Otto Luening

amerykański kompozytor, dyrygent i pedagog

Otto Clarence Luening[1][2][3] (ur. 15 czerwca 1900 w Milwaukee w stanie Wisconsin, zm. 2 września 1996 w Nowym Jorku[4]) – amerykański kompozytor, dyrygent i pedagog.

Otto Luening
Imię i nazwisko

Otto Clarence Luening

Data i miejsce urodzenia

15 czerwca 1900
Milwaukee

Pochodzenie

amerykańskie

Data i miejsce śmierci

2 września 1996
Nowy Jork

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna, muzyka elektroniczna

Zawód

kompozytor, dyrygent, pedagog

Życiorys

edytuj

Syn Eugene’a Lueninga, pianisty, kompozytora i nauczyciela[1]. W 1912 roku przeprowadził się wraz z rodzicami do Monachium, gdzie uczył się w Staatliche Akademie der Tonkunst gry na flecie, fortepianie oraz teorii[1][5]. W 1916 roku debiutował jako flecista[1][3]. W 1917 roku wyjechał do Zurychu, gdzie uczył się w konserwatorium u Philippa Jarnacha, studiował na Uniwersytecie Zuryskim i poznał Ferruccio Busoniego[1]. Grał też na flecie w zuryskiej Tonhalle-Orchester i operze miejskiej, był też aktorem i reżyserem w James Joyce’s English Players Company[2]. W 1920 roku wrócił do USA i osiadł w Chicago, gdzie w 1922 roku wspólnie z Gilbertem Wilsonem założył American Grand Opera Company[1]. W latach 1925–1928 był kierownikiem departamentu operowego Eastman School of Music w Rochester i dyrygentem Rochester American Opera Company[2]. Od 1932 do 1934 roku wykładał na University of Arizona w Tucson, następnie od 1934 do 1944 roku był kierownikiem departamentu muzycznego Bennington College[1]. W latach 1935–1937 był asystentem dyrygenta New York Philharmonic Chamber Orchestra[1]. Od 1944 do 1948 roku był dyrektorem działu muzycznego Barnard College, a od 1948 do 1964 roku jego wykładowcą[1]. Od 1949 do 1968 roku był także profesorem Uniwersytetu Columbia[1]. Od 1971 do 1973 roku wykładał w Juilliard School w Nowym Jorku[1].

Współzałożyciel American Composers Alliance, w latach 1945–1951 był jego przewodniczącym[1][2]. Był też współzałożycielem American Music Center (1939) i Composers’ Recordings (1954)[2]. Trzykrotny laureat stypendium Fundacji Pamięci Johna Simona Guggenheima (1930–1931, 1931–1932 i 1974–1975)[1]. Od 1952 roku członek National Institute of Arts and Letters[1][2]. Do jego uczniów należeli Wendy Carlos, Chou Wen-chung, John Corigliano, Philip Corner, Mario Davidovsky, Charles Dodge, Malcolm Goldstein, William Hellermann, Ezra Laderman, Alice Shields, Harvey Sollberger, Joan Tower i Charles Wuorinen[2][3][5].

Twórczość

edytuj

Był autorem ponad 270 kompozycji[3], odznaczających się różnorodną stylistyką[2]. Jako jeden z pierwszy twórców amerykańskich nagrywał muzykę na taśmę, operując nagranym na taśmę magnetofonową dźwiękiem instrumentów poddanym przekształceniom technologicznym, a także komponując utwory, w których wykonywanej na żywo muzyce orkiestrowej towarzyszą nagrania z taśmy[2]. Współpracował z Vladimirem Ussachevsky’m, z którym w 1952 roku założył działające przy Uniwersytecie Columbia pierwsze amerykańskie studio muzyki elektronicznej, od 1959 roku znane pod nazwą Columbia-Princeton Electronic Music Center, którego do 1980 roku był wicedyrektorem[2].

