Palentzia
Palentzia[1] (gaztelaniaz eta ofizialki, Palencia) izen bereko probintziako hiriburua da eta haren hegoaldean dago kokatuta.
Palentzia Palencia | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Espainiako udalerria | |||||||||||
Administrazioa | |||||||||||
Estatu burujabe | Espainia | ||||||||||
Autonomia | Gaztela eta Leon | ||||||||||
Probintzia | Palentziako probintzia | ||||||||||
Alkatea | Alfonso Polanco | ||||||||||
Izen ofiziala | Palencia | ||||||||||
Jatorrizko izena | Palencia | ||||||||||
Posta kodea | 34001–34006 | ||||||||||
INEk ezarritako kodea | 34120 | ||||||||||
Herriburua | Palencia | ||||||||||
Geografia | |||||||||||
Koordenatuak | 42°01′N 4°32′W / 42.02°N 4.53°W | ||||||||||
Azalera | 94,71 km² | ||||||||||
Altuera | 749 m | ||||||||||
Mugakideak | Villamuriel de Cerrato, Dueñas, Santa Cecilia del Alcor, Autilla del Pino, Grijota, Husillos, Fuentes de Valdepero, Villalobón eta Magaz de Pisuerga | ||||||||||
Demografia | |||||||||||
Biztanleria | 76.331 (2023) 29 (2022) | ||||||||||
| |||||||||||
Dentsitatea | 806 bizt/km² | ||||||||||
Informazio gehigarria | |||||||||||
Telefono aurrizkia | 979 | ||||||||||
Ordu eremua | UTC+01:00 | ||||||||||
Hiri senidetuak | Bourges | ||||||||||
Matrikula | P | ||||||||||
aytopalencia.es |
Carrión-eko ibarrean kokatuta dago, ibaiak Pisuergarekin bat egiten duen lekutik gertu.
Banaketa administratiboa
aldatuErdiguneko auzoak
aldatu- Centro-Catedral
- Centro-La Puebla
- Centro-Salón de Isabel II
- Centro-San Pablo
Zabalguneko auzoak
aldatu- Campo de la Juventud
- El Carmen
- Pan y Guindas
- Nueva Balastera
- San Telmo - Santiago
- Madrid
- San Juanillo
- Eras del Bosque
- Ave María
Kanpoko auzoak
aldatu- Allende el Río
- Ntra. Sra. de los Ángeles
- Santa Marina
- San Antonio
- Cristo del Otero
Demografia
aldatuPalentziaren bilakaera demografikoa | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1900 | 1910 | 1920 | 1930 | 1940 | 1950 | 1960 | 1970 | 1981 | |||||||||||
Biztanleria | 15.940 | 18.055 | 19.543 | 23.936 | 34.283 | 41.769 | 48.216 | 58.370 | 74.080 | ||||||||||
1991 | 1996 | 1998 | 1999 | 2001 | 2002 | 2005 | 2006 | 2008 | |||||||||||
Biztanleria | 77.863 | 78.831 | 79.745 | 80.332 | 80.836 | 80.801 | 81.439 | 82.263 | 82.626 |
Ekonomia
aldatuMerkataritza eta industria (ehungintza, janari industria, kimika industria) dira ekonomia jarduera nagusiak[2].
Historia
aldatuErromatar hiria izan zen (Pallantia). Apezpiku egoitza izan zen IV. mendetik aurrera. Musulmanek suntsitu ondoren, basamortu bihurtua geratu zen Palentziako lurraldea, baso guztiak bota baitzituzten haiek. Nafarroako Antso Nagusiak hiria berriro eraiki zuen (1032), apezpiku egoitza berritu zuen eta eskubide batzuk eman zizkion (1035-II-17). Alfontso VIII.a Gaztelakoak Espainiako lehenengo unibertsitatea sortu zuen han (1208), 1262. urtean Salamancara eraman zena[2].
Ondasun nabarmenak
aldatuAipagarriak dira , besteak beste, 1321-1516 bitartean eraikitako katedrala (Juan de Flandesen erretaula nagusia, 1509; Jan Joest de Haarlemen Ama Errukitakoa triptikoa, 1505; Grecoren San Sebastian, 1580; Pedro Berrugueteren diptiko bat eta Mateo Cerezoren Santa Katalinaren ezkontza mistikoak), San Miguel eliza (XII-XIII. mendeak), San Pablo monasterioko eliza gotikoa (XVI-XVII. mendeak) eta Santa Clara eliza gotikoa (XIV-XV. mendeak)[2].
Bestela, bertako Aste Santua deklaratu dute nazioarteko interes turistikodun jaia.
Palentziar ezagunak
aldatu- Trinidad Arroyo (1872-1959), oftalmologoa.
- Pedro Aguado Bleye (1884-1954?), historialaria.
- Victorio Macho (1887-1966), eskultorea.
- Maria Silva (1941-2023), aktoresa.
- Ana José Cancio (1960-), kirol-kazetaria.
- Pablo Casado (1960-), politikaria.
- Elena Anaya (1975-), aktorea.
- Marta Dominguez (1975-), atleta.
Herri eta hiri senidetuak
aldatuIkus, gainera
aldatuErreferentziak
aldatu- ↑ Euskaltzaindia. 32. araua: Espainiako erresumako autonomia-erkidegoen, probintzien eta probintzia-hiriburuen izenak. (Noiz kontsultatua: 2012-5-26).
- ↑ a b c
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2016-06-30 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Kanpo estekak
aldatu- (Gaztelaniaz) Palentziako Udalaren webgunea