COMPTER DE 1 A 100 EN EWONDO
CHIFFRES EWONDO CHIFFRES EWONDO
1 fɔ́g 51 məwôm mə́tán ai m̀ bɔ́g
2 bɛ̄ 52 məwôm mə́tán ai bɛ̂
3 lɛ́ 53 məwôm mə́tán ai lɛ̂
4 nyii 54 məwôm mə́tán ai nyii
5 tán 55 məwôm mə́tán ai tán
6 saman 56 məwôm mə́tán ai saman
7 zamgbál 57 məwôm mə́tán ai zamgbál
8 mwom 58 məwôm mə́tán ai mwom
9 ebǔl 59 məwôm mə́tán ai ebǔl
10 awôm 60 məwôm saman
11 awôm ai m̀ bɔ́g 61 məwôm saman ai mbɔ́g
12 awôm ai bɛ̂ 62 məwôm saman ai bɛ̂
13 awôm ai lɛ̂ 63 məwôm saman ai lɛ̂
14 awôm ai nyii 64 məwôm saman ai nyii
15 awôm ai tán 65 məwôm saman ai tán
16 awôm ai saman 66 məwôm saman ai saman
17 awôm ai zamgbál 67 məwôm saman ai zamgbál
18 awôm ai mwom 68 məwôm saman ai mwom
19 awôm ai ebǔl 69 məwôm saman ai ebǔl
20 məwôm mə́bɛ́ 70 məwôm zamgbál
21 məwôm mə́bɛ́ ai m̀ bɔ́g 71 məwôm zamgbál ai m̀ bɔ́g
22 məwôm mə́bɛ́ ai bɛ̂ 72 məwôm zamgbál ai bɛ̂
23 məwôm mə́bɛ́ ai lɛ̂ 73 məwôm zamgbál ai lɛ̂
24 məwôm mə́bɛ́ ai nyii 74 məwôm zamgbál ai nyii
25 məwôm mə́bɛ́ ai tán 75 məwôm zamgbál ai tán
26 məwôm mə́bɛ́ ai saman 76 məwôm zamgbál ai saman
27 məwôm mə́bɛ́ ai zamgbál 77 məwôm zamgbál ai zamgbál
28 məwôm mə́bɛ́ ai mwom 78 məwôm zamgbál ai mwom
29 məwôm mə́bɛ́ ai ebǔl 79 məwôm zamgbál ai ebǔl
30 məwôm mə́lɛ́ 80 məwôm mwom
31 məwôm mə́lɛ́ ai m̀ bɔ́g 81 məwôm mwom ai m̀ bɔ́g
32 məwôm mə́lɛ́ ai bɛ̂ 82 məwôm mwom ai bɛ̂
33 məwôm mə́lɛ́ ai lɛ̂ 83 məwôm mwom ai lɛ́
34 məwôm mə́lɛ́ ai nyii 84 məwôm mwom ai nyii
35 məwôm mə́lɛ́ ai tán 85 məwôm mwom ai tán
36 məwôm mə́lɛ́ ai saman 86 məwôm mwom ai saman
37 məwôm mə́lɛ́ ai zamgbál 87 məwôm mwom ai zamgbál
38 məwôm mə́lɛ́ ai mwom 88 məwôm mwom ai mwom
39 məwôm mə́lɛ́ ai ebǔl 89 məwôm mwom ai ebǔl
40 məwôm mə́nyii 90 məwôm ebǔl
41 məwôm mə́nyii ai m̀ bɔ́g 91 məwôm ebǔl ai m̀ bɔ́g
42 məwôm mə́nyii ai bɛ̂ 92 məwôm ebǔl ai bɛ̂
43 məwôm mə́nyii ai lɛ̂ 93 məwôm ebǔl ai lɛ́
44 məwôm mə́nyii ai nyii 94 məwôm ebǔl ai nyii
45 məwôm mə́nyii ai tán 95 məwôm ebǔl ai tán
46 məwôm mə́nyii ai saman 96 məwôm ebǔl ai saman
47 məwôm mə́nyii ai zamgbál 97 məwôm ebǔl ai zamgbál
