Петĕр Хусанкай страницӑн кодне пӑхни

{{Çыравçă
 |Ят                   = Петĕр Хусанкай
 |Тăван ят             =  Пётр Петрович Хусанкай
 |Ӳкерчĕк              = Peter Husankay.jpg
 |Ӳкерчĕке ăнлантарни  =
 |Çуралнă чухнехи ят   =  Пётр Петрович Казанков
 |Суя ятсем            = Петĕр Хусанкай, А.Сувар<ref>Ку псевдоним Петĕр Хусанкай çуралса ÿснĕ Сиктĕрме ялĕ Сувар хулашĕнчен тата хальхи Сувар (Кузнечиха) ялĕнчен аякрах мар вырнаçнипе çыхăннă</ref>
 |Çуралнă вăхăт        = [[1907]], [[кăрлач, 22]] 
 |Çуралнă вырăн        = [[File:Flag of Russia.svg|25px]] [[Сиктĕрме-Хусанкай|Сиктĕрме]] ((халĕ Сиктĕрме-Хуcанкай ялĕ), Сăпас уесĕ, [[Хусан кĕперни]], — халĕ [[Элкел районĕ]], [[Тутарстан]])
 |Вилнĕ вăхăт          = [[1970]], [[пуш, 4]] 
 |Вилнĕ вырăн          = {{ВВ|Шупашкар|Шупашкарта}}, [[Чăваш АССР|Чăваш Ен]]
 |Гражданлăх           = {{USSR}}
 |Ĕçлев тĕсĕ           = чăваш сăвăçĕ, [[литература тишкерӳçи]], [[публицист]], [[тăлмач]]
 |Хастар çулсем        = 
 |Ĕçсен чĕлхи          = [[чăваш чĕлхи|чăваш]], [[вырăс чĕлхи|вырăс]]
 |Чыславсем            = {{Хĕрлĕ Çăлтăр орденĕ}}
 |Парнесем             = Чăваш халăх сăвăçĕ (1950)
}}
{{Пĕр хушаматлисем|Хусанкай}}
{{Пĕр хушаматлисем|Казанков}}
'''Петĕр Хусанкай''' (чăн ят  '''Хусанкай<ref>Вырăсла «Хузангай» тесе çыраççĕ</ref> Пётр Петрович''', çуралнă чухнехи [[хушамат]] '''Казанков''') ([[1907]], [[кăрлач, 22]]  [[Сиктĕрме-Хусанкай|Сиктĕрмe]] (халĕ Сиктĕрме-Хуcанкай ялĕ, [[Тутарстан]]ăн [[Элкел районĕ]]), [[Хусан кĕпĕрни]] — [[1970]], [[пуш, 4]] [[Шупашкар]], [[Чăваш АССР]])  — [[сăвăç]], [[литература тĕпчевçи]], [[публицист]], [[тăлмач]].

СССР ÇП пайташĕ ([[1934]] ç.), Чăваш АССР халăх сăвăçи ([[1950]]). К.В.Иванов ячĕллĕ Чăваш АССР патшалăх парнин лауреачĕ ([[1967]]), [[Чăваш çамрăкĕсен Çеçпĕл Мишши ячĕллĕ парне]]н лаурeачĕ ([[1969]]). 

Чăваш АССР тата РСФСР Аслă Канашĕсен депутачĕ пулса ĕçленĕ. Çавăн пекех РСФСР тата СССР ÇП правленин пайташĕ пулнă.

[[Кузьмина Вера Кузьминична|Вера Кузьминична Кузмина]] мăшăрĕ, [[Хусанкай Атнер Петрович|Атнер Петрович Хусанкай]] ашшĕ.

== Пурнăçĕпе ĕçĕ-хĕлĕ ==
[[1907]] çулхи [[кăрлач, 22|кăрлачăн 22]] [[Тутарстан]]ăн [[Элкел районĕ|Элкел районĕнчи]] [[Сиктĕрме-Хусанкай|Сиктĕрмe]] (халĕ Cиктĕрме-Хуcанкай) ялĕнче çуралнă. 

[[Хусан]]ти Чăваш педагогика техникумĕнче, Хĕвелтухăç педагогика институтĕнче, Мускаври аслă литература курсĕсенче вĕреннĕ. [[Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçи]]не хутшăннă. Вăрçăра çар журналисчĕ, дивизи хаçачĕсен ĕçтешĕ пулнă. Вăрçăри хăюлăхшăн [[Хĕрлĕ Çăлтăр орденĕ|Хĕрлĕ Çăлтăр ордена]] тата медальсене тивĕçлĕ пулнă.

[[1970]] çулхи [[пуш, 4|пуш уйăхĕн 4-мĕшĕнче]] [[Шупашкар]]та вилнĕ.

