Wikipedia

Maria Czubaszek

polska pisarka, satyryk, autorka tekstów piosenek, scenarzystka, felietonistka, dziennikarka

Maria Alicja Czubaszek-Karolak z domu Bacz (ur. 9 sierpnia 1939 w Warszawie, zm. 12 maja 2016 tamże) – polska pisarka i satyryczka, autorka tekstów piosenek, scenarzystka, felietonistka, dziennikarka, komentatorka życia społecznego i politycznego oraz jurorka licznych przeglądów kabaretowych.

Maria Czubaszek
Ilustracja
Maria Czubaszek (2015)
Pełne imię i nazwisko

Maria Alicja Czubaszek-Karolak

Data i miejsce urodzenia

9 sierpnia 1939
Warszawa

Data i miejsce śmierci

12 maja 2016
Warszawa

Zawód, zajęcie

pisarka, satyryczka, dziennikarka

Odznaczenia
Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Życiorys

edytuj

Młodość i wykształcenie

edytuj

Urodziła się i mieszkała w Warszawie[1]. Jej rodzice, Stanisław Bacz i Urszula z d. Łagoda, pochodzili ze Lwowa[2]; matka była bibliotekarką, a ojciec, z wykształcenia inżynier, pracował w Banku Gospodarstwa Krajowego[3]. Miała młodszą o 12 lat siostrę Ewę, z którą w dorosłym życiu nie utrzymywała kontaktu[4][5].

Uczęszczała do Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie, jednak maturę zdała w żeńskim Liceum im. Narcyzy Żmichowskiej[6]. Przeniosła się tam na pół roku przed końcem szkoły, po groźbie niedostania się na studia wskutek sprzeczki z klasowym kolegą, synem działacza partyjnego[3][7]. Studiowała filologię angielską i dziennikarstwo na Uniwersytecie Warszawskim, lecz żadnego z tych kierunków nie skończyła[8]. Na studiach dziennikarskich odbyła praktyki zawodowe w „Gazecie Krakowskiej” i „Przeglądzie Sportowym”[8]. Studia porzuciła na czwartym roku nauki dla pracy w Programie I Polskiego Radia[9].

Kariera zawodowa

edytuj

W 1960 rozpoczęła karierę zawodową w Programie I Polskiego Radia, gdzie pracowała najpierw jako sekretarka w biurze reklamy, a następnie jako opiekun techniczny. Zadebiutowała jako autorka tekstów reklamowych sloganem: Jeśli chcesz mieć radio, to sobie kup w audycji reklamowej Kabarecik Reklamowy w reż. Jerzego Dobrowolskiego[10][11]. W 1966, na zaproszenie Jacka Janczarskiego, przeszła do redakcji Programu III Polskiego Radia, dla którego tworzyła słuchowiska emitowane w Ilustrowanym Tygodniku Rozrywkowym[12]. Stworzyła także audycje: Dym z papierosa, Serwus, jestem nerwus i Dzień dobry, jestem z Kobry[13][14]. Jej audycje satyryczne wykonywali m.in. Irena Kwiatkowska, Bohdan Łazuka, Wojciech Pokora i Jerzy Dobrowolski. Sama w swoich audycjach nie występowała[14], dlatego wśród słuchaczy pojawiła się plotka, że w ogóle nie istnieje, a jej nazwisko jest pseudonimem innego autora; plotka stała się tematem felietonów Jerzego Urbana w „Szpilkach”[15]. Prowadziła cykl audycji Bieg przez plotki, pojawiała się także w programach Ilustrowany Magazyn Autorów i Powtórka z rozrywki.

Od 1965 pisała teksty piosenek dla innych wykonawców; pierwszy tekst – do utworu „Kochać można byle jak” – napisała na zlecenie Andrzeja Dąbrowskiego do muzyki Wojciecha Karolaka[16]. Oprócz utworów pisanych z mężem, pisała też do muzyki kompozytorów, takich jak Janusz Koman, Andrzej Dąbrowski, Henryk Majewski, Jacek Malinowski, Jerzy Milian, Zbigniew Namysłowski, Ryszard Poznakowski czy Jan Ptaszyn Wróblewski. Piosenki z jej tekstami śpiewali m.in. Alibabki, Ewa Bem, Kasia Cerekwicka, Andrzej Dąbrowski, Renata Kretówna, Ewa Kuklińska, Grażyna Łobaszewska, Grzegorz Markowski, Krystyna Prońko, Ryszard Rynkowski, Trubadurzy czy Vox[17]. W 1972 została członkinią sekcji Autorów Utworów Literackich Małych Form Stowarzyszenia Autorów ZAiKS[18].