48 məwôm mə́nyii ai mwom 98 məwôm ebǔl ai mwom
49 məwôm mə́nyii ai ebǔl 99 məwôm ebǔl ain ebǔl
50 məwôm mə́tán 100 ǹtɛd
LES SEPT JOURS DE LA SEMAINE
NO EWONDO FRANCAIS
1 lundi
Sɔ́ ndɔ́ məlú mə́ saman / mɔ́ ndí
2 mardi
Sɔ́ ndɔ́ məlú mə́ tán
3 mercredi
Sɔ́ ndɔ́ məlú mə́ nyii
4 jeudi
Sɔ́ ndɔ́ məlú mə́ lɛ́
5 vendredi
Sɔ́ ndɔ́ məlú mə́ bɛ́ / fulādé
6 samedi
Sɔ́ ndɔ́ alú dá / sə́ sərá
7 dimanche
Sɔ́ ndɔ́
LES DOUXES MOIS DE L'ANNEE
no EWONDO FRANCAIS
1 ngɔn osú Janvier
2 ngɔn bɛ́ɛ́ Février
3 ngɔn lálá Mars
4 ngɔn nyina Avril
5 ngɔn táná Mai
6 ngɔn saman Juin
7 ngɔn zambála Juillet
8 ngɔn mwom Août
9 ngɔn ebǔl Septembre
10 ngɔn awôm Octobre
11 ngɔn awôm ai dziá Novembre
12 ngɔn awôm ai bɛ́ɛ́ Décembre
L'ADJECTIF DEMONSTRATIF : ebúg báá ǹlə́ də
classes ce,cet, cette, ces voici voilà/là là-bas
1 nyɔ́ nyɔ́ná nyɔ́lɔ̄ nyɔ́lí
2 bá báná bálā bálí
3,11,19 ví víná vílī vílí
4 mí míná mílī mílí
5 dí díná dílī dílí
6 má máná málā málí
7 dzí dzíná dzílī dzílí
8 bí bíná bílī bílí
9.1 nyí nyíná nyílī nyílí
L'ADJECTIF DEMONSTRATIF anophorique : ebúg báá ǹl ə́ d ə
classes préffixes radicaux
norminales adjectivaux démonstratifs
1 a- ̀ tě
2 bə́- bə́tē
3,11,19 ó ́ tē
4 mí- mítē
5 á- ́ tē
6 mə́- mə́tē
7 é- tē
8 bí- bítē
9 e- ̀ tě
10 é- ́ tě
e
adjectifs possessifs: ebúg báá ewógé
singulier pluriel
1ère pers 2ème pers 3ème pers 1ère et 2ème pers 3ème
classes PA ama oe ie oé ié aán abán
1 o- w-ama w-oe w-oé w-ǎn w-abán
2 bə́- b-áma b-óe b-óé b-áán b-ábán
3,11,19 ó- w-amá w-óe w-óé w-áán w-ábán
4 mí- my-áma m-íe m-íé my-áán my-ábán
5 də́- d-áma d-óe d-óé d-áán d-ábán
6 mə m-áma m-óe m-óé m-áán m-ábán
7 dzə́ dz-áma dz-óe dz-óé dz-áán dz-ábán
8 bi by-áma b-íe b-íé by-áán by-ábán
9 dzə dz-ama dz-ie dz-ié dz-ǎn dz-abán
10 dzə́ dz-áma dz-íé dz-íé dz-áán dz-ábán
ADJECTIFS QUALIFICATIFS
QUALIFICATIFS
nén tɔ́ g
classes PA Grand Petit
1 ǹ- ǹ-nén ǹ-tɔ́g
2 bə- bə-nén bə-tɔ́g
3,11,19 ǹ- ǹ-nén ǹ-tɔ́g
4 mi- mi-nén mi-tɔ́g
5 ̀- nén tɔ́g
6 mə- mə-nén mə-tɔ́g
7 ̀- nén tɔ́g
8 bi- bi-nén bi-tɔ́g
