Βικιπαίδεια

Σικελία

περιφέρεια ειδικού καθεστώτος της Ιταλίας και η μεγαλύτερη νήσος της Μεσογείου

Συντεταγμένες: 37°30′N 14°00′E / 37.500°N 14.000°E / 37.500; 14.000

Η Σικελία (Ιταλικά: Sicilia, Σικελικά: Sicilia) είναι το μεγαλύτερο νησί στη Μεσόγειο Θάλασσα, μία από τις 20 Περιφέρειες της Ιταλίας και η μοναδική από τις 5 Περιφέρειες που είναι αυτόνομη μαζί με τα μικρότερα γειτονικά νησιά. Έχει έκταση 25.708 τετραγωνικά χιλιόμετρα και πρωτεύουσα του νησιού είναι το Παλέρμο. Η Σικελία βρίσκεται στην κεντρική Μεσόγειο νότια από την Ιταλική χερσόνησο, διαχωρίζεται μαζί της με το Στενό της Μεσσήνης. Κυρίαρχο χαρακτηριστικό στο νησί είναι η Αίτνα το ψηλότερο ηφαίστειο στην Ευρώπη και ένα από τα πιο ενεργά ηφαίστεια στον κόσμο με ύψος 3.329 μέτρα.[1] Το νησί της Σικελίας έχει τυπικό Μεσογειακό κλίμα. Οι αρχαιολογικές ανασκαφές έδειξαν ότι το μεγάλο νησί κατοικείται τουλάχιστον από το 12.000 π.Χ.[2][3] Από το 750 π.Χ. οι Φοίνικες ίδρυσαν τρεις αποικίες και οι Έλληνες άλλες 12, οι δυο λαοί κυβέρνησαν το νησί μέχρι την εποχή που ξέσπασαν οι Σικελικοί και οι Καρχηδόνιοι Πόλεμοι. Όταν έπεσε η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία τον 5ο αιώνα τη Σικελία κυβέρνησαν διαδοχικά στη διάρκεια του Μεσαίωνα οι Βάνδαλοι, οι Οστρογότθοι, η Βυζαντινή αυτοκρατορία και το Εμιράτο της Σικελίας.

Σικελία
Sicilia
Σημαία
Γεωγραφία
ΤοποθεσίαΜεσόγειος Θάλασσα
Έκταση25.708 km²
Χώρα
ΠρωτεύουσαΠαλέρμο (πληθ. 657.935)
Δημογραφικά
Πληθυσμός5.036.666
Πυκνότητα195,9 /χλμ2
Πρόσθετες πληροφορίες
Ιστοσελίδαregione.sicilia.it
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Εικόνα δορυφόρου στην οποία φαίνεται η έκρηξη του ηφαιστείου Αίτνα το 2002

Οι Νορμανδοί κατέκτησαν τη Σικελία και δημιούργησαν το Βασίλειο της Σικελίας, μετά τους Νορμανδούς κληρονόμησαν το νησί ο Οίκος των Χοενστάουφεν, ο Οίκος των Καπετιδών-Ανζού, η Ισπανία και ο Οίκος των Αψβούργων.[4] Η Σικελία κατακτήθηκε τελικά από τους Βουρβόνους μαζί με το βασίλειο της Νεαπόλεως και δημιουργήθηκε το Βασίλειο των Δύο Σικελιών. Μετά την εκστρατεία του Τζουζέπε Γκαριμπάλντι (1860) η Σικελία συμμετείχε στην Ιταλική Ενοποίηση και μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα ήταν η φτωχότερη περιοχή στην Ιταλία. Αποδόθηκε καθεστώς αυτονομίας στη Σικελία 18 μέρες μετά την ψήφιση του Ιταλικού Συντάγματος (15 Μαΐου 1946), η αυτονομία δεν εφαρμόστηκε ωστόσο πλήρως επειδή το 50% της οικονομικής νομοθεσίας εξαρτάται από το Ιταλικό κράτος. Η Σικελία έδειξε μια μοναδική κουλτούρα πολιτισμού, τεχνών, αρχιτεκτονικής και λογοτεχνίας, έχει σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους όπως η Νεκρόπολις στην Παντάλικα, η Κοιλάδα των Ναών και ο Σελινούντας Σικελίας.

Γεωγραφία

Επεξεργασία

Τα στενά της Μεσσήνης χωρίζουν τη Σικελία από την ιταλική χερσόνησο και ειδικότερα από την περιοχή της Καλαβρίας. Το ηφαίστειο της Αίτνας βρίσκεται κοντά στην Κατάνη. Η Αίτνα έχει υψόμετρο 3.320 μέτρα και είναι το υψηλότερο ηφαίστειο της Ευρώπης και ένα από τα πλέον ενεργά παγκοσμίως. Οι Αιολίδες Νήσοι στα βόρεια, ανήκουν διοικητικά στη Σικελία όπως και τα νησιά Αιγάδες, το νησί Παντελλερία στα δυτικά, το νησί Ούστικα (Ustica) στα βορειοδυτικά και τα Πελάγια νησιά στα νοτιοδυτικά.

Κλίμα

Επεξεργασία

Η Σικελία έχει τυπικό μεσογειακό κλίμα με ήπιους βροχερούς χειμώνες και ζεστά ξηρά καλοκαίρια. Οι ορεινές περιοχές όπως το όρος Αίτνα έχουν αλπικό κλίμα με χιονόστρωση το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου. Το καλοκαίρι συχνά υπάρχουν περίοδοι ανυδρίας και κάποιες περιοχές του νησιού παρουσιάζουν ελλείψεις στο νερό.

Στη Σικελία επίσης είναι ιδιαίτερα έντονο το φαινόμενο του Σιρόκου, του ανέμου δηλαδή που δημιουργείται στην έρημο Σαχάρα και φτάνει στο νησί αφού διασχίσει τη μεσόγειο. Ο Σιρόκος φέρνει στη Σικελία έντονη ζέστη, σκόνη από τη Σαχάρα και υγρασία από τη θάλασσα. Ως αποτέλεσμα στο νησί συχνά παρατηρούνται λασποβροχές, ενώ η σκόνη προκαλεί σε ορισμένους προβλήματα υγείας.

Επαρχίες της Σικελίας

Επεξεργασία
 
Οι επαρχίες της Σικελίας

Η Περιφέρεια της Σικελίας χωρίζεται διοικητικά στις παρακάτω εννιά Επαρχίες:

Επαρχία Πρωτεύουσα Έκταση (τ.χλμ.) Πληθυσμός Πυκνότητα πληθυσμού (κατ./τ.χλμ.)
Επαρχία του Αγκριτζέντο (Provincia di Agrigento) Αγκριτζέντο (Agrigento) 3.042 455.401 150
Επαρχία της Καλτανισσέττα (Provincia Regionale di Caltanissetta) Καλτανισσέττα (Caltanissetta) 2.128 271.758 130
Κατάνια (Provincia di Catania) Κατάνια (Catania) 3.552 1.076.972 312,33
Επαρχία του Έννα (Provincia di Enna) Έννα (Enna) 2.574,70 169.782 65,94
Επαρχία της Μεσσίνα (Provincia di Messina) Μεσσήνη (Messina) 3.247 651.921 (2011) 200
Επαρχία τoυ Παλέρμο (Provincia di Palermo) Παλέρμο (Palermu) 4.992 1.249.533 250
Επαρχία της Ραγκούζα (Provincia di Ragusa) Ραγκούζα (Ragusa) 1.623,89 321.192 200
Επαρχία των Συρακουσών (Provincia di Siracusa) Συρακούσες (Siracusa) 2.124,13 403.179 190
Επαρχία του Τράπανι (Provincia di Trapani) Τράπανι (Trapani) 2.460 433.826 180

