Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γυαλί Δωδεκανήσου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ZéroBot (συζήτηση | συνεισφορές)
μ r2.7.1) (Ρομπότ: Προσθήκη: it:Gyali
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
 
(34 ενδιάμεσες εκδόσεις από 21 χρήστες δεν εμφανίζονται)
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{coord|36.6667|27.1167|format=dms|display=title}}
{{WikidataCoord|display=title}}

{{Νησί
{{Νησί
| όνομα = Γυαλί
| όνομα = Γυαλί
Γραμμή 10: Γραμμή 9:
| αρχιπέλαγος = [[Αιγαίο Πέλαγος]]
| αρχιπέλαγος = [[Αιγαίο Πέλαγος]]
| σύμπλεγμα = [[Δωδεκάνησα]]
| σύμπλεγμα = [[Δωδεκάνησα]]
| έκταση = 5
| έκταση = 4,558
| υψηλότερη_κορυφή =
| υψηλότερη_κορυφή =
| υψόμετρο =
| υψόμετρο = 180
| χώρες = {{GRE}}
| χώρες = {{GRE}}
| όνομαδιαίρεσης1 = Περιφέρεια
| όνομαδιαίρεσης1 = Περιφέρεια
Γραμμή 20: Γραμμή 19:
| όνομαδιαίρεσης3 =
| όνομαδιαίρεσης3 =
| διαίρεση3 =
| διαίρεση3 =
| πληθυσμός = 10
| πληθυσμός = 21
| ημ.απογραφής = 2001
| ημ.απογραφής = 2011
| πυκνότητα = 2
| πυκνότητα = 5
| εθνικότητες = Έλληνες
| εθνικότητες = Έλληνες
| ιστότοπος =
| ιστότοπος =
}}
}}
{{Βουνό
|όνομα = Γυαλί
|εικόνα =
|σχόλιο =
|ύψος =
|οροσειρά =
|αρχιπέλαγος=
|σύμπλεγμα=
|ηλικία =
|τύπος = [[Ηφαιστειακός δόμος]]
|ήπειρος =
|χώρες = {{GRE}}
|πλάτος = 36.24
|N_ή_S = N
|μήκος = 25.24
|E_ή_W = E
|ηφαιστειακό_τόξο/ζώνη = Ηφαιστειακό τόξο νοτίου Αιγαίου
|τελευταία_έκρηξη = ''Άγνωστο''
|πρώτη_ανάβαση =
}}

Το '''Γυαλί''' είναι ηφαιστειογενές νησί του νοτίου [[Αιγαίο|Αιγαίου]] και ένα από τα [[Δωδεκάνησα]]. Βρίσκεται ανάμεσα στην [[Κως|Κω]] και τη [[Νίσυρος|Νίσυρο]] (σε απόσταση περίπου 7 χιλιόμετρα). Ο [[πληθυσμός]] του είναι 21 κάτοικοι ([[απογραφή]] [[2011]]) και διοικητικά ανήκει στον [[Δήμος Νισύρου|δήμο Νισύρου]]. Στο Γυαλί γίνεται εξόρυξη [[Ελαφρόπετρα|ελαφρόπετρας]] (βόρειος λόφος) και [[Περλίτης|περλίτη]] (νότιος λόφος) και κατά την αρχαιότητα γινόταν η εξόρυξη οψιδιανού για την κατασκευή εργαλείων<ref>{{Cite web|url = http://www.oryktosploutos.net/2014/08/2012-2013.html#.VJUYoXANA|title = Πύλη για τον Ελληνικό Ορυκτό Πλούτο: Στατιστικά για την εξορυκτική δραστηριότητα}}</ref>.

