Lihat sumber bagi Ekonomi Yaman

{{Infobox economy
|country         = Yaman 
|image           = Fish Market, Yemen (10525589863).jpg
|caption         = Pasar ikan di Yaman (2013)
|image_size      = 310px
|currency        = [[Rial Yaman]] (YER, ر.ي)
|year            = Tahun kalendar
|organs          = [[Pertubuhan Perdagangan Dunia|WTO]], CAEU, [[Kumpulan 77|G77]]
|population      = {{increase}} 28,498,687 (2018)<ref>{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.TOTL?locations=YE&name_desc=false |title=Population, total - Yemen, Rep. |publisher=[[Bank Dunia]] |website=data.worldbank.org |access-date=4 Oktober 2019}}</ref>
|gdp             = {{plainlist|
*{{increase}} $19.529 bilion (nominal, anggaran 2023)<ref name="IMFWEOYE">{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=37&pr.y=14&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=474&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC%2CPCPIPCH&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, October 2019 |publisher=[[Tabung Kewangan Antarabangsa]] |website=IMF.org |access-date=17 November 2019}}</ref>
*{{increase}} $69.580 bilion ([[Pariti kuasa beli|PPP]], anggaran 2023)<ref name="IMFWEOYE"/>}}
|growth          = {{plainlist|
*-8.5%&nbsp;(2020) -1.0&nbsp;(2021e)
*1.5%&nbsp;(2022f) 0.5%&nbsp;(2023f)<ref>{{cite web |url=https://openknowledge.worldbank.org/bitstream/handle/10986/32479/9781464815041.pdf |title=Middle East and North Africa Economic Update, October 2019 : Reaching New Heights - Promoting Fair Competition in the Middle East and North Africa p. 5 |publisher=[[Bank Dunia]] |website=openknowledge.worldbank.org |access-date=13 Oktober 2019}}</ref>}}
|per capita      = {{plainlist|
*{{increase}} $573 (nominal, anggaran 2023)<ref name="IMFWEOYE"/>
*{{increase}} $2,042 ([[Pariti kuasa beli|PPP]], anggaran 2023)<ref name="IMFWEOYE"/>}}
|sectors         = {{plainlist|
*[[pertanian]]: 20.3%
*[[industri]]: 11.8%
*[[perkhidmatan]]: 67.9% 
*(anggaran 2017)<ref name="CIAWFYM"><{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/yemen/#economy |title=The World Factbook |publisher=[[Agensi Perisikan Pusat]] |website=CIA.gov |access-date=17 November 2019}}</ref>}}
|inflation       = 27.600% (anggaran 2018)<ref name="IMFWEOYE"/>
|poverty         = {{plainlist|
*48.6% (2014)<ref>{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.NAHC?locations=YE&name_desc=false |title=Poverty headcount ratio at national poverty lines (% of population) - Yemen, Rep. |publisher=[[Bank Dunia]] |website=data.worldbank.org |access-date=4 Oktober 2019}}</ref>
*18.8% pada kurang daripada $1.90/hari (2014)<ref>{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.DDAY?locations=YE&name_desc=false |title=Poverty headcount ratio at $1.90 a day (2011 PPP) (% of population) - Yemen, Rep. |publisher=[[Bank Dunia]] |website=data.worldbank.org |access-date=4 Oktober 2019}}</ref>}}
|gini            = 36.7 {{color|darkorange|sederhana}} (2014)<ref>{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=YE&name_desc=false |title=GINI index (World Bank estimate) - Yemen, Rep. |publisher=[[Bank Dunia]] |website=data.worldbank.org |access-date=4 Oktober 2019}}</ref>
|edbr            = {{steady}} [[Indeks Kemudahan Berniaga|ke-187 (bawah purata, 2020)]]<ref name="World Bank and International Financial Corporation">{{cite web |url=http://www.doingbusiness.org/data/exploreeconomies/yemen |title=Ease of Doing Business in Yemen, Rep |publisher=Doingbusiness.org |access-date=29 November 2017|df=dmy-all}}</ref>
|labor           = {{plainlist|
*{{increase}} 6,814,139 (2019)<ref>{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SL.TLF.TOTL.IN?locations=YE |title=Labor force, total - Yemen, Rep. |publisher=[[Bank Dunia]] |website=data.worldbank.org |access-date=17 November 2019}}</ref>
*31.4% kadar pekerjaan (2014)<ref>{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SL.EMP.TOTL.SP.NE.ZS?locations=YE&name_desc=false |title=Employment to population ratio, 15+, total (%) (national estimate) - Yemen, Rep. |publisher=[[Bank Dunia]] |website=data.worldbank.org |access-date=4 Oktober 2019}}</ref>}}
|occupations     = kebanyakan orang bekerja dalam pertanian dan penggembalaan; perkhidmatan, pembinaan, industri dan perdagangan menyumbang kurang daripada satu perempat daripada tenaga buruh<ref name="CIAWFYM"/>
|unemployment    = 12.8% (anggaran 2019)
|industries      = pengeluaran minyak mentah dan penapisan petroleum; pengeluaran kecil-kecilan tekstil kapas, barangan kulit; pemprosesan makanan; kraftangan; produk aluminium; simen; pembaikan kapal komersial; pengeluaran gas asli
|exports         = {{decrease}} $37.5 juta (anggaran 2020)<ref name="CIAWFYM"/>
|export-goods    = petroleum mentah, emas, ikan, cecair kimia industri, besi buruk
|export-partners = {{plainlist|
*{{flag|Thailand}} 24.7%
*{{flag|China}} 20.8%
*{{flag|Arab Saudi}} 11.0%
*{{flag|Oman}} 8.4%
*{{flag|Austria}} 6.3% (2021)<ref name="OECExport">{{cite web |title=Export Partners of Yemen |url=https://oec.world/en/visualize/tree_map/hs92/export/yem/show/all/2021/ |publisher=The Observatory of Economic Complexity |access-date=7 April 2023}}</ref>}}
|imports         = {{increase}} $800.999 juta (anggaran 2022)<ref name="CIAWFYM"/>
|import-goods    = gandum, petroleum ditapis, besi, beras, kereta
|import-partners = {{plainlist|
*{{flag|China}} 20.4%
*{{flag|Arab Saudi}} 16.4%
*{{flag|Emiriah Arab Bersatu}} 11%
*{{flag|Turki}} 8.7%
*{{flag|Oman}} 6.2%
*{{flag|India}} 6.1% (2021)<ref name="OECImport">{{cite web |title=Import Partners of Yemen |url=https://oec.world/en/visualize/tree_map/hs92/import/yem/show/all/2021/ |publisher=The Observatory of Economic Complexity |access-date=7 April 2023}}</ref>}}
|debt            = {{increaseNegative}} 74.5% daripada KDNK (anggaran 2017)<ref name="CIAWFYM"/>
|revenue         = $2.821 bilion (anggaran 2017)<ref name="CIAWFYM"/>
|expenses        = $4.458 bilion (anggaran 2017)<ref name="CIAWFYM"/>
|aid             = ''penerima'': $2.3 bilion (2003–07 pengeluaran)
|cianame         = yaman
}}