Od maja 1976 była etatowym członkiem redakcji literacko-satyrycznego tygodnika „Szpilki”, dla którego początkowo pisała satyryczne felietony, a następnie przeprowadzała wywiady[19][20]. W latach 70. okazjonalnie pisała teksty do programów Bajka dla dorosłych i Ekspres[21].

Od 1977 była jurorką w Lidzbarskich Wieczorach Humoru i Satyry, poza tym kilkakrotnie jurorowała na Tarnowskim festiwalu kabaretowym PAKAdemia i Ogólnopolskim Festiwalu Kabaretowym Trybunały Kabaretowe w Piotrkowie Trybunalskim, Ogólnopolskim Festiwalu Skeczu i Małych Form Teatralnych „Kadr” w Warszawie oraz była przewodniczącą jury podczas Ogólnopolskich Spotkań z Piosenką Kabaretową w Ostrołęce[22].

 
Artur Andrus i Maria Czubaszek (2011)
 
Maria Czubaszek i Artur Andrus podpisują swoje książki na III Warszawskich Targach Książki (2012)
 
Czubaszek na XX Przystanku Woodstock (2014)

W 1980 ukazała się książka pt. Na wyspach Hula-Gula, będąca zbiorem tekstów pisanych przez Czubaszek dla radia, telewizji i „Szpilek”. Również w 1980 premierę miała sztuka Kwadrat, którą napisała z okazji jubileuszu pięciolecia w Teatru Kwadrat w Warszawie[23]. Na początku lat 80. współtworzyła spektakl kabaretowy Włącz kolor wystawiany w Teatrze „Studio Buffo” w Warszawie[24]. W 1981 premierę miały dwa filmy, do których napisała dialogi: Filip z konopi[25] i Murmurando. Pod koniec lat 90. napisała scenariusz do serialu Lot 001 (1998–1999). W 2003 współtworzyła scenariusz do serialu Psie serce, w latach 2004–2005 pracowała przy serialu Na Wspólnej[26]. W latach 2005–2010 była członkiem redakcji programu HBO na stojaka, pełniła funkcję kierownika literackiego[27][28].

W 2006 zaczęła prowadzić Blog niecodzienny dla Wirtualnej Polski[29], w którym komentowała bieżące wydarzenia w formie dialogów z „córką swojej sąsiadki”. Blog cieszył się dużą popularnością w sieci i znajdował się w czołówce najchętniej czytanych blogów w Polsce[30]. Zaczęła także pisać felietony dla magazynu „Mój Pies” i serwisu internetowego Psy.pl[31][32]. 8 marca 2007 uczestniczyła w spotkaniu z Marią Kaczyńską w Pałacu Prezydenckim, podczas którego wraz z innymi przedstawicielkami świata kultury i mediów apelowała o niezmienianie przepisów Konstytucji RP dot. ochrony życia[33]. W lipcu 2007 była jurorką podczas 7. edycji Festiwalu Dobrego Humoru w Gdańsku[34]. W styczniu 2008 została felietonistką magazynu „Zwierciadło”[35], a od września 2008 prowadziła program Magia magla, przegląd prasy kolorowej w portalu WP Kultura[36]. W latach 2008–2009 współtworzyła scenariusz serialu BrzydUla – odpowiadała m.in. za teksty Violetty Kubasińskiej (granej przez Małgorzatę Sochę), które spotkały się z ciepłym odbiorem wśród widzów. W 2009 została komentatorką w programie Włodzimierza Zientarskiego Męski interes emitowanym w Polsat Play[37].

20 maja 2009 z rąk ministra kultury i dziedzictwa narodowego Bogdana Zdrojewskiego odebrała Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[38].