Ιστορία

Επεξεργασία

Αρχαιότητα

Επεξεργασία

Προϊστορικά φύλα

Επεξεργασία
 
Γεωγραφική κατανομή των γηγενών λαών της Σικελίας. Με κόκκινο οι Έλυμοι, με μπλε οι Σικανοί και με λαχανί οι Σικελοί

Οι προϊστορικοί κάτοικοι της Σικελίας ήρθαν στο νησί σε τρία κύματα, οι παλιότεροι ήταν οι Σικανοί, όπως γράφει ο Θουκυδίδης ήρθαν από την Ιβηρική πιθανότατα την Καταλονία.[5][6][7] Οι μελέτες των σπηλαίων της Σικελίας έχουν χρονολογήσει την ύπαρξη τους στο νησί από το Πλειστόκαινο γύρω στο 8.000 π.Χ., την ίδια εποχή είχε εξαφανιστεί ο Σικελικός ιπποπόταμος και το είδος του ελέφαντα που υπήρχε στο νησί.[8] Το δεύτερο κύμα από το Αιγαίο Πέλαγος ήταν οι Έλυμοι, ενώθηκαν με το παλιότερο κύμα των Σικανών.[9]

Οι ιστορικές έρευνες στα μεγαλιθικά κτίρια του νησιού που χρονολογούνται την περίοδο 3.000 - 2.500 π.Χ. δείχνουν με σαφήνεια την ύπαρξη δυο διαφορετικών πολιτισμών. Οι ερευνητές δεν αναγνώρισαν τον βαθμό που οι δύο πολιτισμοί αναμίχτηκαν μεταξύ τους, ο ένας είχε σαφή επίδραση από την Ευρώπη, ο άλλος από την Ανατολή.[10][11] Δεν έχουν βρεθεί αποδείξεις ότι είχε ξεσπάσει πόλεμος μεταξύ των δύο φυλών, το βέβαιο είναι ότι οι Σικανοί μετακινήθηκαν ανατολικά όταν οι Έλυμοι εγκαταστάθηκαν στο βορειοδυτικό τμήμα του νησιού. Το τρίτο κύμα ήταν οι Σικελοί με βέβαιοι προέλευση από τη Λιγυρία στην ηπειρωτική Ιταλία γύρω στο 1.200 π.Χ., οι Σικελοί ανάγκασαν τους Σικανούς να μετακινηθούν από τις ακτές στο κέντρο του νησιού.[8] Άλλα δύο γνωστά φύλα της προϊστορικής Σικελίας ήταν οι Αύσονες -ένα Αιολικό φύλο που ήρθε από το Μιλάνο - και οι Μόργητες.

Οι Φοίνικες είχαν και αυτοί αρκετές αποικίες, όπως η Μοτύη, ο Σολούς, το Zis (Πάνορμος για τους Έλληνες, σημερινό Παλέρμο), το Λιλύβαιο κλπ. Ο ανταγωνισμός Ελλήνων και Φοινίκων για το έλεγχο της Μεσογείου τους έφερε αντιμέτωπους και η Σικελία ήταν το μέρος όπου οι δύο πολιτισμοί ήταν πιο κοντά. Η Καρχηδόνα ήταν πολύ κοντά στο νοτιοδυτικό άκρο του νησιού και το 480 π.Χ., πιθανότατα σε συνεννόηση με τους Πέρσες, επιχείρησαν την κατάληψη ολόκληρου του νησιού αλλά ηττήθηκαν στη Μάχη της Ιμέρας. Από τότε και μέχρι την κατάληψη του νησιού από τους Ρωμαίους (242 π.Χ.), Έλληνες και Καρχηδόνιοι αποκτούσαν, άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο, τον έλεγχο του νησιού, με τις Συρακούσες και το Λιλύβαιο να παραμένουν οι πυρήνες αντίστασης για τους Έλληνες και για τους Καρχηδονίους αντίστοιχα.

Ελληνικός και Φοινικικός εποικισμός

Επεξεργασία
 
Γεωγραφική κατανομή των γηγενών λαών της Σικελίας καθώς και των Ελλήνων και Φοινίκων εποίκων το 431 π.Χ.

Οι Φοίνικες εγκαταστάθηκαν στο δυτικό τμήμα του νησιού λίγο πριν από τους Έλληνες.[12] Οι Φοίνικες ίδρυσαν πολλές αποικίες όπως η Μοτύη, ο Σολούς, το Πάνορμο μετέπειτα Παλέρμο και το Λιλύβαιο. Ο θρυλικός Ελληνικός εποικισμός ξεκίνησε το 750 π.Χ. με πρώτη σημαντική αποικία τις Συρακούσες που ίδρυσαν οι Κορίνθιοι, ακολούθησε η ίδρυση μιας μεγάλης σειράς πόλεων όπως ο Ακράγαντας, ο Σελινούντας Σικελίας, η Γέλα, η Ιμέρα και η Μεσσήνη.[13] Οι γηγενείς κάτοικοι Έλυμοι, Σικανοί και Σικελοί επηρεάστηκαν βαθύτατα από τον ελληνικό πολιτισμό και ο σταδιακός εξελληνισμός τους συνεχίστηκε με σταθερό ρυθμό για να ολοκληρωθεί κατά τα ρωμαϊκά χρόνια. Η σικελική γη ήταν πολύ εύφορη και οι Έλληνες είχαν απέραντες καλλιέργειες με ελιές και αμπέλια που τους έφεραν τεράστια εμπορικά κέρδη.[14] Οι μεγάλοι Έλληνες επιστήμονες της αρχαιότητας Αρχιμήδης και Εμπεδοκλής ήταν Σικελοί. Οι κάτοικοι ασπάστηκαν στη συντριπτική τους πλειοψηφία την Ελληνική θρησκεία, οι Έλληνες οικοδόμησαν αμέτρητους ναούς σε ολόκληρο το νησί με σημαντικότερη τοποθεσία την «Κοιλάδα των Ναών» στον Ακράγαντα (Αγκριτζέντο).[15]

