Ελίας Φιγκερόα
1973 | |||||||||||
Προσωπικές πληροφορίες | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ημερ. γέννησης | 25 Οκτωβρίου 1946 | ||||||||||
Τόπος γέννησης | Βαλπαραΐσο, Χιλή | ||||||||||
Ύψος | 1,83 μ. | ||||||||||
Θέση | Αμυντικός | ||||||||||
Ομάδες νέων | |||||||||||
1962–1964 | Σαντιάγο Γουόντερερς | ||||||||||
Επαγγελματική καριέρα* | |||||||||||
Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† | ||||||||
1964–1966 | Σαντιάγο Γουόντερερς | 54 | (0) | ||||||||
1964 | →Ουνιόν Λα Καλέρα | 30 | (0) | ||||||||
1967–1972 | Πενιαρόλ | 51 | (0) | ||||||||
1972–1976 | ΣΚ Ιντερνασιονάλ | 139 | (8) | ||||||||
1977–1980 | Παλεστίνο | 118 | (6) | ||||||||
1981 | Φορτ Λόντερντεϊλ Στράικερς | 22 | (0) | ||||||||
1981–1982 | Κόλο-Κόλο | 17 | (0) | ||||||||
Σύνολο | 431 | (14) | |||||||||
Εθνική ομάδα | |||||||||||
Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† | ||||||||
1966–1982 | Χιλή | 47 | (3) | ||||||||
Προπονητική καριέρα | |||||||||||
Περίοδος | Ομάδα | ||||||||||
1993 | Σαντιάγο Γουόντερερς | ||||||||||
1994–1995 | Παλεστίνο | ||||||||||
1996 | ΣΚ Ιντερνασιονάλ | ||||||||||
Τίτλοι
| |||||||||||
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα. † Συμμετοχές (Γκολ). |
Ο Ελίας Ρικάρδο Φιγκερόα Μπραντέρ (ισπανικά : Elías Ricardo Figueroa Brander, γεννήθηκε 25 Οκτωβρίου 1946) είναι Χιλιανός πρώην ποδοσφαιριστής. Ο κορυφαίος του αθλήματος στην ιστορία της Χιλής,[1][2][3] και ένας από τους καλύτερους και πιο πλήρεις αμυντικούς όλων των εποχών,[4][5][6] ψηφίστηκε 37ος καλύτερος ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα στις εκλογές της IFFHS και πρώτος της χώρας του.[7][8]
Τα σημαντικά προβλήματα υγείας που αντιμέτωπε στην παιδική του ηλικία δεν ήταν αρκετά για να τον εμποδίσουν να έχει επιτυχημένη καριέρα στο άθλημα, ήδη από το τέλος της εφηβείας του. Ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του στη χώρα του αλλά το ενδιαφέρον μεγάλων συλλόγων του εξωτερικού τον οδήγησε αρχικά στην Ουρουγουάη και κατόπιν στη Βραζιλία γνωρίζοντας διεθνή καταξίωση και κατέκτησε σχεδόν όλους τους συλλογικούς τίτλους. Ο εγκεφαλικός τρόπος παιχνιδιού του ήταν τέτοιος που με την παρουσία του επισκίασε αξιόλογους συμπαίκτες του και αποτέλεσε πρότυπο για τις ικανότητές του να αγωνίζεται στο κέντρο της άμυνας διαθέτοντας πληρότητα σε όλες τις δραστηριότητες του παιχνιδιού. Οι τρεις τίτλοι καλύτερου ποδοσφαιριστή στη Νότια Αμερική είναι ο μεγαλύτερος αριθμός για αμυντικό σε Ευρώπη και Νότια Αμερική. Ο τρόπος παιχνιδιού του συγκρίθηκε συχνά με αυτόν του δύο φορές νικητή της Χρυσής Μπάλας Φραντς Μπεκενμπάουερ, ο οποίος δήλωσε περίφημα: «Είμαι ο Ευρωπαίος Φιγκερόα».[9]
Συμμετείχε σε τρεις διοργανώσεις Παγκοσμίου Κυπέλλου με την ισχύ της εθνικής ομάδας της Χιλής να μην επιτρέπει ανάλογη με τους συλλόγους επιτυχία. Μετά την αποχώρησή του από την ενεργό δράση ακολούθησε σύντομη καριέρα προπονητή σε τρεις από τους συλλόγους που αγωνίστηκε.