Naar inhoud springen

Basculebrug: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Wijzigingen door 84.82.16.20 hersteld tot de laatste versie door Joopwikibot
foute/verwarrende plaatjes: tonen geen contragewichten
 
(33 tussenliggende versies door 27 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox brugtype
{{Infobox brugtype
| naam = Basculebrug
| naam = Basculebrug
| animatie = MovableBridge draw.gif
| rotatie = Bridges-y-rotate.jpg
| foto1 = Erasmusbrug geopend.jpg
| foto1 = Erasmusbrug geopend.jpg
| onderschrift1 = [[Erasmusbrug]] in geopende toestand. Dit is de grootste en zwaarste in zijn soort in Europa
| onderschrift1 = [[Erasmusbrug]] in geopende toestand. Dit is de grootste en zwaarste in zijn soort in Europa
Regel 8: Regel 6:
| onderschrift2 = Vijfgatenbrug in [[Ter Aar]]
| onderschrift2 = Vijfgatenbrug in [[Ter Aar]]
}}
}}
Een '''basculebrug''' is een [[Brug_(bouwwerk)#Bruggen naar wijze van openen of dichtgaan|beweegbare brug]]. Bij een basculebrug gaat het brugdek open en dicht, door te roteren om de horizontale y-as, die haaks op het wegdek van de brug staat. Aan de ene kant van het draaipunt zit het brugdek, aan de andere kant van het draaipunt zit het [[contragewicht]].
Een '''basculebrug''' is een [[Brug_(bouwwerk)#Beweegbare_bruggen|beweegbare brug]] waarvan het brugdek open en dicht gaat door draaiing om een horizontale as haaks op de rijrichting en evenwijdig met het wegdek van de brug. De brug is uitgevoerd als een [[Bascule (weegschaal)|bascule]] met aan de ene kant van het draaipunt het brugdek en aan de andere kant het [[contragewicht]].


Vroeger gebruikte men een [[Bascule (weegschaal)|bascule]] om te wegen. De werking van een basculebrug is precies hetzelfde als bij de bascule, vandaar de naam. Aan de ene kant van het draaipunt hangt het brugdek, en aan de andere kant hangt het contragewicht. Dit contragewicht is meestal onzichtbaar weggewerkt onder de weg, in de basculekelder. Een ballastkist, vaak gevuld met [[beton]] en schroot, vormt het contragewicht. Doordat brugdek en contragewicht met elkaar in evenwicht zijn kost het minder [[energie]] om de brug te openen en te sluiten (net zoals bij een [[schuifraam]] met contragewichten).
Het contragewicht is meestal onzichtbaar weggewerkt onder de weg, in de basculekelder. Een ballastkist, in veel gevallen gevuld met [[beton]] en [[schroot (metaal)|schroot]], vormt het contragewicht. Doordat brugdek en contragewicht met elkaar in evenwicht zijn, kost het minder [[energie]] om de brug te openen en te sluiten.


De basculebrug is de opvolger van de [[ophaalbrug]]. Het belangrijkste verschil tussen deze twee bruggen is dat de basculebrug één draaipunt heeft en de ophaalbrug twee draaipunten heeft. Bij de ophaalbrug is aan het ene draaipunt het brugdek verbonden en aan het andere draaipunt het contragewicht. Bij de basculebrug zijn contragewicht en brugdek aan hetzelfde draaipunt verbonden.
De basculebrug is de opvolger van de [[ophaalbrug]]. Het belangrijkste verschil tussen deze twee bruggen is dat de basculebrug één draaipunt heeft en de ophaalbrug twee. Bij de ophaalbrug is aan het ene draaipunt het brugdek verbonden en aan het andere draaipunt het contragewicht. Als aandrijving van de basculebrug kan een verticaal (heel of) half [[panamawiel]] toegepast zijn, of een [[tandheugel]]. Er wordt ook wel voor [[Hydrostatische_aandrijving|hydraulische aandrijving]] gekozen.


Hoge beweegbare bruggen worden vaak uitgevoerd als basculebrug, omdat de basculekelder in dat geval bovengronds gebouwd kan worden. Het basculegedeelte van de [[Erasmusbrug]] in [[Rotterdam]] is het grootste en zwaarste van [[West-Europa]]. Doordat de Erasmusbrug niet loodrecht op de rijrichting scharniert staat de geopende brug scheef.
Hoge beweegbare bruggen worden vaak uitgevoerd als basculebrug, omdat de basculekelder in dat geval bovengronds gebouwd kan worden. Het basculegedeelte van de [[Erasmusbrug]] in [[Rotterdam]] is het grootste en zwaarste van [[West-Europa]]. Doordat de Erasmusbrug niet loodrecht op de rijrichting scharniert staat de geopende brug scheef.


Het contragewicht hoeft echter niet altijd in een kelder weggewerkt te worden maar kan ook boven de weg hangen. Hierdoor heeft de brug meer het aanzien van een ophaalbrug, maar werkt volgens het principe van een basculebrug. De [[Noordkasteelbrug]]gen in de [[haven van Antwerpen]] zijn van dit type.
Het contragewicht is niet altijd in een kelder weggewerkt: het kan ook boven de weg hangen. Hierdoor heeft de brug meer het uiterlijk van een ophaalbrug, maar werkt volgens het principe van een basculebrug. De [[Noordkasteelbrug]]gen in de [[haven van Antwerpen]] zijn van dit type.


