Naar inhoud springen

Dispositie (orgel)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door ArnaudH (overleg | bijdragen) op 15 jun 2009 om 22:51. (Voorbeeld van een dispostie)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.

De dispositie is het geheel van registers, speelhulpen, manueelverdeling en technische details welke een orgel bezit.

Een dispositie wordt voor elk te bouwen orgel apart door de orgelbouwer in ruggespraak met de opdrachtgevers vastgestelt. Disposities onderschiende zich onder andere door de tijdgeest en muzikale stromningen. Andere factoren zijn het doel waar het orgel voor bestemd is (bijvoorbeeld in een kerk of een concertgebouw), de beschikbare plaast en financiële mogelijkheden. Bestaande orgels staan vaak onder Monumentenzorg waardoor ook dit van invloed is op wijzigingen in de dispositie.

Aangezien ieder orgel normaal gesproken voor een apart doel gebouwd en ontworpen wordt, zijn er bijna geen orgels te vinden met exact gelijke disposities. Uitzonderingen hierop zijn kleine orgels als een positief, een regaal, een portatief of kleine huiskamerorgels, omdat deze meestal niet voor een bepaalde ruimte zijn gebouwd.

Voorbeeld van een dispostie

Het volgende voorbeeld van een dispositie van een orgel is de dispositie van het Orgel van de Sint-Servaasbasiliek in Maastricht.

I Grand Orgue C–
Montre 16'
Bourdon 16'
Montre 8'
Bourdon 8'
Flute Harmonique 8'
Viola di Gamba 8'
Prestant 4'
Flute 4'
Salicional 4'
Quinte 22/3
Doublette 2'
Fourniture III
Cymbale II
Cornet V
Bombarde 16'
Trompette 8'
Clairon 4'
II Positif C–
Montre 8'
Bourdon 8'
Salicional 8'
Unda Maris 8'
Bilingua 8'
Prestant 4'
Flute 4'
Doublette 2'
Flageolet 1'
Mixture II-III
Basson-Hautbois 8'
III Echo C–
Bourdon 8'
Flute 4'
Flageolet 2'
Cornet II–III
Voix humaine 8'
Pédale C–
Montre 16'
Soubasse 16'
Quinte 102/3
Flute 8'
Prestant 4'
Bombarde 16'
Trompette 8'
Clairon 4'
  • Koppels
  • Speelhulpen