Bohdan Alexandrowicz
Bohdan Alexandrowicz (ur. 28 czerwca 1896 w Morszańsku, zm. 28 grudnia 1939 w Łucku) – polski urzędnik, odpowiedzialny za sprawy narodowościowe w województwie wileńskim i wołyńskim, zastępca Komisarza Rządu na miasto Wilno, zamordowany w 1939 r. przez NKWD.
| Data i miejsce urodzenia |
28 czerwca 1896 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
28 grudnia 1939 |
| Zawód, zajęcie |
urzędnik państwowy |
| Edukacja | |
| Alma Mater | |
| Stanowisko |
zastępca Komisarza Rządu na miasto Wilno, kierownik oddziału, zastępca naczelnika wydziału |
| Pracodawca | |
| Rodzice |
Ludwik Alexandrowicz i Helena z d. Szpakowska |
| Małżeństwo |
Maria z d. Kukowicz |
| Dzieci |
Stanisław Alexandrowicz, Wiesława Alexandrowicz |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujSyn Ludwika Alexandrowicza i Heleny ze Szpakowskich, uczył się w II Gimnazjum Wileńskim, a w czasie I wojny światowej ukończył Mińskie Gimnazjum Męskie (13 sierpnia 1915). W 1915 r. rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Moskiewskiego, gdzie studiował do wybuchu rewolucji lutowej. W czasie wojny polsko-bolszewickiej w 1920 r. był przydzielony do służby przy sądzie wojskowym. Ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Po studiach pracował jako urzędnik państwowy. Pracował m.in. w Wilnie w Starostwie Grodzkim; jako Zastępca Komisarza Rządu na miasto Wilno[1][2]; jako referent spraw narodowościowych w urzędzie wojewódzkim[3] oraz w Krakowie. Po konflikcie z wojewodą wileńskim Ludwikiem Bociańskim w sprawie likwidacji gimnazjum Ojców Marianów im. Stefana Batorego w Drui[4], od sierpnia 1938 pracował w Łucku w Urzędzie Wojewódzkim, jako kierownik oddziału polityczno-narodowościowego, a przed wybuchem II wojny światowej, jako zastępca naczelnika wydziału administracji i spraw wewnętrznych[5]. Znaczna część jego pracy urzędniczej była poświęcona złożonej problematyce narodowościowej, tak w Wilnie[6], jak i w województwie wołyńskim[7][8][9].
Aresztowany przez NKWD we wrześniu 1939 r. pod Dubnem, skazany na śmierć na podstawie tajnej decyzji Trybunału Wojskowego Armii Czerwonej i rozstrzelany 28 grudnia 1939 r. w Łucku[10]. Jak większość rodzin ofiar bolszewickiego terroru, jego żona i dzieci 13 kwietnia 1940 r. zostali zesłani do Kazachstanu[11]. O śmierci Bohdana Alexandrowicza rodzina dowiedziała się dopiero w 1999 r. – dzięki pomocy Stowarzyszenia „Memoriał”. Tablica upamiętniająca znajduje się na cmentarzu św. Jerzego w Toruniu.
Żona: Maria z Kukowiczów (ur. 6 grudnia 1899, zm. 27 kwietnia 1987), ślub 14 lipca 1926 r. w kościele św. Anny w Wilnie. Dzieci: Regina Alexandrowiczówna (ur. 8 lipca 1927, zm. 27 lipca 1940 w Majkainie w Kazachstanie), Stanisław Alexandrowicz (ur. 5 kwietnia 1931, zm. 9 kwietnia 2015 w Toruniu), Wiesława Alexandrowiczówna (ur. 4 lutego 1933, zm. 8 maja 1940 w Majkainie w Kazachstanie)[10].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Srebrny Krzyż Zasługi (28 marca 1929)[12]
Przypisy
edytuj- ↑ Kurier Wileński, 1927 nr 278 (1027), s. 2.
- ↑ Michał Gałędek, Ustrój administracji ogólnej na Wileńszczyźnie w okresie międzywojennym, Gdańsk 2012, s. 225.
- ↑ Wileński Dziennik Wojewódzki 1928, nr 7 (31 maja), s. 5.
- ↑ Małgorzata Moroz, „Krynica”. Ideologia i przywódcy białoruskiego katolicyzmu, Białystok 2001, s. 252–253.
- ↑ Dorota Michaluk, Profesor Stanisław Alexandrowicz 1931–2015. In memoriam, Rocznik Toruński 42 (2015), s. 287.
- ↑ Joanna Januszewska-Jurkiewicz, Stosunki narodowościowe na Wileńszczyźnie w latach 1920–1939, Katowice 2011, s. 627.
- ↑ Ireneusz Polit, Program wołyński wojewody Aleksandra Hauke‑Nowaka 1938–1939, „Przegląd Wschodni” 1999, t. 5, z. 4 (20), s. 701–712.
- ↑ Joanna Januszowska-Jurkiewicz, Polacy i Ukraińcy na Wołyniu do 1939 roku, w: E. Żurawska, J. Sperka (red.), W cieniu tragedii wołyńskiej 1943 roku: 70. rocznica mordów Polaków na Kresach Południowo-Wschodnich Rzeczypospolitej, Katowice 2015, s. 65.
- ↑ Włodzimierz Mędrzecki, Województwo wołyńskie 1921–1939. Elementy przemian cywilizacyjnych, społecznych i politycznych, Wrocław 1988, s. 171–173.
- ↑ a b Teofil Mikulski, A jednak wróciliśmy, Wrocław 2008, s. 32–35.
- ↑ Stanisław Alexandrowicz, 68. rocznica agresji sowieckiej na Polskę [online], www.lwow.com.pl [dostęp 2018-08-27].
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 90, poz. 201 „za zasługi na polu pracy państwowej i społecznej”.