Kreodonty: Różnice pomiędzy wersjami

|Nazwa nazwa zwyczajowa =Pradrapieżne Kreodonty

|Łacińska łacińska = †Creodonta

|Zoolog zoolog = [[Edward Drinker Cope|Cope]], [[1875]]

|Typ typ = [[strunowce]]

|Podtyp podtyp = [[kręgowce]]

|Gromada gromada = [[ssaki]]

|Podgromada podgromada = [[ssaki żyworodne]]

|Szczep szczep = [[łożyskowce]]

|Rząd rząd = '''pradrapieżnekreodonty'''

Była to ważna grupa [[drapieżnikdrapieżnictwo|drapieżników]]ów żyjących 33 - 5555–33 milionów lat temu (MLT) w [[Afryka|Afryce]], [[Europa|Europie]], [[Azja|Azji]] i [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]]. W oligoceńskiej Afryce była to dominująca grupa drapieżników. Rywalizowały z grupą [[Mesonychia]], a także [[entelodontidaeEntelodontidae|entelodontami]], które przeżyły na przełomie oligocenu i miocenu, by w końcu ustąpić właściwym [[drapieżne|drapieżnym]] (Carnivora). Ostatni rodzaj wyginął 8 milionów lat temu, po czym wszystkie ich [[nisza ekologiczna|nisze ekologiczne]] zostały zajęte przez wspomnianyprzedstawicieli rządCarnivora.

== Ewolucja ==

PradrapieżneKreodonty były domniemanymi przodkami właściwych drapieżnych, jednak wg nowszych badań wspólny przodek obu rzędów występował wcześniej. W obu kladach występowały tnące jak nożyce zęby przystosowane do rozdrabniania [[mięso|mięsa]], dzięki czemu opanowały one swe nisze ekologiczne. Część badań popiera tezę, że mamy tu do czynienia ze zwierzętami posiadającymi różnych przodków, podobnych do siebie jedynie dzięki [[konwergencja (biologia)|konwergencji]], a nie z potomkami jednego przodka. Ten zaś, jeśli istniał, pojawił się już w [[kreda (okres)|kredzie]], radiacja miała miejsce jednak dopiero w [[kenozoik]]u. Jak już wspomniano, od 55 do 35 MLTMa były to dominujące drapieżniki, w [[eocen]]ie zwiększające różnorodność i liczebność. Dopiero w środkowym oligocenie nieznacznie poczęły usuwać się mezonychom i olbrzymim drapieżnym ptakom w Ameryce Północnej, Eurazji i Afryce, a w końcu ich miejsce zajęły właściwe [[drapieżne]]. Ostatni [[rodzaj (biologia)|rodzaj]], ''[[Dissopsalis]]'', zakończył istnienie 8 MLTMa.

== Środowisko ==

Występowały wśród nich formy zbliżone do kotów - ''Oxyaenidae ('' - ([[oxyaenaOxyaena]]'' -– występujące od paleocenu do końca [[eocen]]u) – oraz formy przypominające psy lub hieny -– ''Hyaenodontidae'' (np. ''[[hyaenodonhienodon|Hyaenodon]]'') -– znane od paleocenu do [[miocen]]u. Niektóre gatunki były wyspecjalizowanymi drapieżnikami i padlinożercami. Przedstawiciele podrodziny ''Mechaeroidinae'' wykształcili szablaste kły.

Największym przedstawicielem rzędu jest ''[[megisgtoterium|Megistotherium]]'', będący jednocześnie jednym z ostatnich przedstawicieli całej grupy. Osiągał prawdopodobnie ciężar ok. 1500 kg, co czyni go największym mięsożernym ssakiem lądowym w dziejach [[Ziemia|Ziemi]].

== Przyczyny wyginięcia ==

Nie zostało do końca wyjaśnione, dlaczego grupa ta została wyparta przez drapieżne. Przyczyną mogły być mniejsze rozmiary [[mózgkresomózgowie|mózgu]]u oraz inny, mniej wydajny energetycznie sposób poruszania się, kreodonty były stopochodne. Te drobne minusy okazały się znaczące w skali milionów lat. Poza tym szkielet pradrapieżnych w odcinku lędźwiowym i krzyżowym był gorzej przystosowany do [[bieg]]u niż u Carnivora. Dochodzi do tego inny układ [[ząb (stomatologia)zęby|zębów]]. Dzisiejsze drapieżne są bardziej wyspecjalizowane w kierunku mięsożerności, zwłaszcza [[kotowate]].

[[Kategoria:Pradrapieżne|* ]]