Andrzej Pilipiuk

polski pisarz

Andrzej Pilipiuk (ur. 20 marca 1974 w Warszawie) – polski pisarz fantastyczny i publicysta, laureat nagrody literackiej im. Janusza A. Zajdla za rok 2002. Z wykształcenia archeolog.

Andrzej Pilipiuk
Tomasz Olszakowski
Ilustracja
na konwencie Polcon 2006
Data i miejsce urodzenia

20 marca 1974
Warszawa

Narodowość

Polska

Język

polski

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Dziedzina sztuki

fantasy

Ważne dzieła
Strona internetowa
Andrzej Pilipiuk (2008)
od lewej Andrzej Sapkowski, Jadwiga Zajdel oraz Katarzyna Motyka, przyszła żona Pilipiuka, odbierająca w jego imieniu Nagrodę im. Janusza A. Zajdla (2003)
Andrzej Pilipiuk o historycznej stylizacji językowej na Festiwalu Fantastyki Pyrkon, Poznań 2015

Twórczość

edytuj

Pilipiuk najbardziej znany jest z wykazującego w pewnym stopniu cechy gawędy cyklu opowiadań o przygodach Jakuba Wędrowycza – zamieszkującego w Starym Majdanie koło Wojsławic plugawego degenerata, bimbrownika i egzorcysty.

Debiutował opowiadaniem Hiena („Fenix” 2/1996), w którym po raz pierwszy pojawiła się postać Jakuba. Od tego czasu Pilipiuk napisał kilkadziesiąt innych opowiadań z tego cyklu, wydanych w kilku zbiorach. Sam nazywa siebie „największym piewcą polskiej wsi od czasów Reymonta[1].

Innymi utworami Pilipiuka jest cykl o kuzynkach Kruszewskich oraz Michale Sędziwoju, alchemiku, który zgodnie z legendami zapewnić miał sobie nieśmiertelność dzięki odkryciu tajemnicy kamienia filozoficznego, gdzie Pilipiuk połączył elementy fabularne oparte na wiedzy historycznej z najnowszymi osiągnięciami naukowymi i technologicznymi, oraz cykl Norweski dziennik, opowiadający o przygodach Tomasza Paczenki, cierpiącego na amnezję młodego uciekiniera z Polski Ludowej, który usiłuje odnaleźć prawdę o sobie i otaczającej go rzeczywistości. Cykl ten jest najstarszym w dorobku autora, prace nad nim rozpoczął Pilipiuk, będąc jeszcze nastolatkiem.

W zbiorach opowiadań Pilipiuka stałymi cyklami są historie o Pawle Skórzewskim, żyjącym na przełomie XIX i XX wieku lekarzu i podróżniku oraz Robercie Stormie, współcześnie żyjącym poszukiwaczu antyków, który zawodowo zajmuje się rozwiązywaniem tajemnic historii.

W utworach Pilipiuka często pojawiają się gościnnie postaci z innych jego cykli. Tytułowe bohaterki serii Kuzynki pierwszy raz pojawiły się w jednym z napisanych przez niego tomów Pana Samochodzika. Zarówno w cyklu Kuzynki, jak i Pan Samochodzik pojawia się również przelotnie Jakub Wędrowycz.

Na podstawie opowiadań opublikowanych w albumie komiksowym Dobić dziada (ilustracje i scenariusz: Andrzej Łaski, wydawnictwo Fabryka Słów) w lipcu 2011 roku została wydana nakładem Valkiria Network Fabularyzowana Kolekcjonerska Gra Karciana Jakub Wędrowycz.

W 2012 roku, w związku z wydaniem kolejnego tomu opowiadań o Jakubie Wędrowyczu pt. Trucizna, nakręcono 8-odcinkowy serial Zatruty czwartek, który nie jest związany z żadnym opowiadaniem Andrzeja, choć są one wspominane.

Życie prywatne

edytuj

Pilipiuk, jak sam twierdzi, ma pochodzenie mieszane, a wśród przodków byli także Kozacy[2]. Jego pradziadek Jan (Iwan) Pilipiuk był carskim policjantem w Łabuniach i Zamościu[3].

Ukończył L Liceum Ogólnokształcące im. Ruy Barbosy w Warszawie[4]. Z wykształcenia jest archeologiem, studiował w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego.

4 października 2003 ożenił się z Katarzyną Motyką. W maju 2004 urodziła się ich córka, Łucja. W czerwcu 2011 urodził się ich syn, Tomasz.

W wolnych chwilach zajmuje się numizmatyką i zbieraniem meteorytów, a także stolarstwem i malarstwem. Ceni sobie twórczość pisarzy Nodara Dumbadze, Aleksandra Grina-Griniewskiego i Ferdynanda Ossendowskiego oraz muzykę litewskiego kompozytora Mikalojusa Konstantinasa Čiurlionisa. Mieszka w Krakowie.