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρώτα χρόνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Από τη γέννησή του ο Φιγκερόα αντιμέτωπε προβλήματα υγείας (διφθερίτιδα, άσθμα) που δεν του επέτρεψαν να περπατήσει χωρίς πατερίτσες μέχρι την ηλικία των τουλάχιστον έξι χρόνων. Η οικογένειά του μετακόμισε σε άλλη πόλη (Κιλπούε) με πιο υγιεινό κλίμα προκειμένου να βοηθηθεί, κάτι που τελικά έγινε και σε ηλικία οκτώ ετών εντάχθηκε στο Alto Florida, ένα σύλλογο στη γειτονιά του. Εκεί ανακάλυψε τις φυσικές του ικανότητες και τα χαρίσματά του, ενώ η ασθένεια έγινε ξανά παρούσα και σε ηλικία 11 ετών διαγνώστηκε με πολιομυελίτιδα, μένοντας στο κρεβάτι για έναν ολόκληρο χρόνο. Τα δεκανίκια και η βοήθεια των αδερφών του, σε ηλικία 13 ετών, επέστρεψε στην ομάδα της γειτονιάς του και στη συνέχεια στα 14 πήγε στη Ντεπορτίβο Λισέο, όπου έμεινε μόνο για λίγους μήνες. Η σταδιακή ανάκαμψή του του επέτρεψε να ξεκινήσει παίζοντας ποδόσφαιρο ως τερματοφύλακας και αργότερα ως αμυντικός μέσος.[10][11][12]
Ήταν τέτοιο το ταλέντο του έφηβου που κατάφερε να προπονηθεί μια μέρα στην κατηγορία των παίδων και το προπονητικό επιτελείο του είπε να επιστρέψει την επόμενη μέρα για να προπονηθεί με την ομάδα νέων. Με την ομάδα νέων η οποία χρησίμευσε ως προπονητικό αντίπαλος της Βραζιλίας που έχουν αγωνιστεί συμμετείχε στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1962 στη Χιλή. Είχε την τιμή να μαρκάρει τους Πελέ, Γκαρίντσα και Ντίντι σε ηλικία 15 ετών, κάτι που ήδη εκείνη την εποχή προκάλεσε περισσότερα από ένα εγκωμιαστικά σχόλια στους Βραζιλιάνους για τη φυσική του επιβλητικότητα, τα καλά αντανακλαστικά και την ποιότητα του παιχνιδιού του.[13]
Καριέρα σε συλλόγους
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ξεκίνησε την επαγγελματική του πορεία στις 26 Απριλίου του 1964, όταν σε ηλικία 17 ετών εμφανίστηκε στην πρώτη κατηγορία του επαγγελματικού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου της Χιλής, παίζοντας ως δανεικός από Σαντιάγο Γουόντερερς στην Ουνιόν Λα Καλέρα με αντίπαλο τη Γκριν Γκρος (Club de Deportes Green Cross).[14] Η απόδοσή του σε έναν επόμενο αγώνα εναντίον της Κόλο Κόλο που του χάρισε το πρώτο του ψευδώνυμο. «Αντιμετωπίζουμε ένα δεκαεπτάχρονο αγόρι που παίζει σαν ώριμο αστέρι. Από σήμερα μπορώ να τον αποκαλώ μόνο Δον Ελίας Φιγκερόα», είπε ένας ραδιοφωνικός εκφωνητής με το χαρακτηρισμό να τον ακολουθεί και μετά το τέλος της καριέρας του.[13][15] Μετά από μία σεζόν επέστρεψε στη Γουόντερερς και ο Χοσέ Πέρεθ, Αργεντινός προπονητής των μικρών ομάδων του συλλόγου, τον ξεκίνησε ως αμυντικό λόγω του ύψους του και της έλλειψης παικτών σε αμυντική θέση.[16][17]
Οι επιτυχημένες εμφανίσεις του απέσπασαν το ενδιαφέρον πολλών ξένων συλλόγων και μετά το Πρωτάθλημα της Νότιας Αμερικής (μετέπειτα Κόπα Αμέρικα) στο Μοντεβιδέο το 1967, μεταγράφηκε στην Πενιαρόλ της Ουρουγουάης αργότερα εκείνο το έτος. Εκείνη την εποχή ήταν η καλύτερη ομάδα στον κόσμο ως νικήτρια του Διηπειρωτικού Κυπέλλου, ενώ και το πρωτάθλημα της Ουρουγουάης ήταν πολύ δυνατό.[18][19][20] Ο Φιγκερόα αγωνίστηκε σε μια ομάδα γεμάτη σπουδαίους παίκτες, αλλά αυτός εξελέγη ο καλύτερος παίκτης στο πρωτάθλημα το 1967, το 1968 και το 1971, ενώ σε όλες τις χρονιές ήταν μέλος της ιδανικής ομάδας του πρωταθλήματος.[21][22][23] Η άμυνα της ομάδας ήταν απροσπέλαστη και με τερματοφύλακα τον κορυφαίο στην ιστορία της Ουρουγουάης Λαδισλάο Μαζουρκιέβιτς πέτυχε το ρεκόρ για τα περισσότερα λεπτά χωρίς να δεχθεί γκολ: 987 (11 αγώνες) το 1968.[24][25] Πέρασε τα πιο πετυχημένα χρόνια του με την Πενιαρόλ, κερδίζοντας το Πρωτάθλημα Ουρουγουάης το 1967, το 1968 και το 1969.[16][26] Το 1969 η Πενιαρόλ κατέκτησε το Διηπειρωτικό Σούπερ Κύπελλο Πρωταθλητριών με τον πιο κρίσιμο αγώνα εναντίον της Σάντος του Πελέ εκτός έδρας (νίκη με 2–1), σε μια αναμέτρηση στην οποία ο Φιγκερόα ήταν ο καλύτερος παίκτης του γηπέδου και θαυμάστηκε για το ταλέντο και την ηγετική του παρουσία.