W latach 2009–2010 pisała felietony do magazynu „Kawa”[39][40]. Od 2010 występowała w roli babci Maggie Mekintosz Owens w improwizowanym serialu Spadkobiercy[41]. Od kwietnia 2010 jej felietony ukazywały się w miesięczniku „Sukces”[42]. Felietony pisała także do pisma „Pani”[43]. Przez wiele lat pracowała jako dziennikarka i przygotowywała wywiady m.in. dla „Przekroju” i „Vivy”[44]. Również od 2010 występowała regularnie w programie śniadaniowym Pytanie na śniadanie, w którym komentowała bieżące wydarzenia w świecie show-biznesu w cyklu Alicji Resich-Modlińskiej Bita śmietanka towarzyska[45], następnie pokazywanym jako cykl Czubaszek na śniadanie[46]. W październiku 2010 zajęła pierwsze miejsce w plebiscycie „Vivat Nienajpiękniejsi”, będącym parodią wyborów Viva! Najpiękniejsi[33]. W 2011 występowała w programie 66 – dobre, bo polskie realizowanego w ramach cyklu 66... dla TVN Style[47], była także nominowana do nagrody „Serce dla zwierząt”[48]. We wrześniu 2011 została stałą komentatorką Szkła kontaktowego nadawanego w TVN24[49][50]. We wrześniu 2012 za programy Szkło kontaktowe i Czubaszek na śniadanie była nominowana do Róż Gali w kategorii „media”[51].

W 2012 ukazała się jej książka biograficzna pt. Każdy szczyt ma swój Czubaszek, będąca wywiadem-rzeką przeprowadzonym przez Artura Andrusa. Dopełnieniem rozmów są fragmenty satyrycznej i literackiej twórczości Czubaszek oraz liryczne, a zarazem ironiczne, ilustracje jej męża, Wojciecha Karolaka[52]. W 2013 ukazała się kontynuacja książki – Boks na Ptaku, czyli każdy szczyt ma swój Czubaszek i Karolak, zawierająca rozmowy z Wojciechem Karolakiem[53]. Również w 2013 użyczyła głosu postaci babci w polskiej wersji językowej filmu animowanego Rysiek Lwie Serce[54][55], a 1 kwietnia zapowiadała pociągi na stacji kolejowej Warszawa Wschodnia w ramach akcji „Pociągi pod Trójkowym nadzorem”[56]. W 2014 była gościem XX Przystanku Woodstock w ramach „Akademii Sztuk Przepięknych”[57], a do sprzedaży trafiła książka pt. Blog niecodzienny, będąca zbiorem jej felietonów pisanych dla WP od 2006.

W listopadzie 2014 zaczęto emitować reklamy telewizyjne w ramach kampanii bożonarodzeniowej sklepów Empik pod hasłem „Empik każdego inspiruje inaczej” z udziałem m.in. Czubaszek[58]. Jej udział w spotach był krytykowany przez część klientów salonów oraz prawicowe media, które przypominały, że Czubaszek otwarcie opowiadała o poddaniu się aborcji oraz deklarowała, iż nie obchodzi świąt Bożego Narodzenia[59]. W grudniu prezes Empiku Olaf Szymanowski przeprosił klientów urażonych reklamami z udziałem Czubaszek[60].

We wrześniu 2015 premierę miała jej książka autobiograficzna pt. Dzień dobry, jestem z kobry. Czyli jak stracić przyjaciół w pół minuty i inne antyporady[61]. Kilka dni po śmierci Czubaszek, 17 maja 2016, do sprzedaży trafiła autobiografia Czubaszek pt. Nienachalna z urody[62].

Śmierć

edytuj
 
Grób pisarki Marii Czubaszek i jej męża, muzyka Wojciecha Karolaka na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie
 
Nisza cmentarna artystki po pogrzebie

Zmarła 12 maja 2016 w Warszawie, w wieku 76 lat[63]. Przyczyną śmierci było wycieńczenie organizmu oraz komplikacje związane z funkcjonowaniem układu krążenia[64]. Pogrzeb odbył się 18 maja 2016, jej prochy zostały złożone na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (Q kol. 7-2-3)[65]. Zgodnie z jej wolą pogrzeb miał charakter świecki. Mowę pożegnalną wygłosił dziennikarz Artur Andrus. Przytoczył fragment epitafium, które Jonasz Kofta napisał dla Louisa Armstronga.

