Salomon Asher Birnbaum, także Salomo Birnbaum (jidysz: שלמה בירנבוים – Shlomo Barenboym, ur. 24 grudnia 1891 w Wiedniu zm. 28 grudnia 1989 w Toronto) był językoznawcą jidysz i hebrajskim paleografem[1][2].

Biografia

edytuj

Birnbaum (1891-1989), urodzony w Wiedniu, był najstarszym synem Nathana Birnbauma i Rosy Korngut[1]. Był austriackim Żydem pochodzenia zachodnio-galicyjskiego. Podczas I wojny światowej służył w armii austro-węgierskiej, a następnie studiował i uzyskał doktorat na Uniwersytecie w Würzburgu, specjalizując się w językach Azji. W latach 1922–1933 objął pierwszą na świecie katedrę jidysz na Uniwersytecie w Hamburgu[2]. W 1933 r., po powstaniu partii nazistowskiej w Niemczech, wyemigrował do Wielkiej Brytanii wraz z żoną Irene Grünwald i dziećmi.

W latach 1936–1957 wykładał paleografię hebrajską i epigrafikę w Wyższej Szkole Studiów Wschodnich i Afrykańskich na Uniwersytecie Londyńskim. Nauczył się jidysz w tym samym czasie w Szkole Studiów Słowiańskich i Wschodnioeuropejskich Uniwersytetu Londyńskiego, od 1939 do 1958.[2] Podczas II wojny światowej pracował w cenzurze pocztowej władz brytyjskich. W 1970 roku wyemigrował do Toronto w Kanadzie[2].

Salomon Birnbaum jest ojcem Jakoba Birnbauma, który po swojej emigracji do Nowego Jorku w 1963 roku współtworzył ruch Żydów sowieckich[2][1].

Publikacje

edytuj
  • Praktische Grammatik der jiddischen Sprache, Vienna and Leipzig, 1918; Grammatik der jiddischen Sprache, Hamburg: editions 1966, 1979, 1984, 1988
  • Leben und Worte des Balschemm, 1920
  • Das hebräische und aramäische Element in der jiddischen Sprache, 1921 (dissertation)
  • „Die jiddische Sprache,” in: Germanisch-Romanische Monatsschrift (1923)
  • „Die Umschrift des Jiddischen,” in: Teuthonista (1933)
  • „The Age of the Yiddish Language,” in: Transactions of the Philological Society, London (1939)
  • „Jewish Languages,” in: Essays in Honour of the Very Rev. Dr. J.H. Hertz, London, 1942
  • Yiddish Phrase Book, published by The Linguaphone Institute for The Jewish Committee for Relief Abroad, London, 1945
  • „The Cultural Structure of East Ashkenazic Jewry,” in: The Slavonic and East European Review, London (1946)
  • „The Verb in the Bukharic Language of Samarkand,” in: Archivum Linguisticum, 2 (1950/51)
  • „How Old are the Cave Manuscripts?” in: Vetus Testamentum (1951)
  • The Hebrew Scripts, 2 vols., Leiden, 1954–57, 1971
  • Die jiddische Sprache, Hamburg 1974, 1986, 1997
  • Yiddish – A Survey and a Grammar, Toronto, 1979
  • „Zur Geschichte der u-Laute im Jiddischen,” in: Zeitschrift für Deutsche Philologie (1981)
  • Yiddish, A Survey and a Grammar, 2nd edition, with additional essays etc by David Birnbaum, Eleazar Birnbaum, Kalman Weiser, Jean Baumgarten. Toronto, 2016

Przypisy

edytuj
  1. a b c „Birnbaum, Salomo (Solomon Asher Birnbaum)” (2002). W: Handbuch österreichischer Autorinnen und Autoren jüdischer Herkunft, 18. bis 20. Jahrhundert. Ed. Österreichische Nationalbiblithek, Vienna. Vol. 1, A-I. Munich: Saur. p. 126.
  2. a b c d e „Birnbaum, Solomon Asher” (2007). Encyclopaedia Judaica. 2nd ed. Vol. 3. Detroit: Macmillan Reference USA. p. 716.