Archidiecezja warszawska

archidiecezja rzymskokatolicka w Polsce

Archidiecezja warszawska (łac. Archidioecesis Varsaviensis[2]) – jedna z 14 archidiecezji obrządku łacińskiego w Kościele katolickim w Polsce ustanowiona diecezją wyłączoną z diecezji poznańskiej w 1797 (erygowana 16 października 1798 przez papieża Piusa VI bullą Ad universam agri Dominici curam)[3], ustanowiona archidiecezją 12 marca 1818 przez papieża Piusa VII bullą Militantis Ecclesiae regimini (z łac. Rząd Kościoła wojującego), związana unią personalną in persona episcopi z archidiecezją gnieźnieńską (1946–1992).

Archidiecezja warszawska
Ilustracja
Bazylika archikatedralna św. Jana Chrzciciela
w Warszawie
Państwo

 Polska

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Metropolia

warszawska

Katedra diecezjalna

Archikatedra w Warszawie

Biskup diecezjalny

kard. Kazimierz Nycz
(administrator apostolski)
Adrian Galbas (nominat)

Biskup pomocniczy

Piotr Jarecki
Rafał Markowski
Michał Janocha

Dane statystyczne (2017[1])
Liczba wiernych

1.425.000

Liczba kapłanów
• w tym diecezjalnych
• w tym zakonnych

1.256
841
415

Liczba dekanatów

25

Liczba parafii

214

Liczba klasztorów

243

Powierzchnia

3350 km²

Mapa
52°14′55,8″N 21°00′48,9″E/52,248833 21,013583
Strona internetowa
Herb Archidiecezji Warszawskiej
Ilustracja
Typ herbu

diecezjalny

25 marca 1992 r., bullą Totus Tuus Poloniae Populus, papież Jan Paweł II dokonał reorganizacji struktur administracyjnych Kościoła katolickiego w Polsce. Obszar kraju został podzielony na 39 archidiecezji i diecezji. Dotychczasowa archidiecezja warszawska została podzielona na 3 diecezje: archidiecezję warszawską, diecezję warszawsko-praską i diecezję łowicką, które wraz z diecezją płocką utworzyły metropolię warszawską. W 2004 diecezja łowicka została przyłączona do metropolii łódzkiej.

Na przestrzeni ponad dwustu lat istnienia samodzielnej archidiecezji warszawskiej posługiwało wielu biskupów m.in. Józef Miaskowski[4], Jan Paweł Woronicz, św. Zygmunt Szczęsny Feliński, Aleksander Kakowski, Czcigodny Sługa Boży August Hlond, Błogosławiony Stefan Wyszyński, Józef Glemp.

Święci i błogosławieni związani z Warszawą i archidiecezją warszawską:

W Warszawie przebywała też św. Faustyna Kowalska. Stolicę wielokrotnie nawiedzał św. Jan Paweł II, zarówno jako kapłan i biskup, jak i pełniąc posługę papieża.

Biskupi

edytuj
Osobny artykuł: Biskupi warszawscy.
 
Kazimierz Nycz – administrator apostolski
 
Adrian Galbas – metropolita (nominat)

Administrator apostolski sede vacante

edytuj
  • kard. Kazimierz Nycz – od 2024, metropolita warszawski w latach 2007–2024

Biskup diecezjalny

edytuj

Biskupi pomocniczy

edytuj

Biskupi rezydenci

edytuj

Instytucje

edytuj
 
Pałac Borchów, siedziba arcybiskupów warszawskich

Kapituły[5]

edytuj
  • Kapituła Metropolitalna Warszawska
  • Kapituła Kolegiacka św. Opatrzności Bożej
  • Kapituła Kolegiacka Kampinosko-Bielańska

Główna świątynia

edytuj

Bazyliki mniejsze[6]

edytuj

Patroni

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Konferencja Episkopatu Polski, Informator 2017, Biblos 2017, ISBN 978-83-7793-478-4
  2. Konferencja Episkopatu Polski, Archidiecezja Warszawska | Konferencja Episkopatu Polski [online], episkopat.pl [dostęp 2017-12-29] (ang.).
  3. Jan Wysocki: Powstanie diecezji warszawskiej. Leszno k. Błonia: Wydawnictwo Lumen, 1998, s. 45. ISBN 83-85649-19-4.
  4. Marceli Kosman: Między ołtarzem a tronem. Poznań 2000, s.217.
  5. Oficjalna strona Archidiecezji. [dostęp 2015-05-06]. (pol.).
  6. GCatholic.org. [dostęp 2015-05-06]. (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • Jan Władysław Woś, Le origini della diocesi di Varsavia, Firenze, Centro d’incontro della Certosa di Firenze, 1983.
  • Jan Władysław Woś, Pius VI i początki diecezji warszawskiej (Wokół wydarzeń roku 1798), “Saeculum Christianum”, rok 5 (1998), nr 2, s. 27-38.
  • Jan Władysław Woś, Dwóchsetlecie diecezji warszawskiej (1798-1998), Trydent, Centro di documentazione sulla storia dell’Europa Orientale, 1998.
  • Konferencja Episkopatu Polski, Informator 2017, Biblos 2017, ISBN 978-83-7793-478-4

Linki zewnętrzne

edytuj