Był autorem prac Music Materials and the Public Library (1949), Electronic Tape Music, 1952: The First Compositions (wspólnie z Vladimirem Ussachevsky’m, 1977) i The Odyssey of an American Composer: The Autobiography of Otto Luening (1980)[3].

Ważniejsze kompozycje

edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • Concertino na flet i orkiestrę kameralną (1923)
  • Music (1923)
  • 12 fantazji symfonicznych (I 1924, II 1939–1949, III 1969–1981, IV 1969–1981, V 1978–1985, VI 1985, VII 1986, VIII 1986, IX 1989, X 1990, XI 1991, XII 1994)
  • Serenade na 3 rogi i smyczki (1927)
  • Short Symphony (1929–1980)
  • Symphonic Interludes (I 1935, II 1935, III 1975, IV 1985, V 1986)
  • Prelude to a Hymn Tune by William Billings (1937)
  • Serenade na flet i smyczki (1940)
  • Pilgrim’s Hymn (1946)
  • Prelude: World Without People na orkiestrę kameralną (1946)
  • Legend na obój i smyczki (1951)
  • Louisville Concerto, tytuł zmieniony później na Kentucky Concerto (1951)
  • Winsonsin Suite „Of Childhood Tunes Remembered” (1954)
  • Lyric Scene na flet i smyczki (1958)
  • Fantasia na kwartet smyczkowy i orkiestrę (1959)
  • Fantasia na smyczki (1966)
  • Sonority Forms (I 1973, II 1983)
  • Wisconsin Symphony (1975)
  • Potawatomi Legends na orkiestrę kameralną (1980)
  • Fanfare for Those We Have Lost na orkiestrę dętą (1993)