Śmierć się ludziom przytrafia potocznie... Umiemy uśmiechem ją zbyć... Teraz po prostu odpoczniesz... Tylko nam będzie trudniej żyć... Trudniej, smutniej, nudniej...

zacytował Andrus[66]

Wpływ na popkulturę

edytuj

25 maja 2013 podczas Sobotniej Wielkiej Majówki w gdańskim Teatrze Leśnym odbył się koncert Czubaszki, czyli Maria Czubaszek i jej piosenki z piosenkami napisanymi do tekstów Czubaszek[67].

We wrześniu 2014 była jedną z bohaterek książki Krzysztofa Feusette’a pt. Alfabet salonu, w którym autor opisał 80 postaci kojarzonych z mediami[68].

Od 10 do 12 października 2014 w Polanicy-Zdroju odbywał się pierwszy 1. Festiwal Marii Czubaszek, którego pomysłodawcą, organizatorem i reżyserem był Hirek Wrona[69][70]. Kolejne festiwale, organizowane pod nazwą Cały Kazio, odbyły się w 2015 i 2016[71].

Stała się bohaterką pracy magisterskiej pt. „Dowcip językowy w słuchowisku radiowym Marii Czubaszek »Dym z papierosa«” obronionej na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego[72].

W 2021 Prószyński i S-ka wydało jej biografię "Maria Czubaszek. W coś trzeba nie wierzyć" pióra Violetty Ozminkowski.

Życie prywatne

edytuj

5 maja 1959 wyszła za Wiesława Czubaszka[73][74], z którym rozwiodła się po 10 latach małżeństwa[75]. Przez kilka lat pozostawała w nieformalnym związku z Jackiem Janczarskim[76]. Jej drugim mężem został muzyk Wojciech Karolak, z którym związana była aż do śmierci[77]. W 2009 stacja TVN przedstawiła o nich film z cyklu filmów dokumentalnych „Taka miłość się nie zdarza...”, w 2010 otrzymali Srebrne Jabłko (nagrodę przyznawaną „najwspanialszym polskim parom” w plebiscycie czytelników miesięcznika „Pani”)[78], a 28 października 2013 w Muzycznym Studiu Polskiego Radia im. Agnieszki Osieckiej w Warszawie odbył się ich benefis[79].

Nie miała dzieci[80]. Dokonała dwóch aborcji, co ujawniła w 2012 podczas realizacji programu Uwaga! Kulisy sławy[81][82]. Również w 2012 otrzymała Okulary Równości, nagrodę przyznawaną przez Fundację im. Izabeli Jarugi-Nowackiej, za „osobistą odwagę w głoszeniu poglądów, niezłomność w przełamywaniu tabu dotyczącego aborcji i obronę prawa kobiet do świadomego wyboru w kwestii posiadania dzieci”[83].

Określała się jako ateistka[84][85]. W książce Dzień dobry, jestem z Kobry z 2015 wyznała, że dwa razy próbowała popełnić samobójstwo[86]. Opowiadała się za eutanazją[87]. Przez ponad 50 lat paliła papierosy[88][89].

Nagrody i wyróżnienia

edytuj
 
Tablica pamiątkowa w Alei Gwiazd Satyrykonu na głównym deptaku Legnicy (ul. Najświętszej Marii Panny)

W 2011 została nominowana w studenckim plebiscycie MediaTory w kategorii „AkumulaTOR” oraz do Nagrody Akademii Telewizyjnej Wiktory 2010 w kategorii Wiktor Publiczności. 20 sierpnia 2011 podczas XXXII LWHiS w Lidzbarku Warmińskim odsłoniła swoją tablicę pamiątkową w Alei Gwiazd Kabaretu, alei wzorowanej na słynnej Promenadzie Gwiazd w Międzyzdrojach[93].

14 czerwca 2019 w alei pamięci na ul. Najświętszej Marii Panny w Legnicy odsłonięto tablicę Marii Czubaszek[94].