Een basculebrug waarbij de ballastkist aan een zogenaamde staart boven en naast het wegdek hangt, wordt ook wel ''staartbrug'' genoemd. Bij het openen van de brug hangt de val naast de weg en naast het water. De [[Slauerhoffbrug]] in [[Leeuwarden (stad)|Leeuwarden]] is een typisch voorbeeld van een staartbrug<ref>[http://www.bruggenstichting.nl/watiseenbrug/staartbrug.htm De Staartbrug] - Nederlandse Bruggen Stichting</ref>.
Een basculebrug waarbij de ballastkist aan een zogenaamde staart boven en naast het wegdek hangt, wordt ook wel ''staartbrug'' genoemd. Bij het openen van de brug hangt de val naast de weg en naast het water. De [[Slauerhoffbrug]] in [[Leeuwarden (stad)|Leeuwarden]] is een typisch voorbeeld van een staartbrug.<ref>[https://web.archive.org/web/20050221171848/http://bruggenstichting.nl/watiseenbrug/staartbrug.htm De Staartbrug] - Nederlandse Bruggen Stichting</ref>


== Klapbrug ==
== Zie ook ==
* [[Rolbasculebrug]]
Klapbrug is een basculebrug zonder tegengewicht. Voordeel is dat dergelijke brug minder plaats inneemt, maar het grote nadeel is dat er veel meer energie nodig is om de klapbrug te openen, in tegenstelling tot volwaardige basculebrug. Daarom worden klapbruggen alleen bij kleine overspanningen gebruikt.

In de provincie [[Groningen (provincie)|Groningen]] is ''klapbrug'' van oudsher de benaming voor een [[ophaalbrug]] in het algemeen.

==Zie ook==
* [[rolbasculebrug]]


{{Appendix|2=
{{Appendix|2=
{{References}}
{{References}}
*Henk de Jonge en Nico Muyen. 2000 jaar Beweegbare Bruggen. Uitgeverij Elmar B.V., Rijkswijk MXMV. ISBN 90 389 0286 7
*2000 jaar beweegbare bruggen: internationale gids van bekende en onbekende brugtypen en bewegingswerken - Henk de Jong en Nico Muyen. Rijswijk: Uitgeverij Elmar, 1995. ISBN 90 389 0286 7
}}
}}

{{Navigatie beweegbare bruggen}}
{{Navigatie beweegbare bruggen}}
{{Commonscat|Bascule bridges}}
{{Commonscat|Bascule bridges}}


[[Categorie:Basculebrug| ]]
[[Categorie:Basculebrug| ]]

[[ca:Pont llevadís]]
[[da:Klapbro]]
[[de:Klappbrücke]]
[[en:Bascule bridge]]
[[eo:Baskula ponto]]
[[es:Puente basculante]]
[[fr:Pont basculant]]
[[hi:बैस्क्यूल सेतु]]
[[ko:도개교]]
[[no:Klaffebro]]
[[pl:Most zwodzony]]
[[pt:Ponte basculante]]
[[ru:Раскрывающийся мост]]
[[sv:Klaffbro]]
[[tr:Baskül köprü]]

Huidige versie van 31 dec 2024 om 23:08

Basculebrug
Foto's
Erasmusbrug in geopende toestand. Dit is de grootste en zwaarste in zijn soort in Europa
Erasmusbrug in geopende toestand. Dit is de grootste en zwaarste in zijn soort in Europa
Vijfgatenbrug in Ter Aar
Vijfgatenbrug in Ter Aar
Portaal  Portaalicoon   Wetenschap & Technologie
Civiele techniek en bouwkunde

Een basculebrug is een beweegbare brug waarvan het brugdek open en dicht gaat door draaiing om een horizontale as haaks op de rijrichting en evenwijdig met het wegdek van de brug. De brug is uitgevoerd als een bascule met aan de ene kant van het draaipunt het brugdek en aan de andere kant het contragewicht.

Het contragewicht is meestal onzichtbaar weggewerkt onder de weg, in de basculekelder. Een ballastkist, in veel gevallen gevuld met beton en schroot, vormt het contragewicht. Doordat brugdek en contragewicht met elkaar in evenwicht zijn, kost het minder energie om de brug te openen en te sluiten.

De basculebrug is de opvolger van de ophaalbrug. Het belangrijkste verschil tussen deze twee bruggen is dat de basculebrug één draaipunt heeft en de ophaalbrug twee. Bij de ophaalbrug is aan het ene draaipunt het brugdek verbonden en aan het andere draaipunt het contragewicht. Als aandrijving van de basculebrug kan een verticaal (heel of) half panamawiel toegepast zijn, of een tandheugel. Er wordt ook wel voor hydraulische aandrijving gekozen.

Hoge beweegbare bruggen worden vaak uitgevoerd als basculebrug, omdat de basculekelder in dat geval bovengronds gebouwd kan worden. Het basculegedeelte van de Erasmusbrug in Rotterdam is het grootste en zwaarste van West-Europa. Doordat de Erasmusbrug niet loodrecht op de rijrichting scharniert staat de geopende brug scheef.

Het contragewicht is niet altijd in een kelder weggewerkt: het kan ook boven de weg hangen. Hierdoor heeft de brug meer het uiterlijk van een ophaalbrug, maar werkt volgens het principe van een basculebrug. De Noordkasteelbruggen in de haven van Antwerpen zijn van dit type.

Een basculebrug waarbij de ballastkist aan een zogenaamde staart boven en naast het wegdek hangt, wordt ook wel staartbrug genoemd. Bij het openen van de brug hangt de val naast de weg en naast het water. De Slauerhoffbrug in Leeuwarden is een typisch voorbeeld van een staartbrug.[1]

Zie de categorie Bascule bridges van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.