'''Ekonomi [[Yaman]]''' telah melemah dengan ketara sejak meletusnya Perang Saudara Yaman dan krisis kemanusiaan, yang telah menyebabkan ketidakstabilan, permusuhan yang semakin meningkat, dan banjir di rantau ini.<ref>{{Cite web |title=Yemen's Economic Update — April 2022 |url=https://www.worldbank.org/en/country/yemen/publication/economic-update-april-2022 |access-date=2 Januari 2023 |website=World Bank |language=en}}</ref> Pada masa [[penyatuan Yaman|penyatuan]], [[Yaman Selatan]] dan [[Yaman Utara]] mempunyai sistem ekonomi terbelakang yang jauh berbeza tetapi sama-sama bergelut. Sejak penyatuan, ekonomi telah dipaksa untuk mengekalkan akibat sokongan Yaman terhadap [[Iraq]] semasa [[Perang Teluk|Perang Teluk Parsi]] 1990–91: [[Arab Saudi]] mengusir hampir 1 juta pekerja Yaman, dan kedua-dua Arab Saudi dan [[Kuwait]] mengurangkan dengan ketara bantuan ekonomi kepada Yaman.<ref>{{Cite web |last=Ufheil-Somers |first=Amanda |date=15 Mei 1991 |title=Yemen: Unification and the Gulf War |url=https://merip.org/1991/05/yemen-unification-and-the-gulf-war/ |access-date=2 Januari 2023 |website=MERIP |language=en-US}}</ref> Perang saudara 1994 melemahkan lagi ekonomi Yaman. Akibatnya, Yaman telah banyak bergantung kepada bantuan daripada agensi pelbagai hala untuk mengekalkan ekonominya sejak 24 tahun lalu. Sebagai balasan, ia telah berjanji untuk melaksanakan pembaharuan ekonomi yang ketara. Pada tahun 1997 [[Tabung Kewangan Antarabangsa]] (IMF) meluluskan dua program untuk meningkatkan kredit Yaman dengan ketara: kemudahan pelarasan struktur yang dipertingkatkan (kini dikenali sebagai kemudahan pengurangan dan pertumbuhan kemiskinan, atau PRGF) dan kemudahan pembiayaan lanjutan (EFF). Pada tahun-tahun berikutnya, kerajaan Yaman cuba melaksanakan pembaharuan yang disyorkan: mengurangkan gaji perkhidmatan awam, menghapuskan diesel dan subsidi lain, menurunkan perbelanjaan pertahanan, memperkenalkan cukai jualan am, dan menswastakan industri yang dikendalikan kerajaan. Walau bagaimanapun, kemajuan yang terhad menyebabkan IMF menggantung pembiayaan antara 1999 dan 2001.<ref name=cp>[http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Yemen.pdf Yemen country profile]. [[Perpustakaan Kongres Amerika Syarikat|Library of Congress]] Federal Research Division (Disember 2006). This article incorporates text from this source, which is in the [[domain awam|public domain]].</ref>

