nawy głównej =
|wysokość nawy głównej =
|szerokość nawy bocznej =
|szerokość nawy bocznej =
|wysokość nawy bocznej =
|wysokość nawy bocznej =
|szerokość transeptu =
|szerokość transeptu =
|liczba głosów =
|liczba głosów =
|liczba manuałów =
|liczba manuałów =
|typ dzwonnicy =
|typ dzwonnicy =
|nazwa dzwonu =
|nazwa dzwonu =
|kod mapy =
|kod mapy = Hampshire
|współrzędne = 51°3′38″N 1°18′47″W
| stopniN = 51 | minutN = 03 | sekundN = 38
|commons = Category:Winchester Cathedral
| stopniW = 1 | minutW = 18 | sekundW = 47
|opis miejsca =
|www =
|pozycja napisu =
|commons =
|www =
}}
}}
[[Plik:Winchester cathedral flags.jpg|thumb|Wnętrze katedry]]
[[Plik:Winchester cathedral flags.jpg|thumb|Wnętrze katedry]]
'''Katedra w Winchester''' - '''katedra pod wezwaniem Trójcy Świętej, śś. Piotra i Pawła i św. Swituna w Winchester''' - jedna z największych [[gotyk|gotyckich]] [[katedra|katedr]] w [[Anglia|Anglii]]. Jest siedzibą [[Biskupi Winchesteru|biskupa Winchester]] i centrum diecezji Winchester.
'''Katedra w Winchesterze''' ({{ang.|Winchester Cathedral}}), '''katedra pod wezwaniem Trójcy Świętej, śś. Piotra i Pawła i św. Swituna''' ({{k|en|Cathedral Church of the Holy Trinity, and of St Peter and St Paul and of St Swithun}}) – jedna z największych [[gotyk|gotyckich]] [[katedra|katedr]] w [[Anglia|Anglii]], w mieście [[Winchester]]. Jest najdłuższą katedrą w Europie oraz siedzibą [[Biskupi Winchesteru|biskupa Winchesteru]] i centrum diecezji Winchester.


== Katedra Anglosaska ==
== Katedra anglosaska ==
Pierwszą siedzibą biskupstwa Winchester była zbudowana w 660 roku katedra anglosaska, znana jako Old Minister. Stała na północ od dzisiejszej katedry, a częściowo pod nią. Jej zarys na planie krzyża wyznaczają obecnie płytki na placu. Świątynia ta została wzniesiona przez króla [[Cenwalh z Wessex|Cenwalha]] i biskupa [[Birinus]]a, pierwszego biskupa diecezji Winchester.
Pierwszą siedzibą biskupstwa Winchester była zbudowana w 660 roku katedra anglosaska, znana jako Old Minster. Stała na północ od dzisiejszej katedry, a częściowo pod nią. Jej zarys na planie krzyża wyznaczają obecnie płytki na placu. Świątynia ta została wzniesiona przez króla [[Cenwalh z Wesseksu|Cenwalha]] i biskupa [[Birinus]]a, pierwszego biskupa diecezji Winchester.


W 901 roku tuż obok Old Minister wzniesiono klasztor zwany New Minister. Zbudowano go tak blisko, że chóry zakonne z obu klasztorów wzajemnie sobie przeszkadzały. W 970 roku [[Arcybiskupi Canterbury|arcybiskup Canterbury]] św. [[Alphege]] oraz [[Biskupi Winchesteru|biskup Winchesteru]] [[Ethelwold]] całkowicie przebudowali oba budynki, łącząc je w jeden, do którego przeniesiono relikwie [[Switun (biskup Winchesteru)|św. Swituna]]. Był to wówczas jeden z największych kościołów w Europie. Świątynia ta stała się miejscem pochówku wieku świętych i władców najpierw Wessex a później Anglii.
W 901 roku tuż obok Old Minster wzniesiono klasztor zwany New Minster. Zbudowano go tak blisko, że chóry zakonne z obu klasztorów wzajemnie sobie przeszkadzały. W 970 roku [[Arcybiskupi Canterbury|arcybiskup Canterbury]] św. [[Alphege]] oraz [[Biskupi Winchesteru|biskup Winchesteru]] [[Ethelwold]] całkowicie przebudowali oba budynki, łącząc je w jeden, do którego przeniesiono relikwie [[Switun (biskup Winchesteru)|św. Swituna]]. Był to wówczas jeden z największych kościołów w Europie. Świątynia ta stała się miejscem pochówku wieku świętych i władców najpierw Wesseksu a później Anglii.


