Kreodonty: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
uściślenie, McKenna o grupach należących do kreodontów pisze "creodonts (oxyaenoids and hyaenodontoids)" a nie o rodzinach |
→Historia klasyfikacji: drobne merytoryczne |
||
Linia 36:
Późniejsi autorzy stopniowo wykluczali kolejne z wyżej wymienionych rodzin z Creodonta. [[George Gaylord Simpson|Simpson]] (1945) nie zaliczał już do kreodontów rodziny Miacidae; autor ten w dalszym ciągu zaliczał jednak do Creodonta pozostałe rodziny włączane do tej grupy przez Matthew, w dalszym ciągu też klasyfikował kreodonty jako podrząd w obrębie Carnivora{{r|Simpson1945}}. [[Leigh Van Valen]] (1966) stwierdził, że rodziny Arctocyonidae i Mesonychidae nie są blisko spokrewnione z rodzinami Hyaenodontidae i Oxyaenidae; jednocześnie jednak autor postulował by w ogóle przestać wyróżniać Creodonta ze względu na prawdopodobny polifiletyzm tej grupy i zaliczył rodziny Hyaenodontidae i Oxyaenidae, wraz z rodzinami [[Palaeoryctidae]] (do której Van Valen zaliczał też taksony obecnie zaliczane do rodzin [[Cimolestidae]], [[Deltatheridiidae]] i [[Micropternodontidae]]) i [[Didymoconidae]] do nowego rzędu Deltatheridia. Nie uznawał też za potwierdzone szczególnie bliskiego pokrewieństwa przedstawicieli tego rzędu z Carnivora{{r|VanValen1966}}. W późniejszej publikacji Van Valen dodatkowo zaliczył do Deltatheridia rodziny tenrekowatych, [[Almikowate|almikowatych]] i złotokretów{{r|VanValen1967}}. Percy Butler i [[Zofia Kielan-Jaworowska]] (1973) stwierdzili jednak, że ''[[Deltatheridium]]'' był przedstawicielem kladu [[Ssaki żyworodne|Theria]] o niepewnej pozycji filogenetycznej, mogącym być wczesnym przedstawicielem grupy [[Ssaki niższe|Metatheria]] (obejmującej [[torbacze]]) lub Eutheria (obejmującej łożyskowce); zdaniem autorów nie ma dowodów na jego bliskie pokrewieństwo z innymi ssakami zaliczonymi przez Van Valena do Deltatheridia{{r|Nature1973}}. Obecnie ''Deltatheridium'' jest zaliczane do Metatheria{{r|Metatherians}}. [[Malcolm McKenna]] (1975) w swojej klasyfikacji ssaków zamiast Deltatheridia wyróżnił rząd Creodonta, do którego zaliczał już tylko grupy Hyaenodontoidea i Oxyaenoidea, i który wraz z drapieżnymi zaliczał do nadrzędu [[Ferae]]; Palaeoryctidae i Cimolestidae McKenna włączył do nowego rzędu [[Cimolesta]]{{r|McKenna1975}}. Savage (1977) zaliczył do Creodonta jedną nadrodzinę Oxyaenoidea obejmującą tylko dwie rodziny: Hyaenodontidae i Oxyaenidae{{r|Savage1977}}.
W znaczeniu zaproponowanym przez McKennę i Savage'a Creodonta są wyróżniane przez część autorów do dziś. Pozostaje jednak sporne, czy grupa ta jest [[Takson monofiletyczny|monofiletyczna]] oraz jaką pozycję filogenetyczną zajmuje w obrębie Eutheria i czy faktycznie wszyscy lub przynajmniej część jej przedstawicieli jest blisko spokrewniona z Carnivora. Niektórzy autorzy wskazują na podobieństwa w budowie szkieletu łączące Hyaenodontidae z Oxyaenidae oraz Creodonta z Carnivora{{r|Flynnetal1988}}{{r|WyssFlynn1993}}{{r|Gunnell1998}}, inni jednak kwestionują ich znaczenie, wskazując, że cechy te występują też innych ssaków z grupy Eutheria lub że nie występują one u wszystkich drapieżnych i kreodontów{{r|FoxYouzwyshyn1994}}{{r|Gazinocyon}}{{r|Janisetal1998}}. Zarówno u kreodontów, jak i u drapieżnych występują łamacze, jednak u drapieżnych łamaczami są tylko: czwarty górny [[ząb przedtrzonowy]] i pierwszy dolny ząb trzonowy, podczas gdy u kreodontów łamaczami są także pierwszy górny i drugi dolny ząb trzonowy, a u Hyaenodontidae (poza przedstawicielami podrodziny [[Limnocyoninae]]) – jeszcze dodatkowo drugi górny i trzeci dolny ząb trzonowy; u Oxyaenidae i Limnocyoninae najbardziej rozwiniętymi łamaczami były te wykształcone z pierwszego górnego i drugiego dolnego zęba trzonowego, u pozostałych przedstawicieli Hyaenodontidae – te wykształcone z drugiego górnego i trzeciego dolnego zęba trzonowego{{r|Gunnell1998}}{{r|Rose2006}}{{r|LewisiMorlo}}. Te różnice mogą dowodzić, że łamacze drapieżnych i kreodontów nie są [[Homologia (biologia)|homologiczne]], a ich występowanie u przedstawicieli obu grup jest tylko rezultatem [[Konwergencja (biologia)|konwergencji]]{{r|Rose2006}}.
Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Spaulding, O’Leary i Gatesy’ego (2009), uwzględniająca cztery kreodonty (''[[Hyaenodon]]'', ''[[Sinopa]]'' i ''[[Thinocyon]]'' z rodziny Hyaenodontidae oraz ''[[Patriofelis]]'' z rodziny Oxyaenidae) wykazała monofiletyzm Creodonta oraz bliskie pokrewieństwo tej grupy z Carnivora – z analizy tej wynika bowiem, że kreodonty i drapieżne są taksonami siostrzanymi; analiza nie potwierdziła natomiast monofiletycznego charakteru rodziny Hyaenodontidae{{r|Spauldingetal}}. W późniejszej analizie filogenetycznej O'Leary i współpracowników (2013) uwzględniono tylko jednego kreodonta – gatunek ''Sinopa rapax''; z analizy wynikło, że był on taksonem siostrzanym do kladu obejmującego Carnivora i gatunki z rodzaju ''[[Vulpavus]]''{{r|science13}}. Natomiast analiza Morlo, Gunnella i Polly’ego (2009) wykazała polifiletyzm kreodontów; według tej analizy taksony tradycyjnie zaliczane do Creodonta należały do trzech bliżej niespokrewnionych grup ssaków{{r|Morloetal2009}}. Autorzy zakładający polifiletyzm kreodontów nie wyróżniają tej grupy, proponując zamiast niej wyróżnianie dwóch odrębnych grup Hyaenodontida i Oxyaenodonta{{r|Apterodonlangebadreae}}{{r|Morlodonvellerei}}{{r|SinopaninaeandArfianinae}}{{r|Furodon}}{{r|GB13}}.
| |||