Poglądy

edytuj

Pilipiuk znany jest z konserwatywno-liberalnych i monarchistycznych poglądów[potrzebny przypis]. Wielokrotnie wyrażał negatywną ocenę rozmaitych zjawisk współczesnego życia politycznego i gospodarczego. Krytykował przesiąknięty - jego zdaniem - socjalistycznymi zaszłościami ustrój społeczny i gospodarczy, zbaczający według niego w stronę etatyzmu, mierność polskich elit politycznych oraz intelektualnych, niski poziom współczesnej literatury, przede wszystkim zaś, powołując się na własne traumatyczne doświadczenia z okresu szkolnego, poddał krytyce polski system edukacji jako taki, jego zdaniem, hamujący optymalny rozwój wolnej jednostki.

Wybory parlamentarne w 2005

edytuj

W wyborach parlamentarnych 2005 kandydował do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z listy PJKM w okręgu gliwickim; uzyskał 907 głosów i nie objął mandatu[5]; lista nie przekroczyła 5% progu wyborczego.

Wybory do Parlamentu Europejskiego w 2009

edytuj

W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2009 roku kandydował do Parlamentu Europejskiego z listy UPR w okręgu warszawskim 1; uzyskał 1799 głosów i nie objął mandatu[6]; lista nie przekroczyła 5% progu wyborczego.

Nagrody

edytuj

Dziewięciokrotnie nominowany do nagrody im. Janusza A. Zajdla, uhonorowany nią w 2002 roku za opowiadanie Kuzynki, które w 2003 roku rozwinął w powieść. Dwukrotnie zajął trzecie miejsce w głosowaniu na nagrodę Nautilus. Ponadto uhonorowany Pucharem Bachusa i Srebrną Muszlą. W 1998 roku nominowany do Śląkfy, nagrody Śląskiego Klubu Fantastyki w kategorii „Pisarz roku”.

W 2009 roku otrzymał odznakę honorowego członka Astrachańskich Wojsk Kozackich, oraz medal 300 lat Krzyża św. Jerzego - oficjalne odznaczenie państwowe Federacji Rosyjskiej. W lutym 2022 roku po inwazji Rosji na Ukrainę oba odznaczenia odesłał do ambasady Rosji[7][8].

Publikacje

edytuj

Zbiory opowiadań:

Światy Pilipiuka

edytuj

Zbiory opowiadań:

Kuzynki Kruszewskie

edytuj
  • Droga do Nidaros, Fabryka Słów 2008
  • Srebrna Łania z Visby, Fabryka Słów 2008
  • Drewniana Twierdza, Fabryka Słów 2008
  • Pan Wilków, Fabryka Słów 2009
  • Triumf Lisa Reinicke, Fabryka Słów 2010
  • Sfera Armilarna, Fabryka Słów 2011
  • Sowie zwierciadło, Fabryka Słów 2015

Wampir z...

edytuj

Zbiory opowiadań:

  • Wampir z M-3, Fabryka Słów 2011
  • Wampir z MO, Fabryka Słów 2013
  • Wampir z KC, Fabryka Słów 2018
  • Tom 1: Ucieczka, Fabryka Słów 2005
  • Tom 2: Obce ścieżki, Fabryka Słów 2006
  • Tom 3: Północne wiatry, Fabryka Słów 2007

Przetaina

edytuj

Wspomnienia

edytuj
  • Wojsławice: Skarby naszej pamięci, Fundacja „Ku przeszłości” 2012
  • U świętego Michała w Wojsławicach, Fundacja „Ku przeszłości” 2016
  • Raport z północy, Fabryka Słów 2017, ISBN 978-83-7964-291-5
  • Spacer po Wojsławicach, Fundacja „Ku przeszłości” 2017
  • Anegdoty wojsławickie, Fundacja „Ku przeszłości” 2020
  • Zapukała historia do drzwi naszych, Fundacja „Ku przeszłości” 2020
  • Po drugiej stronie książki, Fabryka Słów 2021

Pan Samochodzik

edytuj

Andrzej Pilipiuk, pod pseudonimem Tomasz Olszakowski, wydał 19 tomów kontynuacji przygód Pana Samochodzika:

  • Pan Samochodzik i Arka Noego, Warmia 1999
  • Pan Samochodzik i rubinowa tiara, Warmia 2000
  • Pan Samochodzik i tajemnice warszawskich fortów, Warmia 2000
  • Pan Samochodzik i zaginiony pociąg, Warmia 2000
  • Pan Samochodzik i sekret alchemika Sędziwoja, Warmia 2001
  • Pan Samochodzik i zaginione poselstwo, Warmia 2001
  • Pan Samochodzik i łup barona Ungerna, Warmia 2001
  • Pan Samochodzik i zagubione miasto, Warmia 2002
  • Pan Samochodzik i wynalazek inżyniera Rychnowskiego, Warmia 2002
  • Pan Samochodzik i potomek szwedzkiego admirała, Warmia 2002
  • Pan Samochodzik i ikona z Warszawy, Warmia 2002
  • Pan Samochodzik i czarny książę, Warmia 2002
  • Pan Samochodzik i więzień Jasnej Góry, Warmia 2003
  • Pan Samochodzik i brązowy notes, Warmia 2003
  • Pan Samochodzik i Adam z Wągrowca, Warmia 2003
  • Pan Samochodzik i mumia egipska, Warmia 2004
  • Pan Samochodzik i diable wiano, Warmia 2004
  • Pan Samochodzik i relikwiarz świętego Olafa, Warmia 2004
  • Pan Samochodzik i zamek w Chęcinach, Warmia 2005

Inne powieści i zbiory opowiadań

edytuj

Komiksy

edytuj
  • Największa tajemnica ludzkości, powieść, ok. 1997, oficjalnie nie wydana[9][10]
  • A imię jego czterdzieści i cztery, opowiadanie
  • Acla, opowiadanie
  • Brama, opowiadanie
  • Scriptoris, opowiadanie, Nowa Fantastyka. – 1998, nr 3, s. 40-48[11]
  • Spotkanie z pisarzem, opowiadanie
  • Sprawa Filipowa, opowiadanie, wersja pierwotna[12][13]
  • Święty Mikołaj spotyka Dziadka Mroza, opowiadanie, Fenix 1996, nr 12, s. 5-20[11]
  • Zadanie specjalne, opowiadanie[14]
  • Zatoka, opowiadanie
  • Piszemy bestsellera, cykl felietonów[15]
  • Jak pisać fantastykę naukową, poradnik[16]
  • Błękitny trąd, opowiadanie (Częstochowa, Play-it, 2001)
  • Bliżej świata: wiedza o społeczeństwie dla gimnazjum: wychowanie obywatelskie, wychowanie do aktywnego udziału w życiu gospodarczym – podręcznik dla gimnazjalistów do wiedzy o społeczeństwie razem z Marią Wesołowską-Starnawską ISBN 83-88558-61-7.
  • Aparatus, opowiadanie (Science Fiction, sierpień 2011).
  • Betoniarka wujaszka Igora (opowiadanie w antologii Utopay, 2022)

Filmowe adaptacje utworów

edytuj
  • Poddasze, reż. Maciej Sowilski (2015) – film krótkometrażowy, adaptacja opowiadania pod tym samym tytułem ze zbioru Rzeźnik drzew.

Przypisy

edytuj
  1. [1] Wywiad z Andrzejem Pilipiukiem.
  2. Marcin Wyrwał, Nie zabijam tych, których nie lubię [online], Onet.pl, maj 2009 [zarchiwizowane z adresu 2009-06-07].
  3. [2] Post Andrzeja Pilipiuka, science-fiction.com.pl, listopad 2010.
  4. Znani absolwenci. [w:] L Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Integracyjnymi im. Ruy Barbosy w Warszawie [on-line]. [dostęp 2020-04-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-10)].
  5. Wyniki głosowania. wybory2005.pkw.gov.pl, 2005-09-25. [dostęp 2010-03-25].
  6. Wyniki głosowania. pe2009.pkw.gov.pl, 2009-06-07. [dostęp 2010-03-25].
  7. Wojna. pilipiuk.com. [dostęp 2022-03-22]. (pol.).
  8. Andrzej Pilipiuk, [w:] encyklopediafantastyki.pl [dostęp 2022-03-22].
  9. Andrzej Pilipiuk – Biografia [online], www.pilipiuk.com [dostęp 2020-09-17].
  10. Największa tajemnica ludzkości w języku polskim. Pilipiuk Andrzej. E-book: TXT, jar, FB2, doc, epub. [online], czytac.com [dostęp 2020-09-17].
  11. a b Opowiadania [online], Andrzej Pilipiuk, 20 maja 2013 [dostęp 2020-09-17] (pol.).
  12. Andrzej Pilipiuk – Sprawa Filipowa (pdf) – dokument uzavrano – Pobierz z Doci.pl [online], doci.pl [dostęp 2020-09-17].
  13. Esensja: ‹Sprawa Filipowa, cz. 1› – Andrzej Pilipiuk [online], Esensja.pl [dostęp 2020-09-17] (pol.).
  14. Andrzej Pilipiuk – Zadanie specjalne (doc) – dokument wotson – Pobierz z Doci.pl [online], doci.pl [dostęp 2020-09-17].
  15. Jak napsat bestseller #10 – Otázka čtivosti – www.vandrovec.net [online], sites.google.com [dostęp 2020-09-17].
  16. Jak psát fantastiku – www.vandrovec.net [online], sites.google.com [dostęp 2020-09-17].

Linki zewnętrzne

edytuj