Po [[Inwazja Normanów na Anglię w 1066|podboju Anglii przez Normanów]], biskup [[Walkelin]] zbudował obok nową jeszcze potężniejszą katedrę, a świątynia anglosaska została zburzona w 1093 roku. Ciała królów i świętych ekshumowano i przeniesiono do prezbiterium nowego kościoła.
Po [[Inwazja Normanów na Anglię w 1066|podboju Anglii przez Normanów]], biskup [[Walkelin]] zbudował obok nową jeszcze potężniejszą katedrę, a świątynia anglosaska została zburzona w 1093 roku. Ciała królów i świętych ekshumowano i przeniesiono do prezbiterium nowego kościoła.
Linia 84: Linia 79:
Pozostałości starej katedry Winchester zostały wydobyte w 1960 roku. Zarys jej murów oznaczono na dziedzińcu katedry, i oznaczono wyraźnie pierwotny grób św. Swithuna.
Pozostałości starej katedry Winchester zostały wydobyte w 1960 roku. Zarys jej murów oznaczono na dziedzińcu katedry, i oznaczono wyraźnie pierwotny grób św. Swithuna.


== Katedra Normańska ==
== Katedra normańska ==
=== Historia ===
=== Historia ===
Budowę zachowanej do dziś katedry rozpoczął biskup Walkelin w 1079 roku. Razem z nią wzniesiono również zabudowania klasztorne. Zakonnicy uroczyście przeprowadzili się 8 kwietnia 1093 roku. Tego samego dnia katedra została konsekrowana. W uroczystościach uczestniczyli niemal wszyscy biskupi i opaci Anglii. Prace przy wykończeniu i upiększeniu katedry trwały do XIV wieku. W 1394 roku [[William Wynford]] zaprojektował przebudowę nawy głównej, tak, by sprostała napływowi coraz większych rzesz pielgrzymów.
Budowę zachowanej do dziś katedry rozpoczął biskup Walkelin w 1079 roku. Razem z nią wzniesiono również zabudowania klasztorne. Zakonnicy uroczyście przeprowadzili się 8 kwietnia 1093 roku. Tego samego dnia katedra została konsekrowana. W uroczystościach uczestniczyli niemal wszyscy biskupi i opaci Anglii. Prace przy wykończeniu i upiększeniu katedry trwały do XIV wieku. W 1394 roku [[William Wynford]] zaprojektował przebudowę nawy głównej, tak, by sprostała napływowi coraz większych rzesz pielgrzymów.


Kiedy król [[Henryk VIII Tudor]] ogłosił isę głową kościoła anglikańskiego i rozwiązał wszystkie zakony, los ten stał się również udziałem benedyktynów z Winchesteru. W 1539 roku zakon został rozwiązany, sanktuarium św. Swituna splądrowane, a klasztor i kapitularz rozebrane. Katedrę pozostawiono.
Kiedy król [[Henryk VIII Tudor]] ogłosił się głową kościoła anglikańskiego i rozwiązał wszystkie zakony, los ten stał się również udziałem benedyktynów z Winchesteru. W 1539 roku zakon został rozwiązany, sanktuarium św. Swituna splądrowane, a klasztor i kapitularz rozebrane. Katedrę pozostawiono.


W latach 1905-1912 przeprowadzono największe dotąd prace konserwatorskie w katedrze. Istniała wówczas obawa, że podmyta i podtopiona wschodnia strona katedry zawali się. Zapobiegł temu nurek [[William Walker (nurek)|William Walker]], który przez sześć lat pracował w całkowitych ciemnościach, by wzmocnić fundamenty.
W latach 1905–1912 przeprowadzono największe dotąd prace konserwatorskie w katedrze. Istniała wówczas obawa, że podmyta i podtopiona wschodnia strona katedry zawali się. Zapobiegł temu nurek [[William Walker (nurek)|William Walker]], który przez sześć lat pracował w całkowitych ciemnościach, by wzmocnić fundamenty.