== Περιγραφή ==
Το Γυαλί έχει έκταση 4,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Αποτελείται από δύο λόφους που συνδέονται με στενή λωρίδα γης. Η μεγαλύτερη απόσταση στο νησί είναι 5 χλμ στον άξονα Βορρά/ΒορειοΑνατολικά-Νότου/Νοτιοδυτικά. Το μεγαλύτερο πλάτος του νησιού είναι περίπου 2,1 χλμ, ενώ το μικρότερο είναι λιγότερο από 500 μ. Όλο το νησί έχει κηρυχθεί Τοπίο Φυσικού Κάλλους και υπάρχουν δάση με [[Κουμαριά|κουμαριές]] και [[τραχεία πεύκη]] και δεντρώδης ευφόρβια. Άλλοι τύποι βλάστησης περιλαμβάνουν [[μακία]] και [[φρύγανα]]. Στο παραθαλάσσιο τμήμα βρίσκονται μερικοί [[Άρκευθος|θαλασσόκεδροι]].<ref>{{Cite web |url=https://filotis.itia.ntua.gr/biotopes/c/AT5010083/ |title=NatureBank - Τοπίο (ΤΙΦΚ) - Νήσος Γυαλί |website=filotis.itia.ntua.gr |accessdate=2021-12-08}}</ref>

== Ιστορικά στοιχεία ==
[[File:Yiali pumice mining.jpg|250px|left|thumb|Εξόρυξη Ελαφρόπετρας από το Ορυχείο στο Γυαλί]]
Στο Γυαλί έχει ανασκαφεί αρχαίο νεκροταφείο, έχουν βρεθεί ερείπια οικισμού της Τελικής Νεολιθικής περιόδου (4η χιλιετία π.Χ.) και δυο χωνευτήρια με σκωρίες τήξης χαλκού τα οποία χρονολογούνται από το 6.000 έως το 5.300 π.Χ., που αποδεικνύουν την πρώιμη άσκηση μεταλλουργίας. Η κατοίκηση στη νησίδα πρέπει να είχε εποχικό χαρακτήρα και σχετίζεται μάλλον με γεωργοκτηνοτροφικές δραστηριότητες παρά με τις ανάγκες κατεργασίας του [[οψιανός|οψιανού]] ο οποίος αφθονεί στο βόρειο τμήμα του νησιού<ref>Μελίνα Φιλήμονος-Τσοποτού, "Γυαλί", στο: Ανδρέας Βλαχόπουλος (επιμ.), ''Αρχαιολογία-νησιά του Αιγαίου'', εκδ. Μέλισσα, Αθήνα 2005, σελ. 355</ref>. Όλα αυτά οφείλονται στην ύπαρξη του ομώνυμου ανενεργού ηφαιστείου.

Στην επανάσταση του [[1821]] εδώ έβρισκε καταφύγιο ο [[Ανδρέας Μιαούλης]].


==Το ηφαίστειο του Γυαλιού==
Το '''Γυαλί''' είναι νησί του νότιου [[Αιγαίο|Αιγαίου]] και ένα από τα [[Δωδεκάνησα]]. Βρίσκεται ανάμεσα στην [[Κως|Κω]] και την [[Νίσυρος|Νίσυρο]]. Έχει έκταση 5 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Ο [[πληθυσμός]] του είναι 10 κάτοικοι ([[απογραφή]] [[2001]]) και διοικητικά ανήκει στον [[Δήμος Νισύρου|Δήμο Νισύρου]]. Όλο το νησί έχει κηρυχθεί Τοπίο Φυσικού Κάλλους και υπάρχουν δάση με [[Κουμαριά|κουμαριές]] και [[Πεύκο|Πεύκα]]. Στο Γυαλί γίνεται εξόρυξη [[Ελαφρόπετρα|ελαφρόπετρας]], [[Οψιανός|οψιανού]] και [[Περλίτης|περλίτη]], και κατά την αρχαιότητα γινόταν η εξόρυξη οψιανού για την κατασκευή εργαλείων. Στο Γυαλί έχει ανασκαφεί αρχαίο νεκροταφείο, έχουν βρεθεί ερείπια οικισμού της Τελικής Νεολιθικής περιόδου (4η χιλιετία π.Χ.) και δυο χωνευτήρια με σκωρίες τήξης χαλκού τα οποία χρονολογούνται από το 6000 έως το 5300 π.Χ.,που αποδεικνύουν την πρώιμη άσκηση μεταλλουργίας. Η κατοίκηση στη νησίδα πρέπει να είχε εποχικό χαρακτήρα και σχετίζεται μάλλον με γεωργοκτηνοτροφικές δραστηριότητες παρά με τις ανάγκες κατεργασίας του οψιανού ο οποίος αφθονεί στο βόρειο τμήμα του νησιού.<ref>Μελίνα Φιλήμονος -Τσοποτού,΄΄Γυαλί΄΄, στο:Ανδρέας Βλαχόπουλος (επίμ.), Αρχαιολογία-νησιά του Αιγαίου,εκδ.Μέλισσα,Αθήνα,2005,σελ.355</ref> Στην επανάσταση του [[1821]] εδώ έβρισκε καταφύγιο ο [[Ανδρέας Μιαούλης]].
Το ηφαίστειο του Γυαλιού, είναι ανενεργό και βρίσκεται σε απόσταση 7 περίπου χλμ από το [[Νίσυρος (ηφαίστειο)|ηφαίστειο της Νισύρου]], έχει δύο [[ηφαιστειακός δόμος|ηφαιστειακούς δόμους]], τον βορειοανατολικό και τον νοτιοδυτικό, οι οποίοι συνδέονται μεταξύ τους με ένα στενό ισθμό.