[27][28] Η μόνη του αποτυχία με την Πενιαρόλ ήταν ότι δεν μπόρεσε να σηκώσει το Λιμπερταδόρες το 1970, όταν έφτασε στον τελικό και ηττήθηκε από την Εστουδιάντες. Ο Φιγκερόα ξεχώρισε ως τζέντλεμαν στο γήπεδο, δεν ήταν σκληρός παίκτης, αλλά στην Ουρουγουάη έμαθε να παίζει πιο δυνατά, να σκοράρει, να χρησιμοποιεί πιο σωστά το σώμα του.[29] Έγινε ο πρώτος Χιλιανός ποδοσφαιριστής που έφτασε σε τελικό του Κόπα Λιμπερταδόρες. Στο αποχαιρετιστήριό του στα τέλη του 1971, οι φίλαθλοι της ομάδας έκλαιγαν στο αεροδρόμιο.
Το 1972 αποκτήθηκε από τη βραζιλιάνικη Ιντερνασιονάλ, όπου είχε εξίσου επιτυχημένη πορεία, κατακτώντας το πρωτάθλημα της Βραζιλίας το 1975 και το 1976. Το ενδιαφέρον της Ρεάλ Μαδρίτης δεν τον απασχόλησε παρά την υψηλότερη οικονομική προσφορά που δέχθηκε μιας και το βραζιλιάνικο πρωτάθλημα ήταν υψηλού επιπέδου εκείνη την εποχή, ίσως και υψηλότερο από όλα τα ευρωπαϊκά.[29][30][31] Ανέλαβε αρχηγός της ομάδας από το πρώτο παιχνίδι.[32] Το 1974 ο σύλλογος νίκησε και στα 18 παιχνίδια τους για να διεκδικήσει τον τίτλο. Ο Φιγκερόα ήταν η κεντρική φιγούρα και ο αρχηγός της ομάδας και οι οπαδοί του συλλόγου τον θυμούνται για το διάσημο «πεφωτισμένο γκολ» του στη νίκη του συλλόγου απέναντι της Κρουζέιρο στον τελικό του πρωταθλήματος του 1975, στις 14 Δεκεμβρίου. Στο Πόρτο Αλέγκρε η ημέρα είναι εντελώς συννεφιασμένη. Έντεκα λεπτά μετά την έναρξη του δευτέρου ημιχρόνου, ο μέσος Βαλντομίρο κέρδισε φάουλ. Σε μία εντελώς συννεφιασμένη ημέρα και ενώ το σκορ ήταν στο 0–0, ο Βαλντομίρο εκτέλεσε το φάουλ, στέλνοντας την μπάλα στην αντίπαλη περιοχή. Ο Φιγκερόα με μία δυνατή κεφαλιά άνοιξε το σκορ. Το παραλήρημα στις εξέδρες από 100.000 φιλάθλους, που είχαν γεμίσει το γήπεδο από τις 10 το πρωί, ήταν απόλυτο για τον πρώτο τίτλο μετά από 66 χρόνια για ένα σύλλογο που σε εθνικό επίπεδο δεν ήταν ούτε στους πρωταγωνιστές. Το μυστήριο είναι ότι, όπως έδειξαν τα βίντεο και οι φωτογραφίες αργότερα, τη στιγμή κατά την οποία ο Χιλιανός αμυντικός σηκώθηκε στον αέρα για να κάνει την κεφαλιά, φωτίζεται μόνο αυτός από μία ισχυρή ακτίνα ηλιακού φωτός, που ερχόταν από τον ουρανό.[33][34][35] Εκλέχθηκε ο καλύτερος κεντρικός αμυντικός του πρωταθλήματος της Βραζιλίας κατά τη διάρκεια των ετών 1973, 1974, 1975 και 1976, κερδίζοντας το Bola de Prata, και ψηφίστηκε ο Παίκτης της Χρονιάς του βραζιλιάνικου πρωταθλήματος το 1975 και 1976, κερδίζοντας το Βραβείο Bola de Ouro.[36][37] Κέρδισε περαιτέρω αναγνώριση όταν διαδέχθηκε τον Πελέ στην ανάδειξη του καλύτερου ποδοσφαιριστή της Νότιος Αμερικής της Χρονιάς το 1974, το 1975 και το 1976.[38][39] Το 1977 ήταν στην τρίτη θέση.[40] Ολοκλήρωσε την παρουσία του στην Πενιαρόλ με 241 αγώνες, στους οποίους σημείωσε 6 γκολ.[21] Στη Βραζιλία, σε μια ψηφοφορία εμπειρογνωμόνων που διοργάνωσε το περιοδικό Placar το 2001 τον ανέδειξαν ως τον «καλύτερο ξένο ποδοσφαιριστή στο πρωτάθλημα της Βραζιλίας τον 20ό αιώνα».[41]
Η λευκή επιταγή των Βραζιλιάνων δεν ήταν αρκετή για την παραμονή του στη χώρα και ο Φιγκερόα επέστρεψε στην πατρίδα του το 1977, αγωνιζόμενος την Παλεστίνο. Είχε και πάλι προτάσεις από τη Ρεάλ Μαδρίτης και τη Μπόκα Τζούνιορς, αλλά προσωπικοί λόγοι τον έκαναν να επιστρέψει για να αγωνιστεί με τη σχετικά αδύναμη τότε ομάδα.[32][42] Η νέα του ομάδα γνώρισε την καλύτερη περίοδο στην ιστορία της και κατέκτησε το πρωτάθλημα της Χιλής το το 1978, αναδείχθηκε δε ο καλύτερος παίκτης στη χώρα και στις δύο αυτές αγωνιστικές περιόδους. Η ομάδα παρέμεινε αήττητη σε 44 αγώνες σε αυτό το χρονικό διάστημα. Επίσης, σημείωσε το μοναδικό γκολ στον τελικό του Κυπέλλου το 1977.