Tero: Diferi inter la revizi
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
m r2.7.2) (roboto adjuntas: sn:Rinopasi |
Nula rezumo di redakto |
||
| (ne montresas 12 intermeza revizi facita da 8 altra uzeri) | |||
| Lineo 1: | Lineo 1: | ||
[[Arkivo:The Blue Marble (remastered).jpg|right|thumb|Tero vidita del [[Apollo 17]].]] |
|||
{{Wikivortaro}} |
|||
[[File:NASA-Apollo8-Dec24-Earthrise.jpg|frameless|right]] |
|||
[[Arkivo:The Earth seen from Apollo 17.jpg|200px|right|thumb|Tero vidita per [[Projekto Apollo|Apollo 17]].]] |
|||
'''Tero''' esas la triesma [[planeto]] |
'''Tero''' (simbolo astronomiala: [[file:Earth symbol (bold).svg|16px|🜨]]) esas la triesma [[planeto]] di la [[sunala sistemo]]. |
||
== Karakterizivi == |
|||
* maso: 5,976,000,000,000,000 milioni tuni. |
|||
Lua tota [[maso]] esas {{formatnum:5976000000000000}} milion tuni. Lua surfacal areo esas {{formatnum:510069300}} km². Lua tota volumino essas {{formatnum:1083219}} milion km³. Lua radiuso ye l'[[equatoro]] esas {{formatnum:6378160}} metri. |
|||
* surfacala areo: 510,069,300 km². |
|||
* volumino: 1,083,219 milioni km³. |
|||
* radiuso ye l'equatoro: 6,378,160 m. |
|||
Tero ne esas perfekta sfero ma geoido, pro ke la diametro ye l' |
La Tero ne esas perfekta sfero ma geoido, pro ke la diametro ye l'equatoro esas {{formatnum:12756320}} metri, e la longeso dil axo esas {{formatnum:12713549}} metri. Maxim granda “retrakto” esas en suda parto di la globo en [[Antarktika]]. Retrakto ye la [[polaro|polari]] esas 1 : 298,25 (= 0,003.352.92). |
||
* |
* mezvalora disto de [[Suno]]: {{formatnum:149600000}} km. |
||
* |
* mezvalora disto de [[Luno]]: {{formatnum:384400}} km. |
||
La rotaco-rapideso di la Tero esas 465 m/s (1674 km/h) ye l'equatoro, e lua rapideso orbitala esas 29,79 km/s (107,240 km/h). |
|||
Geologie, la Tero esas ankore yuna. La varmeso di la planeto augmentas cirkume un Celsius-grado po 32 m de la surfaco a la centro. Distanta {{formatnum:3000}} m de la surfaco, la temperaturo ambiental esas 100 ˚C qua esas la bolio-punto dil aquo, ed ye 50 km olu atingas aproxime 1200 ˚C. Ibe, mem roki fuzeskas. La temperaturo ye la centro di la Tero esas aproxime {{formatnum:5500}} ˚C, sama kam la surfaco dil Suno. |
|||
L'[[atmosfero]] kontenas [[nitro]] (78,084 %), [[ |
L'[[atmosfero]] kontenas [[nitro]] (78,084 %), [[oxo]] (20,946 %), [[argono]] (0,934 %) e [[karbobioxo]] (0,033 %). |
||
Til nun Tero esas la sola planeto |
Til nun, Tero esas la sola planeto konocata qua sustenas vivanta organismi. |
||
== Videz anke == |
|||
{{Wikivortaro}} |
|||
* [[Sunala sistemo]] |
|||
* [[Planeto]] |
|||
* [[Dio di Tero]] |
|||
{{Kontinenti}} |
{{Kontinenti}} |
||
[[Kategorio:Tero| ]] |
[[Kategorio:Tero| ]] |
||
{{Link FA|bg}} |
|||
{{Link FA|el}} |
|||
{{Link FA|en}} |
|||
{{Link FA|it}} |
|||
{{Link FA|sr}} |
|||
[[ab:Адгьыл]] |
|||