Twórczość

edytuj

Słuchowiska radiowe

edytuj
  • Z wizytą u Kazia
  • Serwus, jestem nerwus
  • Dym z papierosa
  • Ciocia i Kazio
  • Cały Kaczor, cały on!
  • Dialogi małżeńskie
  • Dzień dobry, jestem z Kobry
  • Dzyń, dzyń
  • Jemiołuszki
  • Kobieta i mężczyzna
  • Małgorzaty jego życia
  • Maria i Jerzy
  • Maria w kawiarni
  • Przez łzy do szczęścia
  • Przygody Holmesa
  • Różne skecze i monologi
  • Udane małżeństwa
  • Życie w zachwycie

Programy rozrywkowe

edytuj
  • Piosenki na boku (1982)
  • Z blondynką w tle, reż. Anna Barcikowska (1997)[95]

Teksty piosenek

edytuj
 
Portret autorstwa Zbigniewa Kresowatego
  • „Kochać można byle jak” (muz. Wojciech Karolak, wyk. Andrzej Dąbrowski) (1965)
  • „Odkładana miłość” (muz. Jan Ptaszyn Wróblewski, wyk. Alibabki) (1975)
  • „Miłość jest jak niedziela” (muz. Wojciech Karolak, wyk. Ewa Bem) (1975)
  • „Rycz, mała, rycz” (muz. Ryszard Rynkowski, wyk. grupa VOX) (1977)
  • „Długo i szczęśliwie” (muz. Edmund Berg, wyk. Grzegorz Markowski) (1978)
  • „Tak mało chcę” (muz. Zbigniew Namysłowski, wyk. Ewa Bem) (1980)
  • „Wyszłam za mąż – zaraz wracam” (muz. Wojciech Karolak, wyk. m.in. Ewa Bem, Krystyna Sienkiewicz) (1980)
  • „Bądź mężczyzną” (muz. Henryk Majewski, wyk Ewa Bem) 1981
  • „Tylko dni” (muz. Zbigniew Jaremko, wyk. Ewa Bem) (1981)
  • „Zakochany musi grać” (muz. Jerzy Słota, wyk. grupa VOX) (1985)
  • „Tico Tico” (muz. Zequinha de Abreu, wyk. m.in. Iga Cembrzyńska, Ewa Kuklińska) (1986)
  • „Nie lubię żonatych mężczyzn” (muz. Ryszard Poznakowski, wyk. Renata Kretówna, Irena Woźniacka) (1987)
  • „Z blondynką w tle” (muz. Zbigniew Gniewaszewski) (1997)
  • „Krótki metraż” (muz. Wojciech Karolak, wyk. Ewa Bem)
  • „Każdy as bierze raz” (muz. Wojciech Karolak, wyk. Ewa Bem)

Publikacje książkowe

edytuj

Sztuki

edytuj

Role teatralne

Filmografia

edytuj

Scenariusze

  • Lot 001 – serial fabularny (odcinki: 1, 2, 4, 6, 8, 9, 10, 11, 12) (1999)
  • Psie serce – cykl fabularny (odcinek „Bimber”) (2002–2003)
  • Na Wspólnej – serial fabularny (członek zespołu storylinerów i edytorów serialu od odcinka 376) (2003–2016)
  • Brzydula – serial fabularny (odcinki: 55, 123-125, 128, 130-131, 134-135, 154, 182, 198, 201, 203, 208) (2008–2009)

Dialogi

  • Telefon to twój przyjaciel – film animowany (1980)
  • Murmurando – film fabularny – telewizyjny (1981)
  • Filip z konopi – film fabularny (1981)

Role filmowe

  • Spadkobiercy jako Maggie Mekintosz Owens, matka Jonathana Owensa (2010–2014)