[16][43][44] Όπως πολλοί μεγάλοι ποδοσφαιριστές εκείνη την εποχή προς το τέλος της σταδιοδρομίας τους, το 1981 πήγε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου αγωνίστηκε στο NASL για μικρό διάστημα στους Φορτ Λόντερντεϊλ Στράικερς. Έχοντας ως συμπαίκτες τους Γκερντ Μίλερ και Τεόφιλο Κουμπίγιας το 1981, έφτασαν στον τελικό του πρωταθλήματος με αντίπαλο τους Νιου Γιορκ Κόσμος, χωρίς επιτυχία.[45][46] Τελευταίος σταθμός στην καριέρα του η Κόλο-Κόλο της πατρίδας του, όπου έμεινε μόνο τρεις μήνες στην ομάδα της πρωτεύουσας και ο τελευταίος αγώνας του με την Ουνιβερσιδάδ.[47][48]
Την 1η Ιανουαρίου 1983, ο Φιγκερόα ανακοίνωσε την αποχώρησή του από την επαγγελματική δραστηριότητα. Την επόμενη χρονιά, στις 8 Μαρτίου 1984, διοργανώθηκε ο αποχαιρετιστήριος αγώνας ανάμεσα σε μια ομάδα της Χιλής και μια επιλογή του υπόλοιπου κόσμου, τον οποίο παρακολούθησαν περισσότεροι από 70.000 θεατές. Συνολικά συγκέντρωσε 22 τίτλους σε επίσημες διοργανώσεις.[49]
Διεθνής καριέρα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σε ηλικία 17 ετών κλήθηκε στην εθνική ομάδα νέων της Χιλής και αγωνίστηκε στο Πρωτάθλημα Νέων Νότιας Αμερικής στην Κολομβία. Έκανε το ντεμπούτο του σε φιλικό αγώνα με τη Σοβιετική Ένωση στις 23 Φεβρουαρίου 1966 (ήττα στο Σαντιάγο με 2–0) αφήνοντας όμως πολύ καλές εντυπώσεις.[50][51][52] Το ίδιο καλοκαίρι ήταν στη βασική ενδεκάδα στην πρώτη μεγάλη διοργάνωση που συμμετείχε, αυτή του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1966. Η Χιλή έχασε από τη Ιταλία και και τη Σοβιετική Ένωση και έφερε ισοπαλία με τη Βόρεια Κορέα και έτσι δεν προκρίθηκε στη δεύτερη φάση της διοργάνωσης, όμως ο Φιγκερόα έλαβε ήδη την αναγνώριση αποκαλούμενος από ορισμένους ως «ο κόκκινος τοίχος» (La Muralla Roja, από το χρώμα της φανέλας της εθνικής ομάδας της Χιλής).[10][53] Με τη Χιλιανή εθνική ομάδα αγωνίστηκε 47 φορές μεταξύ του 1966 και του 1982.[54][55]
Ήταν για χρόνια αρχηγός της εθνικής ομάδας, και μάλιστα ήταν αρχηγός και στα τρία Παγκόσμια Κύπελλα που συμμετείχε (1966, 1974 και 1982). Τα χρόνια της καριέρας του στη Βραζιλία δεν αγωνίστηκε με την εθνική ομάδα και επανήλθε το 1973 για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1974. Ένα από τα καλύτερα παιχνίδια της καριέρας του ήταν απέναντι στη Σοβιετική Ένωση σε αγώνα μπαράζ των προκριματικών στη Μόσχα, όπου η παρουσία του στην άμυνα ήταν καταλυτική στη διατήρηση έως το τέλος του αγώνα του ισόπαλου 0–0. Οι Σοβιετικοί αρνήθηκαν να αγωνιστούν στο δεύτερο αγώνα στο Σαντιάγκο λόγω της πολιτικής κατάστασης της χώρας και η Χιλή προκρίθηκε, παρατασόμενη όμως στον αγωνιστικό χώρο και σημειώνοντας γκολ, σε ένα γήπεδο με 18.000 θεατές αλλά χωρίς αντίπαλο σε μία παρωδία αγώνα.[13][56] Στην τελική φάση ψηφίστηκε ως ο καλύτερος αμυντικός και στην καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης, παρά την αποτυχία της Χιλής να περάσει στο δεύτερο γύρο. Σε τρεις αναμετρήσεις δέχθηκε μόνο δύο γκολ, το ένα από τη μετέπειτα πρωταθλήτρια κόσμου Δυτική Γερμανία και το δεύτερο από την Ανατολική Γερμανία (αποτέλεσμα 1–1), ενώ ήρθε ισόπαλη με την Αυστραλία χωρίς τέρματα.[9][57] Το 1977 σε αγώνα με τον Ισημερινό στην προκριματική φάση για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1978 σημείωσε δύο γκολ (από τα τρία συνολικά της διεθνούς καριέρας του) στη νίκη με 3–0.