==Παραπομπές==
==Παραπομπές==
<references />
<references />
==Βιβλιογραφία==
* Μελίνα Φιλήμονος -Τσοποτού,΄΄Γυαλί΄΄, στο:Ανδρέας Βλαχόπουλος (επίμ.), Αρχαιολογία-νησιά του Αιγαίου,εκδ.Μέλισσα,Αθήνα,2005,σελ.355
{{Επέκταση γεωγραφία Ελλάδας}}


==Βιβλιογραφία==
* Μελίνα Φιλήμονος-Τσοποτού, "Γυαλί", στο: Ανδρέας Βλαχόπουλος (επιμ.): ''Αρχαιολογία-νησιά του Αιγαίου'', εκδ. Μέλισσα, Αθήνα 2005, σελ. 355


{{Δήμος Νισύρου}}
{{Νησιά Δήμου Νισύρου}}
{{Δωδεκάνησα}}
{{Δωδεκάνησα}}
{{DEFAULTSORT:Γυαλι}}
{{Ελλάδας γεωγραφία-επέκταση}}
[[Κατηγορία:Δωδεκάνησα]]
[[Κατηγορία:Δωδεκάνησα]]
[[Κατηγορία:Ελληνικές βραχονησίδες]]
[[Κατηγορία:Γεωγραφία της Νισύρου]]
[[Κατηγορία:Ηφαιστειογενή νησιά]]

[[Κατηγορία:Ηφαίστεια της Ελλάδας]]
[[de:Gyali]]
[[en:Gyali]]
[[es:Gyali]]
[[gl:Gyali - Γυαλί]]
[[it:Gyali]]
[[la:Hyalium]]
[[nn:Jyalí]]
[[pl:Giali]]

Τρέχουσα έκδοση από την 06:44, 28 Μαρτίου 2023

Συντεταγμένες: 36°39′43″N 27°6′54″E / 36.66194°N 27.11500°E / 36.66194; 27.11500

Γυαλί
Το Γυαλί
Γεωγραφία
ΑρχιπέλαγοςΑιγαίο Πέλαγος
Νησιωτικό σύμπλεγμαΔωδεκάνησα
Έκταση4,558 km²
Υψόμετρο180 μ
Χώρα
ΠεριφέρειαΝοτίου Αιγαίου
ΝομόςΔωδεκανήσου
Δημογραφικά
Πληθυσμός21 (απογραφής 2011)
Πυκνότητα5 /χλμ2
ΕθνικότητεςΈλληνες
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Γυαλί
Χάρτης
ΧώρεςΕλλάδα Ελλάδα
Συντεταγμένες36.24°N,25.24°E
ΤύποςΗφαιστειακός δόμος
Ηφαιστειακό τόξο/ζώνηΗφαιστειακό τόξο νοτίου Αιγαίου
Τελευταία έκρηξηΆγνωστο