[[ace:Bumoë]] |
|||
[[af:Aarde]] |
|||
[[als:Erde]] |
|||
[[am:መሬት]] |
|||
[[an:Tierra]] |
|||
[[ang:Eorðe]] |
|||
[[ar:الأرض]] |
|||
[[arc:ܐܪܥܐ]] |
|||
[[arz:الارض]] |
|||
[[as:পৃথিৱী]] |
|||
[[ast:Tierra]] |
|||
[[ay:Aka pacha]] |
|||
[[az:Yer]] |
|||
[[bar:Eadn]] |
|||
[[bat-smg:Žemė]] |
|||
[[bcl:Kinaban]] |
|||
[[be:Планета Зямля]] |
|||
[[be-x-old:Зямля]] |
|||
[[bg:Земя]] |
|||
[[bh:पृथ्वी]] |
|||
[[bn:পৃথিবী]] |
|||
[[bo:སའི་གོ་ལ།]] |
|||
[[br:Douar (planedenn)]] |
|||
[[bs:Zemlja (planeta)]] |
|||
[[ca:Terra]] |
|||
[[cbk-zam:Tierra]] |
|||
[[cdo:Dê-giù]] |
|||
[[ceb:Kalibotan (planeta)]] |
|||
[[chr:ᎡᎶᎯ]] |
|||
[[ckb:زەوی]] |
|||
[[crh:Dünya]] |
|||
[[cs:Země]] |
|||
[[csb:Zemia]] |
|||
[[cu:Ꙁємлꙗ]] |
|||
[[cv:Çĕр (планета)]] |
|||
[[cy:Y Ddaear]] |
|||
[[da:Jorden]] |
|||
[[de:Erde]] |
|||
[[diq:Dınya]] |
|||
[[dsb:Zemja]] |
|||
[[dv:ބިން]] |
|||
[[el:Γη]] |
|||
[[eml:Tèra]] |
|||
[[en:Earth]] |
|||
[[eo:Tero]] |
|||
[[es:Tierra]] |
|||
[[et:Maa (planeet)]] |
|||
[[eu:Lurra]] |
|||
[[ext:Tierra]] |
|||
[[fa:زمین]] |
|||
[[fi:Maa]] |
|||
[[fiu-vro:Maa (hod'otäht)]] |
|||
[[fo:Jørðin]] |
|||
[[fr:Terre]] |
|||
[[frp:Tèrra]] |
|||
[[frr:Jard]] |
|||
[[fur:Tiere]] |
|||
[[fy:Ierde]] |
|||
[[ga:An Domhan]] |
|||
[[gan:地球]] |
|||
[[gd:Saoghal]] |
|||
[[gl:Terra]] |
|||
[[gn:Yvy]] |
|||
[[gu:પૃથ્વી]] |
|||
[[gv:Yn Chruinney]] |
|||
[[ha:Duniya]] |
|||
[[hak:Thi-khiù]] |
|||
[[haw:Honua]] |
|||
[[he:כדור הארץ]] |
|||
[[hi:पृथ्वी]] |
|||
[[hif:Dunia]] |
|||
[[hr:Zemlja]] |
|||
[[hsb:Zemja]] |
|||
[[ht:Latè]] |
|||
[[hu:Föld]] |
|||
[[hy:Երկիր]] |
|||
[[ia:Terra]] |
|||
[[id:Bumi]] |
|||
[[ig:Àlà]] |
|||
[[ilo:Daga (planeta)]] |
|||
[[is:Jörðin]] |
|||
[[it:Terra]] |
|||
[[iu:ᓄᓇ]] |
|||
[[ja:地球]] |
|||
[[jbo:terdi]] |
|||
[[jv:Bumi]] |
|||
[[ka:დედამიწა]] |
|||
[[kg:Ntoto]] |
|||
[[kk:Жер (ғаламшар)]] |
|||
[[kl:Nunarsuaq]] |
|||
[[km:ផែនដី]] |
|||
[[kn:ಭೂಮಿ]] |
|||
[[ko:지구]] |
|||
[[koi:Мушар]] |
|||
[[krc:Джер]] |
|||
[[ksh:Ääd (Planeet)]] |
|||
[[ku:Erd]] |
|||
[[kv:Му]] |
|||
[[kw:Dor]] |
|||
[[ky:Жер]] |
|||
[[la:Tellus (planeta)]] |
|||
[[lad:Tierra]] |
|||
[[lb:Äerd]] |
|||
[[lez:Чил (планета)]] |
|||
[[li:Eerd]] |
|||
[[lij:Tæra]] |
|||
[[lmo:Tera]] |
|||
[[ln:Mabelé]] |
|||
[[lo:ໂລກ]] |
|||
[[lt:Žemė]] |
|||
[[ltg:Zeme]] |
|||
[[lv:Zeme]] |
|||
[[map-bms:Bumi]] |
|||
[[mdf:Мода (шары тяште)]] |
|||
[[mg:Tany]] |
|||
[[mhr:Мланде]] |
|||
[[mk:Земја (планета)]] |
|||
[[ml:ഭൂമി]] |
|||
[[mn:Дэлхий]] |
|||
[[mr:पृथ्वी]] |
|||
[[ms:Bumi]] |
|||
[[mt:Art]] |
|||
[[mwl:Tierra]] |
|||
[[my:ကမ္ဘာဂြိုဟ်]] |
|||
[[myv:Мода (пертпельксэнь вал)]] |
|||
[[mzn:زمین]] |
|||
[[nah:Tlālticpactli]] |
|||
[[nap:Terra]] |
|||
[[nds:Eer]] |
|||
[[nds-nl:Eerde]] |
|||
[[ne:पृथ्वी]] |
|||
[[new:बँग्वारा]] |
|||
[[nl:Aarde (planeet)]] |
|||
[[nn:Jorda]] |
|||
[[no:Jorden]] |
|||
[[nov:Tere]] |
|||
[[nrm:Tèrre]] |
|||
[[nso:Lefase]] |