Η Καρχηδόνα κατέλαβε το δυτικό τμήμα του νησιού ενώ οι Έλληνες παρέμειναν στο ανατολικό, οι Καρχηδόνιοι πιθανότατα συνεννοήθηκαν με τους Πέρσες που επιχείρησαν την κατάληψη ολόκληρου του νησιού αλλά ηττήθηκαν στη Μάχη της Ιμέρας. Από τότε και μέχρι την κατάληψη του νησιού από τους Ρωμαίους (242 π.Χ.), Έλληνες και Καρχηδόνιοι αποκτούσαν, άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο, τον έλεγχο του νησιού, με τις Συρακούσες και το Λιλύβαιο να παραμένουν οι πυρήνες αντίστασης για τους Έλληνες και για τους Καρχηδονίους αντίστοιχα. Την εποχή που είχε ξεσπάσει ο Πελοποννησιακός Πόλεμος η Αθήνα είχε έντονο ενδιαφέρον να κατακτήσει το νησί και ξεκίνησε την Εκστρατεία στη Σικελία. Οι Συρακούσες συμμάχησαν με τους Σπαρτιάτες και τους Κορίνθιους και οι Αθηναίοι γνώρισαν φοβερή συντριβή και όσοι επέζησαν πουλήθηκαν ως δούλοι.[16] Αργότερα, οι Έλληνες συμμάχησαν με τη Ρωμαϊκή Δημοκρατία (262 π.Χ.) που είχε στόχο να κατακτήσει το νησί. Η Ρώμη όταν ξέσπασε ο Α΄ Καρχηδονιακός Πόλεμος επιτέθηκε στους Καρχηδόνιους της Σικελίας και τους νίκησε, η Καρχηδόνα έγινε η πρώτη Ρωμαϊκή επαρχία πέρα από την Ιταλική χερσόνησο (242 π.Χ.).[17] Όταν ξέσπασε ο Β΄ Καρχηδονιακός Πόλεμος οι Καρχηδόνιοι προσπάθησαν να ανακτήσουν τη Σικελία από τους Ρωμαίους, πολλοί Έλληνες συμμάχησαν μαζί τους. Οι Ρωμαίοι επιτέθηκαν στις Συρακούσες το 213 π.Χ. και από τότε έγιναν οριστικά κυρίαρχοι στο νησί, ο Ύπατος Βαλεριανός έστειλε αναφορά στη Ρωμαϊκή Σύγκλητο ότι «δεν υπάρχει ούτε ένας Καρχηδόνιος στη Σικελία» (210 π.Χ.).[18]

Ρωμαϊκή αυτοκρατορία

Επεξεργασία
 
Ναός της Ήρας στον Σελινούντα

Η Σικελία χωρίστηκε σε δύο επαρχίες τις Συρακούσες στα ανατολικά και τη Μαρσάλα στα δυτικά.[12] Ο Οκταβιανός Αύγουστος προσπάθησε να καθιερώσει τα Λατινικά αλλά απέτυχε, η Σικελία παρέμεινε στη γλώσσα και στα έθιμα Ελληνική. Η ευημερία που γνώρισε η Σικελία σημείωσε πτώση όταν την κυβέρνησε ο Βέρρες, ο Μάρκος Τύλλιος Κικέρων καταδίκασε τον Βέρρες στο έργο του «Ιν Βέρρεμ».[19] Στη Σικελία σημειώθηκαν πολλές εξεγέρσεις ειδικά από σκλάβους όπως η πρώτη και η δεύτερη δουλική εξέγερση και η εξέγερση του Σέξτου Πομπήιου. Ο Χριστιανισμός εμφανίστηκε για πρώτη φορά γύρω στο 200 αλλά ο Κωνσταντίνος Α΄ τον καθιέρωσε σαν επίσημη θρησκεία μετά από πολλούς μάρτυρες όπως η Αγία Αγάθη, η Αγία Λουκία και ο Εύπλος.[20] Τους επόμενους δύο αιώνες ο χριστιανισμός διαδόθηκε ταχύτατα. Συνολικά η Ρωμαϊκή κυριαρχία διατηρήθηκε στο νησί περίπου 700 χρόνια.[20]

Όταν κατέρρευσε η Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία οι Βάνδαλοι και ο αρχηγός τους Γιζέριχος, Γερμανική φυλή κατέλαβαν τη Σικελία (440) αλλά σύντομα ο Οδόακρος ανακατέλαβε το νησί και κυβέρνησε την περίοδο 476 - 493 ολόκληρη την Ιταλική χερσόνησο για λογαριασμό του Βυζαντινού αυτοκράτορα. Οι Βάνδαλοι είχαν κατακτήσει πολλές περιοχές στη Γαλλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία και έγιναν ισχυρή δύναμη σε ολόκληρη τη δυτική Ευρώπη.[21] Οι Οστρογότθοι ωστόσο μία νέα γερμανική δύναμη και ο αρχηγός τους Θεοδώριχος ο Μέγας κατέκτησαν τη Σικελία μαζί με την υπόλοιπη Ιταλία (488). Ο Θεοδώριχος αν και ήταν Γερμανός διατήρησε τη Ρωμαϊκή θρησκεία και παράδοση και κήρυξε την ανεξιθρησκεία.[22]

Μεσαίωνας

Επεξεργασία

Βυζαντινή αυτοκρατορία

Επεξεργασία
 
Ελληνορωμαϊκό θέατρο στην Ταορμίνα

Την περίοδο 535 - 554 ξέσπασαν οι Γοτθικοί πόλεμοι ανάμεσα στους Οστρογότθους και τη Βυζαντινή αυτοκρατορία που κυβερνούσε το ανατολικό τμήμα της παλαιάς Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Ο Βελισάριος σαν απεσταλμένος του Βυζαντινού αυτοκράτορα Ιουστινιανού του Μέγα κατέλαβε τη Σικελία και τη χρησιμοποίησε σαν βάση για να κατακτήσει ολόκληρη την Ιταλική χερσόνησο.[23] Τα επόμενα πέντε χρόνια έπεσαν στους Βυζαντινούς η Νάπολη, η Ρώμη, το Μιλάνο και η πρωτεύουσα των Οστρογότθων Ραβέννα.[24] Ο δυναμικός Οστρογότθος βασιλιάς Τωτίλας ανακατέλαβε σύντομα την Ιταλία, με αποκορύφωμα την κατάκτηση και τη λεηλασία της Σικελίας (550). Ο Τωτίλας ηττήθηκε ωστόσο και σκοτώθηκε από τον νέο απεσταλμένο του Ιουστινιανού τον Αρμένιο στρατηγό Ναρσή (552).[24] Ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός Α΄ μεταβίβασε τη Σικελία στην Ιταλική επαρχία, η Ελληνική γλώσσα ήταν η κύρια γλώσσα εκείνη την εποχή σε όλους τους κατοίκους. Με την εξάπλωση του Ισλάμ η Σικελία δέχθηκε επίθεση από τον Άραβα χαλίφη Οθμάν ιμπν Αφφάν (652) αλλά απέτυχαν να κατακτήσουν το νησί, επέστρεψαν στη Συρία με πολλά λάφυρα.[25] Οι επιδρομές των Αράβων με στόχο τις λεηλασίες συνεχίστηκαν μέχρι τα μέσα του 8ου αιώνα.[26]

