Andrzej Badeński
Andrzej Stanisław Badeński (ur. 10 maja 1943 w Warszawie, zm. 28 września 2008 w Wiesbaden[1]) – polski lekkoatleta, medalista letnich igrzysk olimpijskich w 1964, mistrz Europy i wielokrotny mistrz Polski, producent telewizyjny. Zawodnik Centralnego Wojskowego Klubu Sportowego „Legia” Warszawa – sekcja lekkoatletyka. Wychowanek trenera Gerarda Macha.
 Andrzej Badeński (1968 r.) | ||||||||||||||||||||||
| Data i miejsce urodzenia |
10 maja 1943 | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
28 września 2008 | |||||||||||||||||||||
| Wzrost |
173 cm | |||||||||||||||||||||
| Informacje klubowe | ||||||||||||||||||||||
| Klub |
Legia Warszawa | |||||||||||||||||||||
| Dorobek medalowy | ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||
Życiorys
edytujBrązowy medalista olimpijski z Tokio (1964), 40-krotny reprezentant Polski w meczach międzypaństwowych 1961–1973 (77 startów, 17 zwycięstw indywidualnych), 27-krotny rekordzista kraju (400 m i sztafety: 4 × 400 m – klubowa i reprezentacyjna, 4 × 200 m reprezentacyjna oraz sztafeta szwedzka klubowa i reprezentacyjna) i 10-krotny mistrz Polski: 400 m (1962–1965, 1967), 4 × 400 m (1963, 1965, 1966) i 4 × 100 m (1965, 1969).
Był trzynastokrotnym mistrzem Polski w biegach na dystansie 400 metrów oraz w sztafetach 4 × 100 metrów i 4 × 400 metrów. Rekord życiowy w biegu na 400 m ustanowiony w 1968 – 45,42 s.
Czterokrotnie reprezentował Polskę na mistrzostwach Europy (1962, 1966, 1969, 1971) zdobywając podczas nich 3 medale: złoty w sztafecie 4 × 400 m. i srebrny w biegu na 400 m. w Budapeszcie w 1966 oraz srebrny w sztafecie 4 × 400 m. w Helsinkach w 1971. Był również 3-krotnym uczestnikiem finału Pucharu Europy (1965, 1967, 1970)[2]. Trzykrotnie startował w europejskich igrzyskach halowych (1967, 1968, 1969) oraz 3-krotnie w halowych mistrzostwach Europy (1970, 1971, 1972) podczas których zdobył 10 medali: złoty dwukrotnie w biegu na 400 m (1968, 1971) i pięciokrotnie złoty w sztafetach. Był również 3-krotnym uczestnikiem finału Pucharu Europy (1965, 1967, 1970)[3].
W 1974 wyjechał jako kibic na Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej w RFN. Do Polski już jednak nie powrócił. Niedługo po tym skończył szkołę filmową w Norymberdze i został technikiem dźwięku. Wyuczenie nowego zawodu pozwoliło mu na podjęcie pracy w niemieckich stacjach telewizyjnych.
Od tego momentu komunistyczne władze PRL objęły wszelkie informacje na jego temat cenzurą. Tomasz Strzyżewski w swojej książce o peerelowskiej cenzurze publikuje notkę informacyjną 7 sierpnia 1974 roku Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk z wytycznymi dla cenzorów: "Wszelkie informacje dotyczące polskiego lekkoatlety Andrzeja Badeńskiego, który przedłużył samowolnie swój pobyt w RFN, mogą być podawane wyłącznie za PAP."[4].