Pada penghujung tahun 2005, [[Bank Dunia]] (yang memanjangkan Yaman pakej sokongan ekonomi AS$2.3 bilion selama empat tahun pada Oktober 2002, bersama-sama dengan pemberi pinjaman dua hala dan pelbagai hala yang lain) mengumumkan bahawa, sebagai akibat daripada kegagalan Yaman untuk melaksanakan pembaharuan yang ketara, Bank Dunia akan mengurangkan bantuan kewangan sebanyak satu pertiga sepanjang tempoh Julai 2005 hingga Julai 2008. Komponen utama pakej $2.3 bilion — $300 juta dalam pembiayaan konsesi — telah ditahan, sementara menunggu pembaharuan PRGF Yaman dengan IMF, yang sedang dalam rundingan. Walau bagaimanapun, pada Mei 2006 Bank Dunia menerima pakai strategi bantuan untuk Yaman, di mana ia akan menyediakan kira-kira $400 juta dalam kredit [[Persatuan Pembangunan Antarabangsa]] (IDA) sepanjang tempoh TK 2006 hingga TK 2009. Pada November 2006, pada mesyuarat rakan kongsi pembangunan Yaman, sejumlah $4.7 bilion dalam bentuk geran dan pinjaman konsesi telah dicagarkan untuk tempoh 2007–10. Pada masa ini, walaupun memiliki sumber minyak dan gas yang ketara dan sejumlah besar tanah yang produktif dari segi pertanian, Yaman kekal sebagai salah satu negara berpendapatan rendah termiskin di dunia; lebih 80 peratus (2018) penduduk hidup dalam kemiskinan.<ref>{{cite web| url = http://www.worldbank.org/en/country/yemen/overview| title = Yemen Overview: Development news, research, data {{!}} World Bank}}</ref> Kemasukan purata 1,000 pelarian [[Somalia]] setiap bulan ke Yaman yang mencari pekerjaan adalah penyusutan tambahan kepada ekonomi, yang sudah mesti menghadapi kadar pengangguran 20 hingga 40 peratus. Yaman kekal di bawah tekanan yang ketara untuk melaksanakan pembaharuan ekonomi, supaya ia tidak menghadapi kehilangan sokongan kewangan antarabangsa yang amat diperlukan.<ref name=cp />

