Hopp til innhald

Kunasjir: Skilnad mellom versjonar

Koordinatar: 44°07′N 145°51′E / 44.117°N 145.850°E / 44.117; 145.850
Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Sletta innhald Nytt innhald
WikitanvirBot (diskusjon | bidrag)
s r2.7.1) (robot endra: eu:Kunaxir
sInkje endringssamandrag
 
(17 mellomliggjande versjonar av 12 brukarar er ikkje viste)
Line 1: Line 1:
{{koord|44|07|N|145|51|E|vising=tittel|type:isle}}
{{koord|44|07|N|145|51|E|vising=tittel|type:isle}}
{{geoboks|øy}}
[[Fil:KunashirISS005-E-9401.PNG|mini|Satellittbilete frå [[NASA]] av Rausu-yama-vulkanen ([[Mendelejevvulkanen|Mendelejev]]) sør på Kunasjir.]]

'''Kunasjir''' ([[russisk språk|russisk]] Кунаши́р; [[japansk språk|japansk]] 国後島, ''Kunashiri''), tyder «Svart øy» på [[ainuspråk|ainu]]) og er den sørlegaste øya i [[Kurilane]]. Ho er kontrollert av [[Russland]], men [[Japan]] har òg kravd herredøme over øya.


'''Kunasjir''' ([[russisk]] Кунаши́р; [[japansk]] 国後島, ''Kunashiri'', tyder 'svart øy' på [[ainuspråk|ainu]]) og er den sørlegaste øya i [[Kurilane]]. Ho er kontrollert av [[Russland]], men [[Japan]] har òg kravt herredøme over øya.
Ho ligg mellom sunda Kunasjir, Catherine, Izmena og Sør-Kuril. Kunasjir er synleg frå den nærliggande japanske øya [[Hokkaidō]] og mellom desse ligg [[Nemurosundet]].
Ho ligg mellom sunda Kunasjir, Catherine, Izmena og Sør-Kuril. Kunasjir er synleg frå den nærliggande japanske øya [[Hokkaidō]] og mellom desse ligg [[Nemurosundet]]. Øya har ei hamn ved [[Juzjno-Kurilsk]], det administrative senteret i [[Juzjno-Kurilskij-distriktet]] og er den største busetnaden på øya. Administrativt høyrer ho til [[Sakahlin oblast]].


Øya har eit areal på 1490 km², er 123 km lang og 4 til 30 km brei.
Øya har eit areal på 1490 km², er 123 km lang og 4 til 30 km brei.


Kunasjir er forma av fire [[vulkan]]ar som ein gong var forskjellige øyar før dei kom i saman i lågtliggande område med innsjøar og [[varmekjelde]]r. Alle vulkanane er framleis aktive, [[Tiatia]] (1819 moh), [[Smirnovvulkanen|Smirnov]], [[Mendelejevvulkanen|Mendelejev]] (Ruasu Dake) og [[Golovnin]]).<ref>[http://www.mindat.org/loc-156801.html Vulkanar]</ref>
Kunasjir er forma av fire [[vulkan]]ar som ein gong var forskjellige øyar før dei kom i saman i lågtliggande område med innsjøar og [[varmekjelde]]r. Alle vulkanane er framleis aktive, [[Tiatia]] (1819 moh.), [[Smirnovvulkanen|Smirnov]], [[Mendelejevvulkanen|Mendelejev]] (Ruasu Dake) og [[Golovnin]].<ref>[http://www.mindat.org/loc-156801.html Vulkanar]</ref>


[[Fil:Cape Stolbchaty.jpg|mini|venstre|Steinformasjonar på Kunasjir.]]
Øya består av vulkanske og [[krystall]]inske bergartar. Klimaet er ein [[monsun]]aktig. Vegetasjonen består hovudsakleg av [[gran]], [[furu]] og blandingslauvskog med [[lian]] og kurilsk [[bambus]]kratt. Fjella er dekka av [[bjørk]] og [[sibirsk dvergfuru]], [[urte]]r eller bart fjell.
[[Fil:KunashirISS005-E-9401.PNG|mini|Satellittbilete frå [[NASA]] av Rausu-yama-vulkanen ([[Mendelejevvulkanen|Mendelejev]]) sør på Kunasjir.]]


Øya består av vulkanske og [[krystall]]inske bergartar. Klimaet er [[monsun]]aktig. Vegetasjonen består hovudsakleg av [[gran]], [[furu]] og blandingslauvskog med [[lianar]] og kurilsk [[bambus]]kratt. Fjella er dekte av [[bjørk]] og [[sibirsk dvergfuru]], [[urte]]r eller bert fjell.
Det vart funne trekjerner av hundreårgamle eiker'' (Quercus crispula)'' i juli 2001 på Kunasjir.<ref>[http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0031018204001075 Palaeogeografi, paleoklimatologi, paleoøkologi]</ref>


Det vart funne trekjerner av hundreårgamle eiker (''Quercus crispula'') i juli 2001 på Kunasjir.<ref>[http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0031018204001075 Palaeogeografi, paleoklimatologi, paleoøkologi]</ref>
Hovudnæringa på øya er [[fiske]] og [[fiskeindustri]]. Øya har ei hamn ved [[Juzjno-Kurilsk]], det administrative senteret i [[Juzjno-Kurilskij-distriktet]] og er den største busetnaden på øya. Administrativt høyrer ho til [[Sakahlin oblast]].