9 ̀- nén tɔ́g
10 ́- nén tɔ́g
adjectifs numéraux cardinaux des classes
1,3,5,7,9,11
classes préfixes adjectifs numéraux
exemples
nominales adjectivaux cardinaux
1 m̀ - m̀ -bɔ́g mod m̀ bɔ́g (un homme)
3 m̀ - m̀ -bɔ́g m̀ fim m̀ bɔ́g (un mur)
5 d- d-á alú dá (une nuit)
7 dz- dz-íá elé dzíá (un arbre)
9 dz- dz-iá nyag dziá (un boef)
11 m̀ - m̀ -bɔ́g okəŋ m̀ bɔ́g (un couteau)
adjectifs numéraux cardinaux des classes
1,3,5,7,9,11
classes préfixes Adjectifs numeraux cardinaux
nominales adjectivaux deux: bɛ̄ trois: lɛ́ quatre: nyii cing: tán six: saman
2 bə́- bə́-bɛ̄ bə́-lɛ́ bə-nyii bə́-tán bə́-saman
4 mí- mí-bɛ̄ mí-lɛ́ mi-nyii mí-tán mí-saman
5 á- á-bɛ̄ á-lɛ́ a-nyii á-tán á-saman
6 mə́- mə́-bɛ̄ mə́-lɛ́ mə-nyii mə́-tán mə́-saman
8 bí- bí-bɛ̄ bí-lɛ́ bi-nyii bí-tán bí-saman
10 é- é-bɛ̄ é-lɛ́ e-nyii é-tán é-saman
LES TYPES D'ADJECTIFS DEFINIS
adjectif indefini: un certain, une certaine, certains,
adjectif indefini: un/une autre, des autres: -fə́
certaines, quelconque: -ziŋ
classes nominales préfixes adjectivaux indefini classes nominales préfixes adjectivaux indefini
1 ( ̀ ) ̀ -ziŋ 1 m̀ - m̀ -fə́
2 bə- bə-zing 2 bə- bə-fə́
3,11,19 ( ̀ ) ̀ -ziŋ 3,11,19 m̀ - m̀ -fə́
4 mi- mi-zing 4 mi- mi-fə́
5 ( ̀ ) ̀ -ziŋ 5 a- a-fə́
6 mə- mə-ziŋ 6 mə- mə-fə́
7 ( ̀ ) ̀ -ziŋ 7 e- e-fə́
8 bi- bi-ziŋ 8 bi- bi-fə́
9 ( ̀ ) ̀ -ziŋ 9 O- fə́
10 ( ́ ) ́ -ziŋ 10 O- fə́
adjectif indefini: tout, toute, chacun, chacune, adjectif indefini: un certain, une certaine,
chaque, tous, toutes : -sə certains, certaines: -fɔ́ g
classes nominales préfixes adjectivaux indefini
classes nominales préfixes adjectivaux indefini
1 á- ó- á-sə ó-sə 1 m̀ - m̀ -bɔ́g
2 bə́- bə́-sə 2 bə- bə-vɔ́g
3,11,19 ó- ó-sə 3,11,19 m̀ - m̀ -bɔ́g
4 mí- mí-sə 4 mi- mi-vɔ́g
5 á- á-sə 5 a- a-vɔ́g
6 mə́- mə́-sə 6 mə- mə-vɔ́g
7 é- é-sə 7 e- e-vɔ́g
8 bí- bí-sə 8 bi- bi-vɔ́g
9 é- é-sə 9 O- O-fɔ́g
10 é- é-sə 10 O- O-fɔ́g
LES ADJECTIFS INTERROGATIFS
classes
préfixes adjectivaux quel,lequel? -fé combien? -ám
nominales
1 m̀ - m̀ -fé /
2 bə- bə-fé bám