Osiągnięcia międzynarodowe
edytuj- Tokio 1964
- 3. miejsce (bieg na 400 metrów, czas: 45,64 s)
- 6. miejsce (sztafeta 4 × 400 metrów, czas: 3:05,3 s; w składzie: Marian Filipiuk, Ireneusz Kluczek, Stanisław Swatowski, Badeński)
- Meksyk 1968
- 4. miejsce (sztafeta 4 × 400 m, czas: 3:00,58 s; w składzie: Jan Balachowski, Stanisław Grędziński, Jan Werner, Badeński)
- 7. miejsce (bieg na 400 m, czas: 45,42 s)
- Monachium 1972
- 5. miejsce (sztafeta 4 × 400 m, czas: 3:01,05 s; w składzie: Balachowski, Werner, Zbigniew Jaremski, Badeński)
- Belgrad 1962
- 6. miejsce (bieg na 400 m, czas: 47,4 s)
- Budapeszt 1966
- 1. miejsce (sztafeta 4 × 400 m, czas: 3:04,5 s; w składzie: Werner, Edmund Borowski, Grędziński, Badeński)
- 2. miejsce (bieg na 400 m, czas: 46,2 s)
- Ateny 1969
- 6. miejsce (bieg na 400 m, czas: 46,0 s)
- 4. miejsce (sztafeta 4 × 400 m, czas: 3:03,1 s; w składzie: Balachowski, Grędziński, Badeński, Werner)
- Helsinki 1971
- 2. miejsce (sztafeta 4 × 400 m, czas: 3:03,6 s; w składzie: Badeński, Balachowski, Waldemar Korycki, Werner)
- Madryt 1968
- 1. miejsce (bieg na 400 m, czas: 47,0 s)
- 1. miejsce (sztafeta 4 × 2 okrążenia, czas: 2:48,9 s; w składzie: Korycki, Balachowski, Werner, Badeński)
- 2. miejsce (sztafeta 1+2+3+4 okrążenia, czas: 3:54,96 s; w składzie: Marian Dudziak, Korycki, Badeński, Borowski)
- Belgrad 1969
- 1. miejsce (sztafeta 4 × 2 okrążenia, czas: 3:01,9 s; w składzie: Werner, Jan Radomski, Badeński, Balachowski)
- 1. miejsce (sztafeta 1+2+3+4 okrążenia, czas: 4:16,4 s; w składzie: Edward Romanowski, Badeński, Henryk Szordykowski, Radomski)
- Wiedeń 1970
- 2. miejsce (bieg na 400 m, czas: 46,9 s)
- 2. miejsce (sztafeta 4 × 400 m, czas: 3:07,5 s; w składzie: Werner, Grędziński, Balachowski, Badeński)
- Sofia 1971
- 1. miejsce (bieg na 400 m, czas: 46.8 s)
- 1. miejsce (sztafeta 4 × 400 m, czas: 3:11.1 s)
- Grenoble 1972
- 1. miejsce (sztafeta 4 × 2 okrążenia, czas: 2:46,4 s; w składzie: Werner, Korycki, Balachowski, Badeński)
Trener: Gerard Mach
Rekordy życiowe
edytuj- Na stadionie
- bieg na 100 metrów – 10,4 s (21 września 1966, Radom)
- bieg na 200 metrów
- bieg na 400 metrów
- bieg na 800 metrów – 1:49,3 s (16 sierpnia 1970, Warszawa)
- W hali
- bieg na 400 metrów – 46,6 s (10 marca 1968, Madryt) – pomiar ręczny
Przypisy
edytuj- ↑ Po blisko roku dotarła wiadomość o śmierci polskiego medalisty IO. 2009-08-26. [dostęp 2009-08-26].
- ↑ POLSKI KOMITET OLIMPIJSKI – Olimpijczycy – Biografie – Andrzej Badeński http://www.olimpijski.pl/pl/bio/48,badenski-andrzej-stanislaw.html
- ↑ tamże
- ↑ Strzyżewski 2015 ↓, s. 114.
- ↑ Zbigniew Jonik, All-Time Lists / Tabele najlepszych w historii [online], zbjonik.domtel-sport.pl [dostęp 2021-08-24] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Tomasz Strzyżewski: Wielka księga cenzury PRL w dokumentach. Warszawa: Prohibita, 2015, s. 114. ISBN 978-83-61344-70-4.
Linki zewnętrzne
edytuj- Sylwetka Andrzeja Badeńskiego. Polski Związek Lekkiej Atletyki, 2009-08-26. [dostęp 2014-09-24]. (pol.).