Ο αυτοκράτορας Κώνστας Β΄ αποφάσισε να μετακινήσει την πρωτεύουσα της Βυζαντινής αυτοκρατορίας από την Κωνσταντινούπολη στις Συρακούσες (660). Την επόμενη χρονιά με βάση τη Σικελία ξεκίνησε επιθέσεις στο Λομβαρδικό βασίλειο του Μπενεβέντο που κατείχε το μεγαλύτερο τμήμα στη νότια Ιταλία.[27] Οι φήμες ότι ήθελε να μετακινήσει ο νεαρός αυτοκράτορας την πρωτεύουσα του στις Συρακούσες του κόστισαν τη ζωή, δολοφονήθηκε στο λουτρό του (668).[27] Ο γιος του Κωνσταντίνος Δ΄ αντιμετώπισε αμέσως μία εξέγερση στη Σικελία, μετέβη αμέσως στο νησί, συνέτριψε τους επαναστάτες και επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη. Η Ελληνική γλώσσα ήταν η βασική γλώσσα σε όλους τους κατοίκους του νησιού. Ο αυτοκράτορας Λέων Γ´ από τη Δυναστεία των Ισαύρων μετέφερε την εκκλησία της Σικελίας από τη δικαιοδοσία της εκκλησίας της Ρώμης στη δικαιοδοσία του πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης (740).[28] Ο Βυζαντινός αρχηγός της Σικελίας Ευφήμιος δολοφόνησε τη σύζυγο του και ζήτησε από μία μοναχή να τον παντρευτεί (826). Ο Μιχαήλ Β´ έστειλε τον στρατηγό του Κωνσταντίνο με εντολή να απαγορεύσει τον γάμο και να αποκεφαλίσει τον Ευφήμιο. Ο Ευφήμιος ωστόσο νίκησε, θανάτωσε τον Κωνσταντίνο και κατέλαβε τις Συρακούσες αλλά στη συνέχεια ηττήθηκε και ο ίδιος και δραπέτευσε στη βόρεια Αφρική.[29] Ο Ευφήμιος πρόσφερε τη Σικελία στον εμίρη των Αγλαβιδών με αντάλλαγμα να τον κάνει στρατηγό ή να του δώσει κάποιο ψηλό αξίωμα, ένας Ισλαμικός στρατός στον οποίο συμμετείχαν Άραβες, Βέρβεροι, Κρήτες και Πέρσες επιτέθηκε στη Σικελία.[30]

Άραβες

Επεξεργασία
 
Χάρτης της Σικελίας από τον Πίρι Ρέις

Η Ισλαμική κατάκτηση της Σικελίας από τους Άραβες ήταν πολύ δύσκολη υπόθεση με σημαντική αντίσταση, χρειάστηκε τουλάχιστον ένας αιώνας για να ολοκληρωθεί. Αρχικά κατακτήθηκαν οι Συρακούσες (878), στη συνέχεια η Ελληνική πόλη Ταορμίνα (962) μέχρι να ολοκληρωθεί η κατάκτηση ολόκληρης της Σικελίας (965).[30] Ο Γεώργιος Μανιάκης σαν αρχηγός του Βυζαντινού στρατού προσπάθησε τον 11ο αιώνα με Νορμανδούς μισθοφόρους να ανακαταλάβει το νησί αλλά συνάντησε μεγάλες δυσκολίες, οι Βυζαντινοί ολοκλήρωσαν την ανακατάληψη στα τέλη του 11ου αιώνα. Οι Άραβες άλλαξαν το καθεστώς γής ευνοοώντας σημαντικά τους μικρούς ιδιοκτήτες και βελτίωσαν τα αρδευτικά συστήματα. Η γλώσσα που δημιουργήθηκε στο νησί επί Αραβικής κυριαρχίας ήταν τα Σικελοαραβικά, είναι εμφανή σε πολλές λέξεις σε τοπικές διαλέκτους, τα Σικελοαραβικά εξαφανίστηκαν σήμερα αλλά εξελίχτηκαν στη Μαλτεζική γλώσσα που ομιλείται στη Μάλτα και τα γύρω νησιά. Μια περιγραφή για το Παλέρμο εκείνης της εποχής μας δίνει στα γραπτά του ένας Άραβας έμπορος που εισκέφτηκε τη Σικελία (950), ένα κλειστό οχυρωμένο προάστιο οικοδομήθηκε στο κέντρο του Παλέρμο με το «Τζαμί της Παρασκευής» που έγινε αργότερα ο Καθεδρικός ναός της πόλης. Στο προάστιο «Άλ-Καλίσα» σημερινή Κάλσα ήταν τα ανάκτορα του Σουλτάνου, ένα τζαμί, κυβερνητικά γραφεία και μια ιδιωτική φυλακή, 7.000 κάτοικοι ήταν έμποροι κρεάτων με 150 καταστήματα. Το Παλέρμο ανήκε στην αρχή στους Αγλαβίδες, στη συνέχεια πέρασε στο Εμιράτο της Σικελίας που ασκούσε κυριαρχία το Χαλιφάτο των Φατιμιδών.

Την εποχή που κυβερνούσαν οι Άραβες ακολούθησαν στο νησί ασταμάτητες Βυζαντινές εξεγέρσεις και πολλά ανατολικά τμήματα ανεξαρτητοποιήθηκαν, οι Άραβες μετέφεραν στη Σικελία πορτοκαλιές, λεμονιές, φιστικιές και ζαχαροκάλαμα.[21] Οι Άραβες χώρισαν το νησί σε τρία τμήματα, επέτρεψαν πλήρη θρησκευτική ελευθερία στους Ορθόδοξους κατοίκους, ήταν υποχρεωμένοι μόνο να πληρώσουν ένα μικρό χαράτσι που μειώθηκε σε όσους κατείχαν κυβερνητικά αξιώματα. Το Εμιράτο της Σικελίας άρχισε να διασπάται από εσωτερικές συγκρούσεις, την ίδια εποχή υπήρχε μικρός Εβραϊκός πληθυσμός στο νησί.[30] Εβδομήντα χρόνια μετά την οριστική απώλεια της Σικελίας οι Βυζαντινοί επιχείρησαν να ανακαταλάβουν τη Σικελία με τον στρατηγό Μανιάκη (1038), ο ίδιος όμως δολοφονήθηκε σε μια Βυζαντινή εμφύλια σύγκρουση και δεν μπόρεσε να συνεχίσει το έργο του. Οι Νορμανδοί ωστόσο μπόρεσαν στα τέλη του αιώνα να ολοκληρώσουν την κατάκτηση, αρχηγός τους ήταν ο Ρογήρος Α΄ της Σικελίας από τον Οίκο των Ωτβίλ.[31] Οι Νορμανδοί κυρίευσαν την Απουλία, την Καλαβρία και τη Μεσσήνη με 700 ιππότες. Ο Ρογήρος συνέχισε τις νίκες του με αποκορύφωμα την κατάκτηση του Παλέρμο, το μεγαλύτερο τμήμα της Σικελίας έπεσε στα χέρια τους (1072).[31] Οι Νορμανδοί ολοκλήρωσαν την κατάκτηση με το νοτιότερο τμήμα του νησιού (1091), το Παλέρμο εξακολουθούσε να είναι πρωτεύουσα της Σικελίας και με τους Νορμανδούς όπως με τους Άραβες.

Νορμανδοί

Επεξεργασία
 
Ο Ρογήρος Α΄ της Σικελίας σε μετάλλιο

Η Νορμανδική οικογένεια του Ωτβίλ ήταν απόγονοι των Βίκιγκ, σεβάστηκαν τους πολιτισμούς που βρήκαν στο νησί αλλά προσπάθησαν να μεταδώσουν και τον δικό τους, ασπάστηκαν τις συνήθειες, τα έθιμα και την πολιτική των προκατόχων τους. Πολλοί Νορμανδοί είχαν την ενδυμασία, την ομιλία και την κόμμωση των Βυζαντινών και των Αράβων ενώ οι βασιλιάδες είχαν στα ανάκτορα τους ευνούχους και χαρέμια.[32][33] Ο Ρογήρος πέθανε (1101) και τον διαδέχθηκε ο δεύτερος γιος από την τελευταία του σύζυγο Ρογήρος Β΄ της Σικελίας, η μητέρα του Αδελαΐδα ντελ Βάστο ήταν κηδεμόνας του μικρού βασιλιά μέχρι την ενηλικίωση του (1112).[31] Ο Ρογήρος Β΄ είχε διαδεχτεί τον μεγαλύτερο αδελφό του Σίμων της Σικελίας που πέθανε σε νηπιακή ηλικία σαν «κόμης της Σικελίας», μετέτρεψε τη Σικελία σε βασίλειο μαζί με την Απουλία, την Καλαβρία και τα νησιά της Μάλτας.[34] [35] Ο Έλληνας Γεώργιος Αντιοχέας διορίστηκε από τον Ρογήρο Β΄ στη θέση του "Εμίρη των εμίρηδων", συνέχισε την πολιτική του πατέρα τoυ μετατρέποντας το Βασίλειο της Σικελίας στο πλουσιότερο βασίλειο της Ευρώπης μετά από αυτό της Αγγλίας.