Το Γυαλί είναι ηφαιστειογενές νησί του νοτίου Αιγαίου και ένα από τα Δωδεκάνησα. Βρίσκεται ανάμεσα στην Κω και τη Νίσυρο (σε απόσταση περίπου 7 χιλιόμετρα). Ο πληθυσμός του είναι 21 κάτοικοι (απογραφή 2011) και διοικητικά ανήκει στον δήμο Νισύρου. Στο Γυαλί γίνεται εξόρυξη ελαφρόπετρας (βόρειος λόφος) και περλίτη (νότιος λόφος) και κατά την αρχαιότητα γινόταν η εξόρυξη οψιδιανού για την κατασκευή εργαλείων[1].

Το Γυαλί έχει έκταση 4,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Αποτελείται από δύο λόφους που συνδέονται με στενή λωρίδα γης. Η μεγαλύτερη απόσταση στο νησί είναι 5 χλμ στον άξονα Βορρά/ΒορειοΑνατολικά-Νότου/Νοτιοδυτικά. Το μεγαλύτερο πλάτος του νησιού είναι περίπου 2,1 χλμ, ενώ το μικρότερο είναι λιγότερο από 500 μ. Όλο το νησί έχει κηρυχθεί Τοπίο Φυσικού Κάλλους και υπάρχουν δάση με κουμαριές και τραχεία πεύκη και δεντρώδης ευφόρβια. Άλλοι τύποι βλάστησης περιλαμβάνουν μακία και φρύγανα. Στο παραθαλάσσιο τμήμα βρίσκονται μερικοί θαλασσόκεδροι.[2]

Ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εξόρυξη Ελαφρόπετρας από το Ορυχείο στο Γυαλί

Στο Γυαλί έχει ανασκαφεί αρχαίο νεκροταφείο, έχουν βρεθεί ερείπια οικισμού της Τελικής Νεολιθικής περιόδου (4η χιλιετία π.Χ.) και δυο χωνευτήρια με σκωρίες τήξης χαλκού τα οποία χρονολογούνται από το 6.000 έως το 5.300 π.Χ., που αποδεικνύουν την πρώιμη άσκηση μεταλλουργίας. Η κατοίκηση στη νησίδα πρέπει να είχε εποχικό χαρακτήρα και σχετίζεται μάλλον με γεωργοκτηνοτροφικές δραστηριότητες παρά με τις ανάγκες κατεργασίας του οψιανού ο οποίος αφθονεί στο βόρειο τμήμα του νησιού[3]. Όλα αυτά οφείλονται στην ύπαρξη του ομώνυμου ανενεργού ηφαιστείου.

Στην επανάσταση του 1821 εδώ έβρισκε καταφύγιο ο Ανδρέας Μιαούλης.

Το ηφαίστειο του Γυαλιού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ηφαίστειο του Γυαλιού, είναι ανενεργό και βρίσκεται σε απόσταση 7 περίπου χλμ από το ηφαίστειο της Νισύρου, έχει δύο ηφαιστειακούς δόμους, τον βορειοανατολικό και τον νοτιοδυτικό, οι οποίοι συνδέονται μεταξύ τους με ένα στενό ισθμό.

  1. «Πύλη για τον Ελληνικό Ορυκτό Πλούτο: Στατιστικά για την εξορυκτική δραστηριότητα». 
  2. «NatureBank - Τοπίο (ΤΙΦΚ) - Νήσος Γυαλί». filotis.itia.ntua.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2021. 
  3. Μελίνα Φιλήμονος-Τσοποτού, "Γυαλί", στο: Ανδρέας Βλαχόπουλος (επιμ.), Αρχαιολογία-νησιά του Αιγαίου, εκδ. Μέλισσα, Αθήνα 2005, σελ. 355
  • Μελίνα Φιλήμονος-Τσοποτού, "Γυαλί", στο: Ανδρέας Βλαχόπουλος (επιμ.): Αρχαιολογία-νησιά του Αιγαίου, εκδ. Μέλισσα, Αθήνα 2005, σελ. 355