== Паллă ĕçĕсем ==
Петĕр Хусанкай пурĕ 50 [[кĕнеке]] ытла пичĕтлесе кăларнă. Вĕсенчен 15 [[вырăс чĕлхи|вырăсла]] çутта тухнă. Ют çĕрсенче те нумай кĕнеке калапланнă. Чи паллисен шутĕнче унăн «Аптраман тавраш» [[сăвăллă роман]]ĕ тăрать. Сăмах май каласан, романăн ячĕ [[афоризм]]а та кĕнĕ. Петĕр Хусанкай [[Пушкин Александр Сергеевич|А. С. Пушкинăн]] «Евгений Онегин» романне ăнăçлă куçарнă. Çавăн пекех вăл куçарнă А. Грибоедовăн «Горе от ума», В. Шекспирăн «<nowiki/>[[Ромеопа Джульетта]]<nowiki/>», А. Блокăн «Двенадцать» пултару ĕçĕсене асăнмалла. [[Иванов Константин Васильевич|К. В. Ивановăн]] «Нарспи» поэмине [[вырăс чĕлхи|вырăсла]] куçарни чи ăнăçли шутланать.

Унăн сăввисемпе поэмисенe [[вырăс чĕлхи|вырăс]], [[украин чĕлхи|украин]], [[Пăлхар чĕлхи|пăлхар]] , [[акăлчан чĕлхи|акăлчан]], [[франс чĕлхи|франс]], [[нимĕç чĕлхи|нимĕç]], [[итал чĕлхи|итал]], [[чех чĕлхи|чех]], [[арап чĕлхи|арап]], [[грузин чĕлхи|грузин]], [[тутар чĕлхи|тутар]] тата ытти [[чĕлхе]]сене куçарнă.

== Сӑввисем ==

* Асилӳ (ҫу, 1945)
* Ҫуркуннен туйӑнмасть-и сире? (30.09.1945)
* Манӑн ҫӑлтӑр тӳпере (1945)
* Тавтапуҫ (1945) 
* Тавсси кӗрхи кӗрекене (1945)
* Суйлавра (1946) 
* 1946 çулхи Мускавра (1946)
* Çĕнтерÿ (1951) 
* Шинель (1952) 

== Асăнмалăх ==
* Петĕр Хусанкай палăкĕ, Шупашкар.

= Петĕр Хусанкай урамĕ =
* [[Шупашкар урамĕсен ят-йышĕ|Хусанкай урамĕ]]
* [[Хусанкай КК|П. П. Хуcанкай ячĕллĕ КК]]

== Вуламалли ==
* [[Хлебников Геннадий Яковлевич|Геннадий Хлебников-Шанар]] «Чувашская литературная классика и ее наследники»

== Асăрхавсем ==
{{асăрхавсем}}

== Каçăсем ==
* [http://www.lib.cap.ru/huzng_chv.asp Халăхăн мухтавлă ывăлĕ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111120185014/http://www.lib.cap.ru/huzng_chv.asp |date=2011-11-20 }}
* [http://www.akramsosh.narod.ru/xuzankay/xuzankay.htm Чăваш халăх поэчĕ Петĕр Хусанкай  çуралнăранпа 100 çул çитнĕ май] Александр Степанов шкул ачин сочинени.
* [http://www.fomento.su/enicinfo.php?id=13377 Хусанкай Пётр Петрович]{{Ĕçлемен каçă|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} - Литература энциклопедийĕ
* [http://chuvash.org/news/14732.html Атнерпе амӑшне Тутарстанра хапӑл пулнӑ]
* [http://chuvash.org/news/14860.html Хусанкая чăн чăвашла чыслама мăшăрĕпе ывăлĕ хутшăннă]

{{Çамрăксен хаçачĕн тĕп редакторĕсем}}
{{Чăваш Республикин çыравçăсен пĕрлешĕвĕ}}
{{Чăваш Енĕн халăх çыравçисем}}
{{Чăваш АССР К. В. Иванов ячĕллĕ патшалăх преми лауреачĕсем}}
{{Чăваш Комсомолĕн Çеçпĕл Мишши ячĕллĕ преми лауреачĕсем}}

[[Категори:Чăваш сăвăçисем]]
[[Категори:Чăваш халăх сăвăçисем]]
[[Категори:1907 çулта çуралнисем]]
[[Категори:Кăрлачăн 22-мĕшĕнче çуралнисем]]
[[Категори:1970 çулта вилнисем]]
[[Категори:Пушăн 4-мĕшĕнче вилнисем]]
[[Категори:Чăваш Енĕн паллă çыннисем]]
[[Категори:Тутарстанăн паллă çыннисем]]
[[Категори:Репрессиленисем]]
[[Категори:Хаçат редакторĕсем]]