Η αυλή του Ρογήρου Β΄ ήταν το πιο φωτεινό πολιτιστικό κέντρο σε ολόκληρη τη Μεσόγειο τον Μεσαίωνα, μπορούσε να συγκριθεί μόνο με το πολυεθνικό Χαλιφάτο της Κόρδοβας. Αμέτρητοι επιστήμονες, τεχνίτες, γλύπτες και καλλιτέχνες ζούσαν τότε στη Σικελία, τα διατάγματα εκδόθηκαν στη Νορμανδική γλώσσα αλλά με πολλές Αραβικές και Ελληνικές επιδράσεις.[36][37] Η διακυβέρνηση ήταν δίκαιη απέναντι σε όλες τις εθνότητες που ζούσαν όπως Βυζαντινοί, Λομβαρδοί, Νορμανδοί, Άραβες και Ιουδαίοι, οι ιστορικοί έχουν μείνει έκπληκτοι από τα εκπληκτικά κτίσματα που έγιναν εκείνη την εποχή στο νησί.[36] Πολλοί μετανάστες ήρθαν την ίδια εποχή από τη νότια Ιταλία και την Καμπανία. Οι κάτοικοι ήταν γλωσσικά πριν τη Νορμανδική κατάκτηση κατά το ένα τρίτο Ελληνόφωνοι και κατά τα δύο τρίτα Αραβόφωνοι, μετά τη Νορμανδική κατάκτηση έγιναν εξ'ολοκλήρου Λατινόφωνοι.[37] Η εκκλησία της Σικελίας η οποία μέχρι τη Νορμανδική κατάκτηση ανήκε στην Ορθόδοξη Εκκλησία μετέβη στην Καθολική Εκκλησία.[38]

Αραγωνέζοι και Σικελικός Εσπερινός

Επεξεργασία
 
Σικελικός ναός ρυθμού Μπαρόκ στην Κατάνια

Η δυναστεία των Ωτβίλ κυβέρνησε τη Σικελία περίπου έναν αιώνα, η τελευταία διάδοχος του Ρογήρου Κωνσταντία του Ωτβίλ παντρεύτηκε τον αυτοκράτορα Ερρίκο ΣΤ΄.[39] Με τον γάμο ο Οίκος των Χοενστάουφεν που ήταν Γερμανοί από τη Σουηβία κληρονόμησαν το βασίλειο της Σικελίας, ο γιος τους Φρειδερίκος Β΄ Χοενστάουφεν ήταν ένας από τους κορυφαίους και τους πιό καλλιεργημένους μονάρχες του Μεσαίωνα. Η Κωνσταντία Ωτβίλ ανέθεσε την κηδεμονία του γιου της στον πάπα Ιννοκέντιο Γ΄ που βρήκε την ευκαιρία να αποσπάσει τη Σικελία από την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Ο Φρειδερίκος Β΄ στέφτηκε στο Παλέρμο βασιλιάς της Σικελίας σε ηλικία τεσσάρων ετών (1198), δέχτηκε ευρύτατη εκπαίδευση και μπορούσε να κυκλοφορήσει ελεύθερα στους δρόμους του Παλέρμο, έμαθε πολλές ξένες γλώσσες όπως Αραβικά και Ελληνικά και πολλά μυστικά των Ιουδαίων. Σε ηλικία 12 ετών καθαίρεσε τον εκπρόσωπο του πάπα και ανέλαβε ο ίδιος την εξουσία, σε ηλικία 15 ετών παντρεύτηκε την Κωνσταντία της Αραγωνίας και ξεκίνησε τις προσπάθειες του να αποκαταστήσει την αυτοκρατορική εξουσία. Την περίοδο 1221 - 1226 μετακίνησε όλους τους Μουσουλμάνους της Σικελίας στην Απουλία.[40] Οι συγκρούσεις ανάμεσα στον πάπα και τον αυτοκράτορα ανάγκασαν τον πάπα Ιννοκέντιο Δ΄ να στέψει τον πρίγκηπα Κάρολο, κόμη του Ανζού και της Προβηγκίας βασιλιά της Σικελίας και της Νεαπόλεως.[39]

Η αυταρχική διακυβέρνηση των Ανδεγαυών και η ψηλή φορολογία οδήγησαν τους κατοίκους σε επανάσταση, οι περισσότεροι Γάλλοι στο νησί θανατώθηκαν όταν ξέσπασε ο Σικελικός Εσπερινός (1282).[39] Ο Πέτρος Γ΄ της Αραγωνίας που είχε παντρευτεί την εγγονή του Φρειδερίκου Β΄ Κωνσταντία Χοενστάουφεν της Σικελίας έγινε βασιλιάς της Σικελίας με την υποστήριξη του πάπα. Ο Πάπας Μαρτίνος Δ΄ με καταγωγή από το Ιλ-ντε-Φρανς ανακήρυξε Σταυροφορία εναντίον του Οίκου της Βαρκελώνης αλλά απέτυχε. Ο πόλεμος έληξε με τη "Συνθήκη της Κλαταμπελλόττας" (1302) σύμφωνα με την οποία ο γιός του Πέτρου Γ΄ Φρειδερίκος Β΄ της Σικελίας αναγνωρίστηκε βασιλιάς της Σικελίας ενώ ο γιος του Καρόλου του Ανδεγαυού Κάρολος Β΄ της Νεαπόλεως αναγνωρίστηκε από τον πάπα Βονιφάτιο Η΄ Βασιλιάς της Νεαπόλεως.[39] Η Σικελία κυβερνήθηκε από συγγενείς των Βασιλέων της Αραγωνίας μέχρι το 1409, στη συνέχεια πέρασε στο Στέμμα της Αραγωνίας.[14] Η Μεσσήνη ήταν η πρώτη πόλη στη Σικελία στην οποία έφτασε τον Οκτώβριο του 1347 η Μαύρη πανώλη από την Ευρώπη.[41]

Νεώτερα χρόνια

Επεξεργασία

Βουρβόνοι

Επεξεργασία
 
Απεικόνιση της «Εκστρατείας των Χιλίων» από τον Τζουζέπε Γκαριμπάλντι (1860)

