Piotr Szymanowski (dyplomata)
Piotr Szymanowski (ur. 21 września 1946 w Katowicach, zm. 4 grudnia 2016[1][2] w Warszawie[3]) – polski romanista, tłumacz literatury pięknej, dyplomata.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Ambasador RP w Maroku | |
| Okres |
od 1994 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Konsul Generalny RP w Strasburgu | |
| Okres |
od 2003 |
| Poprzednik | |
| Następca |
zamknięcie placówki |
Życiorys
edytujSyn Pauliny Lucyny z domu Potok (1922–2002) oraz Antoniego Szymanowskiego (1914–1985)[3], brat Jana Szymanowskiego (1949–2013), weterynarza; bratanek pisarki Zofii Chądzyńskiej (1912–2003).
Ukończył filologię romańską na Uniwersytecie Warszawskim.
Był kierownikiem Domu Kultury „Orion” Bydgoskiej Spółdzielni Mieszkaniowej[2]. W latach 1971–1991 pracował w dziale zagranicznym miesięcznika Dialog. Był kierownikiem literackim teatrów warszawskich: Teatru na Woli za dyrekcji Tadeusza Łomnickiego (1976–1981) oraz Teatru Dramatycznego (1987–1990)[4]. Współpracował m.in. z Romanem Polańskim jako tłumacz dramatu Petera Shaffera Amadeusz, który wystawiono w reżyserii i udziale aktorskim Polańskiego w Teatrze Na Woli (premiera: 23 czerwca 1981)[5][6][7]. Przełożył wraz z małżonką Kaliną Szymanowską autobiografię Polańskiego Roman by Polanski[8][9].
Współpracował jako tłumacz z Teatrem Polskiego Radia i Teatrem Telewizji Polskiej (tu m.in. tłumaczenia tekstów Michela Vinavera, Jeana-Paula Wenzela, Williama Douglasa Home'a, Alana Ayckbourna, Alfredo Ariasa i Kado Kostzera). Dla teatrów przekładał m.in. teksty Christophera Hamptona, Bernarda-Marie Koltèsa, Marshy Norman, Bernarda Pomerance'a, Yasminy Rezy, Tima Rice'a (współautor polskiej wersji libretta opery Andrew Lloyda Webbera Jesus Christ Superstar), Erica Westphala[10].
W Ministerstwie Spraw Zagranicznych został zatrudniony w 1991. W następnym roku awansował na wicedyrektora departamentu polityki kulturalnej i naukowej. W 1994 został ambasadorem RP w Maroku. Funkcję pełnił do 1999. Od 2003[11] do 2008[12] był konsulem generalnym RP w Strasburgu.
Członek Stowarzyszenia Autorów ZAiKS (sekcja F – Autorów Dzieł Literackich)[2]. Laureat Odznaki ZAiKS (2013)[13].
Pochowany 16 grudnia 2016 na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (aleja katakumbowa, grób 173/174)[14].
Przekłady
edytuj- Bronisław Horowicz, Nim przeminie z wiatrem. Wspomnienia (przekład tekstów z języka francuskiego; wstęp Jan Kosiński; przekład tekstów z języka angielskiego Małgorzata Semil; Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1974);
- Henri Charles Béhar, Dada i surrealizm w teatrze (Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1975);
- Alfred Simon, Słownik współczesnego teatru francuskiego (wspólnie z Wikorem Dłuskim i Witoldem Kalinowskim; Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1979);
- Alan Ayckbourn, Jak się kochają... (How the other half loves) (przekład fragmentów z języka angielskiego; program spektaklu teatralnego; redakcja programu Jadwiga Adamowicz; Teatr Współczesny w Warszawie; prapremiera polska: 26 listopada 1983; reżyseria Maciej Englert, scenografia Marcin Stajewski);
- John Gielgud, Aktor i jego czasy [współpraca John Miller i John Powell] (przekład not; przekład pozostałej treści Michał Ronikier; Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1987, ISBN 83-221-0369-7);
- Laurence Olivier, Wyznania aktora (Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1988, ISBN 83-06-01599-1);
- Roman Polański, Roman (przekład autoryzowany, wspólnie z Kaliną Szymanowską; Wydawnictwo Polonia, Warszawa 1989, ISBN 83-7021-113-5; 1992, ISBN 83-7021-151-8; wydanie poprawione jako Roman by Polański: Wydawnictwo Świat Książki, Warszawa 2017, ISBN 978-83-8031-650-8; 2019, ISBN 978-83-8139-547-2);
- Lars Kleberg, Upadek gwiazd. Tryptyk (wspólnie z Jerzym Kempińskim; Wydawnictwo Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2003, ISBN 83-89405-30-X);
- Eugenio Barba, Pochwała ognia ("Didaskalia. Gazeta teatralna" nr 90/2009, s. 106-107);
- Mireille Losco-Lena, Zamieszanie i wątpliwości wokół komizmu ("Dialog" r. 55, nr 2/2010, s. 101-105);
- Frédéric Martel, Theater. O zmierzchu teatru w Ameryce (Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Warszawa 2012, ISBN 978-83-63276-03-4).