Przez dziesięć wieków swego istnienia katedra Winchester była sceną wielu wydarzeń interesujących z historycznego punktu widzenia:
Przez dziesięć wieków swego istnienia katedra Winchester była sceną wielu wydarzeń interesujących z historycznego punktu widzenia:
Linia 115: Linia 110:
=== Przeniesieni z Old Ministry ===
=== Przeniesieni z Old Ministry ===
Podczas rozbiórki katedry anglosaskiej zdecydowano o ekshumacji pogrzebanych tam osób i przeniesieniu ich szczątków do nowej katedry. Umieszczono je w pobliżu prezbiterium:
Podczas rozbiórki katedry anglosaskiej zdecydowano o ekshumacji pogrzebanych tam osób i przeniesieniu ich szczątków do nowej katedry. Umieszczono je w pobliżu prezbiterium:
* [[Cynegils z Wessex]] - król Wessex
* [[Cynegils z Wesseksu]] - król Wesseksu
* [[Cenwalh z Wessex]] - król Wessex
* [[Cenwalh z Wesseksu]] - król Wesseksu
* [[Egbert (król Anglii)|Egbert z Wessex]] - król Wessex
* [[Egbert (król Anglii)|Egbert z Wesseksu]] - król Wesseksu
* [[Ethelwulf z Wessex]] - król Wessex
* [[Ethelwulf z Wesseksu]] - król Wesseksu
* [[Eadred (Król Anglii)|Eadred]] - król Anglii
* [[Eadred (Król Anglii)|Eadred]] - król Anglii
* [[Edwin (Król Anglii)|Edwin]] - król Anglii
* [[Edwin (Król Anglii)|Edwin]] - król Anglii
Linia 130: Linia 125:
== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* [http://winchester-cathedral.org.uk Winchester Cathedral - oficjalna strona katedry]
* [http://winchester-cathedral.org.uk Winchester Cathedral - oficjalna strona katedry]
{{Katedry w Wielkiej Brytanii}}


{{Kontrola autorytatywna}}
[[Kategoria:Anglikańskie katedry w Wielkiej Brytanii|Winchester]]

[[Kategoria:Hampshire]]
{{SORTUJ:Winchesterze}}
[[Kategoria:Architektura gotyku]]
[[Kategoria:Świątynie pod wezwaniem Trójcy Świętej|Winchester]]
[[Kategoria:Anglikańskie katedry w Anglii]]
[[Kategoria:Świątynie pod wezwaniem Świętych Apostołów Piotra i Pawła|Winchester]]
[[Kategoria:Winchester|Katedra]]
[[Kategoria:Architektura gotyku w Wielkiej Brytanii]]
[[Kategoria:Świątynie pod wezwaniem Trójcy Świętej]]
[[Kategoria:Świątynie pod wezwaniem Świętych Apostołów Piotra i Pawła]]
[[Kategoria:Zabytki Anglii]]
[[Kategoria:Zabytki Anglii]]

Aktualna wersja na dzień 14:20, 5 paź 2024

Katedra pod wezwaniem Trójcy Świętej, śś. Piotra i Pawła i św. Swituna w Winchesterze
Cathedral Church of the Holy Trinity, and of St Peter and St Paul and of St Swithun
Zabytek: nr rej. 1005520
Katedra
Ilustracja
Katedra w Winchesterze
Państwo

 Wielka Brytania

Kraj

 Anglia

Miejscowość

Winchester

Wyznanie

pierwotnie katolickie obecnie anglikańskie

Kościół

pierwotnie rzymskokatolicki obecnie anglikański

Wezwanie

Trójca Święta
Piotr Apostoł
Paweł z Tarsu
Switun (biskup Winchesteru)

Położenie na mapie Hampshire
Mapa konturowa Hampshire, w centrum znajduje się punkt z opisem „Katedra pod wezwaniem Trójcy Świętej, śś. Piotra i Pawła i św. Swituna w Winchesterze”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Katedra pod wezwaniem Trójcy Świętej, śś. Piotra i Pawła i św. Swituna w Winchesterze”
Położenie na mapie Anglii
Mapa konturowa Anglii, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Katedra pod wezwaniem Trójcy Świętej, śś. Piotra i Pawła i św. Swituna w Winchesterze”
Ziemia51°03′38″N 1°18′47″W/51,060556 -1,313056
Strona internetowa
Wnętrze katedry