Ο Φερδινάνδος Β΄ της Αραγωνίας ανακήρυξε στην Ισπανία την Ιερά Εξέταση και διέταξε να εκδιωχθούν όλοι οι Εβραίοι από τη Σικελία (1492).[39] Το ανατολικό νησί συγκλονίστηκε από δύο ισχυρούς σεισμούς (1542, 1693), λίγο πρίν η Σικελία είχε πληγεί από επιδημία πανώλης.[39] Ο ισχυρότατος σεισμός του 1693 κόστισε στη Σικελία 60.000 νεκρούς.[42] Τον 17ο αιώνα σημειώθηκαν πολλές εξεγέρσεις αλλά συνετρίβησαν με μεγάλη βιαιότητα ιδιαίτερα στο Παλέρμο και τη Μεσσήνη.[14] Οι επιδρομές των σκλάβων από τη βόρεια Αφρική ερήμωσαν τις ακτές μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα.[43][44] Με τη Συνθήκη της Ουτρέχτης (1713) ο Οίκος της Σαβοΐας ανέλαβε τη διακυβέρνηση της Σαρδηνίας αλλά μόνο 7 χρόνια, στη συνέχεια έγινε η ανταλλαγή της με το Βασίλειο της Σαρδηνίας με τον αυτοκράτορα Κάρολο ΣΤ΄ του Οίκου των Αψβούργων.[45]

Την εποχή που οι Αυστριακοί ήταν απασχολημένοι με τον Πόλεμο της Πολωνικής Διαδοχής ο Κάρολος Γ΄ της Ισπανίας κατέκτησε τα βασίλεια της Σικελίας και της Νεαπόλεως.[46] Η Σικελία και η Νεάπολη παρέμειναν ένα ανεξάρτητο βασίλειο που κυβερνήθηκε από τους Βουρβόνους της Ισπανίας αλλά όταν ο Ναπολέων Α΄ δημιούργησε την Πρώτη Γαλλική Αυτοκρατορία κατέλαβε τη Νάπολη και παρέδωσε τον θρόνο της πόλης στον μεγαλύτερο αδελφό του Ιωσήφ Βοναπάρτη. Ο Φερδινάνδος Α΄ των Δύο Σικελιών οπισθοχώρησε μονάχα στη Σικελία που την κράτησε με την προστασία του ισχυρού Βρετανικού ναυτικού.[47] Η Σικελία συμμετείχε στους Ναπολεόντιους Πολέμους με την παρουσία του Άγγλου λόρδου Ουίλιαμ Μπέντινκ που τοποθέτησε ισχυρό στρατό στο νησί για να το προστατέψει από τους Γάλλους. Η Σικελία και η Νάπολη ενώθηκαν στο Βασίλειο των Δύο Σικελιών με τον Οίκο των Βουρβόνων. Ακολούθησαν ισχυρά επαναστατικά κινήματα εναντίον των Βουρβόνων (1820, 1848) ιδιαίτερα στη Σικελία που απαιτούσε την εκδίωξη τους και την ανεξαρτησία του νησιού, στη δεύτερη (1848) πέτυχαν μία σύντομη περίοδο ανεξαρτησίας. Οι Βουρβόνοι ανέλαβαν ξανά τον έλεγχο στη Σικελία και κυβέρνησαν μέχρι το 1860.[48]

Ιταλική ενοποίηση

Επεξεργασία
 
Άποψη του Παλέρμο (2005)

Στην «Εκστρατεία των Χιλίων» που ακολούθησε ο επαναστάτης Τζουζέπε Γκαριμπάλντι κατέλαβε τη Σικελία (1860) που συμμετείχε στην Ιταλική ενοποίηση μαζί με τις υπόλοιπες περιοχές της Ιταλικής χερσονήσου.[49] Η κατάκτηση ξεκίνησε από τα Μαρσάλα, πολλοί γηγενείς Σικελοί τον βοήθησαν να κατακτήσει ολόκληρη τη νότια Ιταλία. Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του Γκαριμπάλντι ολοκληρώθηκαν με την πολιορκία της Γκαέτα, οι τελευταίοι Βουρβόνοι εκδιώχθηκαν και ολόκληρη η νότια Ιταλία πέρασε στον Βασιλιά της Σαρδηνίας Βίκτωρ Εμμανουήλ Β΄.[50] Η Σικελία πέρασε στο Βασίλειο της Ιταλίας ύστερα από δημοψήφισμα, ο πληθυσμός του νησιού ψήφισε σε ποσοστό 75% υπέρ της Ένωσης (17 Μαρτίου 1861). Το βασίλειο της Ιταλίας προσπάθησε να κάνει επενδύσεις στη Σικελία αλλά η ανάπτυξη στο νησί ήταν μηδενική, αυτό προκάλεσε ένα μεγάλο τμήμα μετανάστευσης των κατοίκων.[49]

Πολλοί εργάτες και χωρικοί διοργανώθηκαν στις Ιταλικές Φάσι Μάχης και οργάνωσαν πολλές εξεγέρσεις που έγινε εύκολα η καταστολή τους.[51][52] Ο μεγάλος σεισμός της Μεσσήνης σκότωσε περισσότερους από 80.000 ανθρώπους (28 Δεκεμβρίου 1908).[53] Την ίδια εποχή παρατηρήθηκαν οι πρώτες συγκρούσεις ανάμεσα στην Ιταλική κυβέρνηση και τη Σικελική μαφία. Η καταγωγή της Σικελικής μαφίας είναι άγνωστη, πολλοί την παραπέμπουν στους ιδιωτικούς φύλακες που προσέλαβαν τον 18ο αιώνα οι μεγάλοι έμποροι και οι γαιοκτήμονες για να προστατεύσουν την περιουσία τους από τους ληστές. Οι μάχες ανάμεσα στη Σικελική μαφία και τον στρατό της Ιταλικής κυβέρνησης είχαν πολλές διακυμάνσεις. Οι Καραμπινιέροι ο κυβερνητικός αστυνομικός στρατός δεν μπόρεσε να τους υποτάξει επειδή η Μαφία είχε στενές σχέσεις με τον πληθυσμό και την τοπική αυτοδιοίκηση του νησιού αλλά και χάρη στο αδύναμο Ιταλικό δικαστικό σύστημα.[54]

20oς αιώνας

Επεξεργασία

Τη δεκαετία του 1920 ο Φασισμός αποφάσισε να αντιμετωπίσει δυναμικά τη Μαφία με τον νομάρχη Σεζάρ Μόρι που έμεινε γνωστός σαν «Σιδηρούς νομάρχης», είχε για πρώτη φορά σημαντικές επιτυχίες απέναντι στη δράση της.[49] Όταν ξέσπασε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος η Μαφία βοήθησε τους Συμμάχους με αποτέλεσμα να επιτεθούν στις 25 Ιουλίου και να καταλάβουν εύκολα το νησί.[55] Η Σικελία συμμετείχε στην Ιταλική Δημοκρατία σαν μία από της 20 Ιταλικές Περιφέρειες, ήταν μία από τις 5 Περιφέρειες που είχαν αυτονομία.[56] Οι μεταρρυθμίσεις της Ιταλικής κυβέρνησης και τα προγράμματα για τον νότο την περίοδο 1950 - 1984 διέκοψαν την παρακμή και έφεραν ανάπτυξη με πολλές βιομηχανίες, αεροδρόμια και οδικούς άξονες. Τη δεκαετία του 1980 η Μαφία δέχτηκε σκληρό πλήγμα με τη δράση δύο διακεκριμένων δικαστών του Τζοβάνι Φαλκόνε και του Πάολο Μπορσελίνο.[57] Την περίοδο 1990 - 2005 η ανεργία έπεσε από το 23% στο 11%.[58]

Διοίκηση

Επεξεργασία
Σικελία
 
(Έμβλημα)
 