Prace redakcyjne (wybór)
edytuj- Leon Kruczkowski, Pierwszy dzień wolności (redakcja programu teatralnego; Teatr na Woli, premiera: 17.01.1976; reżyseria Tadeusz Łomnicki, scenografia Julian Pałka, opracowanie muzyczne Rafał Augustyn);
- Aleksander Gelman, Protokół pewnego zebrania (Protokoł odnowo zasiedanja) (redakcja programu teatralnego; Teatr na Woli; premiera: październik 1976; reżyseria Tadeusz Łomnicki, scenografia Wojciech Zembrzuski, asystent reż. Krzysztof Zaleski, przekład Jerzy Koenig);
- Edward Redliński, Wcześniak (redakcja programu teatralnego; Teatr na Woli; premiera: marzec 1977; reżyseria Janusz Zaorski, scenografia Andrzej Krauze, asystent reżysera Krzysztof Zaleski, muzyka Adam Sławiński);
- Ivo Brešan, Przedstawienie "Hamleta" we wsi Głucha Dolna (Predstava "Hamleta" u selu Mrduša Donja) (redakcja programu teatralnego; Teatr na Woli; premiera: czerwiec 1977; reżyseria Kazimierz Kutz, scenografia Marian Kołodziej, przekład Stanisław Kaszyński, asystent reżysera Waldemar Matuszewski, muz. Edward Pałłasz);
- Ryszard Marek Groński, Podróż po Warszawie (wodewil w dwóch częściach), wg operetki komicznej Feliksa Szobera z roku 1876 (redakcja programu teatralnego; Teatr na Woli; premiera: styczeń 1978; reżyseria Andrzej Strzelecki, scenografia Mariusz Chwedczuk, kostiumy Xymena Zaniewska, muzyka Włodzimierz Korcz);
- Bertolt Brecht, Życie Galileusza (Lebens des Galilei) (redakcja programu teatralnego; Teatr na Woli; premiera: maj 1978; Inscenizacja i reżyseria Ludwik René, dekoracje Wojciech Zembrzuski, muzyka Tadeusz Baird, kostiumy Teresa Ponińska);
- Tadeusz Różewicz, Do piachu (redakcja programu teatralnego; Teatr na Woli; prapremiera: kwiecień 1979 r.; inscenizacja i reżyseria Tadeusz Łomnicki, scenografia Wojciech Zembrzuski, kostiumy Barbara Ptak, muzyka Zygmunt Konieczny, asystent reżysera Paweł Lizut).
Przypisy
edytuj- ↑ Piotr Szymanowski, Warszawa, 09.12.2016 - nekrolog [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 2019-02-22].
- ↑ a b c Wiadomości ZAiKS-u nr 15 grudzień 2016 [online], zaiks.org.pl, 15 grudnia 2016 [dostęp 2019-12-31] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-31].
- ↑ a b Szymanowski Piotr [online], rejestry-notarialne.pl [dostęp 2020-12-10].
- ↑ Piotr Szymanowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2023-11-24].
- ↑ Ewa Piotrowska, "Amadeusz" w Teatrze na Woli, "Nurt" 1981, nr 8 / encyklopediateatru.pl, 8 stycznia 1981 [dostęp 2023-11-24].
- ↑ Polański gra Mozarta w Teatrze na Woli, "Express Wieczorny" Nr 73 (1981) / encyklopediateatru.pl, 14 kwietnia 1981 [dostęp 2023-11-24].
- ↑ Tadeusz Łomnicki, Polański [online], tadeuszlomnicki.pl [dostęp 2023-11-24].
- ↑ Roman Polanski, "Roman by Polanski", William Morrow and Company, 1984 [online], bn.org.pl [dostęp 2023-11-24].
- ↑ Roman Polański, "Roman", Wydawnictwo Polonia, 1989 [online], lubimyczytac.pl [dostęp 2023-11-24].
- ↑ Zmarł Piotr Szymanowski [online], e-teatr.pl, 5 grudnia 2016 [dostęp 2023-11-24].
- ↑ Prayer meeting at the graves of the Polish soldiers in Strasbourg [online], msz.gov.pl [dostęp 2019-02-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-06].
- ↑ Dorota Dołęgowska, Agnieszka Kondek, Kadra kierownicza polskiej służby zagranicznej, „Rocznik Polskiej Polityki Zagranicznej”, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 2008, ISSN 1230-4794.
- ↑ Laureaci nagród ZAiKS-u [online], zaiks.org.pl, sierpień 2020 [dostęp 2023-11-24].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: Jan Szymanowski, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-15].
Bibliografia
edytuj- Tadeusz Kosobudzki: MSZ od A do Z. Ludzie i sprawy Ministerstwa Spraw zagranicznych w latach 1990–1995. Warszawa: Wydawnictwo'69, 1997, s. 274–275. ISBN 83-86244-09-7.;
- Leszek Kolankiewicz, Pożegnanie ("Dialog" r. 62, nr 2/2017, s. 219-221).
Linki zewnętrzne
edytuj- Piotr Szymanowski w Katalogu Biblioteki Narodowej;
- Piotr Szymanowski w bazie filmpolski.pl
- Piotr Szymanowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2023-11-25].