Naar inhoud springen

Scapulier: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k interne link + linkfix
Geen bewerkingssamenvatting
 
(18 tussenliggende versies door 15 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
[[Bestand:Cistersian priests in Szczyrzyc monastery.JPG|thumb|Poolse [[Cisterciënzers|cisterciënzermonniken]] met zwart scapulier over hun witte pij]]
Een '''scapulier''' is van oorsprong een schouderkleed, door leden van sommige [[Kloosterorde|orden]] (zoals de [[Alexianen]]) op borst en rug over het [[habijt]] gedragen.
Een '''scapulier''' of '''schapulier''' (v. [[middeleeuws Latijn|middeleeuws Lat.]] ''scapulare'' = schouderkleed, v. [[Latijn|Lat.]] ''scapulae'' = schouders) is een schouderkleed, door leden van de oudere [[kloosterorde|orden]] (zoals de [[Alexianen]]) op borst en rug over het [[habijt]] gedragen. Oorspronkelijk was dit om de [[habijt|pij]] te beschermen bij de handenarbeid, maar het werd weldra een karakteristiek onderdeel van de monnikenkledij en later door nieuwere orden en [[congregatie (kloostergemeenschap)|congregaties]] als een soort erekleed overgenomen. Het scapulier heeft dezelfde kleur als de pij of het habijt, behalve bij de [[cisterciënzers]] en [[wilhelmieten]], die een witte pij en een zwart scapulier dragen.


==Scapulier voor leken==
Later werd dit scapulier in verkleinde vorm door [[Leek (rooms-katholieke Kerk)|leken]] onder de gewone kleren over borst en rug gedragen. Het zijn in dit geval twee vierkante lapjes verbonden door schouderlinten in de kleur van de orde bij wie men zich wenste aan te sluiten.
Later werd dit scapulier in verkleinde vorm door [[leek (rooms-katholieke Kerk)|leken]] uit [[devotie]] onder de gewone kleren over borst en rug gedragen. Het wordt in dat geval gereduceerd tot twee vierkante lapjes, verbonden door schouderlinten, in de kleur van de orde met welke men zich verbonden voelt. Zo bestaat er het zwarte schapulier van de [[Servieten van Maria|paters servieten]], het blauwe schapulier van de [[Theatijnen|paters theatijnen]], het witte schapulier van de Orde van de H. Drievuldigheid en het [[Scapulier van Onze Lieve Vrouw van de berg Karmel|bruine schapulier]] van de [[Karmelieten|paters karmelieten]]. Dit laatste is veruit het meest verbreide schapulier.


Onder [[Paus Pius X]] ([[1903]]-[[1914]]) werd toestemming gegeven de lapjes te vervangen door een [[medaille]], waarop attributen van de betrokken orde staan afgebeeld.
In [[1910]] gaf [[Paus Pius X]] toestemming om de lapjes te vervangen door een [[medaille|scapuliermedaille]], waarop attributen van de betrokken orde staan afgebeeld (behalve voor de schapulieren van leden van de [[Derde Orde]]).
[[Bestand:Rosary&scapular.jpg|thumb|left|Rechts een schapulier voor leken]]


Zie ook: [[Habijt van cisterciënzerinnen|Habijt van Cisterciënzerinnen]]
== Zie ook ==
* [[Habijt van cisterciënzerinnen|Habijt van Cisterciënzerinnen]]
* [[Scapulier van Onze Lieve Vrouw van de berg Karmel]]

==Literatuur==
*{{fr}} P. Elisée de la Nativité, ''Le scapulaire du Carmel'' (1959)


[[Categorie:Kleding van christelijke geestelijken]]
[[Categorie:Kleding van christelijke geestelijken]]
[[Categorie:Rooms-katholieke sacramenten en gebruiken]]
[[Categorie:Rooms-katholieke sacramenten en gebruiken]]

[[de:Skapulier]]
[[en:Scapular]]
[[es:Escapulario]]
[[it:Scapolare]]
[[li:Sjappeleer]]
[[pl:Szkaplerz]]
[[sl:Škapulir]]
[[uk:Параман]]

Huidige versie van 15 jul 2022 om 23:28

Poolse cisterciënzermonniken met zwart scapulier over hun witte pij

Een scapulier of schapulier (v. middeleeuws Lat. scapulare = schouderkleed, v. Lat. scapulae = schouders) is een schouderkleed, door leden van de oudere orden (zoals de Alexianen) op borst en rug over het habijt gedragen. Oorspronkelijk was dit om de pij te beschermen bij de handenarbeid, maar het werd weldra een karakteristiek onderdeel van de monnikenkledij en later door nieuwere orden en congregaties als een soort erekleed overgenomen. Het scapulier heeft dezelfde kleur als de pij of het habijt, behalve bij de cisterciënzers en wilhelmieten, die een witte pij en een zwart scapulier dragen.

Scapulier voor leken

[bewerken | brontekst bewerken]

Later werd dit scapulier in verkleinde vorm door leken uit devotie onder de gewone kleren over borst en rug gedragen. Het wordt in dat geval gereduceerd tot twee vierkante lapjes, verbonden door schouderlinten, in de kleur van de orde met welke men zich verbonden voelt. Zo bestaat er het zwarte schapulier van de paters servieten, het blauwe schapulier van de paters theatijnen, het witte schapulier van de Orde van de H. Drievuldigheid en het bruine schapulier van de paters karmelieten. Dit laatste is veruit het meest verbreide schapulier.

In 1910 gaf Paus Pius X toestemming om de lapjes te vervangen door een scapuliermedaille, waarop attributen van de betrokken orde staan afgebeeld (behalve voor de schapulieren van leden van de Derde Orde).

Rechts een schapulier voor leken
  • (fr) P. Elisée de la Nativité, Le scapulaire du Carmel (1959)