[55] Η Χιλή δεν προκρίθηκε στην τελική φάση. Ήταν επίσης αρχηγός της εθνικής Χιλής όταν κατετάγη δεύτερη το 1979 στο Κόπα Αμέρικα. Η Χιλή έφτασε στον τελικό με αντίπαλο την Παραγουάη, με την οποία έπρεπε να παίξει τρία παιχνίδια. Η ομάδα της Παραγουάης βασίζονταν στην επιθετική της γραμμή και στον πρώτο τελικό αγώνα με τη Χιλή νίκησε με 3–0 στην Ασουνσιόν. Ο Φιγκερόα δεν αγωνίστηκε λόγω αποβολής στον ημιτελικό με το Περού, τη μοναδική στην καριέρα του. Για τους επόμενους αγώνες στο Σαντιάγο της Χιλής και στο Μπουένος Άιρες, ο Φιγκερόα συμμετείχε κανονικά και η Παραγουάη δεν μπόρεσε να σημειώσει γκολ. Ο τίτλος πήγε στην Παραγουάη με διαφορά τερμάτων.[23][58] Έκλεισε την καριέρα του στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Ισπανίας το 1982, όπου η Χιλή αποκλείστηκε με τρεις ήττες στον πρώτο γύρο με την απόδοση της ομάδας και του ίδιου να είναι κάτω του αναμενόμενου.[47][55][59] Εξακολουθεί να θεωρείται ως ο κορυφαίος Χιλιανός ποδοσφαιριστής όλων των εποχών.[31][38][60]
Ο τρόπος παιχνιδιού, οι ηγετικές του ιδιότητες και η πειθαρχία, ήταν τα στοιχεία που τον χαρακτήριζαν και έθεσαν τα πρότυπα για τους αμυντικούς στη Νότια Αμερική απλώς και μόνο με το να είναι μπροστά από την εποχή του. Η ικανότητά του να προβλέπει επιθέσεις ως αμυντικός με την εξαιρετική ανάγνωση του παιχνιδιού ήταν τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά του παιχνιδιού του. Ο Φιγκερόα είχε επίσης τη δυνατότητα να ξεκινήσει αντεπιθέσεις από την άμυνα χάρη στην ψυχραιμία του με τη μπάλα, το όραμα και τα καλά του περάσματα. Εξαιρετική ήταν και η ικανότητά του στις πάσες. Τα ηγετικά του προσόντα και η ικανότητά του στον αέρα παραμένουν αξέχαστα.[29][47][61] Ο ίδιος είχε πει: «Όταν έπαιζα στη Βραζιλία, έκανα πάντα ένα παιχνίδι στο οποίο ο ακραίος μπακ και ο ακραίος επιθετικός κρατούσαν την μπάλα, ενώ εγώ προχωρούσα χωρίς μαρκάρισμα και έκανα μια κεντρική επιθετική διαδρομή».[62] Ο φημισμένος Βραζιλιάνος συγγραφέας Νέλσον Ροντρίγκες (Nelson Rodrigues), έγραψε: «Κομψός ως κόμης με σμόκιν, επικίνδυνος σαν τίγρη της Βεγγάλης, ο Ελίας Φιγκερόα ήταν ο τέλειος αμυντικός».[63] Ο Σέσαρ Λουίς Μενότι, η αξιοπιστία του οποίου δεν αμφισβητείται, είχε πει: «Νομίζω ότι ήταν ανώτερος του Μπεκενμπάουερ και αυτό έχει ειπωθεί».[64]
Είχε και τη σκοτεινή του πλευρά. Έγινε - ίσως άθελά του - έμβλημα της κυβέρνησης του δικτάτορα Αουγκούστο Πινοσέτ, σε μια εποχή που ακόμα και διεθνείς παίκτες χρειάστηκε να φύγουν από τη χώρα μετά το 1973 λόγω των πολιτικών τους πεποιθήσεων.[61] Τιμήθηκε το 1974 και έκανε σαφή την υποστήριξή του στο δημοψηφίσματα του 1980 και του 1988. Με τον καιρό, οι κοντινοί του άνθρωποι αναγνωρίζουν ότι ήταν λάθος. Και ο Φιγκερόα σύντομα τείνει να ξεκαθαρίσει: «Ήμουν με όλους τους προέδρους της χώρας μου. Αν κάνω κάτι είναι για τον λαό».[11]
Μετά το ποδόσφαιρο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά το τέλος της ποδοσφαιρικής σταδιοδρομίας ακολούθησε σύντομη καριέρα προπονητή στη Χιλή αναλαμβάνοντας αρχικά του Γουόντερερς το 1993 και την Παλεστίνο για τις δύο επόμενες σεζόν.[17] Δουλέψε επίσης και στην Ιντερνασιονάλ, τόσο ως προπονητής για μικρό χρονικό διάστημα, όσο και ως τεχνικός διευθυντής, ενώ εργάστηκε και σχολιαστής αγώνων και αρθρογράφος στην πατρίδα του και τη Βραζιλία.[31] Το 2004 επελέγη στη λίστα FIFA 100.[65] Το 2011 η CONMEBOL τον επέλεξε στην καλύτερη ενδεκάδα στην ιστορία του Κόπα Αμέρικα.[66][67] Η Σαντιάγο Γουόντερερς μετονόμασε το στάδιο της σε Στάδιο Ελίας Φιγκερόα Μπραντέρ προς τιμή του το 2012.[17][68]