Di utara, gangguan perang saudara (1962–1970) dan tempoh kemarau yang kerap memberi tamparan hebat kepada sektor pertanian yang sebelum ini makmur. Pengeluaran kopi, dahulunya eksport utama utara dan bentuk utama pertukaran asing, merosot apabila penanaman [[qat|khat]] meningkat. Keluaran industri domestik yang rendah dan kekurangan bahan mentah menjadikan Republik Arab Yaman bergantung kepada pelbagai jenis import.

[[Fail:Expensive black market fuel - often the only that s available for Yemeni s have driven many hospitals and small enterprises out of business in Sanaa.jpg|thumb|Bahan api [[pasaran gelap]] untuk dijual di [[Sana'a]] semasa perang saudara yang berterusan.]]

Perang Saudara Yaman dan kempen pengeboman udara oleh gabungan itu semasa [[Campur tangan Arab Saudi di Yaman|campur tangan yang diketuai Saudi]] telah memusnahkan ekonomi Yaman lebih jauh.<ref>{{Cite news | url=https://www.nytimes.com/2016/11/14/world/middleeast/yemen-saudi-bombing-houthis-hunger.html | title=U.S. Fingerprints on Attacks Obliterating Yemen's Economy | newspaper=[[The New York Times]] | date=14 November 2016 | last1=Hubbard | first1=Ben }}</ref><ref>{{cite news|title=Saudi air campaign targets Yemen's food supplies|url=http://menafn.com/1096231032/Saudi-air-campaign-targets-Yemens-food-supplies}}</ref><ref>{{Cite web | url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2018/apr/12/yemen-economic-war-children-saudi-led-coalition-yemeni | title=Yemen's unseen economic war is killing children by stealth|author=Kevin Watkins | website=TheGuardian.com | date=12 April 2018 }}</ref>

Akibat perang saudara, Yaman mengalami [[inflasi]] dan penurunan nilai [[rial Yaman]], dan ekonomi Yaman menguncup sebanyak 50% dari permulaan perang saudara pada 19 Mac 2015 hingga Oktober 2018.<ref>{{cite web |url=https://www.alaraby.co.uk/english/comment/2018/5/8/the-quiet-collapse-of-yemens-economy |title=The quiet collapse of Yemen's economy |date=8 Mei 2018 }}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.middleeasteye.net/news/yemens-southern-separatists-announce-popular-uprising-1595446795 |title=Yemen's UAE-backed southern separatists announce popular uprising|work=Middle East Eye}}</ref><ref name="urlTwo-year war deepens depreciation of Yemens Rial - Xinhua | English.news.cn">{{cite web |url=http://www.xinhuanet.com/english/2017-10/02/c_136654835.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20181007223106/http://www.xinhuanet.com/english/2017-10/02/c_136654835.htm |url-status=dead |archive-date=7 Oktober 2018 |title=Two-year war deepens depreciation of Yemen's Rial|work= Xinhua}}</ref>

== Rujukan ==
{{reflist}}

== Pautan luar ==
{{Portal|Yaman}}
* {{curlie|Regional/Middle_East/Yemen/Business_and_Economy/Economic_Development|Yemen Economic Development}}
* [http://www.oilandgasinfrastructure.com/home/oilandgasmiddleeast/yemen Map of the Yemen oil and gas infrastructure]

[[Kategori:Ekonomi Yaman| ]]

{{Topik Asia|Ekonomi}}
{{WTO}}