Katedra w Winchesterze (ang. Winchester Cathedral), katedra pod wezwaniem Trójcy Świętej, śś. Piotra i Pawła i św. Swituna (Cathedral Church of the Holy Trinity, and of St Peter and St Paul and of St Swithun) – jedna z największych gotyckich katedr w Anglii, w mieście Winchester. Jest najdłuższą katedrą w Europie oraz siedzibą biskupa Winchesteru i centrum diecezji Winchester.

Katedra anglosaska

[edytuj | edytuj kod]

Pierwszą siedzibą biskupstwa Winchester była zbudowana w 660 roku katedra anglosaska, znana jako Old Minster. Stała na północ od dzisiejszej katedry, a częściowo pod nią. Jej zarys na planie krzyża wyznaczają obecnie płytki na placu. Świątynia ta została wzniesiona przez króla Cenwalha i biskupa Birinusa, pierwszego biskupa diecezji Winchester.

W 901 roku tuż obok Old Minster wzniesiono klasztor zwany New Minster. Zbudowano go tak blisko, że chóry zakonne z obu klasztorów wzajemnie sobie przeszkadzały. W 970 roku arcybiskup Canterbury św. Alphege oraz biskup Winchesteru Ethelwold całkowicie przebudowali oba budynki, łącząc je w jeden, do którego przeniesiono relikwie św. Swituna. Był to wówczas jeden z największych kościołów w Europie. Świątynia ta stała się miejscem pochówku wieku świętych i władców najpierw Wesseksu a później Anglii.

Po podboju Anglii przez Normanów, biskup Walkelin zbudował obok nową jeszcze potężniejszą katedrę, a świątynia anglosaska została zburzona w 1093 roku. Ciała królów i świętych ekshumowano i przeniesiono do prezbiterium nowego kościoła.

Pozostałości starej katedry Winchester zostały wydobyte w 1960 roku. Zarys jej murów oznaczono na dziedzińcu katedry, i oznaczono wyraźnie pierwotny grób św. Swithuna.

Katedra normańska

[edytuj | edytuj kod]

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Budowę zachowanej do dziś katedry rozpoczął biskup Walkelin w 1079 roku. Razem z nią wzniesiono również zabudowania klasztorne. Zakonnicy uroczyście przeprowadzili się 8 kwietnia 1093 roku. Tego samego dnia katedra została konsekrowana. W uroczystościach uczestniczyli niemal wszyscy biskupi i opaci Anglii. Prace przy wykończeniu i upiększeniu katedry trwały do XIV wieku. W 1394 roku William Wynford zaprojektował przebudowę nawy głównej, tak, by sprostała napływowi coraz większych rzesz pielgrzymów.

Kiedy król Henryk VIII Tudor ogłosił się głową kościoła anglikańskiego i rozwiązał wszystkie zakony, los ten stał się również udziałem benedyktynów z Winchesteru. W 1539 roku zakon został rozwiązany, sanktuarium św. Swituna splądrowane, a klasztor i kapitularz rozebrane. Katedrę pozostawiono.

W latach 1905–1912 przeprowadzono największe dotąd prace konserwatorskie w katedrze. Istniała wówczas obawa, że podmyta i podtopiona wschodnia strona katedry zawali się. Zapobiegł temu nurek William Walker, który przez sześć lat pracował w całkowitych ciemnościach, by wzmocnić fundamenty.

Przez dziesięć wieków swego istnienia katedra Winchester była sceną wielu wydarzeń interesujących z historycznego punktu widzenia:

Dziś monumentalna świątynia nadal pozostaje siedzibą biskupa Winchester i centrum diecezji Winchester.

Grobowce w katedrze

[edytuj | edytuj kod]

Przeniesieni z Old Ministry

[edytuj | edytuj kod]

Podczas rozbiórki katedry anglosaskiej zdecydowano o ekshumacji pogrzebanych tam osób i przeniesieniu ich szczątków do nowej katedry. Umieszczono je w pobliżu prezbiterium:

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]