Δημιούργησε το Gol Iluminado στη Φλόριντα των ΗΠΑ, ένα ίδρυμα που θα ασχολείται με την εκπαίδευση μέσω του αθλητισμού, της εθνοτικής ένταξης και της ανοχής, ειδικά προς τους αυτόχθονες πληθυσμούς και την καταπολέμηση της φτώχειας.[61] Το 2006 πρωταγωνίστησε στη διεξαγωγή φιλικού αγώνα στη Λα Παζ μέσω του Ιδρύματος στη Νότια Αμερική για να ενισχύσει τις φτωχές τοπικές κοινότητες συγκέντρώνοντας 60 τόνους μη αλλοιώσιμων τροφίμων. Η πρωτοβουλία του οδήγησε στη δημιουργία του παγκόσμιου οργανισμού Football for Peace Global υπό την αιγίδα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.[69]
Στατιστικά στοιχεία διεθνούς σταδιοδρομίας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εθνική ομάδα | Έτος | Συμμ. | Γκολ |
---|---|---|---|
Χιλή | 1966 | 12 | 0 |
1967 | 5 | 0 | |
1968 | 0 | 0 | |
1969 | 0 | 0 | |
1970 | 0 | 0 | |
1971 | 0 | 0 | |
1972 | 0 | 0 | |
1973 | 2 | 0 | |
1974 | 4 | 0 | |
1975 | 0 | 0 | |
1976 | 0 | 0 | |
1977 | 5 | 2 | |
1978 | 0 | 0 | |
1979 | 8 | 1 | |
1980 | 2 | 0 | |
1981 | 4 | 0 | |
1982 | 5 | 0 | |
Σύνολο | 47 | 3 |
Τίτλοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πενιαρόλ
- Πρωτάθλημα Ουρουγουάης (2) : 1967 , 1968
- Διηπειρωτικό Σούπερ Κύπελλο : 1969
Ιντερνασιονάλ
- Καμπεονάτο Γκαούτσο (5): 1972, 1973, 1974, 1975, 1976
- Καμπεονάτο Μπραζιλέιρο (2) : 1975 , 1976
Παλεστίνο
- Κύπελλο Χιλής : 1977
- Πρωτάθλημα Χιλής : 1978
Ατομικές διακρίσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Καλύτερη ομάδα του Παγκόσμιου Κυπέλλου FIFA : 1974
- Ποδοσφαιριστής της Νότιας Αμερικής της Χρονιάς (3) : 1974, 1975, 1976
- Τρίτη θέση : 1977
- Καλύτερη άμυνα της Νότιας Αμερικής της χρονιάς (6) : 1972, 1973, 1974, 1975, 1976, 1977
- Καλύτερη παγκόσμια άμυνα της χρονιάς (4) : 1974, 1975, 1976, 1977
- Καλύτερος παίκτης στην Ουρουγουάη (3) : 1967, 1968, 1971
- Ο καλύτερος ξένος παίκτης του αιώνα στη Βραζιλία : 2001
- Ο καλύτερος ξένος παίκτης του αιώνα στην Ουρουγουάη : 2000
- Καλύτερος ποδοσφαιριστής της χρονιάς στη Χιλή (2) : 1966, 1981
- Καλύτερος αθλητής της Χιλής : 1981
- Χιλιανός ποδοσφαιριστής της ιστορίας του κύκλου αθλητικών δημοσιογράφων της Χιλής : 1999
- IFFHS : 37ος καλύτερος ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα, 8ος της Νότιας Αμερικής και καλύτερος Χιλιανός
- IFFHS : Καλύτερος αμυντικός της Νότιας Αμερικής του 20ού αιώνα
- FIFA 100
- Μέλος της καλύτερης ομάδας της Νότιας Αμερικής του 20ού αιώνα : 1999
- Placar περιοδικό : 19ος καλύτερος ποδοσφαιριστής όλων των εποχών (1999)
- World Soccer περιοδικό : Οι καλύτεροι 50 ποδοσφαιριστές όλων των εποχών
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «FIFA : Elias FIGUEROA» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2018.
- ↑ «Top 50 des joueurs sud-américains de l'histoire» (στα Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαρτίου 2024. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2022.
- ↑ «Elías Figueroa sigue el debate sobre el mejor de la historia» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2021.
- ↑ «50 Greatest Defenders in World Football History» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2020.
- ↑ «Passarella, el segundo mejor defensor de la historia» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2020.
- ↑ «XI's» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαρτίου 2024. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2024.