Dubbing

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 21, 24.
  2. ↑ Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 21.
  3. ↑ a b Piekielnie (nie)boję się śmierci. gala.pl, 2016. [dostęp 2016-05-18].
  4. ↑ Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 24, 272–273.
  5. ↑ Maria Czubaszek - chciałabym mieszkać w hotelu - Kobieta.pl [online], kobieta.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  6. ↑ Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 17.
  7. ↑ Szkolne wspomnienia – Maria Czubaszek. kobieta.pl, 2014-09-18. [dostęp 2016-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-23)].
  8. ↑ a b Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 42, 46.
  9. ↑ Rozmowa na cztery pety. Polityka, 2011. [dostęp 2016-05-30].
  10. ↑ Barbara Górak-Czerska, Stanisław Jędrzejewski: Siedemdziesiąt lat polskiego radia. Polskie Radio SA, 1995, s. 131. ISBN 83-86628-11-1.
  11. ↑ Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 109–113.
  12. ↑ Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 116.
  13. ↑ Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 115.
  14. ↑ a b Czubaszek 2015 ↓, s. 80–81
  15. ↑ Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 204–205.
  16. ↑ Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 69–71.
  17. ↑ „Do pisania piosenek zmuszał mnie mąż”. Taka była Maria Czubaszek. tvp.info, 2016. [dostęp 2016-05-19].
  18. ↑ Zmarła Maria Czubaszek. zaiks.org.pl. [dostęp 2016-05-19].
  19. ↑ Eryk Lipiński: Drzewo Szpilkowe. Czytelnik, 1989, s. 70. ISBN 83-07-01400-X.
  20. ↑ Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 212.
  21. ↑ Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 154–155, 160–161.
  22. ↑ Wspomnienie o Marii Czubaszek. Lidzbark Warmiński, 2016. [dostęp 2016-05-19].
    Wspomnienie o Marii Czubaszek. paka.pl, 2016-05-12. [dostęp 2016-05-29].
    Ogólnopolski Festiwal Skeczu i Małych Form Teatralnych „Kadr”. wpek.pl. [dostęp 2016-05-29].
    OSPS – archiwum. [dostęp 2016-05-29].
  23. ↑ Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 182.
  24. ↑ Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 181.
  25. ↑ Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 167.
  26. ↑ Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 174–75.
  27. ↑ tw: "Na stojaka!" w odświeżonej formule. wirtualnemedia.pl, 2008-09-25. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  28. ↑ tw: HBO rozpoczyna kolejny sezon 'Na stojaka!'. wirtualnemedia.pl, 2009-10-20. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  29. ↑ kk: Znani w Wirtualnej Polsce. wirtualnemedia.pl, 2006-09-12. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  30. ↑ tw: Top polskich blogów: na czele Wojciechowska, Kotlet.tv, Pani Basia, Palikot, Czubaszek i Mucha. wirtualnemedia.pl, 2013-04-19. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  31. ↑ https://www.psy.pl/maria-czubaszek/
  32. ↑ https://www.psy.pl/historia-nie-z-tej-ziemi/
  33. ↑ a b Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 140.
  34. ↑ Sukces serialu "Ranczo" i programu "Kuba Wojewódzki". wirtualnemedia.pl, 2007-07-02. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  35. ↑ pp: Nowi felietoniści, nowe rubryki i odświeżony layout w 'Zwierciadle'. wirtualnemedia.pl, 2008-12-18. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  36. ↑ Kultura WP – Magia Magla. kultura.wp.pl. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  37. ↑ pp: Cztery nowe magazyny w Polsat Play. wirtualnemedia.pl, 2009-09-15. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  38. ↑ Glorie dla przedstawicieli świata rozrywki. mkidn.gov.pl, 20 maja 2009.