Utwory kameralne

  • Minuet and Pollutionen Gavotte na wiolonczelę i fortepian (1917)
  • 3 sonaty skrzypcowe (1917, 1922, 1943–1951)
  • Sekstet na flet, klarnet, róg, altówkę, skrzypce i wiolonczelę (1918)
  • Variations on Christus der ist mein Leben na kwartet rogowy (1918)
  • Sonatina na flet (1919)
  • Fuga na kwartet smyczkowy (1919)
  • 3 kwartety smyczkowe (I 1919–1920, II 1924, III 1928)
  • Trio fortepianowe (1921)
  • Variations on the National Air Yankee Doodle na flet piccolo i fortepian (ok. 1922)
  • Legend na skrzypce i fortepian (1924)
  • 2 sonaty wiolonczelowe (1924, 1992)
  • Fantasia brevis na flet i fortepian (1929)
  • Short Fantasy na skrzypce i róg (1930)
  • Mañana na skrzypce i fortepian (1933)
  • Fantasia brevis na klarnet i fortepian (1936)
  • Short Ballad na 2 klarnety i smyczki (1937)
  • Short Sonata (No. 1 na flet i klawesyn lub fortepian 1937, No. 2 na flet i fortepian 1971, No. 3 na flet i fortepian 1966)
  • Fuguing Tune na kwintet dęty (1938–1939)
  • Short Fantasy na skrzypce i fortepian (1938)
  • The Bass with the Delicate Air na flet, obój, klarnet i fagot (1940)
  • Variations on Bach’s Chorale Prelude Liebster Jesu wir sind hier na wiolonczelę i fortepian (1942)
  • Aria na wiolonczelę i fortepian (1943)
  • Suita na skrzypce, altówkę i wiolonczelę (1944–1966)
  • Suita na wiolonczelę lub altówkę i fortepian (1946)
  • 5 suit na flet (I 1947, II ok. 1959, III 1961, IV 1963, V 1969)
  • Easy March na flet prosty, flet, obój i fortepian (1950)
  • 3 Nocturnes na obój i fortepian (1951)
  • Sonata na fagot lub wiolonczelę i fortepian (1952)
  • Trio na flet, skrzypce i fortepian (1952)
  • Sonata na puzon (1953)
  • Suita na kontrabas i fortepian (1953)
  • Sonata Composed in 2 Dayturns na wiolonczelę (1958)
  • Sonata na kontrabas solo (1958)
  • Sonata na altówkę solo (1958)
  • 3 sonaty na skrzypce solo (1958, 1968, 1971)
  • Song, Poem, and Dance na flet i kwartet smyczkowy (1958)
  • 3 Fantasias na gitarę (1960–1981)
  • Sonority Canon na od 2 do 37 fletów (1962)
  • 3 Duets na 2 flety (1962)
  • Trio na flet, wiolonczelę i fortepian (1962)
  • Duo na skrzypce i altówkę (1963)
  • Elegy na skrzypce (1963)
  • March for Diverse High and Low Instruments (1963)
  • Suite for Diverse High and Low Instruments (1963)
  • Entrance and Exit Music na 3 trąbki, 3 puzony i talerze (1964)
  • Fanfare for a Festive Occasion na 3 trąbki, 3 rogi, 3 puzony, kotły, dzwony i talerze (1965)
  • Fantasia na wiolonczelę (1966)
  • Trio for 3 Flutists (1966)
  • 14 Easy Duets na 2 flety proste (1967)
  • Meditation na skrzypce (1968)
  • Trio na trąbkę, róg i puzon (1969)
  • Introduction and Allegro na trąbkę i fortepian (1971)
  • Easy Suite na smyczki (1971)
  • 8 Tone Poems na 2 altówki (1971)
  • Elegy for Lonesome Ones na 2 klarnety i smyczki (1974)
  • Mexican Serenades na 11 instrumentów (1974)
  • Prelude and Fugue na flet, klarnet i fagot (1974)
  • 4 Cartoons: Short Suite na flet, klarnet i fagot (1974)
  • Suita na 2 flety, fortepian i wiolonczelę ad libitum (1976)
  • Triadic Canon with Variations na flet i 2 skrzypiec (1976)
  • Potawatomi Legends No. 2: Fantasias on Indian Motives na flet (1978)
  • 10 Canons na 2 flety (1980)
  • 2 Fantasias na skrzypce, wiolonczelę i fortepian (1981, 1993)
  • Fantasia na klarnet (1982)
  • Fantasia na skrzypce (1982)
  • Serenade na skrzypce, wiolonczelę i fortepian (1983)
  • Fantasia and Dance in Memoriam Max Pollikoff na skrzypce (1984)
  • Opera Fantasia na skrzypce i fortepian (1985)
  • Serenade and Dialogue na flet i fortepian (1985)
  • 3 Canons na 2 flety (1985)
  • Duo na flet i altówkę (1985)
  • 3 Fantasias na flet barokowy (1986)
  • Suita na róg (1987)
  • 3 Études na wiolonczelę (1987)
  • Lament na wiolonczelę (1987)
  • Divertimento na obój, skrzypce, altówkę i wiolonczelę (1988)
  • Divertimento na 2 trąbki, róg, puzon i tubę (1988)
  • Green Mountain Evening, July 25, 1988 na flet, obój, klarnet, 2 wiolonczele i fortepian (1988)
  • Canon with Variations na kontrabas (1989)
  • Kwartet fletowy (1989)
  • Dealer’s Choice: Divertimento na obój lub flet, klarnet i fagot (1990)
  • Sonata wiolonczelowa (1992)
  • Sonata na wiolonczelę solo (1992)
  • Canonical Studies na 2 flety (1993)
  • Canonical Variations na kwartet smyczkowy (1994)
  • Divertimento na klarnet, skrzypce i fortepian (1994)
  • Suita na flet (2000)