- ↑ «IFFHS' Century Elections» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2020.
- ↑ «IFFHS' Players and Keepers of the Century for many countries» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2021.
- ↑ 9,0 9,1 «100 top World Cup footballers: No100 to No61» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2024.
- ↑ 10,0 10,1 «CONMEBOL : El dueño del área cumple 70 años» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ 11,0 11,1 «Planeta Redondo Elías Figueroa, el dueño del área» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ «A fondo con Elías Figueroa: "En 22 años de carrera nunca fui reserva; fui capitán y nunca perdí con Pelé"» (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2023.
- ↑ 13,0 13,1 13,2 «FIFA : El dueño del área cumple 70 años» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 1 Μαΐου 2017.
- ↑ «Nace un histórico de la Roja, el debut de Elías Figueroa y Keitel bate un récord nacional» (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2024.
- ↑ «Ο κορυφαίος Χιλιανός, Ελίας Φιγκερόα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2023.
- ↑ 16,0 16,1 16,2 «A LA CARTA: ELÍAS FIGUEROA» (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2024.
- ↑ 17,0 17,1 17,2 «Elías FIGUEROA» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Φεβρουαρίου 2020.
- ↑ «Elias Figueroa : The best central South American in history» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2020.
- ↑ «"Decir que es superior a Elías Figueroa… no y no": Marco Sotomayor asegura que Vidal no puede contra el tres veces mejor de América» (στα Ισπανικά).
- ↑ «Os 25 Maiores Esquadrões do Imortais!» (στα Πορτογαλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2022.
- ↑ 21,0 21,1 «Elías Ricardo Figueroa» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2024.
- ↑ «Elias Figueroa: South America's greatest defender» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ 23,0 23,1 «Elías FIGUEROA, el más grande de Chile» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2020.
- ↑ «¿Cuándo podría Sergio Rochet superar el récord de Ladislao Mazurkiewicz?» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2024.
- ↑ «National Top Division goalkeepers longest "no goal" series» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2022.
- ↑ «Elías y Prieto, los chilenos que dejaron huella en Uruguay» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Αυγούστου 2022. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2022.
- ↑ «Supercopa de Campeones Intercontinentales 1969» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2024.
- ↑ «Supercopa 1969» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2024.
- ↑ 29,0 29,1 29,2 «FIFA : Elias Figueroa: The gentleman defender who put Chile on the map» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαρτίου 2024. Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2024.
- ↑ «Elías Figueroa recuerda la tentadora oferta que le hizo Brasil para que los representara en un Mundial» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2021.
- ↑ 31,0 31,1 31,2 «TIM VICKERY Forget Alexis Sanchez, Elias Figueroa was arguably Chile's greatest ever player, and he snubbed Real Madrid in his prime» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2020.
- ↑ 32,0 32,1 «Figueroa» (στα Πορτογαλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2024.