  39. ↑ MARIA CZUBASZEK - Każdy grosz się liczy - blog Kawa magazyn [online], salon24.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  40. ↑ MARIA CZUBASZEK - Miller i udawanie jak kobiety - blog Kawa magazyn [online], salon24.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  41. ↑ Kamil Sokołowski: Spadkobiercy wracają do Czwórki. wirtualnemedia.pl, 2010-02-08. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
    km: Piąty sezon "Spadkobierców" od marca w TV4. wirtualnemedia.pl, 2012-01-09. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
    pp: “Spadkobiercy”, premiery filmowe i seriale Polsatu jesienią w TV4. wirtualnemedia.pl, 2013-08-20. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  42. ↑ pp: Maria Czubaszek felietonistką „Sukcesu”. wirtualnemedia.pl, 2010-03-02. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  43. ↑ Do kogo piszę? Na kogo trafi, na tego bęc. Dziennik toruński, 2011-12-24. [dostęp 2016-05-30].
  44. ↑ Jestem młodsza od rówieśników. [dostęp 2016-05-27].
  45. ↑ Krzysztof Lisowski: Resich-Modlińska: To TVN kopiuje „Pytanie na śniadanie”. wirtualnemedia.pl, 2011-04-15. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  46. ↑ Czubaszek na śniadanie 13.06.2013. pytanienasniadanie.tvp.pl. [dostęp 2016-05-19].
  47. ↑ Patryk Pallus: “Miasto kobiet” oraz program Wellman i Korwin w TVN Style. wirtualnemedia.pl, 2011-02-24. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  48. ↑ https://www.psy.pl/maria-czubaszek-odeszla-za-teczowy-most/
  49. ↑ pp: Maria Czubaszek w “Szkle kontaktowym” za Kamila Dąbrowę. wirtualnemedia.pl, 2011-08-23. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  50. ↑ Patryk Pallus: 10 lat „Szkła kontaktowego” w TVN24. Miecugow: najwięcej pokazujemy PO. wirtualnemedia.pl, 2015-01-23. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  51. ↑ pp: Lis, Olejnik, Wałęsa, Rubik i Zimoch nominowani do „Róż Gali”. wirtualnemedia.pl, 2012-09-27. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  52. ↑ Artur Andrus: Marysię Czubaszek przysłały inne światy. polskieradio.pl, 2011-10-17. [dostęp 2016-05-28].
  53. ↑ Boks na Ptaku, czyli każdy szczyt ma swój Czubaszek i Karolak. polskieradio.pl, 2013-10-24. [dostęp 2016-05-28].
  54. ↑ Czubaszek: udawałam dobrą babcię. 2013. [dostęp 2016-05-18].
  55. ↑ Maria Czubaszek: przysięgam, że jestem normalna. onet.pl, 2013. [dostęp 2016-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-11)].
  56. ↑ tw: Rusza akcja „Pociągi pod Trójkowym nadzorem”. wirtualnemedia.pl, 2013-03-19. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  57. ↑ Agata Źrałko: Czubaszek na Woodstocku: „jestem tak stara, że wiszę 5 zł Mojżeszowi”. wyborcza.pl, 2014-07-31. [dostęp 2016-05-27].
  58. ↑ bg: Nergal i Maria Czubaszek obok Pazury i Kwiatkowskiego w świątecznej kampanii Empiku. wirtualnemedia.pl, 2014-11-05. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  59. ↑ Łukasz Brzezicki: Klienci Empiku krytykują kampanię bożonarodzeniową z Nergalem i Czubaszek. „Nie ma mowy o bojkocie”. wirtualnemedia.pl, 2014-11-12. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  60. ↑ tw: Empik przeprasza urażonych bożonarodzeniowymi reklamami z Czubaszek i Nergalem. wirtualnemedia.pl, 2014-12-24. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  61. ↑ pr: Maria Czubaszek: z ludźmi pracuję, przyjaźnię się ze zwierzętami. wirtualnemedia.pl, 2015-10-15. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  62. ↑ „Nienachalna z urody”: „last minute” Marii Czubaszek. 2016. [dostęp 2016-05-18].
  63. ↑ Jan Bończa-Szabłowski: Maria Czubaszek nie żyje. rp.pl. [dostęp 2016-05-13].
  64. ↑ Krystyna Pytlakowska: Małżeństwo doskonałe: Czy ty wiesz, że ja cię kocham.... Wydawnictwo Prószyński i S-Ka, 2017. ISBN 978-83-8097-136-3.