3,11,19 m̀ - m̀ -fé /
4 mi- mi-fé myám
5 a- a-fé /
6 mə- mə-fé mám
7 e- e-fé /
8 bi- bi-fé byám
9 O- fé /
10 O- fé dzám
les pronoms substantifs
les pronoms substantifs
complément identité prédicat ipséité
1ère pers sing mǎ maa mǎ mǎmēn
2ème pers sing wǎ waa wǎ wǎmēn
1ère pers plu bía bía bíā bía bə́bēn
2ème pers plu mínā mína mínā mínā bə́bēn
3ème personne du singulier et pluriel
classe 1 nyé nyé ńnye nyémēn ou émén
classe 2 bɔ́ bɔ̂ ḿbɔ̂ bə́ bə́bēn ou bə́bēn
classe 3 wá wâ ńgɔ̂ óbēn
classe 4 myá myâ ḿmyâ míbēn
classe 5 dɔ́ dɔ̂ ndɔ̂ dɔ́bēn ou ábēn
classe 6 mɔ́ mɔ̂ ḿmɔ̂ mə́bēn
classe 7 dzɔ́ dzɔ̂ ndzɔ̂ ébēn
classe 8 byá byâ ḿbyâ bíbēn
classe 9 dzɔ̌ dzɔ ńdzɔ ébēn ou dzɔ̌ bēn
classe 10 dzɔ́ dzɔ̂ ńdzɔ̂ ébēn ou dzɔbēn
les pronoms possessifs: məyian mə́ éwóge
Singulier Pluriel
1 ere pers: - 2 ème pers: - 3ème pers: - 1ère et 2ème pers: - 3ème pers: -
classes pp
ama óe ; -íe óé ; -íé aán aban
1 o- éńgwama éńgwóé éńgwóé éńgwǎn éńgwābán
2 bə́- éḿbáma éḿbóé éḿbóé éḿbáán éḿbábán
3,11,19 ó- éńgwáma éńgwóé éńgwóé éńgwáán eńgwábán
4 mí- ém̀ myáma ém̀ míé ém̀ míé ém̀ myáán ém̀ myábán
5 də́- éńdáma éńdíé éńdíé éńdáán éńdábán
6 mə́- éḿmáma éḿmóé éḿmóé éḿmáán éḿmábán
7 dzə́- éńdzáma éńdzóé éńdzíé éńdzáán éńdzábán
8 bí- éḿbyáma éḿbíé éḿbíé éḿbyáán éḿbyábán
9 dzə éńdzama éńdzóe éńdzíé éńdzāán éńdzābán
10 dzə́- éńdzáma éńdzóé éńdzíé éńdzáán éńdzábán
PRONOMS DEMONSTRATIFS : Məyan mə́ ńlə́ də
celui-ci/celle
celui-ci/celle-ci celui-là/celle-là celui/celle (là-bas)
classes ceux/celles ce/ceci,
ceux-ci/celles-ci ceux-là/celles-là ceux/celles (là-bas)
1 ça
ényɔ́ ényɔ́ná ényɔ́lɔ̄ ényɔ́lí
2 ébá ébáná ébálā ébálí
3,11,19 éví évíná évílī évílí
4 émí émíná émílī émílí
5 édí édíná édílī édílí
6 émá émáná émálā émálí
7 édzí édzíná édzílī édzílí
8 ébí ébíná ébílī ébílí
9.1 ényí ényíná ényílī ényílí
les pronnons personnels
devant une
pp devant une voyelle
consonne
1ère pers sing mə m-
2ème pers sing o w-
3ème pers sing a a-
1ère pers pluriel bǐ buy ̌-
2ème pers pluriel mǐ my ́-
3ème pers pluriel bə́ b ́-