Utwory fortepianowe

  • Fuga a tre voce (1918)
  • Music for Piano: A Contrapuntal Study (1921)
  • Coal-Scuttle Blues (1922–1923)
  • 2 Bagatelles (1924)
  • Hymn to Bacchus (1926)
  • Dance Sonata (1928)
  • 8 Pieces (1928)
  • Intermezzo III (1928)
  • 5 Intermezzi (1932–1936)
  • Phantasy (1935)
  • Andante (1936)
  • 8 Preludes (1936)
  • 2 Inventions (1938)
  • 6 Inventions (1938–1939)
  • 6 Short Sonatas (1940, 1958, 1958, 1967, 1979, 1979, 1979)
  • Canonical Study (1941)
  • Easy Canons (1941)
  • Canon in the Octave (1945)
  • 10 Pieces for 5 Fingers (1946)
  • In Memoriam Ferruccio Busoni (1955–1966)
  • Gay Picture (1957)
  • The Bells of Bellagio na fortepian na 4 ręce lub 6 na rąk (1967)
  • Sonority Forms (I 1983, II The Right-hand Path na fortepian na prawą rękę 1984, III 1989)
  • Tango (1985)
  • Song Without Words (1987)
  • Chords at Night (1988)
  • Image (1989)
  • 2 Études (1994)
  • Fantasia Etudes (1994)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Trio na sopran, flet i skrzypce (1923–1924)
  • The Soundless Song na sopran, flet, klarnet, kwartet smyczkowy i fortepian (1924)
  • When in the Langour of Evening na sopran, chór, kwartet smyczkowy lub dęty i fortepian (1932)
  • Suita na sopran i flet (1936–1937)
  • No Jerusalem But This na solistów, chór i zespół kameralny (1982)
  • Lines from the First Book of Urizen and Vala, or Dream of 9 Nights na solistów i chór (1983)

Muzyka elektroniczna

  • Fantasy in Space na flet i taśmę (1952)
  • Invention in 12 Notes na flet i taśmę (1952)
  • Low Speed na flet i taśmę (1952)
  • Gargoyles na skrzypce i syntezator (1961)
  • A Day in the Country na skrzypce i syntezator (1961)
  • A Study in Synthesized Sounds (1961)
  • Synthesis na orkiestrę i dźwięki elektroniczne (1962)
  • Moonflight na flet i taśmę (1967)
  • Variations on Fugue and Chorale Fantasy na organy i dźwięki elektroniczne (1973)
  • Incantation, wspólnie z Vladimirem Ussachevsky’m (1953)
  • Rhapsodic Variations na taśmę i orkiestrę, wspólnie z Vladimirem Ussachevsky’m (1953–1954)
  • A Poem in Cycles and Bells na taśmę i orkiestrę, wspólnie z Vladimirem Ussachevsky’m (1954)
  • Concerted Piece na taśmę i orkiestrę, wspólnie z Vladimirem Ussachevsky’m (1960)
  • Diffusion of Bells, wspólnie z Halimem El-Dabhem (1962–1965)
  • Electronic Fanfare na flet prosty, syntezator i perkusję lub taśmę, wspólnie z Halimem El-Dabhem (1962–1965)

Utwory sceniczne

  • opera Evangeline, libretto kompozytora według H.W. Longfellowa (1932, nowa wersja 1942)
  • balet Of Identity na organy nagrane na taśmę, wspólnie z Vladimirem Ussachevsky’m (1954)
  • balet Theatre Piece No. 2 na głos, instrumenty i taśmę (1956)

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k l m n o Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2199−2201. ISBN 0-02-865529-X.
  2. a b c d e f g h i j k Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 5. Część biograficzna klł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1997, s. 428−429. ISBN 978-83-224-3303-4.
  3. a b c d e The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 522−523. ISBN 0-674-37299-9.
  4. Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 503−504. ISBN 978-83-01-13410-5.
  5. a b Nicole V. Gagné: Historical Dictionary of Modern and Contemporary Classical Music. Lanham: Scarecrow Press, 2019, s. 209–210. ISBN 978-1-5381-2297-6.