Fiołek dacki (Viola dacica Borbás) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny fiołkowatych. Występuje w środkowej, wschodniej i południowo-wschodniej Europie[4]. Podawany jest z takich państw jak Polska, Czechy, Słowacja, Węgry, Ukraina, Rumunia, Bułgaria, Serbia, Chorwacja i Albania[3][5]. W Polsce roślina rzadka. Występuje jedynie na połoninach Bieszczadów[6]. W Bułgarii występuje w górach Riła, Piryn, Witosza, Sławjanka, zachodniej i środkowej części Starej Płaniny oraz w Rodopach[7].

Fiołek dacki
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

malpigiowce

Rodzina

fiołkowate

Rodzaj

fiołek

Gatunek

fiołek dacki

Nazwa systematyczna
Viola dacica Borbás
Magyar Növényt. Lapok 13: 79 (1890)[3]
Synonimy
  • Viola banatica Simonk.
  • Viola polyodonta W.Becker[3]

Morfologia

edytuj
Pokrój
Bylina dorastająca do 40 cm wysokości[8]. Roślina tworzy kłącza[5]. Łodyga naga lub delikatnie owłosiona[6], gęsto ulistniona, wznoszące się lub płożąca[8].
Liście
Blaszka liściowa ma jajowaty lub podługowato jajowaty kształt[8]. Mierzy 4–5 cm długości, jest karbowana na brzegu, ma zbiegającą po ogonku nasadę i ostry wierzchołek[5][8]. Ogonek liściowy jest nagi[5]. Przylistki są dłoniasto-wcięte, łatka szczytowa jest większa od bocznych[5][8].
Kwiaty
Pojedyncze, wyrastające z kątów pędów. Mają działki kielicha o lancetowatym kształcie i dorastające do 3–5 mm długości[5]. Płatki są odwrotnie jajowate, mają purpurową barwę oraz 5–8 mm długości, dolny płatek jest fioletowy, jaśniejszy od pozostałych płatków, czasami nawet żółty, posiada obłą ostrogę o długości 5 mm[5][8].
Owoce
Torebki mierzące 6-8 mm długości, o podługowatym kształcie[5].

Biologia i ekologia

edytuj

Rośnie na łąkach i terenach skalistych[5]. W Bułgarii występuje na wysokości od 1300 do 2800 m n.p.m.[7] Kwitnie od czerwca do sierpnia[6].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-11-30] (ang.).
  3. a b c Viola dacica Borbás. Plants of the World Online. [dostęp 2021-01-22]. (ang.).
  4. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].
  5. a b c d e f g h i Viola dacica. Plantes & Botanique. [dostęp 2021-01-22]. (fr.).
  6. a b c Viola dacica (fiołek dacki). Atlas roslin. [dostęp 2021-01-22]. (pol.).
  7. a b Viola dacica. BGflora.net. [dostęp 2021-01-22]. (ang.).
  8. a b c d e f Fiołek dacki, Viola dacica. Zielnik karpacki. [dostęp 2021-01-22]. (pol.).