(Σημαία)
Διοικητικές πληροφορίες
Χώρα     Ιταλία
Πρωτεύουσα   Παλέρμο
Πρόεδρος   Ρενάτο Σκιφάνι
FI
Σύσταση   15 Μαΐου 1946
Άλλες πληροφορίες
Ζώνη ώρας   UTC+1
Τοποθεσία
 
Χάρτης
Χάρτης της περιφέρειας διαιρεμένης σε επαρχίες
Επίσημη ιστοσελίδα

Από το 1946 η Σικελία είναι αυτόνομη περιφέρεια της Ιταλίας.[59]. Ο Πρόεδρος Σαλβατόρε Κουφάρο παραιτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2008 και τρεις ημέρες μετά πρόεδρος ανέλαβε προσωρινά ο αντιπρόεδρος, Λίνο Λεάντσα. Στις προεδρικές εκλογές που έγιναν στις 5 Νοεμβρίου 2017 ο κεντροδεξιός Νέλλο Μουσουμέτσι από το κόμμα Θα γίνει πολύ Όμορφη (Diventerà Bellissima) εξελέγη πρόεδρος και ανέλαβε καθήκοντα στις 18 Νοεμβρίου. Από τις 14 Οκτωβρίου 2022 πρόεδρος είναι ο Ρενάτο Σκιφάνι.

  •  
    Το Παλάτσο ντέι Νορμάννι ("Palazzo dei Normanni" που σημαίνει Παλάτι των Νορμανδών), έδρα του Περιφερειακού Συμβουλίου της Σικελίας.

Χειρονομίες

Επεξεργασία

Οι χειρονομίες χρησιμοποιούνται στη Σικελία από τη μακρινή αρχαιότητα: η πιθανή αιτία πρέπει να αναζητηθεί στις πολιτιστικές και εμπορικές σχέσεις με τους μεσογειακούς λαούς των αρχαίων χρόνων. Η μεγάλη μείξη γλωσσών και πολιτισμών σίγουρα έχει ενισχύσει τη χρήση χειρονομιών η οποία διευκολύνει την κατανόηση. Είναι όντως αρκετά φυσικό, όταν δυο ξενόγλωσσα άτομα δεν συνεννοούνται καλά μεταξύ τους να χρησιμοποιούν τις χειρονομίες για να αυξήσουν το επίπεδο κατανόησης στον διάλογο τους.

Μερικοί διατυπώνουν την υπόθεση πως η προέλευση αυτής της παράλληλης γλώσσας οφείλεται στην ανάγκη των νέων για επικοινωνία: παλαιότερα, οι περιορισμοί που επέβαλε η απόσταση ανάμεσα σε αγόρια και κορίτσια απαιτούσε τη δημιουργία ενός συνόλου σημείων με αρκετή ακρίβεια που θα τους βοηθούσε να προγραμματίζουν συναντήσεις ή απλά να ανταλλάζουν ιδέες. Ο κατεξοχήν τόπος αυτών των βουβών συζητήσεων ήταν η εκκλησία.

Ο Τζουζέπε Πιτρέ, μεταξύ άλλων, ασχολήθηκε και με τις χειρονομίες στη Σικελία, μαζεύοντας όλες τις δυνατές πληροφορίες από το βιβλίο Usi e costumi, credenze e pregiudizi del popolo siciliano (1889). Ανάμεσα στις πολλές αναφορές, γίνεται λόγος για έναν μύθο κατά τον οποίο ένας βασιλιάς, όταν έφτασε στη Σικελία, θέλησε να βάλει σε δοκιμασία δυο υπεξούσιους του, να κάνουν ένα διάλογο χωρίς να χρησιμοποιήσουν λέξεις. Οι δυο υπεξούσιοι, που πιάστηκαν απροετοίμαστοι, πέρασαν τη δοκιμασία και προκάλεσαν μεγάλο θαυμασμό στον ηγεμόνα. Οι χειρονομίες λέγεται ότι είναι ένα από τα χαρακτηριστικά της θεατρικότητας των κατοίκων της Σικελίας και ένας από τους πολλούς τρόπους για να δείξουν την αναγκαιότητα για ερμηνεία και απελευθέρωση της μεγάλης δημιουργικότητας.

Οι χειρονομίες δεν πρέπει να συγχέονται με τη νοηματική γλώσσα, αν και πολλές από αυτές μοιάζουν με εκείνες της γραμματικής της ιταλικής νοηματικής γλώσσας. Σε ένα ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ του Σικελού σκηνοθέτη Λούκα Βούλλο, το La voce del corpo (=Η φωνή του σώματος), τα παραπάνω ήταν το θέμα σε ένα ντοκιμαντέρ που γνώρισε διεθνή επιτυχία.

Μόδα

Επεξεργασία

Οι Ιταλίδες προτιμούν τα ρούχα καλής ποιότητας συνδυάζοντας τα με κοσμήματα. Φορούν ψηλά τακούνια, και προτιμούν τα μαλλιά τους να είναι στην πένα. «Παντρεύουν» τάσεις δημιουργώντας ένα εντυπωσιακό στιλιστικό αποτέλεσμα.

Οι pencil φούστες για τις Ιταλίδες είναι βασικό κομμάτι και δεν λείπει ποτέ από τη γκαρνταρόμπα τους. Επιλέγοντας pencil φούστες με φλοράλ print που είναι must, βελούδινες, σε έντονα χρώματα αλλά και σε άλλα υφάσματα συνδυασμένες με ένα κομψό τοπ. Είναι το λεγόμενο (Σικελιάνικο Look.)