- ↑ «The illuminated goal, one of the most beautiful in history» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2024.
- ↑ ««Θαύμα, θαύμα, κάνε καλά το παιδί μου»: Το πεφωτισμένο γκολ που γέννησε τον «Θεό του Μπέιρα-Ρίο»». Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2022.
- ↑ «A 32 años del adiós» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2024.
- ↑ «PORTO ALEGRE: LA CIUDAD QUE VIBRA CON ELÍAS FIGUEROA» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Δεκεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2020.
- ↑ «Elías Figueroa y las razones para ser uno de los 100 mejores de la historia» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2020.
- ↑ 38,0 38,1 «Elías Figueroa, un defensor por accidente» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιουλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2022.
- ↑ «South American Coach and Player of the Year» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 30 Ιουνίου 2020.
- ↑ «South American Player of the Year 1977» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2023.
- ↑ «Elías Figueroa agradeció distinción entregada en Brasil» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2020.
- ↑ «Coração dividido: elo com Figueroa liga Inter ao Palestino em estreia na Libertadores» (στα Πορτογαλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2024.
- ↑ «Palestino Historico» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2022.
- ↑ «La nueva camiseta de Palestino rememora el gran título de 1978» (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2024.
- ↑ «"Don Elías" viaja a recibir un homenaje en EE.UU» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2024.
- ↑ «ELIAS FIGUEROA: More stubborn than fate» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Φεβρουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ 47,0 47,1 47,2 «Elías Figueroa: el 'impasable' de Valparaíso» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2024.
- ↑ «ELÍAS FIGUEROA» (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2024.
- ↑ «Elias Figueroa : player profile» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2020.
- ↑ «UN DÍA COMO HOY... ELÍAS FIGUEROA DEBUTÓ EN LA SELECCIÓN CHILENA» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2024.
- ↑ «Recuerdos del debut» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2024.
- ↑ «El debut de Elías Figueroa y Leonardo Véliz en La Roja» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2024.
- ↑ «Inglaterra 66: el primer Mundial en la gran historia de Elías Figueroa» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2020.
- ↑ «Chile - Record International Players» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2020.
- ↑ 55,0 55,1 55,2 «Elías Figueroa» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ «Ídolo que peitou Pinochet diz que Fifa nunca reconhecerá 'jogo da vergonha'» (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2024.
- ↑ «FIFA World Cup All Star teams» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2020.
- ↑ «Copa America 1979 (July 18-December 12)» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2024.
- ↑ «World Cup 1982 finals». Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2024.
- ↑ «20 MARCADORES CENTRALES QUE HICIERON HISTORIA» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2022.
- ↑ 61,0 61,1 61,2 «Elías Figueroa: il campione della dittatura cilena» (στα Ιταλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2024.
- ↑ «Don Elías: "Nunca me gustó ser defensa"» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2015.
- ↑ «"Jugué siendo abuelo el Mundial de España 82, debo de ser un caso único"» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2023.
- ↑ «El más grande» (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2024.
- ↑ «The FIFA 100» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2020.
- ↑ «Équipe historique de la Copa America» (στα Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2021.
- ↑ «Elías Figueroa integra el once sudamericano de todos los tiempos» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαρτίου 2024. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2024.
- ↑ «Elias Figueroa Brander Stadium» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2021.
- ↑ «FOOTBALL FOR PEACE : Our History» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Δεκεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2023.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ελίας Φιγκερόα στη FIFA (αρχειοθετημένος) (Αγγλικά)
- Ελίας Φιγκερόα's προφίλ παίκτη στο National-Football-Teams.com
- Ελίας Φιγκερόα
- Χιλιανοί ποδοσφαιριστές
- Αμυντικοί ποδοσφαιριστές
- Ποδοσφαιριστές Σαντιάγο Γουόντερερς
- Ποδοσφαιριστές Κλουμπ Ατλέτικο Πενιαρόλ
- Ποδοσφαιριστές Σπορτ Κλαμπ Ιντερνασιονάλ
- Ποδοσφαιριστές Κλουμπ Ντεπορτίβο Παλεστίνο
- Ποδοσφαιριστές Φορτ Λόντερντεϊλ Στράικερς (1977-1983)
- Ποδοσφαιριστές Νορθ Αμέρικαν Σόκερ Λιγκ (1968-84)
- Ξένοι ποδοσφαιριστές στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
- Ποδοσφαιριστές Κόλο-Κόλο
- Ποδοσφαιριστές Εθνικής Χιλής
- Χιλιανοί ποδοσφαιριστές στο εξωτερικό
- Ποδοσφαιριστές Παγκοσμίου Κυπέλλου 1966
- Ποδοσφαιριστές Παγκοσμίου Κυπέλλου 1974
- Ποδοσφαιριστές Παγκοσμίου Κυπέλλου 1982