  65. ↑ Pogrzeb Marii Czubaszek. Mszy nie było, żałobnicy „puszczali dymka”. interia.pl. [dostęp 2016-05-18].
    Pogrzeb Marii Czubaszek. onet.pl, 2016. [dostęp 2016-05-18].
    Maria Czubaszek pochowana na Powązkach Wojskowych.. wpolityce.pl, 2016. [dostęp 2016-05-18].
    „Jedyna, niepowtarzalna, fantastyczna”. Pożegnanie Marii Czubaszek. tvn24.pl, 2016. [dostęp 2016-05-18].
  66. ↑ Pogrzeb Marii Czubaszek. Żałobnicy przynieśli papierosy i parówki. rmf24.pl, 2016. [dostęp 2016-05-18].
  67. ↑ Ewa Palińska: Maria Czubaszek i jej piosenki w Teatrze Leśnym. 2013-05-24. [dostęp 2016-05-27].
  68. ↑ Łukasz Brzezicki: Krzysztof Feusette napisał „Alfabet salonu” o „ludziach partii rządzącej”. Kuźniar, Hajdarowicz, Olejnik .... wirtualnemedia.pl, 2014-09-11. [dostęp 2021-06-27]. (pol.).
  69. ↑ 1. Festiwal Marii Czubaszek. 2014. [dostęp 2016-05-18].
  70. ↑ Kabaret Hrabi: Maria Czubaszek jest jak słońce. 2014-10-10. [dostęp 2016-05-28].
  71. ↑ Cały Kazio – Festiwal Marii Czubaszek. 2015. [dostęp 2016-05-18].
    Święto Marii Czubaszek w Polanicy-Zdroju. polskieradio.pl, 2015-09-11. [dostęp 2016-05-28].
    Cały Kazio – Festiwal Marii Czubaszek w Polanicy-Zdroju. 2016. [dostęp 2017-06-25].
  72. ↑ Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 46.
  73. ↑ Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 57.
  74. ↑ Maria Czubaszek: To raczej mężczyzna powinien się zastanawiać, jak zatrzymać kobietę. wysokieobcasy.pl, 2015-10-06. [dostęp 2016-05-30].
  75. ↑ Prawdziwej miłości małżeństwo nie zaszkodzi. styl.pl. [dostęp 2016-05-27].
  76. ↑ Czubaszek i Andrus 2011 ↓, s. 146–147.
  77. ↑ „Była trochę kosmitką”. Wojciech Karolak opowiada o życiu z Marią Czubaszek. 2016. [dostęp 2016-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-16)].
  78. ↑ Srebrne Jabłka Pani rozdane. plejada.pl, 2011. [dostęp 2016-05-19].
  79. ↑ Benefis Marii Czubaszek i Wojciecha Karolaka. polskieradio.pl, 2013-10-24. [dostęp 2016-05-27].
  80. ↑ Czubaszek 2015 ↓, s. 69.
  81. ↑ Wyborcza.pl [online], pl/7,76842,11065291,prawda-marii-czubaszek-a-sprawa-polska.html [dostęp 2024-04-24].
  82. ↑ „Nie mieć dzieci? To cudowne”. Maria Czubaszek rozpętała burzę. 2012. [dostęp 2016-05-18].
  83. ↑ Czubaszek nagrodzona za przyznanie się do aborcji. wprost.pl, 2012-03-01. [dostęp 2016-05-28].
  84. ↑ Agata Jankowska, Bartosz Janiszewski: Czubaszek: dzięki Bogu, jestem ateistką. wprost.pl, 6 października 2012. [dostęp 2016-09-04].
  85. ↑ Czubaszek 2015 ↓, s. 120.
  86. ↑ Czubaszek 2015 ↓, s. 58.
  87. ↑ Czubaszek 2015 ↓, s. 61–62.
  88. ↑ Maria Czubaszek żyła w kłębach dymu i wyjątkowego humoru [online], plus.pomorska.pl, 14 maja 2016 [dostęp 2021-07-15] (pol.).
  89. ↑ Maria Czubaszek - ponad pół wieku z papierosem [online], kobieta.interia.pl [dostęp 2021-07-15] (pol.).
  90. ↑ MKiDN - Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis [online] [dostęp 2022-11-24] (pol.).
  91. ↑ Joanna Moro, Ewa Minge i Maria Czubaszek Osobowościami Roku 2014. 2014-03-25. [dostęp 2016-05-28].
  92. ↑ Gala Osobowości i Sukcesy 2014. 2014. [dostęp 2016-05-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-23)].
  93. ↑ Wspomnienie o Marii Czubaszek. 2016-05-19. [dostęp 2016-05-29].
  94. ↑ Satyrykon 2019. Wielkie święto humoru. [dostęp 2019-06-17].
  95. ↑ Sławomir Kmiecik: Wolne żarty!: humor i polityka czyli rzecz o polskim dowcipie politycznym. Czytelnik, 1998, s. 290. ISBN 83-07-02631-8.
  96. ↑ Rocznik literacki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1984, s. 702. ISBN 83-06-01812-5.
  97. ↑ Dużo kobiet, bo aż trzy. Teatr 6. piętro. [dostęp 2016-05-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-18)].

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Maria_Czubaszek&oldid=75152484”