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2019. 
  2. ↑ Maric, Vesna (2008). Sicily. Ediz. Inglese
  3. ↑ Bain, Keith; Bramblett, Reid; Bruyn, Pippa de; Nadeau, Barbie Latza; Fink, William (2006-08-07)
  4. ↑ Pasquale Hamel – L' invenzione del regno. Dalla conquista normanna alla fondazione del Regnum Siciliae (1061–1154)
  5. ↑ https://www.best-italian-wine.com/best-beach-in-Sicily.html
  6. ↑ https://web.archive.org/web/20131231001248/http://www.experiencefestival.com/a/Sicily_-_History/id/5462681
  7. ↑ https://books.google.gr/books?id=A7kGAAAAQAAJ&pg=PA11&lpg=PA11&dq=segre+sicano&source=web&ots=nafG4zc6s6&sig=x-ViYce3dJazDQqY72a3_4RHjVc&redir_esc=y#v=onepage&q=segre%20sicano&f=false
  8. ↑ 8,0 8,1 https://books.google.gr/books?id=NjeM0kcp8swC&pg=PA72&dq=most+scholars+now+believe+that+the+sicans+and+Sicels,+as+well+as+the&redir_esc=y&hl=el#v=onepage&q=most%20scholars%20now%20believe%20that%20the%20sicans%20and%20Sicels%2C%20as%20well%20as%20the&f=false
  9. ↑ http://www.bestofsicily.com/mag/art141.htm
  10. ↑ https://www.britannica.com/topic/Sicani
  11. ↑ Piccolo, Salvatore; Darvill, Timothy (2013). Ancient Stones, The Prehistoric Dolmens of Sicily
  12. ↑ 12,0 12,1 Piccolo, Salvatore; Woodhouse, Jean (2013). Ancient Stones: The Prehistoric Dolmens of Sicily
  13. ↑ Herbermann, Charles, ed. (1913). "Sicily". Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company.
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 E. Zuppardo-S.Piccolo, Terra Mater: sulle sponde del Gela greco, Betania Ed., Caltanissetta 2005
  15. ↑ https://web.archive.org/web/20030801195242/http://knowital.com/history/sicily/sicily-history.html
  16. ↑ http://italiansrus.com/articles/temples.htm
  17. ↑ Miles, Richard (2010). Carthage Must Be Destroyed: The Rise and Fall of an Ancient Civilization. New Y ork: Viking.
  18. ↑ Miles, Richard (2010). Carthage Must Be Destroyed. New York: Viking.
  19. ↑ https://web.archive.org/web/20071218214904/http://www.10000bc.tv/
  20. ↑ 20,0 20,1 https://books.google.gr/books?id=JqsqlajAPCoC&pg=PA43&lpg=PA43&dq=in+verrem+cicero+verres&redir_esc=y&hl=el#v=onepage&q=in%20verrem%20cicero%20verres&f=false
  21. ↑ 21,0 21,1 http://www.bestofsicily.com/history2.htm
  22. ↑ Privitera, John (2002). Sicily: An Illustrated History. Hippocrene Books.
  23. ↑ https://www.britannica.com/biography/Theodoric-king-of-Italy#949802.hook
  24. ↑ 24,0 24,1 https://www.history.ac.uk/reviews/review/276
  25. ↑ https://web.archive.org/web/20071102223028/http://www.historynet.com/magazines/military_history/3025271.html
  26. ↑ Kazhdan, Alexander, ed. (1991). Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford University Press. σ. 1892
  27. ↑ 27,0 27,1 Davis-Secord, Sarah (2017). Where Three Worlds Met: Sicily in the Early Medieval Mediterranean. Ithaca: Cornell University Press. σ. 79.
  28. ↑ http://www.bestofsicily.com/mag/art165.htm
  29. ↑ Treadgold. History of the Byzantine State, σσ. 354–355.
  30. ↑ 30,0 30,1 30,2 https://web.archive.org/web/20070609094555/http://archaeology.stanford.edu/MountPolizzo/handbookPDF/MPHandbook5.pdf
  31. ↑ 31,0 31,1 31,2 Raphael Patai, The Jewish Mind, Scribners, 1977, σ. 155–6
  32. ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2019. 
  33. ↑ Johns, Jeremy (2002). Arabic Administration in Norman Sicily: The Royal Diwan. Cambridge studies in Islamic civilization. Cambridge, England: Cambridge University Press. σσ. 249–250
  34. ↑ https://web.archive.org/web/20091001173814/http://www.boisestate.edu/courses/crusades/Europe/italy/02.shtml
  35. ↑ Takayama, Hiroshi (1993). The Administration of the Norman Kingdom of Sicily. Leiden, the Netherlands: E.J. Brill. σ. 123
  36. ↑ 36,0 36,1 Norwich, John Julius (1992). The Normans in Sicily: The Normans in the South 1016–1130 and the Kingdom in the Sun 1130–1194. Penguin Global.
  37. ↑ 37,0 37,1 http://www.interamericaninstitute.org/norman_sicily.htm
  38. ↑ Loud, G. A. (2007). The Latin Church in Norman Italy. Cambridge University Press. σ. 494.
  39. ↑ 39,0 39,1 39,2 39,3 39,4 39,5 http://www.bestofsicily.com/mag/art171.htm
  40. ↑ http://www.dieli.net/SicilyPage/History/SicilianHist.html
  41. ↑ Taylor, Julie (19 August 2003). Muslims in Medieval Italy: The Colony at Lucera
  42. ↑ https://www.thoughtco.com/spread-of-the-black-death-through-europe-4123214
  43. ↑ http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/2381585.stm
  44. ↑ http://www.bbc.co.uk/history/british/empire_seapower/white_slaves_01.shtml
  45. ↑ Robert Davis (2004), "Christian Slaves, Muslim Masters: White Slavery in the Mediterranean, the Barbary Coast and Italy, 1500–1800".
  46. ↑ https://www.heraldica.org/topics/france/utrecht.htm
  47. ↑ https://web.archive.org/web/20030804170901/http://www.realcasadiborbone.it/uk/archiviostorico/cs_04.htm
  48. ↑ http://www.clash-of-steel.co.uk/conflicts/entry/?battle=CAMPOTENES01
  49. ↑ 49,0 49,1 49,2 https://web.archive.org/web/20101127225428/http://oah.org/pubs/magazine/migrations/townsend.html
  50. ↑ https://www.britannica.com/place/Sicily
  51. ↑ https://web.archive.org/web/20071018230534/http://www.geocities.com/capitolHill/rotunda/2209/Sicily.html
  52. ↑ https://www.britannica.com/topic/fascio-siciliano
  53. ↑ https://www.britannica.com/event/Messina-earthquake-and-tsunami-of-1908
  54. ↑ https://web.archive.org/web/20071111034455/http://www.carabinieri.it/Internet/Arma/Ieri/Storia/Vista%2Bda/Fascicolo%2B22/01_Fascicolo%2B22.htm
  55. ↑ http://www.bestofsicily.com/history3.htm
  56. ↑ http://www.grifasi-sicilia.com/regione_sicilia_gbr.html
  57. ↑ http://www.scudit.net/mdfalcone.htm
  58. ↑ https://www.britannica.com/place/Italy#319101.hook
  59. ↑ «Rulers». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιανουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2008. 

Πηγές

Επεξεργασία
  • Bain, Keith; Bramblett, Reid; Bruyn, Pippa de; Nadeau, Barbie Latza; Fink, William (2006-08-07)
  • Maric, Vesna (2008). Sicily. Ediz. Inglese
  • Pasquale Hamel – L' invenzione del regno. Dalla conquista normanna alla fondazione del Regnum Siciliae (1061–1154)
  • Davis-Secord, Sarah (2017). Where Three Worlds Met: Sicily in the Early Medieval Mediterranean. Ithaca: Cornell University Press.
  • E. Zuppardo-S.Piccolo, Terra Mater: sulle sponde del Gela greco, Betania Ed., Caltanissetta 2005
  • Johns, Jeremy (2002). Arabic Administration in Norman Sicily: The Royal Diwan. Cambridge studies in Islamic civilization. Cambridge, England: Cambridge University Press.
  • Kazhdan, Alexander, ed. (1991). Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford University Press.
  • Loud, G. A. (2007). The Latin Church in Norman Italy. Cambridge University Press.
  • Miles, Richard (2010). Carthage Must Be Destroyed: The Rise and Fall of an Ancient Civilization. New Y ork: Viking.
  • Norwich, John Julius (1992). The Normans in Sicily: The Normans in the South 1016–1130 and the Kingdom in the Sun 1130–1194. Penguin Global.
  • Piccolo, Salvatore; Darvill, Timothy (2013). Ancient Stones, The Prehistoric Dolmens of Sicily
  • Privitera, John (2002). Sicily: An Illustrated History. Hippocrene Books.
  • Raphael Patai, The Jewish Mind, Scribners, 1977
  • Stockton, David (1971). Cicero: A Political Biography. Oxford University Press.
  • Takayama, Hiroshi (1993). The Administration of the Norman Kingdom of Sicily. Leiden, the Netherlands: E.J. Brill.
  • Taylor, Julie (19 August 2003). Muslims in Medieval Italy: The Colony at Lucera
  • Robert Davis (2004), "Christian Slaves, Muslim Masters: White Slavery in the Mediterranean, the Barbary Coast and Italy, 1500–1800".

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Σικελία&oldid=10869167"