ایالت زمینشناختی
پوسته کشآمده | پوسته اقیانوسی: ۲۰–۰ میلیون سال ۶۵–۲۰ میلیون سال >۶۵ میلیون سال |
ایالت زمینشناختی[۱] (انگلیسی: Geologic province) که گاهی استان زمینشناختی نیز نامیده میشود، پهنهای با ویژگیهای مشترک زمینشناختی است. به بیان دیگر، ایالت زمینشناختی منطقهای است که در سرتاسر آن تاریخ زمینشناختی اساساً یکسان بوده یا با ویژگیهای ساختاری یا فیزیوگرافی خاص مشخص و متمایز میشود.
یک ایالت زمینشناختی ممکن است شامل یک عنصر ساختاری غالب مانند حوضه ساختاری یا یک کمربند چینخورده یا تعدادی از عناصر مرتبط و بههم پیوسته باشد. ایالتهای مجاور ممکن است از نظر ساختار مشابه باشند، اما به دلیل تاریخچههای متفاوت جدا در نظر گرفته شود.
ایالتهای زمینشناختی بر پایه منشأ
[ویرایش]ایالت | تعریف | زیرمجموعهها | نمونهها |
---|---|---|---|
سپر | رخنمون سنگهای آذرین و دگرگونی بلوری متعلق به پرکامبرین که از نظر زمینساختی مناطق پایدار را تشکیل میدهند. | ||
سکو | لایههای رسوبی افقی یا تقریباً افقی که پیسنگ سنگهای آذرین یا دگرگونی را میپوشاند. | ||
کمربند کوهزایی | سازندهای خطی یا کمانیشکل در جایی که پوسته قارهای چینخورده، تغییرشکل داده و بالا رفته و رشتهکوه ها را تشکیل داده است. | ||
حوضه ساختاری | لایههای سازندهای سنگی کمشیب که توسط تابیدگی زمینساختی لایههای افقی قبلی تشکیل شده است. | ||
ایالت آذرین بزرگ | انباشت سنگهای آذرین از جمله سنگهای مایع (نفوذی) یا سنگهای آتشفشانی (بیرونی) | ||
پوسته گسترده | پوسته قارهای که به دلیل کرنش کششی نازک شده است. |
ایالتهای زمینشناختی بر پایه منابع
[ویرایش]برخی از مطالعات ایالتهای زمینشناختی را بر پایه منابع معدنی مانند نهشتههای معدنی طبقه بندی می کنند. در سراسر جهان تعداد زیادی ایالتزمینشناختی برای نفت خام و دیگر سوختهای فسیلی شناسایی شده است، مانند ایالت دلتای نیجر.
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ فرهنگ جامع علوم زمین. فرهنگ معاصر. ۱۳۹۱. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۱۰۵-۰۴۰-۴.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Geologic province». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۰ آوریل ۲۰۲۳.
پیوند به بیرون
[ویرایش]- نقشه ایالتهای زمینشناختی دنیا (ناسا)
- تعریف ایالتهای زمینشناختی (سازمان زمینشناسی ایالات متحده آمریکا)