Hovudnæringa på øya er [[fiske]] og [[fiskeindustri]].


== Historie ==
== Historie ==
Line 23: Line 25:
== Kjelder ==
== Kjelder ==
<div class="references-small">
<div class="references-small">
* ''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Kunashir|Kunashir]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 4. august 2008.''
* ''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Kunashir|Kunashir]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 4. august 2008.''
** ''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:
** ''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:''
** [http://www.shpilenok.com/expeditions/Expedition_Kunashir/Kunashir.htm Bilete]
** [http://www.shpilenok.com/expeditions/Expedition_Kunashir/Kunashir.htm Bilete] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090210005034/http://shpilenok.com/expeditions/Expedition_Kunashir/Kunashir.htm |date=2009-02-10 }}
** [http://www.oceandots.com/pacific/kuril/kunashir.htm Geografisk data]
** [http://www.oceandots.com/pacific/kuril/kunashir.htm Geografisk data]
** [http://vn.vladnews.ru/issue540/Special_reports/Flights_to_Kunashir_Island_banned Ikkje lov å fly til Kunasjir]
** [http://vn.vladnews.ru/issue540/Special_reports/Flights_to_Kunashir_Island_banned Ikkje lov å fly til Kunasjir]
</div>
{{fotnoteliste}}''
{{fotnoteliste}}
</div>

== Bakgrunnsstoff ==
* [http://land.worldcitydb.com/sakhalinskaya_ã¢â€â™_in_russisk_federation_state.html Sakhalin oblast]


{{Øyar i Okhotskhavet}}
{{Øyar i Okhotskhavet}}
{{Autoritetsdata}}


[[Kategori:Kurilane]]
[[Kategori:Kurilane]]
Line 41: Line 41:
[[Kategori:Sakhalin oblast]]
[[Kategori:Sakhalin oblast]]
[[Kategori:Øyar i Russland]]
[[Kategori:Øyar i Russland]]

<!--interwiki (no, sv, da first; then other languages alphabetically by name)-->

[[no:Kunasjir]]
[[ace:Pulo Kunashir]]
[[cs:Kunašir]]
[[de:Kunaschir]]
[[et:Kunašir]]
[[en:Kunashir Island]]
[[es:Kunashir]]
[[eu:Kunaxir]]
[[fr:Kounachir]]
[[ko:쿠나시르 섬]]
[[it:Kunashir]]
[[nl:Koenasjir]]
[[ja:国後島]]
[[pl:Kunaszyr]]
[[ru:Кунашир]]
[[fi:Kunašir]]
[[vi:Kunashir]]
[[zh:國後島]]

Siste versjonen frå 19. november 2022 kl. 09:17

44°07′N 145°51′E / 44.117°N 145.850°E / 44.117; 145.850

Kunasjir
øy
Land Mal:Landdata Russland, Japan
Del av Stor-Kurilrekken
Areal 1 489,27 km²
Folketal 8 000 (2007)
Kart
Kunasjir
44°04′N 145°46′E / 44.07°N 145.77°E / 44.07; 145.77
Wikimedia Commons: Kunashir

Kunasjir (russisk Кунаши́р; japansk 国後島, Kunashiri, tyder 'svart øy' på ainu) og er den sørlegaste øya i Kurilane. Ho er kontrollert av Russland, men Japan har òg kravt herredøme over øya. Ho ligg mellom sunda Kunasjir, Catherine, Izmena og Sør-Kuril. Kunasjir er synleg frå den nærliggande japanske øya Hokkaidō og mellom desse ligg Nemurosundet. Øya har ei hamn ved Juzjno-Kurilsk, det administrative senteret i Juzjno-Kurilskij-distriktet og er den største busetnaden på øya. Administrativt høyrer ho til Sakahlin oblast.

Øya har eit areal på 1490 km², er 123 km lang og 4 til 30 km brei.

Kunasjir er forma av fire vulkanar som ein gong var forskjellige øyar før dei kom i saman i lågtliggande område med innsjøar og varmekjelder. Alle vulkanane er framleis aktive, Tiatia (1819 moh.), Smirnov, Mendelejev (Ruasu Dake) og Golovnin.[1]

Steinformasjonar på Kunasjir.
Satellittbilete frå NASA av Rausu-yama-vulkanen (Mendelejev) sør på Kunasjir.

Øya består av vulkanske og krystallinske bergartar. Klimaet er monsunaktig. Vegetasjonen består hovudsakleg av gran, furu og blandingslauvskog med lianar og kurilsk bambuskratt. Fjella er dekte av bjørk og sibirsk dvergfuru, urter eller bert fjell.

Det vart funne trekjerner av hundreårgamle eiker (Quercus crispula) i juli 2001 på Kunasjir.[2]

Hovudnæringa på øya er fiske og fiskeindustri.

I 1789 var Kunasjiri åstadane for Menasji-Kunasjir-opprøret der ainufolket gjorde opprør mot japanske handelsfolk og kolonistar.

Den russiske sjømannen Vasilij Golovnin prøvde å kartlegge og utforske øya i 1819, men vart arrestert av japanske styresmakter og sat to år i fengsel.