|||
[[nv:Nahasdzáán]] |
|||
[[oc:Tèrra]] |
|||
[[or:ପୃଥିବୀ]] |
|||
[[os:Зæхх]] |
|||
[[pa:ਧਰਤੀ]] |
|||
[[pam:Yatu]] |
|||
[[pap:Tera]] |
|||
[[pcd:Tière]] |
|||
[[pfl:Erd]] |
|||
[[pih:Erth]] |
|||
[[pl:Ziemia]] |
|||
[[pms:Tèra (pianeta)]] |
|||
[[pnb:زمین]] |
|||
[[ps:ځمکه]] |
|||
[[pt:Terra]] |
|||
[[qu:Tiksimuyu]] |
|||
[[rm:Terra]] |
|||
[[rmy:Phuv]] |
|||
[[ro:Pământ]] |
|||
[[ru:Земля]] |
|||
[[rue:Земля (планета)]] |
|||
[[rw:Isi]] |
|||
[[sa:पृथ्वी]] |
|||
[[sah:Сир]] |
|||
[[sc:Terra]] |
|||
[[scn:Terra (pianeta)]] |
|||
[[sco:The Yird]] |
|||
[[se:Eana]] |
|||
[[sh:Zemlja (planet)]] |
|||
[[si:මහ පොළොව]] |
|||
[[simple:Earth]] |
|||
[[sk:Zem]] |
|||
[[sl:Zemlja]] |
|||
[[sn:Rinopasi]] |
|||
[[so:Aduunka]] |
|||
[[sq:Toka]] |
|||
[[sr:Земља]] |
|||
[[st:Lefatshe]] |
|||
[[su:Marcapada]] |
|||
[[sv:Jorden]] |
|||
[[sw:Dunia]] |
|||
[[szl:Źymja]] |
|||
[[ta:புவி]] |
|||
[[te:భూమి]] |
|||
[[tg:Замин]] |
|||
[[th:โลก (ดาวเคราะห์)]] |
|||
[[tl:Daigdig]] |
|||
[[tpi:Giraun]] |
|||
[[tr:Dünya]] |
|||
[[tt:Җир]] |
|||
[[ug:يەر شارى]] |
|||
[[uk:Земля]] |
|||
[[ur:زمین]] |
|||
[[uz:Yer]] |
|||
[[vec:Tera]] |
|||
[[vep:Ma]] |
|||
[[vi:Trái Đất]] |
|||
[[vls:Eirde (planete)]] |
|||
[[vo:Tal]] |
|||
[[wa:Daegne]] |
|||
[[war:Kalibutan (planeta)]] |
|||
[[wo:Suuf]] |
|||
[[wuu:地球]] |
|||
[[xal:Делкә һариг]] |
|||
[[xmf:დიხაუჩა]] |
|||
[[yi:ערד-פלאנעט]] |
|||
[[yo:Ayé]] |
|||
[[za:Giuznamh]] |
|||
[[zea:Aerde]] |
|||
[[zh:地球]] |
|||
[[zh-classical:地球]] |
|||
[[zh-min-nan:Tē-kiû]] |
|||
[[zh-yue:地球]] |
|||
Nuna versiono, pos 05:32, 8 apr. 2023
.jpg)
Tero (simbolo astronomiala: .svg){kind=small}
) esas la triesma planeto di la sunala sistemo.
Karakterizivi
[redaktar | redaktar fonto]Lua tota maso esas 5 976 000 000 000 000 milion tuni. Lua surfacal areo esas 510 069 300 km². Lua tota volumino essas 1 083 219 milion km³. Lua radiuso ye l'equatoro esas 6 378 160 metri.
La Tero ne esas perfekta sfero ma geoido, pro ke la diametro ye l'equatoro esas 12 756 320 metri, e la longeso dil axo esas 12 713 549 metri. Maxim granda “retrakto” esas en suda parto di la globo en Antarktika. Retrakto ye la polari esas 1 : 298,25 (= 0,003.352.92).
La rotaco-rapideso di la Tero esas 465 m/s (1674 km/h) ye l'equatoro, e lua rapideso orbitala esas 29,79 km/s (107,240 km/h).
Geologie, la Tero esas ankore yuna. La varmeso di la planeto augmentas cirkume un Celsius-grado po 32 m de la surfaco a la centro. Distanta 3 000 m de la surfaco, la temperaturo ambiental esas 100 ˚C qua esas la bolio-punto dil aquo, ed ye 50 km olu atingas aproxime 1200 ˚C. Ibe, mem roki fuzeskas. La temperaturo ye la centro di la Tero esas aproxime 5 500 ˚C, sama kam la surfaco dil Suno.
L'atmosfero kontenas nitro (78,084 %), oxo (20,946 %), argono (0,934 %) e karbobioxo (0,033 %).
Til nun, Tero esas la sola planeto konocata qua sustenas vivanta organismi.
